ຄວາມສໍາພັນອັນໃກ້ຊິດຂອງຈີນກັບເກົາຫຼີເໜືອ ແມ່ນ
ແລເຫັນໄດ້ຢ່າງຊັດເຈນທີ່ສຸດ ຢູ່ໃນຫຼາຍໆເມືອງໃຫຍ່
ແລະນ້ອຍ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ເລາະເຂດຊາຍແດນຂອງປະເທດ
ທັງສອງ ບ່ອນທີ່ ການຄ້າຂາຍສອງຝ່າຍຢ່າງຄຶກຄັກ
ພວກຄົນງານຕ່າງດ້າວເກົາຫຼີເໜືອ ແລະທຸລະກິດການ
ທ່ອງທ່ຽວ ເປັນຫຼັກຖານຊີ້ໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມສໍາພັນກັນ
ທີ່ອົບອຸ່ນ. ຕົວຢ່າງໃນເມືອງຊາຍແດນ Yanji ຂອງ
ແຂວງ Jilin ທີ່ບໍ່ມີທາງອອກສູ່ທະເລ ຢູ່ທາງພາກເໜືອ
ຂອງຈີນນັ້ນ ຫຼາຍໆຄົນແມ່ນມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນຢາກຈະ
ເຫັນສະພາບການທີ່ສະຫງົບກ່ວາເວລານີ້ ຢູ່ໃນແຫຼມ
ເກົາຫຼີນັ້ນ. ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ ບິລ ໄອດ໌ ມີລາຍງານກ່ຽວ
ກັບເລຶ່ອງນີ້ມາຈາກ ເມືອງ Yanji ຊຶ່ງທອງປານຈະນໍາ
ມາສະເໜີທ່ານ.
ເບິ່ງວີດິໂອພາສາລາວ:
ພວກກະປູທີ່ມີກະດອງແຂງແຮງກັບຂາມີຊີ້ນຫຼາຍເຫຼົ່ານີ້ ແມ່ນສົ່ງເຂົ້າມາຂາຍໃນຈີນ ທຸກໆ
ມື້ ຈາກເກົາຫຼີເໜືອ ເຖິງແມ່ນໄດ້ມີການຂູ່ທີ່ະກະທໍາສົງຄາມກັນ ກໍຕາມ.
ຫຼັງຈາກການເດີນທາງໄລຍະສັ້ນໆຂ້າມຊາຍແດນມາ ພວກປູເຫຼົ່ານີ້ກໍຖືກສົ່ງໄປຍັງສູນກາງ
ຈໍາໜ່າຍ ຄືບ່ອນນີ້ ທີ່ເມືອງ Yanji. ຈໍານວນນຶ່ງແມ່ນຖືກສົ່ງໄປໄກ ເຖິງນະຄອນຊຽງໄຮ້.
ທ້າວ ຫວັງ ຜູ້ຈໍາໜ່າຍປູຄົນນຶ່ງ ເວົ້າວ່າ ທຸກໆຄົນກໍຕ້ອງໄດ້ກິນອາຫານ. ລາວເວົ້າວ່າ:
“ຢູ່ເຂດນີ້ ແທ້ໆແລ້ວ ແມ່ນບໍ່ມີວິກິດການຫຍັງດອກ. ສິ່ງທ້າທາຍພຽງຢ່າງດຽວທີ່
ພວກເຮົາປະເຊີນນັ້ນ ກໍແມ່ນຢູ່ໃນທະເລ ເຊັ່ນພາຍຸໄຕ້ຝຸ່ນ ທີ່ເຮັດໃຫ້ບໍ່ສາມາດ
ນໍາເຮືອອອກໄປຫາປາໃນທະເລໄດ້ ຫຼືວ່າການຫ້າມຫາປາ ຕາມລະດູ.”
ທຸລະກິດຄ້າຂາຍປູ ເປັນພຽງສ່ວນນ້ອຍໆສ່ວນນຶ່ງຂອງການຄ້າປະຈໍາປີ ທີ່ມີມູນຄ່າທັງໝົດ
ຫ້າພັນລ້ານໂດລ່າ ລະຫວ່າງຈີນແລະເກົາຫຼີເໜືອ.
ຢູ່ຕະຫຼາດເກົາຫຼີແຫ່ງນຶ່ງທີ່ເມືອງ Yanji ມີປາທຸກຊະນິດທີ່ຈັບມາໄດ້ຈາກຝັ່ງທະເລຂອງເກົາ
ຫຼີເໜືອ ທັງສົດທັງແຫ້ງ ທີ່ນໍາເຂົ້າທຸກໆມື້ ເພື່ອຂາຍປຸງເປັນອາຫານ ຫຼືສົ່ງໄປຂາຍບ່ອນອື່ນ.
ຢູ່ເຂດຊາຍແດນຂອງຈີນ ປະຊາຊົນປະມານ 50 ເປີເຊັນ ແມ່ນຊົນເຜົ່າເກົາຫຼີ. ຫຼາຍໆຄົນ
ຍັງຕິດຕໍ່ກັບຄອບຄົວຂອງພວກເຂົາເຈົ້າຢູ່ເກົາຫຼີເໜືອຢູ່ ເປັນປະຈໍາ ແລະຮູ້ດີເຖິງສະພາບ
ການເປັນຢູ່ ຢູ່ໃນອີກຟາກນຶ່ງຂອງຊາຍແດນນີ້ໄປແລະໂອກາດທີ່ອາດສະໜອງຜົນປະໂຫຍດ
ແກ່ທັງສອງຝ່າຍ.
ມີຊາວເກົາຫຼີເໜືອ ໃນຈໍານວນຫຼາຍຂຶ້ນໄປນັບມື້ ຄືຫຼາຍສິບພັນຄົນ ທີ່ເຂົ້າມາເຮັດວຽກຢູ່
ຕາມໂຮງຈັກໂຮງງານໃນຈີນ. ບາງຄົນກໍເຮັດວຽກໂຮງແຮມ ຊຶ່ງບາງແຫ່ງກໍເປັນທຸລະກິດຂອງຊາວເກົາຫຼີເໜືອ.
ຄວາມເຄ່ງຕຶງທີ່ເກີດຂຶ້ນເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ຍັງຜົນໃຫ້ທຸລະກິດການທ່ອງທ່ຽວ ຢຸດຊະງັກລົງ
ແຕ່ອິງຕາມກຸ່ມຄົນທ້ອງຖິ່ນ ກໍແມ່ນວ່າ ການຄ້າຂາຍຍັງຄົງຄຶກຄັກຢູ່.
ຊາວອາເມຣິກັນ Kendra Schaefer ທີ່ໄດ້ໄປທ່ອງທ່ຽວພຽງຢາງ ນະຄອນຫຼວງຂອງ ເກົາຫຼີເໜືອໃນຕົ້ນເດືອນນີ້ ເວົ້າວ່າ ນາງຮູ້ສຶກວ່າ ພຽງຢາງເປັນຄືກັນກັບສວນສະນຸກຮ້າງ
ທີ່ຖືກປະຖິ້ມ. ນາງ Schaefer ເວົ້າວ່າ:
“ແທ້ໆໄດ໋ ເວລາເຮົາໄປຮອດນັ້ນ ມັນບໍ່ມີຄວາມຮູ້ສຶກ ວ່າ ມີຫຍັງແຕກຕ່າງ
ເກີດຂຶ້ນເລີຍ. ມັນເປັນເມືອງທີ່ມິດງຽບ ອ້າງວ້າງ ເປົ່າວ່າງ ແລະກໍບໍ່ມີແສງ
ໄຟຟ້າຢູ່ບ່ອນໃດເລີຍໃນຍາມຄໍ່າຄືນ ບໍ່ມີຮ້ານອາຫານ ບໍ່ມີການຄ້າຂາຍ ບໍ່ມີຮ້ານຕະຫຼາດ ບໍ່ມີຮ້ານຂາຍເຄື່ອງທີ່ລະນຶກ ບໍ່ມີຫຍັງໃຫ້ຊື້ ເລີຍ.”
ທ່ານ Wang Dong ອາຈານສອນປະຈໍາມະຫາວິທະຍາໄລປັກກິ່ງ ເວົ້າວ່າການຂາດເຂີນ
ດ້ານການຄ້າຂາຍ ແມ່ນສິ່ງນຶ່ງທີ່ລັດຖະບານຈີນ ຫວັງຈະເຮັດໃຫ້ປ່ຽນແປງໄປ ຊຶ່ງອາຈານ
ດົງເວົ້າອີກວ່າ ຈີນຢາກເກ້ຍກ່ອມ ໃຫ້ເກົາຫຼີເໜືອເຊື່ອວ່າ ການເປີດກວ້າງນັ້ນແມ່ນນອນ
ຢູ່ໃນຜົນປະໂຫຍດອັນດີທີ່ສຸດ ຂອງເກົາຫຼີເໜືອ. ອາຈານດົງ ເວົ້າວ່າ:
“ໃຫ້ເປີດກວ້າງຢ່າງແທ້ຈິງ ຕໍ່ປະຊາຄົມໂລກ ແລະ ເລີ່ມທໍາການປະຕິຮູບ
ທີ່ຈະນໍາຄວາມຈະເຣີນຮຸ່ງເຮືອງມາສູ່ປະຊາຊົນຂອງຕົນ ບໍ່ແມ່ນຈະມີແຕ່
ຄວາມທຸກຈົນ ແລະບໍ່ມີແຕ່ຈະສົ່ງສຽງຂູ່ນັ້ນຂູ່ນີ້ ວາງກ້າມຢູ່ພໍປານນັ້ນ.”
ຫຼາຍໆຄົນຢູ່ເມືອງ Yanji ນີ້ ຮູ້ສຶກສາວ່າ ມັນໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນເກີດຂຶ້ນມາແດ່ແລ້ວ ແລະຕ່າງກໍ
ຫວັງວ່າ ສະຖານະການທີ່ເປັນໄປຢູ່ໃນຂະນະນີ້ ຈະເລືອນຫາຍໄປໃນບໍ່ຊ້າ.
ເບິ່ງວີດິໂອ ພາສາອັງກິດ:
ແລເຫັນໄດ້ຢ່າງຊັດເຈນທີ່ສຸດ ຢູ່ໃນຫຼາຍໆເມືອງໃຫຍ່
ແລະນ້ອຍ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ເລາະເຂດຊາຍແດນຂອງປະເທດ
ທັງສອງ ບ່ອນທີ່ ການຄ້າຂາຍສອງຝ່າຍຢ່າງຄຶກຄັກ
ພວກຄົນງານຕ່າງດ້າວເກົາຫຼີເໜືອ ແລະທຸລະກິດການ
ທ່ອງທ່ຽວ ເປັນຫຼັກຖານຊີ້ໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມສໍາພັນກັນ
ທີ່ອົບອຸ່ນ. ຕົວຢ່າງໃນເມືອງຊາຍແດນ Yanji ຂອງ
ແຂວງ Jilin ທີ່ບໍ່ມີທາງອອກສູ່ທະເລ ຢູ່ທາງພາກເໜືອ
ຂອງຈີນນັ້ນ ຫຼາຍໆຄົນແມ່ນມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນຢາກຈະ
ເຫັນສະພາບການທີ່ສະຫງົບກ່ວາເວລານີ້ ຢູ່ໃນແຫຼມ
ເກົາຫຼີນັ້ນ. ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ ບິລ ໄອດ໌ ມີລາຍງານກ່ຽວ
ກັບເລຶ່ອງນີ້ມາຈາກ ເມືອງ Yanji ຊຶ່ງທອງປານຈະນໍາ
ມາສະເໜີທ່ານ.
ເບິ່ງວີດິໂອພາສາລາວ:
ພວກກະປູທີ່ມີກະດອງແຂງແຮງກັບຂາມີຊີ້ນຫຼາຍເຫຼົ່ານີ້ ແມ່ນສົ່ງເຂົ້າມາຂາຍໃນຈີນ ທຸກໆ
ມື້ ຈາກເກົາຫຼີເໜືອ ເຖິງແມ່ນໄດ້ມີການຂູ່ທີ່ະກະທໍາສົງຄາມກັນ ກໍຕາມ.
ຫຼັງຈາກການເດີນທາງໄລຍະສັ້ນໆຂ້າມຊາຍແດນມາ ພວກປູເຫຼົ່ານີ້ກໍຖືກສົ່ງໄປຍັງສູນກາງ
ຈໍາໜ່າຍ ຄືບ່ອນນີ້ ທີ່ເມືອງ Yanji. ຈໍານວນນຶ່ງແມ່ນຖືກສົ່ງໄປໄກ ເຖິງນະຄອນຊຽງໄຮ້.
ທ້າວ ຫວັງ ຜູ້ຈໍາໜ່າຍປູຄົນນຶ່ງ ເວົ້າວ່າ ທຸກໆຄົນກໍຕ້ອງໄດ້ກິນອາຫານ. ລາວເວົ້າວ່າ:
“ຢູ່ເຂດນີ້ ແທ້ໆແລ້ວ ແມ່ນບໍ່ມີວິກິດການຫຍັງດອກ. ສິ່ງທ້າທາຍພຽງຢ່າງດຽວທີ່
ພວກເຮົາປະເຊີນນັ້ນ ກໍແມ່ນຢູ່ໃນທະເລ ເຊັ່ນພາຍຸໄຕ້ຝຸ່ນ ທີ່ເຮັດໃຫ້ບໍ່ສາມາດ
ນໍາເຮືອອອກໄປຫາປາໃນທະເລໄດ້ ຫຼືວ່າການຫ້າມຫາປາ ຕາມລະດູ.”
ທຸລະກິດຄ້າຂາຍປູ ເປັນພຽງສ່ວນນ້ອຍໆສ່ວນນຶ່ງຂອງການຄ້າປະຈໍາປີ ທີ່ມີມູນຄ່າທັງໝົດ
ຫ້າພັນລ້ານໂດລ່າ ລະຫວ່າງຈີນແລະເກົາຫຼີເໜືອ.
ຢູ່ຕະຫຼາດເກົາຫຼີແຫ່ງນຶ່ງທີ່ເມືອງ Yanji ມີປາທຸກຊະນິດທີ່ຈັບມາໄດ້ຈາກຝັ່ງທະເລຂອງເກົາ
ຫຼີເໜືອ ທັງສົດທັງແຫ້ງ ທີ່ນໍາເຂົ້າທຸກໆມື້ ເພື່ອຂາຍປຸງເປັນອາຫານ ຫຼືສົ່ງໄປຂາຍບ່ອນອື່ນ.
ຢູ່ເຂດຊາຍແດນຂອງຈີນ ປະຊາຊົນປະມານ 50 ເປີເຊັນ ແມ່ນຊົນເຜົ່າເກົາຫຼີ. ຫຼາຍໆຄົນ
ຍັງຕິດຕໍ່ກັບຄອບຄົວຂອງພວກເຂົາເຈົ້າຢູ່ເກົາຫຼີເໜືອຢູ່ ເປັນປະຈໍາ ແລະຮູ້ດີເຖິງສະພາບ
ການເປັນຢູ່ ຢູ່ໃນອີກຟາກນຶ່ງຂອງຊາຍແດນນີ້ໄປແລະໂອກາດທີ່ອາດສະໜອງຜົນປະໂຫຍດ
ແກ່ທັງສອງຝ່າຍ.
ມີຊາວເກົາຫຼີເໜືອ ໃນຈໍານວນຫຼາຍຂຶ້ນໄປນັບມື້ ຄືຫຼາຍສິບພັນຄົນ ທີ່ເຂົ້າມາເຮັດວຽກຢູ່
ຕາມໂຮງຈັກໂຮງງານໃນຈີນ. ບາງຄົນກໍເຮັດວຽກໂຮງແຮມ ຊຶ່ງບາງແຫ່ງກໍເປັນທຸລະກິດຂອງຊາວເກົາຫຼີເໜືອ.
ຄວາມເຄ່ງຕຶງທີ່ເກີດຂຶ້ນເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ຍັງຜົນໃຫ້ທຸລະກິດການທ່ອງທ່ຽວ ຢຸດຊະງັກລົງ
ແຕ່ອິງຕາມກຸ່ມຄົນທ້ອງຖິ່ນ ກໍແມ່ນວ່າ ການຄ້າຂາຍຍັງຄົງຄຶກຄັກຢູ່.
ຊາວອາເມຣິກັນ Kendra Schaefer ທີ່ໄດ້ໄປທ່ອງທ່ຽວພຽງຢາງ ນະຄອນຫຼວງຂອງ ເກົາຫຼີເໜືອໃນຕົ້ນເດືອນນີ້ ເວົ້າວ່າ ນາງຮູ້ສຶກວ່າ ພຽງຢາງເປັນຄືກັນກັບສວນສະນຸກຮ້າງ
ທີ່ຖືກປະຖິ້ມ. ນາງ Schaefer ເວົ້າວ່າ:
“ແທ້ໆໄດ໋ ເວລາເຮົາໄປຮອດນັ້ນ ມັນບໍ່ມີຄວາມຮູ້ສຶກ ວ່າ ມີຫຍັງແຕກຕ່າງ
ເກີດຂຶ້ນເລີຍ. ມັນເປັນເມືອງທີ່ມິດງຽບ ອ້າງວ້າງ ເປົ່າວ່າງ ແລະກໍບໍ່ມີແສງ
ໄຟຟ້າຢູ່ບ່ອນໃດເລີຍໃນຍາມຄໍ່າຄືນ ບໍ່ມີຮ້ານອາຫານ ບໍ່ມີການຄ້າຂາຍ ບໍ່ມີຮ້ານຕະຫຼາດ ບໍ່ມີຮ້ານຂາຍເຄື່ອງທີ່ລະນຶກ ບໍ່ມີຫຍັງໃຫ້ຊື້ ເລີຍ.”
ທ່ານ Wang Dong ອາຈານສອນປະຈໍາມະຫາວິທະຍາໄລປັກກິ່ງ ເວົ້າວ່າການຂາດເຂີນ
ດ້ານການຄ້າຂາຍ ແມ່ນສິ່ງນຶ່ງທີ່ລັດຖະບານຈີນ ຫວັງຈະເຮັດໃຫ້ປ່ຽນແປງໄປ ຊຶ່ງອາຈານ
ດົງເວົ້າອີກວ່າ ຈີນຢາກເກ້ຍກ່ອມ ໃຫ້ເກົາຫຼີເໜືອເຊື່ອວ່າ ການເປີດກວ້າງນັ້ນແມ່ນນອນ
ຢູ່ໃນຜົນປະໂຫຍດອັນດີທີ່ສຸດ ຂອງເກົາຫຼີເໜືອ. ອາຈານດົງ ເວົ້າວ່າ:
“ໃຫ້ເປີດກວ້າງຢ່າງແທ້ຈິງ ຕໍ່ປະຊາຄົມໂລກ ແລະ ເລີ່ມທໍາການປະຕິຮູບ
ທີ່ຈະນໍາຄວາມຈະເຣີນຮຸ່ງເຮືອງມາສູ່ປະຊາຊົນຂອງຕົນ ບໍ່ແມ່ນຈະມີແຕ່
ຄວາມທຸກຈົນ ແລະບໍ່ມີແຕ່ຈະສົ່ງສຽງຂູ່ນັ້ນຂູ່ນີ້ ວາງກ້າມຢູ່ພໍປານນັ້ນ.”
ຫຼາຍໆຄົນຢູ່ເມືອງ Yanji ນີ້ ຮູ້ສຶກສາວ່າ ມັນໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນເກີດຂຶ້ນມາແດ່ແລ້ວ ແລະຕ່າງກໍ
ຫວັງວ່າ ສະຖານະການທີ່ເປັນໄປຢູ່ໃນຂະນະນີ້ ຈະເລືອນຫາຍໄປໃນບໍ່ຊ້າ.
ເບິ່ງວີດິໂອ ພາສາອັງກິດ: