ບັນດາທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບໃນລາຍການຊົມຊົນຊາວລາວ ໃນທະວີບອາເມຣິກາມື້ນີ້, ພວກເຮົາມີການສຳພາດກັບສອງແມ່ລູກຊຶ່ງກໍຄື ຍານາງຄຳປະເສີດ ຄຳແພງຈັນ ທີ່ມີຜົນສຳເລັດສູງ ໃນດ້ານທຸລະກິດ ແລະນາງເອບໂພຣ ທີ່ເປັນລູກສາວທີ່ມີທັກສະສູງໃນດ້ານການອອກແບບດົນຕີປະກອບຮູບເງົາຂອງບໍລິສັດຢູນີເວີດສສຕູດິໂອຮອລລີວູດທີ່ເປັນບໍລິສັດສ້າງຮູບເງົາໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງໂລກ. ເຂົາເຈົ້າເປັນຄົນເຊື້ອສາຍລາວທີ່ຄອບຄົວພາອົບພະຍົບມາຕັ້ງຖິ່ນຖານໃນລັດເວີຈີເນຍ, ພາກຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຂອງສະຫະລັດ ໃນປີ 1984 ຊຶ່ງບົວສະຫວັນຈະນຳເອົາການໂອ້ລົມກັບເຂົາເຈົ້າ ມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ສະຫະລັດບໍ່ແມ່ນດິນແດນແຫ່ງເມືອງສະຫວັນ ຫລືເລີດລ້ຳແຕ່ຢ່າງໃດ ແຕ່ວ່າມັນກໍເປັນປະເທດທີ່ໃຫ້ການຕ້ອນຮັບ ແລະໂອກາດແກ່ທຸກຄົນທີ່ມີຄວາມບາກບັ່ນແລະມີຄວາມຕັ້ງໃຈສູງ, ອີງຕາມຄຳເວົ້າຂອງຍານາງຄຳປະເສີດ ຄຳແພງຈັນ, ຫລືແພັດຕີທີ່ເກີດໃນເມືອງປາກເຊ ແລະພໍ່ແມ່ພາມາຕັ້ງຖິ່ນຖານໃນລັດເວີ ຈີເນຍ, ໃນພາກຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຂອງສະຫະລັດແຕ່ອາຍຸ 12 ປີ. ຍານາງ ຄິດວ່າຕົນເອງເປັນຄົນໂຊກດີ ທີ່ໄດ້ມາເຕີບໃຫຍ່ ແລະໃຊ້ຊີວິດຢູ່ໃນປະເທດນີ້. ປັດຈຸບັນຍານາງເປັນເຈົ້າຂອງ ແລະຜູ້ບໍລິຫານຮ່ວມຂອງບໍລິສັດອອກແບບແລະຕິດຕັ້ງຜ້າກັ້ງທີ່ເຮັດດ້ວຍຢາງພລາສຕິກແບບ vinyl ແລະໄມ້ສຳລັບປ່ອງຢ້ຽມຂອງອາຄານຕ່າງໆ. ຍານາງອາໄສຢູ່ເມືອງອານາໂຄສເຊຍ, ລັດແມຣີແລນ ທີ່ຢູ່ທິດຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຂອງນະຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນຂອງສະຫະລັດທີ່ມີຊື່ສຽງໂດ່ງດັງໃນໂລກ. ຍານາງບອກກັບວີໂອເອວ່າ ຊີວິດຂອງຍານາງໂດຍລວມແມ່ມີຄວາມສຸກ ແລະຄິດວ່າດີຫລາຍ ຊຶ່ງຍານາງສະແດງຄວາມຮູ້ສຶກອອກມາວ່າ:
ກ່ອນຈະມາຕັ້ງຈຸດນີ້ໄດ້ຍານາງເລົ່າເຖິງປະຫວັດຄວາມເປັນມາສູ່ຟັງວ່າ:
ຍານາງກໍຕ້ອງໄດ້ຜ່ານຄວາມຫຍຸ້ງຍາກລຳບາກ ໃນການລ້ຽງລູກນ້ອຍສອງຄົນ ຈົນໄດ້ອອກໂຮງຮຽນຕອນຍັງຮຽນໜັງສືຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລຊຸມຊົນ ແລ້ວມາຕັ້ງບໍລິສັດໃຫ້ບໍລິການດ້ານເຮັດອະນາໄມອາຄານບ້ານເຮືອນຕ່າງໆ ດັ່ງທີ່ນາງເອໂພ ແກ້ວມໍຣະກົດ ລູກສາວ ກໍຄືລູກຜູ້ກົກຂອງຍານາງເລົ່າເຖິງຄວາມລຳບາກຂອງແມ່ ແລະພໍ່ຂອງນາງໃນສະໄໝນາງຍັງນ້ອຍນັ້ນສູ່ຟັງວ່າ:
“ພໍ່ແມ່ຂອງຂ້ອຍ ທັງສອງຄົນເຂົາເຈົ້າແຕ່ງງານກັນຕອນເຂົາເຈົ້າມີອາຍຸນ້ອຍຫລາຍ ສະນັ້ນ ເຂົາເຈົ້າເລີ້ມຕົ້ນດ້ວຍການເຮັດບໍລິສັດສະໜອງການທຳຄວາມສະອາດໃນອາຄານຫ້ອງການຕ່າງໆ ແລະຫລັງຈາກພໍ່ແມ່ຂ້ອຍແຍກທາງກັນຂ້ອຍກໍເລີ້ມອາໄສຢູ່ກັບແມ່ຂ້ອຍ ແລະລາວເຮັດວຽກຢູ່ Navy Federal ຊຶ່ງເປັນທະນາຄານເຄຣດິດຢູນຽນແຫ່ງນຶ່ງ ແລະລາວກໍເປັນແມ່ທີ່ລ້ຽງລູກຢູ່ຄົນດຽວແທ້ໆ.”
ເມື່ອລູກສາວມີອາຍຸໄດ້ 8 ປີ ຍານາງຄຳປະເສີດກໍໄດ້ຢ່າຮ້າງກັນກັບສາມີ ຂອງຍານາງ ຊຶ່ງກໍເປັນຄົນເຊື້ອສາຍລາວເຊັ່ນກັນ ຈຶ່ງປ່ອຍໃຫ້ນາຍາງລ້ຽງລູກສອງຄົນແຕ່ລຳພັງຜູ້ດຽວ ຈົນກວ່ານາງເອໂພຣມີອາຍຸໄດ້ 12 ປີຍານາງຈຶ່ງໄດ້ແຕ່ງງານໃໝ່.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ຄວາມອົດທົນຂອງຍານາງຄຳປະເສີດກໍບໍ່ໄດ້ເສຍໄປຊື່ໆ ເພາະລູກທັງສອງຄົນຂອງຍານາງມີອາຊີບວຽກງານດີ ໂດຍສະເພາະແມ່ນນາງເອບໂພຣ ຜູ້ທີ່ປະສົບຜົນສຳເລັດສູງໃນດ້ານວຽກງານຫລັງຈາກຮຽນຈົບປະລິນຍາຕີແລ້ວ. ນາງມີອາຍຸໄດ້ 30 ປີ ແລະເປັນນັກອອກແບບທີ່ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງທາງດີຈິຕອລ ທີ່ໃຫ້ບໍລິການອອກແບບໂຄສະນະທາງໂທລະພາບ, ທາງເວັບໄຊທ໌ ຫລື ອອນລາຍນ໌ ໃນຮູບແບບຕ່າງໆ. ນາງເອບໂພຣ ໄດ້ໄປດຳລົງຊີວິດຢູ່ໃນນະຄອນຫລວງລອນດອນຂອງອັງກິດມາໄດ້ 5 ປີແລ້ວ. ນາງໄດ້ເຂົ້າເຮັດວຽກໃນບໍລິສັດອອກແບບເພັງ ແລະດົນຕີປະກອບໃສ່ຮູບເງົາ ແລະການສະແດງໂທລະພາບຕະຫລອດທັງການໂຄສະນາຕ່າງໆ ໃຫ້ແກ່ບໍລິສັດຢູນິເວີໂຊສຕູດິໂອຮອລລີວູດ (Universal Studios Hollywood) ທີ່ເປັນບໍລິສັດສ້າງຮູບເງົາໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງໂລກ, ຊຶ່ງນາງເລົ່າເຖິງວຽກງານຂອງນາງສູ່ຟັງວ່າ:
“ແລະເຈົ້າຮູ້ບໍ່, ຂ້ອຍມັກຮັກດົນຕີສະເໝີ ແລະຂ້ອຍຮູ້ສຶກຄືກັບວ່າ ຂ້ອຍບໍ່ສາ ມາດເຮັດໄດ້ ຫຼືສິ່ງທັງໝົດເຫລົ່ານີ້ ແລະຂ້ອຍຮູ້ສຶກຄືກັບວ່າ ສອງປີແຫ່ງ ການຄິດທົບທວນເບິ່ງຄືນ ແລະພຽງແຕ່ເລື້ອງທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງທີ່ເກີດຂຶ້ນກັບ ຊາວເອເຊຍ- ອາເມຣິກັນ ແລະຄິດເຫັນຄວາມຕ້ອງຢາກໃຫ້ມີຜູ້ເປັນຕົວແທນ ຂອງຄົນກຸ່ມນີ້ ຂ້ອຍຈຶ່ງຕັດສິນໃຈໄປຊອກຫາວຽກໃນຝັນຂອງຂ້ອຍໃຫ້ໄດ້. ສະນັ້ນຕອນນີ້ຂ້ອຍເຮັດວຽກໃນການອັດດົນຕີຢູ່ບໍລິສັດຄອນຄອດ (Concord) ບ່ອນທີ່, ໂດຍພື້ນຖານແລ້ວ, ຂ້ອຍແມ່ນຊ່ວຍເຮັດການຕະຫຼາດໃຫ້ເພັງເພື່ອ ເອົາໄປປະກອບໃສ່ເລື້ອງໃນໂທລະພາບ ແລະຮູບເງົາ. ສະນັ້ນຂ້ອຍເຮັດວຽກ ຢູ່ບໍລິສັດອັດດົນຕີ Concord ເຊິ່ງເປັນບໍລິສັດທີ່ເຮັດການຕະຫລາດດ້ານການ ອັດດົນຕີທີ່ເປັນຂອງບໍລິສັດ Universal.”
ນາງບອກວ່າ ການທີ່ນາງໄດ້ເຮັດວຽກຢູ່ໃນບໍລິສັດທີ່ເປັນສາຂາຂອງບໍລິສັດຍັກໃຫຍ່ຂອງສະຫະລັດໃນດ້ານອຸດສາຫະກຳການບັນເທີງແລະຮູບເງົາລະດັບໂລກ ທີ່ມີການແຂ່ງຂັນສູງນີ້ ຖືວ່ານາງໄດ້ເຮັດໃຫ້ຄວາມມຸ້ງຫວັງ ແລະຄວາມໄຝ່ຝັນຂອງແມ່ ກໍຄືຍານາງຄຳປະເສີດນັ້ນ ກາຍມາເປັນຄວາມຈິງໄດ້ ຊຶ່ງນາງເລົ່າສູ່ຟັງດັ່ງນີ້:
“ມັນເປັນເລື່ອງທີ່ໜ້າຢາກຫົວ ຂ້ອຍພະຍາຍາມຫາທາງເຮັດວຽກນີ້ຢູ່ເປັນເວລາ ຕັ້ງຫລາຍປີ, ມັນຍາກທີ່ຈະທັບມ້າງອຸປະສັກເຂົ້າມາໄດ້. ແລະໃນທີ່ສຸດເມື່ອຂ້ອຍໄດ້ຮັບຂ່າວກ່ຽວກັບວຽກນີ້ ທີ່ຈິງແລ້ວ ຕອນນັ້ນແມ່ນຂ້ອຍຢູ່ກັບແມ່ຂອງຂ້ອຍ. ແລ້ວ ຂ້ອຍກໍບໍ່ໄດ້ເຫັນລາວມາໄດ້ສອງປີແລ້ວຍ້ອນໂຄວິດ. ແລະຂ້ອຍຮູ້ສຶກວ່າ ຂ້ອຍຈະຕັ້ງໃຈຈະໄປຮ່ວມສະຫຼອງມັນຮ່ວມກັນກັບລາວ. ແລະເອີ່ ເວົ້າແລ້ວສິ່ງນີ້ກໍຖືວ່າພິເສດຫຼາຍ. ລາວເວົ້າ, ເຈົ້າຮູ້ບໍ່, ວ່າທຸກສິ່ງຢ່າງທັງຫລາຍທັງປວງທີ່ພວກເຮົາເຮັດໄປເພື່ອເຈົ້າໜີ້ ພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ມີໂອກາດທີ່ຈະໄດ້ເຮັດວຽກທີ່ເປັນອາຊີບໃນຝັນ. ແຕ່ວ່າ ມັນກໍເປັນໂອກາດທີ່ດີໃນຊີວິດຂອງຂ້ອຍທີ່ຂ້ອຍສາມາດເຮັດແນວນັ້ນໄດ້ເພື່ອລາວ. ສະນັ້ນມັນເປັນເລື້ອງທີ່ດີແທ້ໆ.”
ເຖິງແມ່ນວ່ານາງເອບໂພຣ ຈະໄດ້ມີອາຊີບທີ່ດີ, ຫ້ອມລ້ອມໄປດ້ວຍເພື່ອນຮ່ວມງານທີ່ມີຄວາມຮູ້ ແລະຄວາມສາມາດລະດັບໂລກກໍຕາມ ແຕ່ນັກວິຊາການອາເມຣິກັນເຊື້ອສາຍລາວຜູ້ນີ້ ກໍບໍ່ໄດ້ລືມຮາກກົກເຫງົ້າ ຫລື ທີ່ມາຂອງຕົນ ສະນັ້ນນາງຈຶ່ງໄດ້ພະຍາຍາມຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳລາວ ແລະປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງປະຊາຄົມລາວໃນຕ່າງປະເທດ ດັ່ງທີ່ນາງເລົ່າສູ່ຟັງວ່າ:
“ບາງສິ່ງບາງຢ່າງທີ່ຂ້ອຍຄຸ້ນເຄີຍ, ແຕ່ຂ້ອຍບໍ່ເຄີຍຄິດກ່ຽວກັບມັນເລີຍຈົນກ່ວາ ປີທີ່ຜ່ານມານີ້ ເມື່ອທຸກຄົນເລີ່ມເວົ້າກ່ຽວກັບບັນຫາທີ່ຊາວເອເຊຍ-ອາເມຣິກັນ ໄດ້ປະສົບ, ຂ້ອຍຄິດວ່າ, ຂ້ອຍມີແຕ່ຟັງພອດແຄສ໌ (podcasts) ຂອງຊາວ ເອເຊຍຫລາຍຄົນແຕກຕ່າງກັນທີ່ເວົ້າກ່ຽວກັບປະສົບການຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ. ແລະ ຂ້ອຍຮູ້ສຶກວ່າຂ້ອຍກໍມີປະສົບການຄ້າຍຄືເຂົາເຈົ້າພວກຫຼາຍ. ແລະເມື່ອບໍ່ດົນ ມານີ້ເຊັ່ນວ່າ ເວລາຂ້ອຍຢູ່ບ່ອນເຮັດວຽກ ຫຼືໃນບ່ອນໃດບ່ອນນຶ່ງ ຂ້ອຍເບິ່ງໄປ ອ້ອມໆຕົວຂອງເຂົາເຈົ້າຄືຮູ້ສຶກວ່າ ຂ້ອຍເປັນຄົນເອເຊຍຄົນດຽວເທົ່ານັ້ນຢູ່ໃນນີ້ ຂ້ອຍບໍ່ທັນເວົ້າເຖິງຄົນເອເຊຍທີ່ມີເຊື້ອສາຍລາວຊ້ຳ. ແລະມັນເປັນສິ່ງໃດສິ່ງນຶ່ງທີ່ຂ້ອຍຄິດກ່ຽວກັບມັນນັບມື້ນັບຫຼາຍຂຶ້ນ, ເຊິ່ງເປັນສິ່ງທີ່ດີເພາະ ຂ້ອຍຄິດວ່າ ຂ້ອຍແມ່ນໃຊ້ເວລາດົນເຕີບແທ້ໆ ກ່ອນຂ້ອຍຈະຍອມຮັບເອົາມັນມາເປັນສິ່ງບົ່ງບອກເຖິງຕົວຕົນຂອງຂ້ອຍ ແຕ່ບໍ່ແມ່ນວ່າຂ້ອຍຮູ້ສຶກອັບອາຍດອກ, ແຕ່ຂ້ອຍ ຄິດວ່າ ຕົວເອງບໍ່ໄດ້ເຄື່ອງມືທີ່ຈະຊ່ວຍຂ້ອຍໃຫ້ເຂົ້າໃຈໄດ້ແທ້ໆ ເພາະວ່າຄົນ ລຸ້ນພໍ່ແມ່ຂອງຂ້ອຍ, ພວກເຂົາເຈົ້າພຽງແຕ່ຕ້ອງການຄວາມຢູ່ລອດໃຫ້ໄດ້ເທົ່ານັ້ນ, ເຊັ່ນວ່າຫາອາຫານມາໃຫ້ເຮົາກິນ ແລະກໍເຮັດວຽກໄປວັນໆ, ຄືຈັ່ງເຈົ້າຮູ້ ຫັ້ນຫລະ ແລະຊອກຫາເວລາທີ່ພັກຜ່ອນເຮັດໃນສິ່ງເລັກໆ ນ້ອຍໆ ແລະຫາ ເວລາທີ່ມີຄຸນນະພາບຢູ່ນຳກັນ.”
ແຕ່ມີຫຼາຍອັນທີ່ຂ້ອຍບໍ່ເຂົ້າໃຈ ແມ້ນແຕ່ບໍ່ດົນມານີ້ ເຊັ່ນວ່າ ຂ້ອຍໄດ້ອອກແບບ ໃຫ້ກັບເຈົ້າຊາຍ ແລະຂ້ອຍກໍ່ເຮັດການຄົ້ນຄວ້າກ່ຽວກັບປີໃໝ່ລາວ. ແລະຂ້ອຍ ຮູ້ວ່າສິ່ງທີ່ພວກເຮົາເຮັດເຊັ່ນການເອົານ້ຳສິດໃສ່ກັນ, ແຕ່ຂ້ອຍບໍ່ເຄີຍເຂົ້າໃຈເລີຍ ວ່າເປັນຫຍັງພວກເຮົາຈຶ່ງເຮັດແນວນັ້ນ ຫຼືວ່າມັນເປັນພຽງແຕ່ບາງສິ່ງບາງຢ່າງ ທີ່ເຈົ້າຖືກສອນໃຫ້ເຮັດເທົ່ານັ້ນບໍ. ດັ່ງນັ້ນ, ຂ້ອຍໄດ້ຄົ້ນຄ້ວາດ້ວຍຕົວເອງ. ຂ້ອຍເລີຍຄິດອອກວ່າ ໂອ້ມັນຄືກັນກັບກຳ, ຄືກັບວ່າເຈົ້າກຳລັງເຮັດໃຫ້ກຳທີ່ ບໍ່ດີອອກໄປ ເພື່ອເຈົ້າຈະໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນໃໝ່. ແລະນ້ໍາເຫຼົ່ານັ້ນເປັນສັນຍາລັກຂອງ ການເກີດໃຫມ່ ແລະສິ່ງທັງຫລາຍທັງປວງເຫລົ່ານີ້, ແລະນັ້ນມັນແມ່ນບາງສິ່ງ ບາງຢ່າງທີ່ຂ້ອຍເຮັດໃນປີທີ່ຜ່ານມານີ້.”
ລອນດອນເປັນບ່ອນນະຄອນຫລວງຂອງອັງກິດ ທັງເປັນນະຄອນໃຫຍ່ ແລະສຳຄັນຂອງໂລກແຫ່ງນຶ່ງ ຊຶ່ງມີສະໜາມບິນໃຫຍ່ 6 ແຫ່ງ ເພາະມັນເປັນສູນກາງການຄ້າ, ການສຶກສາ, ການທ່ອງທ່ຽວ ແລະການເມືອງລະດັບໂລກ. ມີມະຫາວິທະຍາໄລສອງແຫ່ງທີ່ຈັດຢູ່ໃນ 10 ມະຫາວິທະຍາໄລທີ່ມີຊື່ສຽງທີ່ສຸດຂອງໂລກ. ເມື່ອຖາມເຖິງແບບແຜນດຳລົງຊີວິດຂອງຄົນທີ່ອາໄສຢູ່ໃນເມືອງໃຫຍ່ຂອງໂລກ ແຫ່ງນັ້ນ ເມື່ອທຽບກັບສະຫະລັດ ນາງເອໂພຣຕອບວ່າ:
“ຂ້ອຍແຕ່ງງານໄດ້ຫ້າປີແລ້ວ, ແຕ່ຂ້ອຍຄິດວ່າມັນເປັນເລື້ອງທີ່ວ່າ ຂ້ອຍອາໄສຢູ່ໃນຢູໂຣບ. ຈັງຫວະຄົນເຮັດວຽກແມ່ນຫຍັງຢູ່ໜີ້ໄວກວ່າຫລາຍ, ຕາມຂ້ອຍຄິດ. ແມ່ນແລ້ວ, ພວກເຂົາຍັງໄປຫຼິ້ນມ່ວນຊື່ນຫລາຍກວ່າຄືກັນ. ມັນກໍແພງຫຼາຍອີກ. ແທ້ໆແລ້ວ ພວກເຮົາຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຊື້ເຮືອນເທື່ອ. ຍັງໃຫ້ເຊົ່າຢູ່, ສະນັ້ນມັນຕ້ອງ ໄດ້ໃຊ້ເວລາພໍສົມຄວນທີ່ຈະຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ໜີ້ໄດ້.”
ສະຫລຸບແລ້ວຍານາງຄຳປະເສີດ ທີ່ຄອບຄົວພາອົບພະຍົບມາຢູ່ສະຫະລັດ ກໍຮູ້ສຶກກວ່າຕົນເອງໂຊກດີທີ່ໄດ້ມາເຕີບໃຫຍ່ແລະດຳລົງຊີວິດຢູ່ປະເທດນີ້. ເຖິງແມ່ນຍານາງຈະເປັນແມ່ຍິງທີ່ລ້ຽງລູກນ້ອຍສອງຄົນແຕ່ລຳພັງຜູ້ດຽວຫລັງຈາກໄດ້ຢ່າຮ້າງກັບສາມີແລ້ວກໍຕາມ ແຕ່ຍານາງກໍສາມາດລ້ຽງລູກໃຫ້ໄດ້ຮັບການສຶກສາສູງ ແລະຍານາງເອງກໍມີທຸລະກິດອັນໝັ້ນຄົງຊຶ່ງທັງໝົດນີ້ ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ສະຫະລັດເປັນປະເທດທີ່ໃຫ້ໂອກາດແກ່ທຸກຄົນທີ່ມີຄວາມດຸໝັ່ນແລະບຸກບືນ.
ທີ່ທ່ານໄດ້ຟັງຜ່ານໄປນັ້ນ ຄືເລື້ອງລາວຊີວິດຂອງແມ່ຍິງເຊື້ອສາຍລາວສອງຄົນ ທີ່ປະສົບຜົນສຳເລັດສູງກໍຄືຍານາງຄຳປະເສີດແລະນາງເອບໂພຣ ທີ່ຄອບຄົວພາໜີອອກຈາກລາວມາຕັ້ງຖິ່ນຖານໃນສະຫະລັດ. ຂໍເຊີນທ່ານມາພົບກັບລາຍ ການຊຸມຊົນຊາວລາວໃນທະວີອາເມຣິກາໄດ້ອີກ ໃນອາທິດໜ້າ ເວລາດຽວກັນນີ້.
