ໃນຂະນະທີ່ສົງຄາມເຢັນພວມມີຄວາມເຄັ່ງຕຶງສຸດຂີດຢູ່ນັ້ນ ປະທານາທິບໍດີສະຫະລັດ ທ່ານຣິເຈີດ ນິກສັນ (Richard Nixon) ກໍໄດ້ບິນໄປຍັງສູນກາງອຳນາດຂອງປະເທດຄອມມູນິສຈີນ ເພື່ອທຳການຢ້ຽມຢາມທີ່ນັ້ນ ຊຶ່ງໃນໄລຍະເວລາຕໍ່ມາ ກໍຄ່ອຍຫັນປ່ຽນຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງສະຫະລັດກັບຈີນ ແລະທ່າທີຂອງຈີນຢູ່ໃນໂລກ ໃນວິທີທີ່ບໍ່ສາມາດວາດມະໂນພາບໄດ້ໃນເວລານັ້ນ.
ຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງຈີນແລະສະຫະລັດ ແມ່ນຈະເປັນບັນຫາຍທ້າທາຍເກືອບວ່າໃນທຸກໆເວລາ ແລະຫຼັງຈາກເຄິ່ງສັດຕະວັດທີ່ຂຶ້ນໆລົງໆມັນກໍຍັງມີຄວາມເຄັ່ງ ຄຽດຫຼາຍຂຶ້ນ. ສົງຄາມເຢັນໄດ້ສິ້ນສຸດລົງມາແຕ່ດົນນານແລ້ວ ແຕ່ທັງສອງຝ່າຍຕ່າງກໍມີຄວາມຢ້ານກົວວ່າ ສົງຄາມເຢັນຮອບໃໝ່ ອາດຈະເລີ້ມຂຶ້ນຄືນອີກ.
ເຖິງແມ່ນຈີນໄດ້ປະຕິເສດຊ້ຳແລ້ວຊ້ຳອີກ ອາເມຣິກາກໍມີຄວາມເປັນຫ່ວງກັງວົນວ່າ ໂລກພາຍໃຕ້ການນຳພາ ຂອງປະເທດປະຊາທິປະໄຕ ທີ່ໄດ້ເອົາຊະນະສະຫະພາບໂຊຫວຽດ ອາດຈະໄດ້ຮັບການທ້າທາຍໂດຍຈີນຊຶ່ງເປັນປະເທດຜະເດັດການ ໃນແບບທີ່ມີອຳນາດອິດທິພົນ ແລະເຂັ້ມແຂງຂຶ້ນເລື້ອຍໆ.
ທ່ານນາງໂອລີອານາ ສະກາຍລາ ມາສໂຕຣ (Oriana Skylar Mastro) ນັກຊ່ຽວຊານກ່ຽວກັບຈີນທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລສະແຕນຟອດ ກ່າວວ່າ “ຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງສະຫະລັດ ກັບຈີນ ແມ່ນມີການໂຕ້ຖຽງກັນຢູ່ສະເໝີ ແຕ່ມັນກໍເປັນສິ່ງຈຳເປັນ. ບາງທີ ເມື່ອ 50 ປີກ່ອນ ເຫດຜົນສ່ວນໃຫຍ່ກໍແມ່ນເລື້ອງເສດຖະກິດໃນທຸກມື້ນີ້ ແມ່ນໃນເລື້ອງຄວາມໝັ້ນຄົງ. ແຕ່ຄວາມສຳພັນແມ່ນບໍ່ເຄີຍມີ ແລະຈະບໍ່ມີມື້ທີ່ງ່າຍເລີຍ.”
ປະທານາທິບໍດີນິກສັນ ເດີນທາງໄປຮອດປັກກິ່ງ ໃນຕອນເຊົ້າຂອງລະດູໜາວເມື່ອ 50 ປີກ່ອນໃນວັນຈັນມື້ນີ້. ປ້າຍໂຄສະນາທີ່ຂຽນດ້ວຍຄຳຂວັນຕ່າງໆເຊັ່ນຄຳວ່າ “ຈັກກະພັດອາເມຣິກາຈົ່ງຈິບຫາຍ” ຊຶ່ງເປັນສ່ວນນຶ່ງຂອງຄວາມຊຸນລະມຸນວຸ້ນວາຍຈາກການປະຕິວັດວັດທະນະທຳທີ່ໄດ້ສົ່ງພວກປັນຍາຊົນແລະອື່ນໆໄປຍັງເຂດຊົນນະບົດແລະຫຼາຍໆຄົນໄດ້ຖືກນຳໂຕອອກມາປະຈານຕໍ່ໜ້າປະຊາຊົນ ຕະຫຼອດທັງການໂຈມຕີຢ່າງໂຫດຮ້າຍ ຫຼືຮ້າຍແຮງເຖິງຕາຍ ໃນນາມຂອງການຕໍ່ສູ້ລະຫວ່າງຊົນຊັ້ນ.
ການເດີນທາງຂອງທ່ານນິກສັນ ໄປຢ້ຽມຢາມໃນປີ 1972 ຊຶ່ງຮວມທັງການພົບປະກັບປະທານເໝົາ ເຈີ ຕຸງ ແລະການໄປຢ້ຽມຢາມກຳແພງຍັກ ໄດ້ນຳພາໄປສູ່ການສ້າງຕັ້ງຄວາມສຳພັນທາງດ້ານການທູດໃນປີ 1979 ແລະການຕັດຄວາມສຳພັນຢ່າງເປັນທາງການກັບໄຕ້ຫວັນ ຊຶ່ງສະຫະລັດໄດ້ໃຫ້ການຮັບຮູ້ໃນຖານະລັດຖະບານຈີນ ຫຼັງຈາກພວກຄອມມູນິສເຂົ້າກຳອຳນາດຢູ່ປັກກິ່ງ ໃນປີ 1949.
ນາຍພາສາຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີຈູ ເອັນ ຫຼາຍ ຂຽນລົງໃນຊີວະປະຫວັດວ່າ ໃນຄວາມຊົງຈຳຂອງລາວແລ້ວ ທ່ານນິກສັນ ກ່າວວ່າ “ການຍື່ນມືຂ້າມມະຫາສະໝຸດປາຊີຟິກມານີ້ ແມ່ນເພື່ອມິດຕະພາບ” ໃນຂະນະທີ່ທ່ານຈັບມື ກັບທ່ານຈູ ຢູ່ທີ່ສະໜາມບິນ.
ສຳລັບທັງສອງຝ່າຍແລ້ວ ມັນແມ່ນມິດຕະພາບທີ່ເກີດຈາກສະພາບການ ແທນທີ່ຈະແມ່ນການເປັນພັນທະມິດແບບທຳມະຊາດ.
ຈີນ ແລະສະຫະພາບໂຊຫວຽດ ອະດີດພັນທະມິດຄອມມູນິສ ໄດ້ແຕກແຍກກັນ ແລະແມ່ນກະທັງປະທະກນຢູ່ຕາມເຂດຊາຍແດນໃນປີ 1969 ແລະທ່ານເໝົາມອງເຫັນວ່າ ສະຫະລັດ ອາດຈະສາມາດເປັນເຄື່ອງສ້າງຄວາມກ້ຳເກິ່ງຈາກການຂົ່ມຂູ່ໃດໆກໍຕາມຈາກການຮຸກຮານຂອງໂຊຫວຽດ.
