ທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ໃນລາຍການຊີວິດຊາວລາວຂອງ ວີໂອເອ ປະຈຳວັນພະຫັດມື້ນີ້
ເຮົາຈະນຳພາທ່ານໄປຟັງການສຳພາດກັບຍານາງ ສີສະຫວັນ ພູທະວົງ Houghtonອາເມຣິກັນເຊື້ອສາຍລາວ ທີ່ເປັນນັກແຕ້ມ ແລະອາຈານ ສອນຢູ່ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລ
Middle Tennessee State University ຕັ້ງຢູ່ພາກຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຂອງສະ
ຫະລັດ.ສີສະຫວັນ ໄດ້ເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ລັດ Kansas ສະຫະລັດອາເມຣິກາ ກັບ
ຄອບຄົວ ໃນປີ 1980 ເວລານາງມີອາຍຸໄດ້ 4 ປີ. ເລື່ອງຄວາມເປັນມາຂອງ
ສີສະຫວັນ ເປັນຢ່າງໃດ ກິ່ງສະຫວັນ ຈະນຳມາສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ສະບາຍດີທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ໃນລາຍການຊີວິດຊາວລາວມື້ນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າຂໍແນະນຳ
ທ່ານ ໃຫ້ຮູ້ຈັກກັບ ຍານາງສີສະຫວັນ ພູທະວົງ Houghton ນັກແຕ້ມ ແລະອາຈານ
ສອນຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ Middle Tennessee State University. ສີສະຫວັນ
ເປັນແມ່ຍິງອາເມຣິກັນເຊື້ອສາຍລາວ ທີ່ສະແຫວງຫາການສຶກສາຊັ້ນສູງມາແຕ່ນ້ອຍ
ພ້ອມທັງມີພອນສະຫວັນ ດ້ານການວາດແຕ້ມ ຈົນໄດ້ກາຍມາເປັນ ອາຈານສອນ.
ສີສະຫວັນ ເປັນລູກສາວຫລ້າ ຂອງທ່ານໄມພອນ ແລະຍານາງກົງສີ ພູທະວົງ ແລະ
ມີອ້າຍເອື້ອຍນ້ອງນຳກັນຫ້າຄົນ ຊຶ່ງແຕ່ລະຄົນ ແມ່ນສຳເລັດການສຶກສາຂັ້ນມະຫາ
ວິທະຍາໄລທັງໝົດ.
ຄອບຄົວພູທະວົງ ບໍ່ແຕກຕ່າງຫຽັງກັນກັບບັນດາອົບພະຍົບລາວທົ່ວໄປເມື່ອສີ່ທົດສະ
ວັດກ່ອນ ທີ່ໄດ້ສ່ຽງຊີວິດ ເອົາໂຕຫລົບໜີອອກຈາກບ້ານເກີດເມືອງນອນມາ. ທ່ານໄມ
ພອນ ພໍ່ຂອງສີສະຫວັນ ຫົວໜ້າຄອບຄົວ ອະດີດນາຍແພດປະຈຳສະພາກາແດງ ທີ່
ພົວພັນກັບສະຫະລັດ ໄດ້ມອງເຫັນວ່າ ຈະບໍ່ມີຄວາມປອດໄພ ຈຶ່ງໄດ້ຕັດສິນໃຈ ພາ
ຄອບຄົວຂ້າມມາຢູ່ສູນອົບພະຍົບໜອງຄາຍ. ແຕ່ວ່າທ່ານໄມ ໄດ້ຕິດຄຸກຢູ່ໃນປະເທດ
ໄທ ຊົ່ວລະຍະນຶ່ງ ກ່ອນທີ່ຈະໄດ້ມາເຕົ້າໂຮມກັບຄອບຄົວ ຢູ່ໃນສູນອົບພະຍົບໜອງ
ຄາຍ ປະເທດໄທ.
ໃນປີ 1980 ຄອບຄົວພູທະວົງ ໄດ້ເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ໃນລັດ Kansas ຢູ່ພາກກາງ
ຊຶ່ງເປັນລັດອູ່ເຂົ້າອູ່ນໍ້າ ອຸດສາຫະກຳປູກເຂົ້າເບຼ ແລະລ້ຽງສັດທີ່ສຳຄັນສຸດຂອງສະຫະ
ລັດ ແລະຢູ່ທີ່ນັ້ນ ເປັນບ່ອນທີ່ສີສະຫວັນໄດ້ເຕີບໃຫຍ່ ຢູ່ປະປົນກັບພວກເດັກນ້ອຍອາ
ເມຣິກັນທ້ອງຖິ່ນ. ສີສະຫວັນ ຮຽນຈົບຈາກມັດທະຍົມ Winfield ສຳເລັດປະລິນຍາຕີ
ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລ Kansas ທີ່ລັດ Kansas ແລະສຳເລັດປະລິນຢາໂທຝ່າຍສິນລະ
ປະການແຕ້ມ ຫລື Fine Arts ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລ Carbondel University ທີ່ລັດ
Illinois ຕັ້ງຢູ່ພາກກາງຂອງສະຫະລັດ ຊຶ່ງສີສະຫວັນ ໄດ້ກ່າວເຖິງການມັກແຕ້ມຮູບຕໍ່
ວີໂອເອວ່າ:
ຫວ່າງບໍ່ເທົ່າໃດເດືອນທີ່ຜ່ານມານີ້ ສີສະຫວັນ ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມເມືອງລາວ ແລະຖືກສົ່ງ
ໄປສອນແຕ້ມໃຫ້ແກ່ເດັກນ້ອຍຢູ່ University World College ທີ່ພູເກັດ ປະເທດໄທ
ເປັນເວລາສອງອາທິດ ຊຶ່ງສີສະຫວັນໄດ້ກ່າວກ່ຽວກັບເລື່ອງນີ້ວ່າ:
ປັດຈຸບັນນີ້ຮູບແຕ້ມຂອງສີສະຫວັນຈຳນວນ 30 ກວ່າແຜ່ນ ກຳລັງວາງສະແດງຢູ່
Tinney Gallery ໃນນະຄອນ Nashville ລັດ Tennessee ຈາກວັນທີ 11 ຫາ 25
ມີນາ 2017 ມີທັງແຜ່ນນ້ອຍ ແລະໃຫຍ່ເພື່ອຂາຍນຳເອົາລາຍໄດ້ສ່ວນນຶ່ງໄປຊ່ວຍ
ອົງການ “ມໍລະດົກຫລັງສົງຄາມ” ຫລື “Legacy of War” ຊຶ່ງສີສະຫວັນໄດ້ເລົ່າຕໍ່
ໄປວ່າ:
ສິນລະປະວັດທະນະທຳ ແລະມະນຸດສະທຳ ຫລື Arts and Humanities ແມ່ນ
ຫລັກສູດການຮຽນທີ່ມີກຽດ ຂອງປະເທດອຸດສາຫະກຳທີ່ຮັ່ງມີ ເຊັ່ນວ່າ ປະຫວັດສາດ
ພູມີສາດ ສັງຄົມສາດ ປັດຊະຍາ ການປະພັນຕ່າງໆ ການອອກແບບ ການຟ້ອນ ດົນຕີ ໂດຍສະເພາະການແຕ້ມ ທີ່ພວກນັກສິນລະປິນ ພາກັນແຂ່ງຂັນທ້າທາຍໃຊ້ເທັກນິກ ແລະລະບາຍຈີນຕະນາການຂອງເຂົາເຈົ້າອອກມາ. ການເຂົ້າໃຈສິນລະປະຮູບແຕ້ມ
ນັ້ນ ແມ່ນພື້ນຖານວັດແທກວັດທະນະທຳ ແລະສັງຄົມ ຊຶ່ງສີສະຫວັນໄດ້ອະທິບາຍວ່າ:
“ປັດຈຸບັນນີ້ຂ້ານ້ອຍກຳລັງແຕ້ມຮູບ abstract ຊຶ່ງເປັນຮູບທີ່ສັບສົນໄປ
ດ້ວຍສີສັນຕ່າງໆທີ່ລະບາຍອອກມາ ທ້າທາຍບອກໃຫ້ຮູ້ວ່າ ເປັນອົບພະ
ຍົບ ແລະຄົນເຂົ້າເມືອງໂດຍລະບາຍອອກມາ ເຖິງການເຄື່ອນໄຫວເໜັງຕີງ
ຂອງຮູບ ຂອບສີສັນທີ່ສື່ໆເປັນຫລ່ຽມ ໃຊ້ສີແຈ້ງອົບອຸ່ນທີ່ເປັນສັນຍາລັກພື້ນ
ເມືອງລາວເຊັ່ນສີນີອອນ ສີຂຽວ ແລະສີແດງ. ທີ່ບອກເຖິງການຖືກຍົກຍ້າຍ
ຄວາມຄາດໝາຍຂອງແມ່ຍິງ. ນອກນັ້ນມັນຍັງເຮັດໃຫ້ຕາເຮົາເບິ່ງຮູບ ເຮັດ
ໃຫ້ຜູ້ເບິ່ງຜູ້ຊົມມີຄວາມສັບສົນ ທັງຍັງບໍ່ເຂົ້າໃຈເຖິງການແຕ້ມ ເຂົາເຈົ້າອາດ
ຈະມີຄວາມຮູ້ສຶກແນວໃດແນວນຶ່ງກ່ຽວກັບຮູບແຕ້ມ. ຫົວເລື່ອງຂອງຮູບແຕ້ມ
ນີ້ກ່ຽວກັບ Agent Orange ຊຶ່ງໝາຍເຖິງ “ຝົນສີເຫລືອງ”ທີ່ເປັນເຄມີຖິ້ມລົງ
ໃສ່ປະຊາຊົນສະໄໝສົງຄາມ ເພາະສະນັ້ນຮູບແຕ້ມບາງແຜ່ນຈຶ່ງຈະເນັ້ນໜັກ
ໃຫ້ເຫັນສີເຫລືອງແຈ້ງ ທີ່ສັບສົນປົນກັບສີອື່ນໆ ເພື່ອໃຫ້ຜູ້ຊົມເຂົ້າໃຈເຖິງ
ປະຫວັດຄວາມເປັນມາທີ່ພົວພັນກັບມັນ ຊຶ່ງຫລາຍໆຄົນໄດ້ຍິນກ່ຽວກັບສົງ
ຄາມຫວຽດນາມຫລືເສັ້ນທາງໂຮຈີມິນ ທີມີຄວາມຍາວຫລາຍພັນໄມ ບ່ອນທີ່
ຖືກຖິ້ມລະເບີດລົງໃສ່ໃນສົງຄາມຫວຽດນາມ ແລະສົງຄາມລັບຢູ່ໃນລາວ ທີ່
ຫລາຍໆຄົນບໍ່ຮູ້ກ່ຽວກັບເລື່ອງນີ້.”
ສີສະຫວັນ ເຖິງແມ່ນວ່າ ຈະໄດ້ມາເຕີບໃຫຍ່ຢູ່ໃນສະຫະລັດແຕ່ຍັງນ້ອຍກໍຕາມ ແຕ່
ຍັງສາມາດປາກເວົ້າພາສາລາວໄດ້ດີ. ນອກນັ້ນແລ້ວ ສີສະຫວັນຍັງເປັນແມ່ບ້ານທີ່ດີ
ສາມາດ ຄົວກິນອາຫານພື້ນເມືອງລາວ ຊຶ່ງສີສະຫວັນ ໄດ້ກ່າວມ້ວນທ້າຍຕໍ່ວີໂອເອ
ກ່ຽວກັບເລື່ອງນີ້ວ່າ:
ກະລຸນາເວົ້າໄປເບິ່ງໜ້າເວັບໄຊ ວີໂອເອ ເພື່ອຕິດຕາມເບິ່ງຮູບແຕ້ມ ແລະວີດີໂອ
ຂອງສີສະຫວັນໄດ້ທີ່ lao.voanews.com ຫລືພາຍໃຕ້ຫົວເລື່ອງ ຊີວິດຊາວລາວ.
