HANOI —
ກົດໝາຍຄວບຄຸມອິນເທີເນັດຂອງຫວຽດນາມ
ທີ່ເປັນຫົວຂໍ້ໂຕ້ແຍ້ງກັນນັ້ນ ເລີ່ມມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ ເມື່ອວັນທີ
1 ເດືອນນີ້ ຊຶ່ງບັນດານັກວິຈານເວົ້າວ່າ ກົດໝາຍໃໝ່ດັ່ງກ່າວ
ແມ່ນແນເປົ້າໝາຍໃສ່ ປາບປາມການຂຽນຂໍ້ຄວາມລົງທາງ
ອິນເທີເນັດ ແລະອາດສາມາດເຮັດໃຫ້ບໍລິສັດຕ່າງໆ ບໍ່ມີກໍາ
ລັງໃຈທີ່ຈະເຂົ້າໄປລົງທຶນໃນຫວຽດນາມໄດ້. ແຕ່ລັດຖະບານ
ຫວຽດນາມເວົ້າວ່າ ກົດໝາຍນີ້ມີເປົ້າໝາຍເພື່ອພິທັກປົກປ້ອງ
ຊັບສິນທາງປັນຍາ ແລະປາບປາມການລັກລອບຄັດສໍາເນົາ
ຫລືກອບປີ້ຜົນງານແລະບົດປະພັນ. Marianne Brown ຜູ້ສື່
ຂ່າວວີໂອເອ ມີລາຍງານເລຶ່ອງນີ້ຈາກຮາໂນ່ຍ ຊຶ່ງດາຣາຈະ
ນໍາມາສະເໜີທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ບັນດາລັດຖະບານຕ່າງປະເທດ ພ້ອມດ້ວຍນັກເຄື່ອນໄຫວດ້ານສິດທິ ແລະບໍລິສັດອິນເຕີ
ເເນັດ ໄດ້ກ່າວໂຈມຕີກົດໝາຍຊຸດໃໝ່ຂອງຫວຽດນາມທີ່ຈໍາກັດຮັດແຄບຂໍ້ຄວາມໃນອິນເຕີ
ເເນັດ ຊຶ່ງພວກເຂົາເຈົ້າເວົ້າວ່າ ເປັນການຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ເສລີພາບໃນການປາກເວົ້າຢູ່ໃນປະເທດ
ຄອມມີວນີສແຫ່ງນັ້ນ.
ກົດໝາຍນັ້ນລະບຸວ່າ ບົດຂຽນໃນອິນເຕີເນັດ ແລະເວັບໄຊ້ສື່ສັງຄົມອື່ນໆ ຈະຕ້ອງເປັນຂໍ້
ຄວາມໃນທາງສ່ວນຕົວເທົ່ານັ້ນ. ນອກນີ້ແລ້ວ ກົດໝາຍຍັງບັງຄັບໃຫ້ບໍລິສັດທ້ອງຖິ່ນຕິດ
ຕາມເບິ່ງອິນເທີເນັດໄຊ້ຕ່າງໆເພື່ອຊອກຫາ ຂໍ້ຄວາມຜິດກົດໝາຍ. ບັນຊີຂໍ້ສັ່ງຫ້າມຕ່າງໆ
ອັນຍາວຢຽດນັ້ນ ມີໂຮມທັງ “ການປະຕິບັດທີ່ໜ້າສົງໄສ ແລະທີ່ເປັນການໝິ່ນປະໝາດ ຂະນົບທໍານຽມ ແລະປະເພນີຂອງປະເທດ.”
ແຕ່ໂທດທັນສໍາລັບການລະເມີດຕ່າງໆ ຍັງກໍາລັງຮ່າງກັນຢູ່ ໃນເວລານີ້.
ບັນດານັກວິຈານເວົ້າວ່າ ມາດຕະການເຫລົ່ານັ້ນຂຽນອອກມາຢ່າງຄຸມເຄືອບໍ່ຊັດເຈນ ແລະ
ໃນຂອບເຂດກວ້າງຂວາງເກີນໄປ ຊຶ່ງເຂົາເຈົ້າເວົ້າວ່າ ເປັນຮ່ອງຮອຍທີ່ສະແດງວ່າ ກົດ
ໝາຍນັ້ນ ມີເປົ້າໝາຍເພື່ອປິດປາກປິດສຽງ ພວກທີ່ໂຈມຕີລັດຖະບານທາງອິນເທີເນັດ.
Adam Sitkoff ປະຈໍາສະພາການຄ້າອາເມຣິກັນ ຫລື American Chamber of Commerce ມີຄວາມເຫັນວ່າ:
“ຂັ້ນຕອນການຮ່າງກົດໝາຍໃນຫວຽດນາມ ມັກຈະບໍ່ຊັດເຈນແຈ່ມແຈ້ງປານໃດ.
ແລະເຖິງແມ່ນມີການປຶກສາຫາລືກັບພວກ ມີສ່ວນໄດ້ສ່ວນເສຍຜູ້ສໍາຄັນກໍຕາມ
ແຕ່ບາງເທື່ອພວກກົດໝາຍເຫຼົ່ານັ້ນ ກໍສົ່ງຜົນຮັບທີ່ບໍ່ໄດ້ຕັ້ງໃຈຕິດຕາມມາ ທີ່
ສ້າງຄວາມເສຍຫາຍໃຫ້ແກ່ ບັນຍາກາດດ້ານທຸລະກິດ ແລະການລົງທຶນຂອງ
ຫວຽດນາມ.”
ລັດຖະບານຮາໂນ່ຍໄດ້ຕອບໂຕ້ຕໍ່ການຈົ່ມວ່າຕ່າງໆ ໂດຍການກ່າວປ້ອງກັນກົດໝາຍນັ້ນ.
ບົດຄວາມບົດນຶ່ງທີ່ລົງພິມໃນໜັງສືພິມ Nhan Dan ຂອງພັກຄອມມີວນີສຫວຽດນາມ ເມື່ອວັນທີ 8 ສິງຫາຜ່ານມາ ເວົ້າວ່າ ເຖິງແມ່ນວ່າພວກຊົມໃຊ້ອິນເຕີເເນັດສ່ວນຫຼາຍໃນ
ຫວຽດນາມ ຈະສື່ສານກັນໃນລັກສະນະທີ່ສີວິໄລກໍຕາມ ແຕ່ມີພວກອື່ນໆທີ່ໃຊ້ສື່ສັງຄົມ ເພື່ອທໍາລາຍກຽດສັກສີແລະຊື່ສຽງ ຂອງຄົນອື່ນ ແລະຍຸຍົງສົ່ງເສີມໃຫ້ຕໍ່ຕ້ານລັດຖະບານ. ບົດຄວາມເວົ້າອີກ ວ່າ ເພາະສະນັ້ນ ມັນຈຶ່ງຈໍາເປັນທີ່ຈະຄວບຄຸມອິນເທີເນັດດ້ວຍການ ໃຊ້ກົດໝາຍບັງຄັບ.
ຫວຽດນາມບໍ່ມີກົດໝາຍພິທັກປົກປ້ອງລິຂະສິດ ແລະພວກທີ່ປ້ອງກັນມາດຕະການໃໝ່
ເວົ້າວ່າ ເປົ້າໝາຍຂອງມັນແມ່ນເພື່ອຊ່ວຍເຫຼືອບັນດາຜູ້ພິມ ແລະພວກເຮັດຊອຟແວ
ຂອງປະເທດ.
Anh Minh Do, ບັນນາທິການເວັບໄຊ້ Tech in Asia ເວົ້າວ່າ ກົດໝາຍໃໝ່ດັ່ງກ່າວນີ້ ສ່ວນນຶ່ງແມ່ນເປັນຜົນສືບເນື່ອງມາຈາກສອງຄະດີທາງກົດໝາຍ. ຄະດີທີ່ນຶ່ງແມ່ນກ່ຽວກັບ
ເວັບໄຊ້ຂ່າວ Bao Moi ທີ່ໄດ້ເອົາຂ່າວ ຕ່າງໆຈາກສື່ມວນຊົນທ້ອງຖິ່ນລົງໃນເວັບໄຊ້ຂອງ
ຕົນໂດຍບໍ່ໄດ້ຂໍອະນຸຍາດ.
ທ່ານ ມິນ ເວົ້າວ່າ: “ພວກໜັງສືພິມກໍເລີຍລວມຕົວກັນຟ້ອງຮ້ອງ Bao Moi
ແລະນັ້ນກໍແມ່ນຜົນຈາກການລອບບີ້ ຂອງຝ່າຍໜັງສືພິມ.”
ສ່ວນຄະດີທີ່ສອງ ກໍຄືຄະດີຂອງເວັບໄຊ້ທ໌ Nhac Cua Tui ຊຶ່ງໝາຍຄວາມວ່າ “ດົນຕີຂອງຂ້ອຍ” ໃນພາສາຫວຽດນາມ.
ເວັບໄຊ້ທ໌ NCT.VN ເປັນເວທີບ່ອນທີ່ພວກອອກແບບເກມ ແລະພວກຫຼິ້ນເກມທັງຫຼາຍ ແບ່ງປັນເກມຂອງພວກເຂົາເຈົ້າທາງອິນເຕີເເນັດ ແຕ່ປະກົດວ່າເວັບໄຊ້ທ໌ດັ່ງກ່າວໄດ້ກໍ່ໃຫ້
ເກີດຂໍ້ຂັດແຍ້ງເມື່ອຕົ້ນປີນີ້ ຍ້ອນວ່າເກມຫຼາຍໆອັນທີ່ເອົາມາແບ່ງປັນກັນຫຼິ້ນນັ້ນ ຖືກລັກ
ຂະໂມຍ ຫຼືກອບປີ້ມາ. ທ່ານ ມິນ ເວົ້າວ່າ ຂໍ້ຈໍາກັດຮັດແຄບກ່ຽວກັບວ່າ ເນື້ອຫາຫຼືບົດຂຽນ
ແບບໃດ ສາມາດເອົາລົງເວັບໄຊ້ໃໝ່ນັ້ນ ແມ່ນຈະຊ່ວຍປົກປ້ອງການລັກຂະໂມຍໄດ້.
ທ່ານມິນເວົ້າອີກວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ໂອ້ລົມກັບເພື່ອນສອງສາມຄົນ ທີ່ຢູ່ໃນວົງການ ເກມທາງອິນເຕີເເນັດຊຶ່ງສໍາລັບພວກເຂົາເຈົ້າແລ້ວ ຖືວ່າເປັນການດີ ຄືພວກເຂົາ ເຈົ້າຈະມີຕົວຢ່າງທາງກົດໝາຍຫຼາຍຂຶ້ນ ສໍາລັບລິຂະສິດຂອງເກມຂອງພວກເຂົາ
ເຈົ້ານັ້ນ.”
ນັກຮຽນຫວຽດນາມສອງຄົນ ເຂົ້າເບິ່ງ Facebook ຢູ່ຮ້ານອິນເຕີແນັດ ແຫ່ງນຶ່ງ ໃກ້ໆຫໍພັກຂອງເຂົາເຈົ້າ ຢູ່ຮາໂນ່ຍ.
ຫວຽດນາມ ມີຄົນຫຼິ້ນເກມທາງອິນເຕີເເນັດຫຼາຍກວ່າ 13 ລ້ານຄົນ
ແລະອຸດສາຫະກໍາ ເກມທາງອິນເຕີເເນັດກໍກໍາລັງເຕີບໂຕຂຶ້ນໄປ
ຢ່າງວ່ອງໄວ. Nguyen Tuan Huy ເປັນຜູ້ກໍ່ຕັ້ງບໍລິສັດຜະລິດ
ເກມ Emobi ຫຼື Emobi Games ຊຶ່ງເປັນຜູ້ອອກແບບເກມ ທີ່ຢູ່
ໃນລະດັບໜ້າລາຍນຶ່ງ ຂອງຫວຽດນາມ. ລາວເວົ້າວ່າ ລາວບໍ່ເຫັນ
ພ້ອມກັບໝົດທຸກເນື້ອໃນຂອງກົດໝາຍໃໝ່ນັ້ນ ແຕ່ມັນມີຄວາມ
ສາມາດບົ່ມຊ້ອນສູງ ທີ່ຈະຊ່ວຍອຸດສາຫະກໍານີ້ໄດ້.
ຫງຽນ ຕວນ ຮຸຍ ເວົ້າວ່າ: “ມັນກໍດີຢູ່ ຍ້ອນວ່າໃນຕອນນີ້ ສິ່ງໃດ
ກໍຕາມທີ່ລັດຖະບານເຮັດໄປ ກໍຍັງດີກວ່າ ບໍ່ເຮັດຫຍັງເລີຍ.
ເມື່ອສາມປີກ່ອນນີ້ ລັດຖະບານບໍ່ໄດ້ເຮັດຫຍັງເລີຍໃຫ້ແກ່ວົງການອຸດສາຫະກໍາເກມ ຊຶ່ງເຮົາຕົກຢູ່ໃນຖານະລໍາບາກແທ້ໆໃນເວລານັ້ນ.”
ຂະນະນີ້ ຫວຽດນາມຢູ່ໃນລະຫວ່າງກາງການເຈລະຈາຕໍ່ຮອງ ເລື້ອງການເຂົ້າຮ່ວມອົງ
ການຄ້າເສລີທີ່ນໍາໂດຍສະຫະລັດ ກໍຄືອົງການພາຄີຂ້າມ ແປຊິຟິກ ຫຼື Trans-Pacific Partnership ເອີ້ນຫຍໍ້ວ່າ TPP ນັ້ນ. ບໍ່ເປັນທີ່ແຈ້ງຂາວວ່າ ຂໍ້ຈໍາກັດຮັດແຄບຊຸດໃໝ່
ກ່ຽວກັບເສລີພາບໃນການປາກເວົ້າຫຼືການປົກປ້ອງລິຂະສິດນັ້ນ ຈະສົ່ງຜົນກະທົບແນວ
ໃດ ຕໍ່ການເຈລະຈາຕໍ່ຮອງດັ່ງກ່າວ.
ທ່ານ Adam Sitkoff ແຫ່ງສະພາການຄ້າອາເມຣິກັນ ໃຫ້ຄໍາເຫັນອີກວ່າ:
“ການເຈລະຈາກໍາລັງດໍາເນີນໄປໃນທາງສ່ວນໂຕ ສະນັ້ນມັນກໍຍາກທີ່ຈະເວົ້າ
ໄດ້ວ່າ ຫວຽດນາມຈະຕ້ອງໄດ້ເຮັດຫຍັງແດ່ ກ່ຽວກັບເລື້ອງຊັບສິນທາງປັນຍາ ຫຼືບັນຫາອື່ນໆແບບດຽວກັນນັ້ນ. ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ສິ່ງທີ່ຜູ້ຄົນຮູ້ກັນດີນັ້ນ ກໍຄື
ວ່າ ໃນຈໍານວນ 12 ປະເທດທີ່ກໍາລັງເຈລະຈາເລຶ່ອງ TPP ຢູ່ໃນຂະນະນີ້
ຫວຽດນາມແມ່ນເປັນປະເທດດ້ອຍພັດທະນາທີ່ສຸດ ແລະກໍເປັນປະເທດທີ່ມີ
ວຽກທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ເຮັດ ຫຼາຍທີ່ສຸດ.”
ຄາດວ່າ ບັນດາປະເທດສະມາຊິກຂອງ TPP ຈະພິທັກປົກປ້ອງຊັບສິນທາງປັນຍາຂອງເພື່ອນສະມາຊິກດ້ວຍກັນ. ໃນຄໍາຖະແຫຼງສະບັບນຶ່ງທີ່ສົ່ງໃຫ້ວີໂອເອນັ້ນ ສະຖານທູດ
ສະຫະລັດທີ່ຮາໂນ່ຍເວົ້າວ່າ ລັດຖະບານຫວຽດນາມໄດ້ວາງພື້ນຖານໄວ້ແດ່ແລ້ວ ສໍາລັບ
ການບັງຄັບກົດໝາຍປົກປ້ອງສິດທິດ້ານຊັບສິນທາງປັນຍາ ແຕ່ກໍຍັງມີອີກຫຼາຍຢູ່ທີ່ຈະ
ຕ້ອງໄດ້ເຮັດຕື່ມ ເພື່ອປ້ອງກັນການລັກຂະໂມຍລິຂະສິດ ໃນລະດັບການຄ້າ.
ທີ່ເປັນຫົວຂໍ້ໂຕ້ແຍ້ງກັນນັ້ນ ເລີ່ມມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ ເມື່ອວັນທີ
1 ເດືອນນີ້ ຊຶ່ງບັນດານັກວິຈານເວົ້າວ່າ ກົດໝາຍໃໝ່ດັ່ງກ່າວ
ແມ່ນແນເປົ້າໝາຍໃສ່ ປາບປາມການຂຽນຂໍ້ຄວາມລົງທາງ
ອິນເທີເນັດ ແລະອາດສາມາດເຮັດໃຫ້ບໍລິສັດຕ່າງໆ ບໍ່ມີກໍາ
ລັງໃຈທີ່ຈະເຂົ້າໄປລົງທຶນໃນຫວຽດນາມໄດ້. ແຕ່ລັດຖະບານ
ຫວຽດນາມເວົ້າວ່າ ກົດໝາຍນີ້ມີເປົ້າໝາຍເພື່ອພິທັກປົກປ້ອງ
ຊັບສິນທາງປັນຍາ ແລະປາບປາມການລັກລອບຄັດສໍາເນົາ
ຫລືກອບປີ້ຜົນງານແລະບົດປະພັນ. Marianne Brown ຜູ້ສື່
ຂ່າວວີໂອເອ ມີລາຍງານເລຶ່ອງນີ້ຈາກຮາໂນ່ຍ ຊຶ່ງດາຣາຈະ
ນໍາມາສະເໜີທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ບັນດາລັດຖະບານຕ່າງປະເທດ ພ້ອມດ້ວຍນັກເຄື່ອນໄຫວດ້ານສິດທິ ແລະບໍລິສັດອິນເຕີ
ເເນັດ ໄດ້ກ່າວໂຈມຕີກົດໝາຍຊຸດໃໝ່ຂອງຫວຽດນາມທີ່ຈໍາກັດຮັດແຄບຂໍ້ຄວາມໃນອິນເຕີ
ເເນັດ ຊຶ່ງພວກເຂົາເຈົ້າເວົ້າວ່າ ເປັນການຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ເສລີພາບໃນການປາກເວົ້າຢູ່ໃນປະເທດ
ຄອມມີວນີສແຫ່ງນັ້ນ.
ກົດໝາຍນັ້ນລະບຸວ່າ ບົດຂຽນໃນອິນເຕີເນັດ ແລະເວັບໄຊ້ສື່ສັງຄົມອື່ນໆ ຈະຕ້ອງເປັນຂໍ້
ຄວາມໃນທາງສ່ວນຕົວເທົ່ານັ້ນ. ນອກນີ້ແລ້ວ ກົດໝາຍຍັງບັງຄັບໃຫ້ບໍລິສັດທ້ອງຖິ່ນຕິດ
ຕາມເບິ່ງອິນເທີເນັດໄຊ້ຕ່າງໆເພື່ອຊອກຫາ ຂໍ້ຄວາມຜິດກົດໝາຍ. ບັນຊີຂໍ້ສັ່ງຫ້າມຕ່າງໆ
ອັນຍາວຢຽດນັ້ນ ມີໂຮມທັງ “ການປະຕິບັດທີ່ໜ້າສົງໄສ ແລະທີ່ເປັນການໝິ່ນປະໝາດ ຂະນົບທໍານຽມ ແລະປະເພນີຂອງປະເທດ.”
ແຕ່ໂທດທັນສໍາລັບການລະເມີດຕ່າງໆ ຍັງກໍາລັງຮ່າງກັນຢູ່ ໃນເວລານີ້.
ບັນດານັກວິຈານເວົ້າວ່າ ມາດຕະການເຫລົ່ານັ້ນຂຽນອອກມາຢ່າງຄຸມເຄືອບໍ່ຊັດເຈນ ແລະ
ໃນຂອບເຂດກວ້າງຂວາງເກີນໄປ ຊຶ່ງເຂົາເຈົ້າເວົ້າວ່າ ເປັນຮ່ອງຮອຍທີ່ສະແດງວ່າ ກົດ
ໝາຍນັ້ນ ມີເປົ້າໝາຍເພື່ອປິດປາກປິດສຽງ ພວກທີ່ໂຈມຕີລັດຖະບານທາງອິນເທີເນັດ.
Adam Sitkoff ປະຈໍາສະພາການຄ້າອາເມຣິກັນ ຫລື American Chamber of Commerce ມີຄວາມເຫັນວ່າ:
“ຂັ້ນຕອນການຮ່າງກົດໝາຍໃນຫວຽດນາມ ມັກຈະບໍ່ຊັດເຈນແຈ່ມແຈ້ງປານໃດ.
ແລະເຖິງແມ່ນມີການປຶກສາຫາລືກັບພວກ ມີສ່ວນໄດ້ສ່ວນເສຍຜູ້ສໍາຄັນກໍຕາມ
ແຕ່ບາງເທື່ອພວກກົດໝາຍເຫຼົ່ານັ້ນ ກໍສົ່ງຜົນຮັບທີ່ບໍ່ໄດ້ຕັ້ງໃຈຕິດຕາມມາ ທີ່
ສ້າງຄວາມເສຍຫາຍໃຫ້ແກ່ ບັນຍາກາດດ້ານທຸລະກິດ ແລະການລົງທຶນຂອງ
ຫວຽດນາມ.”
ລັດຖະບານຮາໂນ່ຍໄດ້ຕອບໂຕ້ຕໍ່ການຈົ່ມວ່າຕ່າງໆ ໂດຍການກ່າວປ້ອງກັນກົດໝາຍນັ້ນ.
ບົດຄວາມບົດນຶ່ງທີ່ລົງພິມໃນໜັງສືພິມ Nhan Dan ຂອງພັກຄອມມີວນີສຫວຽດນາມ ເມື່ອວັນທີ 8 ສິງຫາຜ່ານມາ ເວົ້າວ່າ ເຖິງແມ່ນວ່າພວກຊົມໃຊ້ອິນເຕີເເນັດສ່ວນຫຼາຍໃນ
ຫວຽດນາມ ຈະສື່ສານກັນໃນລັກສະນະທີ່ສີວິໄລກໍຕາມ ແຕ່ມີພວກອື່ນໆທີ່ໃຊ້ສື່ສັງຄົມ ເພື່ອທໍາລາຍກຽດສັກສີແລະຊື່ສຽງ ຂອງຄົນອື່ນ ແລະຍຸຍົງສົ່ງເສີມໃຫ້ຕໍ່ຕ້ານລັດຖະບານ. ບົດຄວາມເວົ້າອີກ ວ່າ ເພາະສະນັ້ນ ມັນຈຶ່ງຈໍາເປັນທີ່ຈະຄວບຄຸມອິນເທີເນັດດ້ວຍການ ໃຊ້ກົດໝາຍບັງຄັບ.
ຫວຽດນາມບໍ່ມີກົດໝາຍພິທັກປົກປ້ອງລິຂະສິດ ແລະພວກທີ່ປ້ອງກັນມາດຕະການໃໝ່
ເວົ້າວ່າ ເປົ້າໝາຍຂອງມັນແມ່ນເພື່ອຊ່ວຍເຫຼືອບັນດາຜູ້ພິມ ແລະພວກເຮັດຊອຟແວ
ຂອງປະເທດ.
Anh Minh Do, ບັນນາທິການເວັບໄຊ້ Tech in Asia ເວົ້າວ່າ ກົດໝາຍໃໝ່ດັ່ງກ່າວນີ້ ສ່ວນນຶ່ງແມ່ນເປັນຜົນສືບເນື່ອງມາຈາກສອງຄະດີທາງກົດໝາຍ. ຄະດີທີ່ນຶ່ງແມ່ນກ່ຽວກັບ
ເວັບໄຊ້ຂ່າວ Bao Moi ທີ່ໄດ້ເອົາຂ່າວ ຕ່າງໆຈາກສື່ມວນຊົນທ້ອງຖິ່ນລົງໃນເວັບໄຊ້ຂອງ
ຕົນໂດຍບໍ່ໄດ້ຂໍອະນຸຍາດ.
ທ່ານ ມິນ ເວົ້າວ່າ: “ພວກໜັງສືພິມກໍເລີຍລວມຕົວກັນຟ້ອງຮ້ອງ Bao Moi
ແລະນັ້ນກໍແມ່ນຜົນຈາກການລອບບີ້ ຂອງຝ່າຍໜັງສືພິມ.”
ສ່ວນຄະດີທີ່ສອງ ກໍຄືຄະດີຂອງເວັບໄຊ້ທ໌ Nhac Cua Tui ຊຶ່ງໝາຍຄວາມວ່າ “ດົນຕີຂອງຂ້ອຍ” ໃນພາສາຫວຽດນາມ.
ເວັບໄຊ້ທ໌ NCT.VN ເປັນເວທີບ່ອນທີ່ພວກອອກແບບເກມ ແລະພວກຫຼິ້ນເກມທັງຫຼາຍ ແບ່ງປັນເກມຂອງພວກເຂົາເຈົ້າທາງອິນເຕີເເນັດ ແຕ່ປະກົດວ່າເວັບໄຊ້ທ໌ດັ່ງກ່າວໄດ້ກໍ່ໃຫ້
ເກີດຂໍ້ຂັດແຍ້ງເມື່ອຕົ້ນປີນີ້ ຍ້ອນວ່າເກມຫຼາຍໆອັນທີ່ເອົາມາແບ່ງປັນກັນຫຼິ້ນນັ້ນ ຖືກລັກ
ຂະໂມຍ ຫຼືກອບປີ້ມາ. ທ່ານ ມິນ ເວົ້າວ່າ ຂໍ້ຈໍາກັດຮັດແຄບກ່ຽວກັບວ່າ ເນື້ອຫາຫຼືບົດຂຽນ
ແບບໃດ ສາມາດເອົາລົງເວັບໄຊ້ໃໝ່ນັ້ນ ແມ່ນຈະຊ່ວຍປົກປ້ອງການລັກຂະໂມຍໄດ້.
ທ່ານມິນເວົ້າອີກວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ໂອ້ລົມກັບເພື່ອນສອງສາມຄົນ ທີ່ຢູ່ໃນວົງການ ເກມທາງອິນເຕີເເນັດຊຶ່ງສໍາລັບພວກເຂົາເຈົ້າແລ້ວ ຖືວ່າເປັນການດີ ຄືພວກເຂົາ ເຈົ້າຈະມີຕົວຢ່າງທາງກົດໝາຍຫຼາຍຂຶ້ນ ສໍາລັບລິຂະສິດຂອງເກມຂອງພວກເຂົາ
ເຈົ້ານັ້ນ.”
ຫວຽດນາມ ມີຄົນຫຼິ້ນເກມທາງອິນເຕີເເນັດຫຼາຍກວ່າ 13 ລ້ານຄົນ
ແລະອຸດສາຫະກໍາ ເກມທາງອິນເຕີເເນັດກໍກໍາລັງເຕີບໂຕຂຶ້ນໄປ
ຢ່າງວ່ອງໄວ. Nguyen Tuan Huy ເປັນຜູ້ກໍ່ຕັ້ງບໍລິສັດຜະລິດ
ເກມ Emobi ຫຼື Emobi Games ຊຶ່ງເປັນຜູ້ອອກແບບເກມ ທີ່ຢູ່
ໃນລະດັບໜ້າລາຍນຶ່ງ ຂອງຫວຽດນາມ. ລາວເວົ້າວ່າ ລາວບໍ່ເຫັນ
ພ້ອມກັບໝົດທຸກເນື້ອໃນຂອງກົດໝາຍໃໝ່ນັ້ນ ແຕ່ມັນມີຄວາມ
ສາມາດບົ່ມຊ້ອນສູງ ທີ່ຈະຊ່ວຍອຸດສາຫະກໍານີ້ໄດ້.
ຫງຽນ ຕວນ ຮຸຍ ເວົ້າວ່າ: “ມັນກໍດີຢູ່ ຍ້ອນວ່າໃນຕອນນີ້ ສິ່ງໃດ
ກໍຕາມທີ່ລັດຖະບານເຮັດໄປ ກໍຍັງດີກວ່າ ບໍ່ເຮັດຫຍັງເລີຍ.
ເມື່ອສາມປີກ່ອນນີ້ ລັດຖະບານບໍ່ໄດ້ເຮັດຫຍັງເລີຍໃຫ້ແກ່ວົງການອຸດສາຫະກໍາເກມ ຊຶ່ງເຮົາຕົກຢູ່ໃນຖານະລໍາບາກແທ້ໆໃນເວລານັ້ນ.”
ຂະນະນີ້ ຫວຽດນາມຢູ່ໃນລະຫວ່າງກາງການເຈລະຈາຕໍ່ຮອງ ເລື້ອງການເຂົ້າຮ່ວມອົງ
ການຄ້າເສລີທີ່ນໍາໂດຍສະຫະລັດ ກໍຄືອົງການພາຄີຂ້າມ ແປຊິຟິກ ຫຼື Trans-Pacific Partnership ເອີ້ນຫຍໍ້ວ່າ TPP ນັ້ນ. ບໍ່ເປັນທີ່ແຈ້ງຂາວວ່າ ຂໍ້ຈໍາກັດຮັດແຄບຊຸດໃໝ່
ກ່ຽວກັບເສລີພາບໃນການປາກເວົ້າຫຼືການປົກປ້ອງລິຂະສິດນັ້ນ ຈະສົ່ງຜົນກະທົບແນວ
ໃດ ຕໍ່ການເຈລະຈາຕໍ່ຮອງດັ່ງກ່າວ.
ທ່ານ Adam Sitkoff ແຫ່ງສະພາການຄ້າອາເມຣິກັນ ໃຫ້ຄໍາເຫັນອີກວ່າ:
“ການເຈລະຈາກໍາລັງດໍາເນີນໄປໃນທາງສ່ວນໂຕ ສະນັ້ນມັນກໍຍາກທີ່ຈະເວົ້າ
ໄດ້ວ່າ ຫວຽດນາມຈະຕ້ອງໄດ້ເຮັດຫຍັງແດ່ ກ່ຽວກັບເລື້ອງຊັບສິນທາງປັນຍາ ຫຼືບັນຫາອື່ນໆແບບດຽວກັນນັ້ນ. ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ສິ່ງທີ່ຜູ້ຄົນຮູ້ກັນດີນັ້ນ ກໍຄື
ວ່າ ໃນຈໍານວນ 12 ປະເທດທີ່ກໍາລັງເຈລະຈາເລຶ່ອງ TPP ຢູ່ໃນຂະນະນີ້
ຫວຽດນາມແມ່ນເປັນປະເທດດ້ອຍພັດທະນາທີ່ສຸດ ແລະກໍເປັນປະເທດທີ່ມີ
ວຽກທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ເຮັດ ຫຼາຍທີ່ສຸດ.”
ຄາດວ່າ ບັນດາປະເທດສະມາຊິກຂອງ TPP ຈະພິທັກປົກປ້ອງຊັບສິນທາງປັນຍາຂອງເພື່ອນສະມາຊິກດ້ວຍກັນ. ໃນຄໍາຖະແຫຼງສະບັບນຶ່ງທີ່ສົ່ງໃຫ້ວີໂອເອນັ້ນ ສະຖານທູດ
ສະຫະລັດທີ່ຮາໂນ່ຍເວົ້າວ່າ ລັດຖະບານຫວຽດນາມໄດ້ວາງພື້ນຖານໄວ້ແດ່ແລ້ວ ສໍາລັບ
ການບັງຄັບກົດໝາຍປົກປ້ອງສິດທິດ້ານຊັບສິນທາງປັນຍາ ແຕ່ກໍຍັງມີອີກຫຼາຍຢູ່ທີ່ຈະ
ຕ້ອງໄດ້ເຮັດຕື່ມ ເພື່ອປ້ອງກັນການລັກຂະໂມຍລິຂະສິດ ໃນລະດັບການຄ້າ.
