ສະຫະລັດກ່າວວ່າ ຕົນຈະຕິດຕາມເບິ່ງສະຖານະການ ຢູ່ບໍລິເວນ
ນ່ານນໍ້າ ໃນເຂດທະເລຈີນໃຕ້ ເພື່ອເບິ່ງວ່າ ຈະມີການຫລຸດຜ່ອນ
ຄວາມເຄັ່ງຕຶງໃດໆລົງ ຫລືບໍ່ ຫລັງຈາກທີ່ຈີນໄດ້ປະຕິເສດ ຕໍ່ຂໍ້
ສະເໜີຂອງສະຫະລັດ ຢູ່ກອງປະຊຸມອາຊ່ຽນ ທີ່ມຽນມາ ເພື່ອໃຫ້
ໂຈະການປະພຶດທີ່ເປັນການກໍ່ກວນຢູ່ທີ່ນັ້ນ. Scott Stearns
ນັກຂ່າວວີໂອເອປະຈຳກະຊວງຕ່າງປະເທດ ລາຍງານວ່າ ລັດຖະ
ມົນຕີຕ່າງປະເທດສະຫະລັດ ທ່ານ John Kerry ໄດ້ກ່າວເຊັ່ນນັ້ນ
ຢູ່ອອສເຕຣເລຍ ບ່ອນທີ່ທ່ານເດີນທາງໄປພົບປະກັບບັນດາເຈົ້າ
ໜ້າທີ່ລັດຖະບານແຄນເບີຣາ ຫລັງຈາກກອງປະຊຸມທີ່ມຽນມາ ຊຶ່ງ
ກິ່ງສະຫວັນ ຈະນຳລາຍລະອຽດ ມາສະເໜີທ່ານ.
ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ສະຫະລັດ ກ່າວວ່າ ເຂົາເຈົ້າຈະຕິດຕາມສັງເກດເບິ່ງ “ພວກກ້ອນຫີນ
ພວກປະກາລັງຢູ່ໃຕ້ທະເລ ແລະພວກຫາດຊາຍຕື້ນໆຢູ່ໃນເຂດທະເລຈີນໃຕ້" ນັ້ນເພື່ອ
ຊອກຫາຮ່ອງຮອຍວ່າ ໄດ້ມີການຫລຸດຜ່ອນການປະເຊີນໜ້າກັນລົງ ຫລືບໍ່ ຢູ່ໃນບໍລິເວນ
ນ່ານນຳ ທີ່ ໜ່ວຍຍາມຝັ່ງຈີນໄດ້ປະທະກັນກັບ ກຳປັ່ນຈາກຫວຽດນາມ ແລະຟິລິບປີນ.
ອິນໂດເນເຊຍ ບຣູໄນ ມາເລເຊຍແລະໄຕ້ຫວັນ ກໍຍາດກັນອ້າງເອົາກຳມະສິດ ໃນນ່ານນຳ້
ດັ່ງກ່າວຄືກັນ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ຂົງເຂດນັ້ນ ຊຶ່ງເປັນເສັ້ນທາງເດີນທະເລເສັ້ນນຶ່ງທີ່ມີກຳປັ່ນສັນ
ຈອນໄປມາ ຫລາຍທີ່ສຸດຢູ່ໃນໂລກ ກາຍເປັນຈຸດເດືອດ ທີ່ອາດລະເບີດຂຶ້ນໄດ້ທຸກເມື່ອ
ໂດຍຈະມີຜົນກະທົບດ້ານການພານິດ ທີ່ໃຫຍ່ຫລວງ ຕິດຕາມມາ.
ເບິ່ງວີດີໂອ ພາສາລາວ ກ່ຽວກັບລາຍງານນີ້:
ລັດຖມົນຕີຕ່າງປະເທດສະຫະລັດ ທ່ານ Kerry ໄດ້ມີຄວາມຫວັງວ່າ ບັນດາລັດຖະມົນຕີ
ຕ່າງປະເທດອາຊ່ຽນ ທີ່ປະຊຸມກັນຢູ່ມຽນມານັ້ນ ຈະຕົກລົງເຫັນດີ ຕໍ່ການຍຸດຕິການກະທຳ
ໃດໆກໍຕາມທີ່ເປັນການກໍ່ກວນແລະເກາະຜິດ ຢູ່ໃນທະເລຈີນໃຕ້. ແຕ່ວ່າ ຈີນໄດ້ຖ່ວງດຶງ
ບໍ່ໃຫ້ການເຄື່ອນໄຫວດັ່ງກ່າວນັ້ນເກີດຂຶ້ນ ພາໃຫ້ກອງປະຊຸມອາຊ່ຽນຕ້ອງຮັບເອົາຂໍ້ຕົກລົງ
ທີ່ໃຊ້ຄຳເວົ້າອ່ອນໆ ແລະບໍ່ມີອຳນາດຜູກມັດ.
ເມື່ອຖືກຖາມກ່ຽວກັບຂໍ້ຕົກລົງທີ່ອ່ອນແອນັ້ນ ທ່ານ Kerry ເວົ້າວ່າ ທ່ານຄິດວ່າ “ພາສາທີ່
ໃຊ້ຢູ່ໃນຂໍ້ຕົກລົງນັ້ນ ແມ່ນໄປໄກພຽງພໍ” ທີ່ຈະພາໃຫ້ບັນລຸຄວາມກ້າວໜ້າ ໃນລະດັບນຶ່ງ.
ທ່ານ Kerry ກ່າວວ່າ: “ພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ພະຍາຍາມຈະໃຫ້ມີການຮັບເອົາຂໍ້ສະເໜີນັ້ນ
ໃນຮູບແບບທີ່ໄດ້ສະເໜີໄປ. ພວກເຮົາພຽງແຕ່ ພະຍາຍາມສະເໜີສິ່ງໃດສິ່ງນຶ່ງ ທີ່ຜູ້
ຄົນສາມາດໂອບອຸ້ມເອົາ. ຫລາຍໆປະເທດໄດ້ຕັດສິນໃຈເລືອກເອົາໃນສິ່ງທີ່ພວກ
ເຂົາເຈົ້າຢາກຈະເຮັດ. ມັນເປັນຂັ້ນຕອນຂອງຄວາມສະໝັກໃຈ.”
ແຕ່ຂໍ້ຕົກລົງສະບັບນັ້ນບໍ່ໄດ້ໄປໄກ ເຖິງຂັ້ນກ່າວຫາປັກກິ່ງຢ່າງກົງໆ ວ່າຝ່າຝືນກົດໝາຍ
ສາກົນ ອີງຕາມທ່ານ Michael Auslin ນັກວິເຄາະຈາກ ສະຖາບັນວິສາຫະກິດອາເມຣິ
ກັນ ຫລື American Enterprise Institute.
ທ່ານ Aislin ກ່າວວ່າ: “ຖ້າຫາກທ່ານພຽງແຕ່ຈະສືບຕໍ່ເວົ້າວ່າ ‘ພວກເຮົາບໍ່ຕ້ອງການ
ການປະພຶດທີ່ບີບບັງຄັບ’ ຈີນກໍຈະກ່າວວ່າ ‘ເອີ ພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ບີບບັງຄັບ. ມັນບໍ່ແມ່ນ
ການກະທຳທີ່ບີບບັງຄັບ.’ ທ່ານຕ້ອງໃຊ້ວິທີທີ່ແຕກຕ່າງໄປ.”
ຖ້າບໍ່ມີການນຳໃຊ້ວິທີທີ່ແຕກຕ່າງໄປແລ້ວ ທ່ານ Auslin ກ່າວວ່າ ຈີນກໍຈະສືບຕໍ່ຕີຄວາມ
ໝາຍໃໝ່ຢູ່ເລື້ອຍໆ ຂອງແນວຄິດກ່ຽວກັບການຄວບຄຸມເຂດນໍ້າແດນດິນ ທີ່ເປັນຈຸດຜິດ
ຖຽງກັນນັ້ນ.
ທ່ານ Aislin ກ່າວວ່າ: “ສິ່ງທີ່ຈີນພະຍາຍາມຈະເຮັດ ກໍຄືກ່າວວ່າ “ບໍ່ ບໍ່ໄດ້ມີການຜິດ
ຖຽງກັນ. ບໍ່ມີການຜິດຖຽງກັນກ່ຽວກັບເກາະ Senkakus. ບໍ່ມີການຜິດຖຽງກັນກ່ຽວ
ກັບ Spratleys ບໍ່ມີການໂຕ້ຖຽງກັນ ກ່ຽວກັບສ່ວນໃຫຍ່ຂອງທະເລຈີນໃຕ້. ບໍ່ມີ
ການໂຕ້ຖຽງກັນກ່ຽວກັບ ເຂດນ່ານຟ້າ ADIZ ຢູ່ເໜືອທະເລຈີນຕາວັນອອກ ເພາະ
ວ່າພວກເຮົາ ປະເທດຈີນ ເປັນຜູ້ປົກຄອງເຂດຕ່າງໆເຫລົ່ານັ້ນທັງໝົດ.”
ລັດຖະມົນຕີຕ່າງປະເທດຈີນ ທ່ານ Wang Yi ໄດ້ສະເໜີຕໍ່ສະມາຄົມ ASEAN ວ່າ ຈະທຳ
“ການປຶກສາແບບເພື່ອນມິດ” ກັບອາຊ່ຽນ ແຕ່ໄດ້ຢືນຢັດຢ່າງໜັກແໜ້ນ ໃນສິດທິຂອງປັກ
ກິ່ງ ທີ່ຈະປ້ອງກັນອະທິປະໄຕແລະຜົນປະໂຫຍດຂອງຕົນ ຕ້ານອັນທີ່ທ່ານຮ້ອງວ່າ “ການ
ເກາະຜິດທີ່ໄຮ້ເຫດຜົນ.”
ກ່ຽວກັບການຕັ້ງຂໍ້ສົງໄສ ຂອງອົງການຂ່າວຂອງລັດຈີນ ກ່ຽວກັບ “ເຈດຕະນາອັນແທ້ຈິງ
ຂອງວໍຊິງຕັນ” ນັ້ນ ຮອງໂຄສົກກະຊວງຕ່າງປະເທດສະຫະລັດ ທ່ານນາງ Marie Harf
ກ່າວວ່າ ບໍ່ແມ່ນວໍຊິງຕັນ ທີ່ກຳລັງເຮັດໃຫ້ເຂດທະເລ ຈີນໃຕ້ ບໍ່ມີຄວາມຖຸ່ນທ່ຽງ.
ທ່ານນາງ Marie Harf ເວົ້າວ່າ: “ມັນແມ່ນການກະທຳແບບຮຸກຮານ ທີ່ຈີນໄດ້ເຮັດມາ
ທີ່ກຳລັງເຮັດໃຫ້ເປັນເຊັ່ນນັ້ນ. ທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງທີ່ພວກເຮົາກຳລັງເຮັດແມ່ນເພື່ອຫລຸດ
ຜ່ອນຄວາມເຄັ່ງຕຶງລົງ ເພື່ອໃຫ້ຜູ້ຄົນຫາທາງແກ້ໄຂຄວາມແຕກຕ່າງຂອງເຂົາເຈົ້າ
ໂດຍທາງການທູດ ບໍ່ແມ່ນຜ່ານມາດຕະການບີບບັງຄັບ ຫລືບັ່ນທອນສະຖຽນລະ
ພາບ ດັ່ງທີ່ພວກເຮົາໄດ້ເຫັນຈີນກະທຳຫລາຍຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ໃນຊຸມເດືອນທີ່ຜ່ານມາ.”
ເຈົ້າພາບກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊ່ຽນປີນີ້ ລັດຖະມົນຕີຕ່າງປະເທດມຽນມາ ທ່ານວັນນາ
ມ່ອງ ລະວິນ (Wunna Muang Lwin) ກ່າວວ່າ:
“ມັນບໍ່ແມ່ນ ພັກຝ່າຍນຶ່ງກຳລັງພະຍາຍາມຈະຊັກຈູງຝ່າຍອື່ນໆ ໃຫ້ຕໍ່ຕ້ານປະເທດນຶ່ງ.
ມັນແມ່ນອາຊ່ຽນທັງໝົດ ແຕ່ບໍ່ແມ່ນອາຊ່ຽນ ແຂ່ງກັບປະເທດຈີນ ແຕ່ອາຊ່ຽນທັງໝົດ
ທີ່ຈະແກ້ໄຂບັນຫາຜິດຖຽງກັນເຫລົ່ານີ້ ໄດ້ຢ່າງສັນຕິ.”
