ສານປະຊາຊົນສູງສຸດຕັດສິນຄະດີອາຍາໄດ້ເຖິງ 9,147 ຄະດີ ໂດຍສ່ວນໃຫຍ່ເປັນຄະດີ ຄວາມຜິດກ່ຽວກັບຢາເສບຕິດ ແລະໄດ້ຕັດສິນຄະດີແພ່ງ 5,412 ຄະດີທີ່ສ່ວນຫລາຍເປັນ ການຂັດແຍ້ງກ່ຽວກັບທີ່ດິນ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນຫ້ອງການສານປະຊາຊົນສູງສຸດເປີດເຜີຍວ່າໃນຊ່ວງປີ 2011-2015 ທີ່ຜ່ານມາສານປະຊາຊາຊົນສູງສຸດໄດ້ຮັບການຟ້ອງຮ້ອງທີ່ເປັນຄະດີຄວາມຂັດແຍ້ງທັ້ງໃນພາກຣັດ ທະຫານ ແລະເອກກະຊົນຈຳນວນທັງໝົດ 19,145 ຄະດີ ແລະໄດ້ພິຈາລະ ນາຕັດສິນໄປແລ້ວ 17,228 ຄະດີ ຄິດເປັນ 89,99% ຂອງຈຳນວນຄະດີຄວາມທັງໝົດ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນສານປະຊາຊົນສູງສຸດ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນດ້ວຍວ່າ ໃນຈຳນວນຄະດີ ທີ່ໄດ້ຕັດສິນແລ້ວນັ້ນ ມີຄະດີອາດຍາຮວມຢູ່ດ້ວຍເຖິງ 9,147 ຄະດີ ຊຶ່ງສ່ວນໃຫຍ່ກໍເປັນ ຄະດີຄວາມຜິດທີ່ກ່ຽວກັບຢາເສບຕິດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຄ້າ ແລະການລັກລອບຂົນຢາບ້າເຂົ້າມາໃນລາວ ແລະສົ່ງຕໍ່ໄປຍັງຕ່າງປະເທດນັ້ນ ຖືເປັນຄະດີຄວາມຜິດທີ່ເກີດຂື້ນ ຫລາຍທີ່ສຸດ ສ່ວນຄະດີແພ່ງກໍໄດ້ພິຈາລະນາຕັດສິນໄປແລ້ວ 5,412 ຄະດີໂດຍສ່ວນ ຫລາຍກໍເປັນຄະດີຄວາມຂັດແຍ້ງກ່ຽວກັບທີດິນ ລະຫວ່າງປະຊາຊາຊົນກັບບໍລິສັດເອກ ກະຊົນລາວ ແລະຕ່າງຊາດທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດສຳປະທານທີ່ດິນຈາກພາກລັດຖະບານລາວ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ອົງການໄອຍະການປະຊາຊົນສູງສຸດ ໄດ້ສະເໜີລາຍງານວ່າ ການຕິດ ຕາມກວດກາການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກົດໝາຍ ຕາມການຕັດສິນຂອງສານປະຊາຊົນຫົ່ວປະ ເທດໃນປີ 2015 ທີ່ຜ່ານມາ ສາມາດປະຕິບັດສຳເລັດ 2,140 ຄະດີ ຄິດເປັນ 15.62% ຂອງຄະດີອາດຍາທີ່ສານປະຊາະຊົນທຸກຂັ້ນ ໃນທົ່ວປະເທດໄດ້ພິຈາລະນາຕັດສິນທັງ ໝົດ 13,690 ກວ່າຄະດີ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຍັງເຫລືອອີກຫລາຍກວ່າ 11,550 ຄະດີທີ່ຈະຕ້ອງດຳເນີນການຕິດຕາມເພື່ອຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກົດໝາຍ ຕາມການຕັດສິນຂອງສານ ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງ ແທ້ຈິງ ຊຶ່ງຮວມເຖິງຄະດີຄວາມຜິດກ່ຽວກັບຢາເສບຕິດດ້ວຍ ໂດຍໃນປີ 2015 ທີ່ຜ່ານມາ ທາງການຕຳຫລວດລາວຈັບກຸມແກ້ງຄ້າຢາເສບຕິດໄດ້ 2,258 ກໍລະນີ ແລະຄວາມຄຸມ ຕົວຜູ້ຕ້ອງສົງໄສໄດ້ເຖິງ 3,346 ຄົນ.
ສ່ວນຢາເສບຕິດຂອງກາງທີ່ຍຶດໄດ້ຈາກການຈັບກູມດັ່ງກ່າວນີ້ ກໍປະກອບດ້ວຍຢາບ້າ ຫລາຍກວ່າ 6,330.000 ເມັດ ເຮໂຣອິນ 134 ກິໂລກຣາມ ກັນຊາແຫ້ງ 3,257 ກິໂລ ກຣາມ ຢາໄອ 176 ກິໂລກຣາມ ຝິ່ນດິບເກືອບ 50 ກິໂລກຣາມ ສານເຄມີ ແລະສ່ວນປະ ສົມຂອງຢາເສບຕິດອີກ 8,242 ກິໂລກຣາມ ໂດຍພື້ນທີ່ ທີ່ມີການຈັບກຸມ ແລະຍຶດຢາເສບ ຕິດໄດ້ຫລາຍທີ່ສຸດກໍຄືເຂດນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ.
ນອກນີ້ ການຮ່ວມມືຢູ່ເຂດຊາຍແດນລະຫວ່າງທາງການຕຳຫລວດລາວ ກັບ ຫວຽດນາມ ໃນປີຜ່ານມາກໍຍັງສາມາດຈັບກຸມສະມາຊິກແກ້ງຄ້າຢາເສບຕິດໄດ້ 11 ຄົນ ໂດຍຍຶດກັນຊາແຫ້ງໄດ້ເຖິງ 1,998 ຫໍ່ ສານເຄມີທີ່ເປັນສ່ວນຜົນຂອງຢາບ້າ 2,220 ລິດ ແລະເຄຶ່ອງ ສຳລັບອົບແຫ້ງກັນຊາ ສ່ວນຕຳຫລວດຢູ່ແຂວງອຸດົມໄຊກໍສາມາດຈັບກຸມນັັກຄ້າຢາເສບ ຕິດລາຍໃຫຍ່ 2 ຄົນ ແລະຍຶດເຮໂຣອິນໄດ້ 200 ແທ່ງນໍ້າໜັກຮ່ວມເຖິງ 77.6 ກິໂລກຣາມ.
ທາງດ້ານເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນໜ່ວຍປາບປາມຢາເສບຕິດໃນລາວ ຍອມຮັບວ່າມີເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຈຳນວນບໍ່ໜ້ອຍກັບໃນວົງການທະຫານ ຕຳຫລວດ ແລະລັດຖະບານ ທີ່ໄດ້ເຂົ້າໄປ ພົວພັນ ແລະກ່ຽວຂ້ອງກັບການຄ້າຢາເສບຕິດ ໂດຍສະເພາະການເຂົ້າໄປມີຜົນປະໂຫຍດ
ໃນການຄ້າຢາບ້ານັ້ນກໍຍັງຖືເປັນສາເຫດສຳຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ການລັກລອບຂົນສົ່ງ ແລະການຄ້າຢາບ້າໃນລາວ ໄດ້ມີການຈັດຕັ້ງເປັນຂະບວນທີ່ມີເຄື່ອຂ່າຍຢ່າງກວ້າງຂວາງ ທັງໃນ ລາວ ແລະຕ່າງປະເທດເພື່ອນບ້ານອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ທ່ານຢືນຢັນວ່າ:
“ລັກສະນະຂອງຢາບ້ານີ້ ມີລັກສະນະຂ້າມຊາດ ມີຄົນພາຍໃນ ແລະຕ່າງປະເທດສົມຮູ້ ຮ່ວມຄິດກັນເຮັດລັກສະນະຊອກຫາຜົນອີງທີ່ໜາແໜ້ນ ເປັນຕົ້ນແມ່ນຊອກແມ່ນແຊກ ຊື່ມເຂົ້າພະນັກງານຜູ້ມີສິດອຳນາດ ມີບົດບາດ ໃນເມື່ອຖືກເຈົ້າໜ້າທີ່ດຳເນີນຄະດີ ຈະ ໄດ້ແອບແຝງເພື່ອຂົ່ມຂູ່ ແລະອຶ່ນໆອັນນີ້ກໍຄືແນວນັ້ນຫັ້ນແຫລະ ຈະແຈ້ງ.”
ທັ້ງນີ້ໂດຍເຂດທີ່ຂະບວນການຄ້າຢາເສບຕິດໄດ້ສວຍໃຊ້ເປັນເສັ້ນທາງລັກລອບສົ່ງຢາ ເສບຕິດຈາກເຂດສາມຫລ່ຽມຄຳ ໄປຕ່າງປະເທດຫລາຍຂຶ້ນນັບມື້ ຄືຊາຍແດນລາວກັບ ຫວຽດນາມ ໂດຍເສັ້ນທາງທີ່ແກ້ງຄ້າຢາເສບຕິດນຳໃຊ້ຫລາຍທີ່ສຸດໃນລາວ ກໍຄືຖະໜົນ ເລກ 13 ຈາກພາກເໜືອຕໍ່ມາຍັງຖະໜົນເລກ 9 ໃນແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ຕໍ່ໄປຍັງ ຫວຽດນາມ ແລະປະເທດທີ່ 3 ຕາມລຳດັບ.
