ລັດຖະມົນຕີ ໄທ ຄາດວ່າການຄ້າໃນເຂດລຸ່ມແມ່ນ້ຳຂອງຈະເພີ່ມຂຶ້ນເກີນກວ່າ 15 ເປີເຊັນໃນປີ 2023 ທຽບໃສ່ປີ 2022 ທັງໝັ້ນໃຈວ່າ ລາວ ຍັງຈະຕ້ອງປະເຊີນກັບການຂາດດຸນການຄ້າຕໍ່ ໄທ ເພີ່ມຂຶ້ນໃນປີ 2023 ນີ້ດ້ວຍ.
ທ່ານ ຈຸລິນ ລັກສະນະວິສິດ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແລະ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຄ້າໄທ ຖະແຫຼງວ່າລັດຖະບານ ໄທ ໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍຈະຊຸກຍູ້ການຄ້າຊາຍແດນ ແລະ ຜ່ານແດນລະຫວ່າງ ໄທ ກັບເພື່ອນບ້ານໃນເຂດລຸ່ມແມ່ນ້ຳຂອງໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວເພີ່ມຂຶ້ນ 15 ເປີເຊັນ ເຖິງ 20 ເປີເຊັນໃນປີ 2023 ນີ້ທຽບກັບປີ 2022 ແລະ ໝັ້ນໃຈວ່າ ໄທ ຍັງຈະເປັນຝ່າຍໄດ້ປຽບດຸນການຄ້າຕໍ່ໄປ ເພາະມີເງື່ອນໄຂສະດວກທັງໃນດ້ານ ໂລຈິສຕິກ ແລະ ການຂົນສົ່ງທີ່ສົມທົບດ້ວຍຄວາມຕ້ອງການດ້ານອາຫານທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນໃນ ກຳປູເຈຍ, ລາວ, ມຽນມາ, ຫວຽດນາມ ຫຼື CLMV ແລະ ຈີນ ດ້ວຍນັ້ນ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ຈຸລິນ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ລະບົບການຂົນສົ່ງສິນຄ້າເລີ່ມກັບເຂົ້າສູ່ພາວະປົກກະຕິ ປະກອບກັບຕູ້ຄອນເທນເນີ ທີ່ເຮົາເຄີຍຂາດແຄນ ແລະ ເປັນອຸປະສັກໃນການສົ່ງອອກຂະນະນີ້ ຜ່ອນຄາຍແລ້ວ ຄາດວ່າຄວາມຕ້ອງການດ້ານອາຫານຂອງໂລກຍັງຄົງມີຢູ່ ເພື່ອສ້າງຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານອາຫານຊຶ່ງຈະເປັນຜົນດີກັບການສົ່ງອອກອາຫານຂອງ ໄທ ຄາດວ່າອາດຈະບວກໄດ້ 15 ເຖິງ 20 ເປີເຊັນກໍຄືຕະຫຼາດ CLMV ແລະ ຈີນ ທີ່ເປັນຕະຫຼາດໃຫຍ່.”
ການຄ້າລະຫວ່າງ ໄທກັບ ລາວ ໃນປີ 2022 ທີ່ຜ່ານມາ ມີມູນຄ່າລວມ 274,498.02 ລ້ານບາດ ໃນນີ້ແບ່ງເປັນການນຳເຂົ້າສິນຄ້າຈາກລາວໃນມູນຄ່າລວມ 116,999.74 ລ້ານບາດ ແລະ ໄທສົ່ງສິນຄ້າມາລາວໃນມູນຄ່າລວມ 157,498.29 ລ້ານບາດ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ ໄທ ເປັນຝ່າຍທີ່ໄດ້ປຽບດຸນການຄ້າຕໍ່ລາວຄິດເປັນມູນຄ່າ 40,498.55 ລ້ານບາດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຄ້າຊາຍແດນທີ່ເປັນການຄ້າລະຫວ່າງ ໄທ-ລາວ ນັ້ນກໍປາກົດວ່າ ລາວ ໄດ້ນຳເຂົ້າສິນຄ້າຈາກ ໄທ ເພີ່ມຂຶ້ນເຖິງ 25.66 ເປີເຊັນໃນປີ 2022 ທຽບໃສ່ປີ 2021 ທັງຍັງມີທ່າອຽງທີ່ຈະເພີ່ມຂຶ້ນໃນປີ 2023 ນີ້ຊຶ່ງຖືເປັນປັດໄຈສຳຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ເງິນກີບອ່ອນຄ່າລົງອີກດ້ວຍດັ່ງທີ່ທ່ານ ບຸນເຫຼືອ ສິນໄຊວໍລະວົງ ຜູ້ວ່າການທະນາຄານແຫ່ງຊາດ ສປປ ລາວ ໄດ້ໃຫ້ການຍອມຮັບວ່າ
“ປະເທດເຮົານີ້ເປັນປະເທດທີ່ນຳເຂົ້າເປັນສ່ວນໃຫຍ່ ເວລາເງິນກີບອ່ອນຄ່າແລ້ວມັນຈະໄປອີງຢູ່ລາຄາມພຸ້ນໝົດ ຖ້າປະເທດໃດທີ່ເປັນປະເທດທີ່ບໍ່ໄດ້ເອື່ອຍອີງການນຳເຂົ້ານີ້ນະ ອັດຕາແລກປ່ຽນນີ້ຈະບໍ່ໄປກ່ຽວກັບລາຄາ. ແຕ່ປະເທດເຮົານີ້ເປັນປະເທດນຳເຂົ້າສິນຄ້າອຸປະໂພກ-ບໍລິໂພກ ຫຼືສິນຄ້າອື່ນໆແມ່ນນຳເຂົ້າໝົດ ຈັ່ງຊັ້ນແມ່ນເງິນກີບອ່ອນຄ່າແລ້ວ ຕົ້ນຕໍພວກເຮົາຈະຮັກສາອັດຕາແລກປ່ຽນໃຫ້ມີສະຖຽນລະພາບ ແຕ່ສຳຄັນທີ່ສຸດໄລຍະກາງ-ໄລຍະຍາວນີ້ພວກເຮົາຕ້ອງຫຼຸດການນຳເຂົ້ານີ້ໃຫ້ໄດ້ ຖ້າມື້ໃດພວກເຮົາບໍ່ຫຼຸດການນຳເຂົ້າໄດ້ນີ້ ສະພາບມັນກະຈັ່ງຊີ້ ມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ພວກເຮົາຕ້ອງມີນະໂຍບາຍຈຳກັດການນຳເຂົ້າ ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການຊົມໃຊ້ພາຍໃນ.”
ສ່ວນກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າຂອງລາວລາຍງານວ່າການຄ້າຕ່າງປະເທດຂອງລາວໃນປີ 2022 ມີມູນຄ່າລວມ 12,699 ລ້ານໂດລາ (ບໍ່ລວມການສົ່ງອອກພະລັງງານໄຟຟ້າ) ໃນນີ້ແບ່ງເປັນການສົ່ງສິນຄ້າອອກໄປຕ່າງປະເທດ 5,895 ລ້ານໂດລາ ແລະ ນຳເຂົ້າສິນຄ້າຈາກຕ່າງປະເທດ 6,804 ລ້ານໂດລາ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລາວຂາດດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດໃນມູນຄ່າ 909 ລ້ານໂດລາ ແຕ່ຖ້າຫາກຄິດລວມການສົ່ງອອກພະລັງງານໄຟຟ້າໃນມູນຄ່າ 1,760 ລ້ານໂດລາເຂົ້າດ້ວຍນັ້ນ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ລາວເປັນຝ່າຍທີ່ໄດ້ປຽບດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດ ຄິດເປັນມູນຄ່າລວມ 851 ລ້ານໂດລາ ແຕ່ເນື່ອງຈາກວ່າລາຍຮັບທີ່ໄດ້ຈາກການສົ່ງອອກໄຟຟ້ານັ້ນຕ້ອງໃຊ້ຊຳລະໜີ້ຕ່າງປະເທດ ຈຶ່ງບໍ່ມີການໂອນລາຍຮັບດັ່ງກ່າວເຂົ້າມາລາວແຕ່ຢ່າງໃດ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລາວຕ້ອງປະເຊີນກັບບັນຫາຂາດແຄນເງິນຕາຕ່າງປະເທດເລື້ອຍມາ ໃນຂະນະທີ່ການແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວນີ້ກໍມີພຽງແຕ່ການເພີ່ມການຜະລິດສິນຄ້າເພື່ອສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນນັ້ນ ແຕ່ກໍປາກົດວ່າການສົ່ງເສີມການຜະລິດສິນຄ້າທີ່ມີຄຸນນະພາບໃນລາວນັ້ນ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ຢ່າງຈຳກັດ ທັງບໍ່ມີຕະຫຼາດຮອງຮັບອີກດ້ວຍ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ການຕົກຕ່ຳຢ່າງຮຸນແຮງຂອງຄ່າເງິນກີບນັບແຕ່ເດືອນເມສາ 2022 ເປັນຕົ້ນມາຈົນເຖິງປັດຈຸບັນນີ້ ນອກຈາກຈະເຮັດໃຫ້ຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດໄດ້ພາກັນຢຸດກິດຈະການເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງແລ້ວຍັງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນລາວຢ່າງກວ້າງຂວາງອີກດ້ວຍ ເພາະການຕົກຕ່ຳລົງຂອງຄ່າເງິນກີບ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ອຳນາດການຊື້ສິນຄ້າ ແລະ ບໍລິການຕ່າງໆຂອງປະຊາຊົນລາວຫຼຸດລົງເກີນກວ່າ 58 ເປີເຊັນໃນປັດຈຸບັນ ເມື່ອທຽບໃສ່ເດືອນກຸມພາ 2022 ທີ່ຜ່ານມາ.