ເຂດພັດທະນາກວມລວມໄຊເສດຖາຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ສາມາດດຶງດູດເອົາບໍລິສັດເອກະຊົນລາວແລະຕ່າງປະເທດໄດ້ແລ້ວ 84 ລາຍ ທີ່ມີມູນຄ່າການລົງທືນທັງໝົດ 1. 6 ຕື້ ໂດລາ ແລະຈ້າງພະນັກງານ 4 ພັນກວ່າຄົນ. ຊົງລິດ ໂພນເງິນມີລາຍງານເລື້ອງນີ້ມາສະເໜີທ່ານຈາກບາງກອກ.
ທ່ານ ທະນົງໄຊ ຄຸດໄພທູນ, ຫົວໜ້າຄະນະຄຸ້ມຄອງເຂດເສດຖະກິດພິເສດໃນນະຄອນຫລວງ ວຽງຈັນ ໄດ້ຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ ເຂດພັດທະນາກວມລວມໄຊເສດຖາໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ສາມາດດຶງດູດເອົາການລົງທຶນຂອງບໍລິສັດເອກະຊົນລາວ ແລະຕ່າງຊາດໄດ້ແລ້ວ 84 ໂຄງການ ແລະໄດ້ນຳເອົາ ເງິນລົງທຶນເຂົ້າມາໃນລາວລວມມູນຄ່າເຖິງ 1 ລ້ານ 6 ແສນ ໂດລາ ທັງຍັງມີອີກຫລາຍບໍລິສັດ ທີ່ມີແຜນຈະເຂົ້າມາລົງທືນເພີ້ມຂຶ້ນອີກຫລາຍກ່ວາ 2 ພັນ ລ້ານໂດລາ, ເຊິ່ງຈະເຮັດໃຫ້ມີການຈ້າງງານເພີ້ມຂຶ້ນຈາກຫລາຍກວ່າ 4,000 ຄົນ ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ເປັນຫລາຍກ່ວາ 8,000 ຄົນ ໃນໄວໆນີ້ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ທະນົງໄຊຢືນຢັນວ່າ:
"ມາຮອດປັດຈຸບັນນີ້ ສາມາດດຶງດູດການລົງທືນພາຍໃນ ແລະຕ່າງປະເທດໄດ້ 84 ບໍລິສັດ ແລະມີແຜນການທີ່ຈະລົງທຶນ 2,184 ລ້ານໂດລາ ຈົນມາຮອດປັດຈຸບັນນີ້ມີມູນຄ່າການລົງທຶນທີ່ແທ້ຈິງ 1,6 ຕື້ໂດລາ. ບໍລິສັດທີ່ໃຫຍ່ແລະມີຊື່ສຽງລະດັບພາກພື້ນ ແລະສາກົນປະກອບມີບໍລິສັດ Hoya ລາວຈໍາກັດ ຜະລິດກ່ຽວກັບ ຮາດດິສ (hard disk) ຄອມພິວເຕີຂອງປະເທດຍີ່ປຸ່ນທີ່ມີການນໍາໃຊ້ແຮງງານໃນ phase ທໍາອິດຢູ່ 4 ພັນຄົນ ແລະກະຊິເສີມຂະຫຍາຍໃນ phase ທີສອງອີກ 4 ພັນຄົນ. ບໍລິສັດເປໂຕຣ-ເຄມີລາວ ເປັນໂຮງງານກັ່ນນໍ້າມັນແຫ່ງທຳອິດຂອງ ສປປ ລາວ ມີມູນຄ່າການລົງທຶນຢູ່ 197 ລ້ານໂດລາແລະຈະເລີ່ມທົດລອງການຜະລິດໃນທ້າຍປີນີ້.
ສ່ວນທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ, ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ - ລັດຖະມົນຕີກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນກ່າວວ່າໃນປີ 2019 ທີ່ຜ່ານມາ, ຄະນະກໍາມະການຄຸ້ມຄອງເຂດເສດຖະ ກິດພິເສດ ແລະເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດໄດ້ອະນຸຍາດການລົງທຶນໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ 12 ແຫ່ງເພີ້ມຂຶ້ນອີກ, ໃນນັ້ນມີ 202 ລາຍ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ມີບໍລິສັດເອກະຊົນເອກະຊົນທີ່ລົງທຶນໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ 806 ລາຍໃນປັດຈຸບັນນີ້ ໂດຍໃນນີ້ເປັນບໍລິສັດຕ່າງປະເທດ 688 ລາຍ ແລະບໍລິສັດຖືຮຸ້ນຮ່ວມລະຫວ່າງເອກະຊົນ ລາວກັບຕ່າງປະເທດອີກ 118 ລາຍ ທີ່ມີມູນຄ່າການລົງທືນທັງໝົດຫຼາຍກວ່າ 4 ຕື້ 5 ລ້ານໂດລາ ແລະສາມາດຜະລິດສິນຄ້າເພື່ອສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດໃນມູນຄ່າທັງໝົດ 394,4 ລ້ານໂດລາ, ແຕ່ວ່າກໍໄດ້ມອບພັນທະໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານລາວພຽງແຕ່ 122 ຕື້ ກີບ ຫລືປະມານ 13 ລ້ານ ໂດລາ ເທົ່ານັ້ນໃນຕະຫລອດປີ 2019 ທີ່ຜ່ານມາ.
ນອກຈາກນີ້ ບັນດາບໍລິສັດຕ່າງປະເທດກໍ່ຍັງໄດ້ນຳເຂົ້າແຮງງານສ່ວນຫລາຍມາຈາກຕ່າງປະເທດອີກດ້ວຍຊຶ່ງສາມາດເຫັນໄດ້ຈາກການຈ້າງແຮງງານຈຳນວນທັງໝົດ 26,756 ຄົນໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດທັງ 12 ແຫ່ງ ກໍປາກົດວ່າມີການຈ້າງແຮງງານລາວ ພຽງແຕ່ 2,607 ຄົນເທົ່ານັ້ນ ເນື່ອງຈາກວ່າຝີມືຂອງແຮງງານລາວ ບໍ່ສາມາດຕອບສະໜອງກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງບໍລິສັດຕ່າງຊາດໄດ້ຢ່າງພຽງພໍ ລວມທັງຍັງມີບັນຫາໃນຫຼາຍດ້ານທີ່ເປັນອຸປະສັກຕໍ່ການລົງທຶນໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ໃນນີ້ກໍລວມເຖິງບັນຫາ ກ່ຽວກັບ ນິຕິກຳທີ່ບໍ່ຊັດເຈນ ແລະ ການເວນຄືນທີ່ດິນຂອງປະຊາຊົນ ລາວ ດ້ວຍດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
"ນິຕິກຳ ກ່ຽວກັບ ເຂດເສດຖະກິດພິເສດທີ່ມີໃນປັດຈຸບັນນີ້ຍັງບໍ່ທັນໜັກແໜ້ນພຽງພໍເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຕົວຈິງພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ໂດຍສະເພາະການສ້າງຄວາມເຊື່ອໝັ້ນໃຫ້ແກ່ຜູ້ລົງທຶນ ອັນສອງນີ້ກະແມ່ນການຈັດສັນ ແລະ ການກຳນົດເນື້ອທີ່ດິນຍັງພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ອັນທີສາມແມ່ນການສ້າງ ແລະ ສະໜອງແຮງງານເພື່ອປ່ຽນແທນແຮງງານຕ່າງປະເທດຍັງບໍ່ທັນເປັນລະບົບ ການສ້າງໂຄງການທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມກັບປະຊາຊົນໃນທ້ອງຖິ່ນໂດຍສະເພາະການຜະລິດເພື່ອຕອບສະໜອງເຄື່ອງອຸປະໂພກ-ບໍລິໂພກໃຫ້ແກ່ຄວາມຕ້ອງການ ກະຍັງເຮັດບໍ່ທັນໄດ້ດີ."
ທັງນີ້ ເຂດເສດຖະກິດພິເສດສາມຫຼ່ຽມຄຳທີ່ແຂວງບໍ່ແກ້ວຂອງກຸ່ມບໍລິສັດດອກງິ້ວຄຳຈາກຈີນ ມີບໍລິສັດຕ່າງຊາດເຂົ້າມາລົງທຶນແລ້ວ 147 ລາຍ. ເຂດເສດຖະກິດສະເພາະບໍ່ເຕັນແດນງາມ ຢູ່ແຂວງຫຼວງນ້ຳທາ ກໍມີບໍລິສັດຈີນເຂົ້າມາລົງທຶນແລ້ວ 128 ລາຍ, ເຂດເສດຖະກິດພິເສດສະຫວັນ-ເຊໂນຢູ່ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ກໍມີບໍລິສັດຕ່າງຊາດເຂົ້າມາລົງທຶນແລ້ວ 117 ລາຍ, ນິຄົມອຸດສາຫະກໍາ ແລະການຄ້າວຽງຈັນ- ໂນໂທອງກໍມີ 47 ລາຍ, ເຂດເສດຖະກິດພິເສດຈຳປາສັກ 33 ລາຍ ແລະ ເຂດອື່ນໆ 73 ລາຍ ທັງນີ້ ໂດຍຍັງບໍ່ລວມການລົງທຶນຂອງຈີນທີ່ເຂດເສດຖະກິດພິເສດບຶງທາດຫລວງໃນນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ແຕ່ຢ່າງໃດ.
