ການກັບຄືນໄປມະຫາວິທະຍາໄລທັມມະສາດ 44 ປີຫຼັງຈາກໄດ້ມີການສັງຫານໝູ່ ຍານາງພົດຈະນີ ທິລ (Pojanee Theil) ກ່າວວ່າ ປະເທດໄທຍັງຕິດຄ້າງຢູ່ໃນວົງຈອນ.
ບໍ່ເທົ່າໃດຮ້ອຍແມັດຫ່າງຈາກພະຣາຊະວັງຫຼວງ ວິທະຍາເຂດຂອງພວກນັກສຶກສາຫົວຮຸນແຮງ ໃນຄັ້ງນຶ່ງນັ້ນ ເຄີຍເປັນຈຸດສູນກາງ ຮອງຮັບການປະທ້ວງເພື່ອປະຊາທິປະໄຕ ໂດຍຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີການປະຕິຮູບສັງຄົມ ແລະ ການເມືອງຂອງໄທ.
ແຕ່ດັ່ງດຽວກັນກັບໃນຄັ້ງທີ່ຜ່ານໆມາ ທາງກອງທັບໄດ້ປະຕິເສດຕໍ່ຍອມຖອນຕົວຈາກອຳນາດແລະການຂົ່ມຂູ່ຈາກການຈັດຕັ້ງຂອງພວກນິຍົມກະສັດຍັງມີຢູ່ຕໍ່ມາ.
ຍານາງພົດຈະນີ ອາຍຸ 64 ທີ່ໄດ້ຮູ້ເຫັນເປັນພະຍານ ກ່ຽວກັບເຫດການທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນວັນທີ 6 ຕຸລາປີ 1976 ຊຶ່ງເປັນເຫດການທີ່ຝຸງຊົນນິຍົມກະສັດແລະກຳລັງຮັກສາຄວາມສະຫງົບໄດ້ສັງຫານພວກນັກສຶກສາທີ່ທຳການປະທ້ວງຈຳນວນນຶ່ງໃນລະຫວ່າງການເດີນທາງກັບຄືນປະເທດຂອງນາຍພົນທີ່ປະຊາຊົນມີຄວາມຄຽດຊັງນັ້ນ ກ່າວວ່າ “ພວກເຂົາເຈົ້າເຮັດແບບນີ້ໄດ້ຈັງໃດຕໍ່ມະນຸດດ້ວຍກັນ? ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ກັບຄືນມາ ບ່ອນທີ່ຂ້າພະເຈົ້າເຄີຍຍັງເປັນເດັກ... ແລະປະເທດນີ້ ກໍບໍ່ໄດ້ໄປໃສເລີຍຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ.”
ໃນປີ 1976 ພວກປະທ້ວງຝ່າຍຊ້າຍ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ນຳໃຊ້ລັດຖະທຳມະນູນສະບັບໃໝ່ ແລະຂັບໄລ່ຈອມພົນຖະໜອມ ກິດຕິຂະຈອນ ນາຍທະຫານທີ່ຕໍ່ຕ້ານຄອມມູນິສຢ່າງຮຸນແຮງ ຊຶ່ງໄດ້ເດີນທາງກັບຄືນປະເທດ.
ເທື່ອນີ້ ພວກນັກສຶກສາ ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລທັມມະສາດ ແມ່ນໄດ້ພາກັນຮຽກຮ້ອງຫຼາຍຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ.
ພວກເຂົາເຈົ້າຕ້ອງການຢາກໃຫ້ມີການປ່ຽນລັດຖະບານ ນຳໃຊ້ລັດຖະທຳມະນູນສະບັບໃໝ່ ແລະປະຕິຮູບສະຖາບັນກະສັດແບບທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ ຊຶ່ງເປັນສະຖາບັນທີ່ຢູ່ສູງເກີນກວ່າປະຊາຊົນຈະຕ້ອງຕິໄດ້ທັງໆທີ່ປະເທດໄທໄດ້ເກີດຄວາມວຸ້ນວາຍມາເປັນເວລາຫຼາຍໆທົດສະວັດແລ້ວກໍຕາມ.
