ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງລາວ ຢືນຢັນວ່າ ມີການຊື້ຕຳແໜ່ງ ໃນວົງການພະນັກງານຂອງລັດຖະບານລາວ ໃນທົ່ວປະເທດ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ໄດ້ພະນັກງານທີ່ບໍ່ມີຄວາມຮູ້-ຄວາມສາມາດ ໃນການປະຕິບັດວຽກງານຕົວຈິງ.
ທ່ານນາງຄຳຈັນ ພົມແສງສະຫວັນ ຮອງປະທານສູນກາງແນວລາວສ້າງຊາດ ຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ ການຊື້ຈ້າງເພື່ອໃຫ້ມີຕຳແໜ່ງໜ້າທີ່ໃນວົງການລັດຖະບານລາວ ຍັງຄົງເກີດຂຶ້ນຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນທົ່ວປະເທດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຊື້ຈ້າງເພື່ອໃຫ້ໄດ້ເປັນທະຫານ ແລະຕຳຫຼວດນັ້ນ ຖືເປັນພາກສ່ວນທີ່ມີການຮຽກຮັບເອົາສິນບົນຫຼາຍທີ່ສຸດ ທັງກໍຍັງປາກົດດ້ວຍວ່າ ການຊື້ຈ້າງດັ່ງກ່າວ ໄດ້ແຜ່ລາມເຂົ້າໄປໃນ ການສອບເສັງເອົາທຶນໄປຮຽນຕ່າງປະເທດອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ ທ່ານນາງຄຳຈັນ ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ບັນຫາຫາງສຽງການຊື້ຈ້າງເຂົ້າເປັນລັດຖະກອນ ເປັນທະຫານຕຳຫຼວດ ຍັງມີຂໍ້ສະເໜີຫຼາຍ ບໍ່ທັນສາມາດສະກັດກັ້ນ ແກ້ໄຂໄດ້ ແລະມີຫາງສຽງຕໍ່ການໃຊ້ຈ່າຍເງິນ ເພື່ອໃຫ້ລູກທີ່ຮຽນຈົບມໍປາຍ ໄດ້ທຶນໄປຮຽນຢູ່ຕ່າງປະເທດເປັນຈຳນວນ ຫຼາຍພັນ ການເກັບເງິນລົງທະບຽນຂອງນັກຮຽນຍັງມີຄຳສະເໜີວ່າ ແພງ ສະພາບນັກຮຽນປະລະການຮຽນ ໂດຍສະເພາະນັກຮຽນຊົນເຜົ່າ ຍັງມີຫຼາຍ ສະພາບພໍ່-ແມ່ ບໍ່ມີອາຊີບແນ່ນອນ ຕ້ອງໄປອອກແຮງງານຢູ່ຕ່າງເມືອງ ຕ່າງແຂວງ ເອົາລູກໄປນຳຍັງມີຫຼາຍ.”
ສ່ວນທ່ານທອງລຸນ ສີສຸລິດ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ກໍຍອມຮັບວ່າ ການເລັ້ນພັກ-ເລັ້ນພວກ ແລະການຊື້ເອົາຕຳແໜ່ງໃນວົງການ ພະນັກງານຂອງລັດຖະບານລາວ ໄດ້ເກີດຂຶ້ນໃນທຸກພາກສ່ວນທົ່ວປະເທດ ຊຶ່ງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານ ແລະໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆຂອງລັດ ບໍ່ສາມາດບັນລຸເປົ້າໝາຍໄດ້ຕາມແຜນການທີ່ວາງໄວ້ ເນື່ອງຈາກວ່າ ພະນັກງານລັດ ຫຼືພາກສ່ວນທີ່ຮັບຜິດຊອບນັ້ນ ບໍ່ມີຄວາມຮູ້-ຄວາມສາມາດ ໃນການປະຕິບັດວຽງງານຕົວຈິງ ໂດຍສະພາບການດັ່ງກ່າວນີ້ ຍັງມີທ່າອ່ຽງເພີ້ມຂຶ້ນນັບມື້ອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ ທ່ານທອງລຸນ ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ນອກຈາກນັ້ນ ຍັງມີທ່າອ່ຽງບ່ອນວ່າ ຮັບພະນັກງານເຂົ້ານີ້ ແມ່ນອ່ຽງໄປທາງດ້ານການຈຸ້ມເຈື້ອເຊື້ອສາຍ ຄຸນນະພາບ ຫຼືບໍ່ຄຸນນະພາບນີ້ ບໍ່ທັນຄຶດ ມີລັກສະນະຊື້ຂາຍຕຳແໜ່ງ ຊື້ຂາຍຄົນ ອັນທີ່ເຂົ້າລັດຖະກອນ ໂຕນີ້ເຖິງວ່າ ບໍ່ທັນຫຼາຍແທ້ ແຕ່ມີປາກົດການຕັ້ງແຕ່ຂັ້ນເມືອງ ຂັ້ນແຂວງ ມາຫາສູນກາງ ອັນນີ້ ແມ່ນບໍ່ງາມ ມັນຜິດ ແລະກະມັນຈະບໍ່ໄດ້ຄຸນນະພາບແລ້ວ ລັດຖະກອນຂອງເຮົາ.”
ສຳລັບປີ 2020 ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ອະນຸມັດໂຄວຕາໃຫ້ບັນຈຸພະນັກງານໃໝ່ ໄດ້ທັງໝົດ 2,000 ຄົນໃນທົ່ວປະເທດ ໂດຍກະຊວງສຶກສາທິການແລະກິລາ ໄດ້ຮັບໂຄວຕາຫຼາຍທີ່ສຸດຄື 1,070 ຄົນ ຕິດຕາມດ້ວຍກະຊວງສາທາລະນະສຸກ 300 ຄົນ ສ່ວນນອກນັ້ນ ກໍໄດ້ຮັບໂຄວຕາຕັ້ງແຕ່ 3-24 ຄົນ ທີ່ຈະໄດ້ຮັບການບັນຈຸໃນຂັ້ນສູນກາງ ສ່ວນອຳນາດການປົກຄອງ ລະດັບທ້ອງຖິ່ນໃນນະຄອນວຽງຈັນ ກັບ 17 ແຂວງນັ້ນ ໄດ້ຮັຮບໂຄວຕາລວມກັນທັງໝົດ 213 ຄົນ ໂດຍແຂວງໄຊສົມບູນ ໄດ້ຮັບໂຄວຕາ 30 ຄົນ ສ່ວນແຂວງທີ່ເຫຼືອ ໄດ້ຮັບໂຄວຕາ 10-14 ຄົນເທົ່ານັ້ນ ເນື່ອຈາກລັດຖະບານລາວ ມີງົລປະມານຈຳກັດ.
ທັງນີ້ ທ່ານນາງແສງເດືອນ ຫລ້າຈັນທະບູນ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງສຶກສາທິການແລະກິລາ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ ກະຊວງສຶກສາທິການ ໄດ້ທຳການສຳຫຼວດສະພາບການຮຽນ-ການສອນໃນບັນດາໂຮງຮຽນຂອງລັດໃນທົ່ວປະເທດພົບວ່າ ມີໂຮງຮຽນ 12,744 ແຫ່ງ ໃນເຂດຊົນນະບົດຍັງຕ້ອງປະເຊີນກັບບັນຫາຂາດແຄນຄູ ຄິດເປັນຈຳນວນລວມກັນ 19,757 ຄົນ ແລະໃນຂະນະດຽວກັນ ກໍພົບວ່າ ບັນດາໂຮງຮຽນ ໃນເຂດຕົວເມືອງມີຄູເກີນຄວາມຕ້ອງການເຖິງ 9,664 ຄົນ ຊຶ່ງໃນຈຳນວນຄູເກີນດັ່ງກ່າວນີ້ ຍັງບໍ່ມີຄູຄົນໃດທີ່ສະໝັກໃຈຍ້າຍໄປສອນຢູ່ໂຮງຮຽນໃນເຂດຊົນນະບົດ ແລະໃນປີ 2020 ນີ້ ກະຊວງສຶກສາທິການ ກໍໄດ້ຮັບໂຄວຕາບັນຈຸຄູໃໝ່ພຽງແຕ່ 1,040 ຄົນເທົ່ານັ້ນ.
ໃນປັດຈຸບັນ ກະຊວງສຶກສາທິການ ມີຄູ-ອາຈານທັງໝົດ 18,000 ກວ່າຄົນທົ່ວປະເທດ ໂດຍຖືເປັນພາກສ່ວນທີ່ມີບຸຄະລາກອນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນວົງການລັດຖະບານລາວ ທີ່ມີລັດຖະກອນທັງໝົດ 184,871 ຄົນໃນທົ່ວປະເທດ ທັງນີ້ ໂດຍບໍ່ລວມເຖິງກຳລັງທະຫານ ກຳລັງປະກອບອາວຸດ ແລະພະນັກງານລັດວິສາຫະກິດ ທີ່ມີຈຳນວນບຸຄະລາກອນລວມກັນຫຼາຍກວ່າ 1 ແສນຄົນ ໃນທົ່ວປະເທດ ແຕ່ຢ່າງໃດ.
