ທ່ານ ເທນ ເຊນ ປະທານາທິບໍດີມຽນມາ ທໍາການເຈລະຈາ
ກັນກັບປະທານາທິບໍດີໂອບາມາ ທີ່ທໍານຽບຂາວວັນຈັນມື້ນີ້
ຄືໃນອີກບໍ່ເທົ່າໃດຊົ່ວໂມງຕໍ່ໜ້າ ຊຶ່ງການປຶກສາຫາລືກັນ
ໃນຄັ້ງນີ້ ແມ່ນຈະສຸມໃສ່ເລຶ່ອງຄວາມກ້າວໜ້າຂອງການ
ປະຕິຮູບ ເລື້ອງອຸບປະສັກຕ່າງໆຕໍ່ການກ້າວໄປສູ່ການມີ
ປະຊາທິປະໄຕຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະບາດກ້າວຂັ້ນຕໍ່ໄປໃນຄວາມ
ສໍາພັນທີ່ກໍາລັງປ່ຽນແປງໄປ ລະຫວ່າງສະຫະລັດແລະມຽນ
ມານັ້ນ. Dan Robinson ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ ປະຈໍາທໍານຽບ
ຂາວ ມີລາຍງານກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້ ຊຶ່ງທອງປານຈະນໍາມາ
ສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ເມື່ອເດືອນພະຈິກປີ 2012 ຜ່ານມານີ້ ທ່ານໂອບາມາໄດ້ເປັນປະທານາທິບໍດີສະຫະລັດ ທີ່ຢູ່ໃນຕໍາແໜ່ງຄົນທໍາອິດ ທີ່ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມມຽມາ. ທ່ານໄດ້ພົບປະກັບປະທານາທິບໍດີ
ເທນ ເຊນ ຜູ້ທີ່ໄດ້ນໍາພາການດໍາເນີນການ ປະຕິຮູບທີ່ກ້າຫານແຕ່ຮອບຄອບນັບຕັ້ງແຕ່
ປີ 2011 ເປັນຕົ້ນມາຫຼັງຈາກ ການປົກຄອງໂດຍທະຫານ ມາເປັນເວລາຫຼາຍສິບປີ.
ໃນການຢ້ຽມຢາມມຽນມາຄັ້ງນັ້ນ ທ່ານໂອບາມາ ຍັງໄດ້ພົບປະກັບທ່ານນາງ ອອງຊານ
ຊູຈີ ຜູ້ທີ່ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມທໍານຽບຂາວ ເມື່ອສອງສາມເດືອນກ່ອນໜ້ານັ້ນ.
ບັດນີ້ ທ່ານ ເທນ ເຊນ ໄດ້ມາຢ້ຽມຢາມຕອບແທນ ຊຶ່ງທ່ານເປັນປະທານາທິບໍດີມຽນມາ ຄົນທໍາອິດທີ່ຢ້ຽມຢາມທໍານຽບຂາວ ໃນຮອບເກືອບ 50 ປີ.
ທ່ານນາງ Priscilla Clapp ນັກການທູດທີ່ປົດກະສຽນແລ້ວ ແລະເຄີຍເປັນຫົວໜ້າສໍາ
ນັກງານຜູ້ຕາງໜ້າສະຫະລັດໃນນະຄອນຢ່າງກຸ້ງ ຈາກປີ 1999 ຫາ ປີ 2002 ເອີ້ນການ ຢ້ຽມຢາມຂອງທ່ານ ເທນ ເຊນ ຄັ້ງນີ້ວ່າ ເປັນປະຫວັດສາດບັ້ນນຶ່ງ.
ທ່ານນາງ Priscilla ເວົ້າວ່າ: “ມີໂອກາດພຽງຄັ້ງດຽວ ກ່ອນໜ້ານີ້ທີ່ປະມຸກຂອງ
ປະເທດພະມ້າໃນເວລານັ້ນ ຊຶ່ງບັດນີ້ປ່ຽນຊື່ເປັນມຽນມາແລ້ວ ໄດ້ມາຢ້ຽມຢາມ
ທີ່ນີ້ ແລະນັ້ນກໍຄື ທ່ານ ເນ ວິນ ໃນປີ 1966.”
ຫຼັງຈາກເວລາຫຼາຍສິບປີຂອງ ການປ່ຽນແປງທາງການເມືອງຢ່າງຮຸນແຮງ ໃນມຽນມານັ້ນ ລັດຖະບານໂອບາມາ ສືບຕໍ່ກົດດັນເພື່ອໃຫ້ມີຄວາມກ້າວໜ້າຫຼາຍຂຶ້ນໃນດ້ານສິດທິມະ
ນຸດ ທັງໃນດ້ານການປະຕິຮູບທາງການເມືອງແລະທາງເສດຖະກິດ.
ທ່ານ ອອງ ດິນ ອະດີດນັກໂທດການເມືອງຄົນນຶ່ງໃນມຽນມາ ຊຶ່ງບັດນີ້ ໄດ້ມາອາໄສຢູ່ໃນ
ສະຫະລັດ ຍັງສືບຕໍ່ສະໜັບສະໜຸນປະຊາທິປະໄຕຢ່າງ ເຕັມສ່ວນ.
ທ່ານ ອ່ອງ ດິນ ເວົ້າວ່າ: “ສະຫະລັດເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ທາງເລືອກທີ່ວ່າດີທີ່ສຸດ
ເພື່ອໃຫ້ມີການປັບປຸງເພີ່ມຫຼາຍຂຶ້ນໃນມຽນມານັ້ນ ກໍຄືສືບຕໍ່ພົວພັນກັບ
ປະທານາທິບໍດີ ເທນ ເຊນ ແລະສືບຕໍ່ຊຸກຍູ້ໃຫ້ທ່ານດໍາເນີນການຫຼາຍ
ຂຶ້ນໄປອີກ.”
ຄວາມສາມາດຂອງລັດຖະບານມຽນມາໃນການແກ້ໄຂໄດ້ຢ່າງເຕັມສ່ວນ ບັນຫາຄວາມ
ເຄ່ງຕຶງລະຫວ່າງຊົນເຜົ່າ ແລະຄວາມຮຸນແຮງທາງສາສະໜາ ທີ່ກໍາລັງດໍາເນີນໄປຢູ່ໃນ
ຂະນະນີ້ ແມ່ນຈະມີສ່ວນສໍາຄັນໃນການນໍາພາໄປສູ່ຜົນສໍາເລັດໃນເລື້ອງນີ້.
ອະດີດນັກການທູດ Clapp ລະບຸ ສອງປັດໄຈທີ່ສໍາຄັນ ສໍາລັບການມີປະຊາທິປະໄຕທີ່
ໝັ້ນຄົງ ແລະເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ທີ່ເສລີ.
ທ່ານນາງ Priscilla Clapp ເວົ້າວ່າ: “ຄື ຈັດການກັບບັນຫາສໍ້ລາດຍັງຫຼວງ
ແລະຈັດຕັ້ງໃຫ້ມີຄວາມໂປ່ງໃສຢູ່ທຸກຫົນແຫ່ງນັ້ນ ບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ຢູ່ໃນວົງ
ການລັດຖະບານເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຢູ່ໃນລະບົບເສດຖະກິດນັ້ນນໍາ. ບັນຫາໃຫຍ່
ທີ່ສຸດ ໃນປັດຈຸບັນນີ້ກໍຄືວ່າ ທຸກໆສິ່ງຍັງຄຸມເຄືອຫລາຍ ແລະນັ້ນເປັນການ
ສ້າງສະຖານະການໃຫ້ເກີດມີການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ ແບບທີ່ຮ້າຍແຮງທີ່ສຸດ ແລະພວກເຂົາເຈົ້າ ກໍຮັບຮູ້ໃນບັນຫານີ້.”
ທ່ານນາງອອງຊານ ຊູຈີ ໄດ້ເວົ້າກ່ຽວກັບການປະຕິຮູບ ໃນຕອນພົບປະກັບປະທານາທິ
ບໍດີ ໂອບາມາ ເມື່ອປີຜ່ານມາວ່າ:
“ຊ່ວງເວລາທີ່ຫຍຸ້ງຍາກທີ່ສຸດໃນການຜັນປ່ຽນໃດໆກໍຕາມ ກໍຄືເວລາທີ່
ພວກເຮົາຄິດວ່າ ແລເຫັນຜົນສໍາເລັດແລ້ວ ຊຶ່ງພວກເຮົາຈະຕ້ອງລະວັງ
ທີ່ສຸດວ່າ ພວກເຮົາບໍ່ຖືກຫຼອກລໍ້ ໂດຍຜົນສໍາເລັດແບບລວງຕາຊື່ໆ.”
ກ່ອນການມາຢ້ຽມຢາມຂອງສະຫະລັດຂອງທ່ານ ເທນ ເຊນ ນັ້ນ ລັດຖະບານມຽນມາໄດ້ ປ່ອຍຕົວພວກນັກໂທດການເມືອງ ຈໍານວນນຶ່ງ ເມື່ອວັນສຸກຜ່ານມານີ້.
ນັກເຄື່ອນໄຫວ ອ່ອງ ດິນ ຍັງມີຄວາມຫວັງຢູ່ ກ່ຽວກັບອະນາຄົດຂອງປະເທດຊາດຂອງ
ທ່ານ ແຕ່ກໍຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທ່ານໂອບາມາ ກົດດັນໃຫ້ມຽນມາ ປ່ອຍຕົວນັກໂທດການເມືອງ
ໝົດທຸກຄົນ ໂດຍບໍ່ມີເງື່ອນໄຂໃດໆ.
ທ່ານອອງ ດິນ ເວົ້າວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອວ່າ ໃນການຢ້ຽມຢາມຄັ້ງນີ້ ທ່ານ
ໂອບາມາ ຈະຖືໂອກາດກົດດັນ ປະທານາທິບໍດີເທນ ເຊນ ຫຼາຍຂຶ້ນໄປ
ເລື້ອຍໆ ເພື່ອໃຫ້ກ້າວໄປຂ້າງໜ້າ ພ້ອມກັບຜົນຮັບທີ່ສໍາຄັນ.”
ທໍານຽບຂາວເວົ້າວ່າ ການຢ້ຽມຢາມສະຫະລັດຂອງທ່ານ ເທນ ເຊນ ຄັ້ງນີ້ ແມ່ນຈະເນັ້ນ
ຢໍ້າເຖິງ ຄວາມໝັ້ນໝາຍຂອງທ່ານໂອບາມາ ຕໍ່ການສະໜັບສະໜຸນ ແລະຊ່ວຍເຫຼືອ
ພວກລັດຖະບານທີ່ອ້າແຂນຮັບເອົາການປະຕິຮູບ ແລະຕໍ່ການຊ່ວຍເຫຼືອປະຊາຊົນມຽນ
ມາ ໃຫ້ບັນລຸຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນໂດຍເຕັມ ຂອງປະເທດຊາດຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ.
ກັນກັບປະທານາທິບໍດີໂອບາມາ ທີ່ທໍານຽບຂາວວັນຈັນມື້ນີ້
ຄືໃນອີກບໍ່ເທົ່າໃດຊົ່ວໂມງຕໍ່ໜ້າ ຊຶ່ງການປຶກສາຫາລືກັນ
ໃນຄັ້ງນີ້ ແມ່ນຈະສຸມໃສ່ເລຶ່ອງຄວາມກ້າວໜ້າຂອງການ
ປະຕິຮູບ ເລື້ອງອຸບປະສັກຕ່າງໆຕໍ່ການກ້າວໄປສູ່ການມີ
ປະຊາທິປະໄຕຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະບາດກ້າວຂັ້ນຕໍ່ໄປໃນຄວາມ
ສໍາພັນທີ່ກໍາລັງປ່ຽນແປງໄປ ລະຫວ່າງສະຫະລັດແລະມຽນ
ມານັ້ນ. Dan Robinson ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ ປະຈໍາທໍານຽບ
ຂາວ ມີລາຍງານກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້ ຊຶ່ງທອງປານຈະນໍາມາ
ສະເໜີທ່ານໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ເມື່ອເດືອນພະຈິກປີ 2012 ຜ່ານມານີ້ ທ່ານໂອບາມາໄດ້ເປັນປະທານາທິບໍດີສະຫະລັດ ທີ່ຢູ່ໃນຕໍາແໜ່ງຄົນທໍາອິດ ທີ່ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມມຽມາ. ທ່ານໄດ້ພົບປະກັບປະທານາທິບໍດີ
ເທນ ເຊນ ຜູ້ທີ່ໄດ້ນໍາພາການດໍາເນີນການ ປະຕິຮູບທີ່ກ້າຫານແຕ່ຮອບຄອບນັບຕັ້ງແຕ່
ປີ 2011 ເປັນຕົ້ນມາຫຼັງຈາກ ການປົກຄອງໂດຍທະຫານ ມາເປັນເວລາຫຼາຍສິບປີ.
ໃນການຢ້ຽມຢາມມຽນມາຄັ້ງນັ້ນ ທ່ານໂອບາມາ ຍັງໄດ້ພົບປະກັບທ່ານນາງ ອອງຊານ
ຊູຈີ ຜູ້ທີ່ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມທໍານຽບຂາວ ເມື່ອສອງສາມເດືອນກ່ອນໜ້ານັ້ນ.
ບັດນີ້ ທ່ານ ເທນ ເຊນ ໄດ້ມາຢ້ຽມຢາມຕອບແທນ ຊຶ່ງທ່ານເປັນປະທານາທິບໍດີມຽນມາ ຄົນທໍາອິດທີ່ຢ້ຽມຢາມທໍານຽບຂາວ ໃນຮອບເກືອບ 50 ປີ.
ທ່ານນາງ Priscilla Clapp ນັກການທູດທີ່ປົດກະສຽນແລ້ວ ແລະເຄີຍເປັນຫົວໜ້າສໍາ
ນັກງານຜູ້ຕາງໜ້າສະຫະລັດໃນນະຄອນຢ່າງກຸ້ງ ຈາກປີ 1999 ຫາ ປີ 2002 ເອີ້ນການ ຢ້ຽມຢາມຂອງທ່ານ ເທນ ເຊນ ຄັ້ງນີ້ວ່າ ເປັນປະຫວັດສາດບັ້ນນຶ່ງ.
ທ່ານນາງ Priscilla ເວົ້າວ່າ: “ມີໂອກາດພຽງຄັ້ງດຽວ ກ່ອນໜ້ານີ້ທີ່ປະມຸກຂອງ
ປະເທດພະມ້າໃນເວລານັ້ນ ຊຶ່ງບັດນີ້ປ່ຽນຊື່ເປັນມຽນມາແລ້ວ ໄດ້ມາຢ້ຽມຢາມ
ທີ່ນີ້ ແລະນັ້ນກໍຄື ທ່ານ ເນ ວິນ ໃນປີ 1966.”
ຫຼັງຈາກເວລາຫຼາຍສິບປີຂອງ ການປ່ຽນແປງທາງການເມືອງຢ່າງຮຸນແຮງ ໃນມຽນມານັ້ນ ລັດຖະບານໂອບາມາ ສືບຕໍ່ກົດດັນເພື່ອໃຫ້ມີຄວາມກ້າວໜ້າຫຼາຍຂຶ້ນໃນດ້ານສິດທິມະ
ນຸດ ທັງໃນດ້ານການປະຕິຮູບທາງການເມືອງແລະທາງເສດຖະກິດ.
ທ່ານ ອອງ ດິນ ອະດີດນັກໂທດການເມືອງຄົນນຶ່ງໃນມຽນມາ ຊຶ່ງບັດນີ້ ໄດ້ມາອາໄສຢູ່ໃນ
ສະຫະລັດ ຍັງສືບຕໍ່ສະໜັບສະໜຸນປະຊາທິປະໄຕຢ່າງ ເຕັມສ່ວນ.
ທ່ານ ອ່ອງ ດິນ ເວົ້າວ່າ: “ສະຫະລັດເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ທາງເລືອກທີ່ວ່າດີທີ່ສຸດ
ເພື່ອໃຫ້ມີການປັບປຸງເພີ່ມຫຼາຍຂຶ້ນໃນມຽນມານັ້ນ ກໍຄືສືບຕໍ່ພົວພັນກັບ
ປະທານາທິບໍດີ ເທນ ເຊນ ແລະສືບຕໍ່ຊຸກຍູ້ໃຫ້ທ່ານດໍາເນີນການຫຼາຍ
ຂຶ້ນໄປອີກ.”
ຄວາມສາມາດຂອງລັດຖະບານມຽນມາໃນການແກ້ໄຂໄດ້ຢ່າງເຕັມສ່ວນ ບັນຫາຄວາມ
ເຄ່ງຕຶງລະຫວ່າງຊົນເຜົ່າ ແລະຄວາມຮຸນແຮງທາງສາສະໜາ ທີ່ກໍາລັງດໍາເນີນໄປຢູ່ໃນ
ຂະນະນີ້ ແມ່ນຈະມີສ່ວນສໍາຄັນໃນການນໍາພາໄປສູ່ຜົນສໍາເລັດໃນເລື້ອງນີ້.
ອະດີດນັກການທູດ Clapp ລະບຸ ສອງປັດໄຈທີ່ສໍາຄັນ ສໍາລັບການມີປະຊາທິປະໄຕທີ່
ໝັ້ນຄົງ ແລະເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ທີ່ເສລີ.
ທ່ານນາງ Priscilla Clapp ເວົ້າວ່າ: “ຄື ຈັດການກັບບັນຫາສໍ້ລາດຍັງຫຼວງ
ແລະຈັດຕັ້ງໃຫ້ມີຄວາມໂປ່ງໃສຢູ່ທຸກຫົນແຫ່ງນັ້ນ ບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ຢູ່ໃນວົງ
ການລັດຖະບານເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຢູ່ໃນລະບົບເສດຖະກິດນັ້ນນໍາ. ບັນຫາໃຫຍ່
ທີ່ສຸດ ໃນປັດຈຸບັນນີ້ກໍຄືວ່າ ທຸກໆສິ່ງຍັງຄຸມເຄືອຫລາຍ ແລະນັ້ນເປັນການ
ສ້າງສະຖານະການໃຫ້ເກີດມີການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ ແບບທີ່ຮ້າຍແຮງທີ່ສຸດ ແລະພວກເຂົາເຈົ້າ ກໍຮັບຮູ້ໃນບັນຫານີ້.”
ທ່ານນາງອອງຊານ ຊູຈີ ໄດ້ເວົ້າກ່ຽວກັບການປະຕິຮູບ ໃນຕອນພົບປະກັບປະທານາທິ
ບໍດີ ໂອບາມາ ເມື່ອປີຜ່ານມາວ່າ:
“ຊ່ວງເວລາທີ່ຫຍຸ້ງຍາກທີ່ສຸດໃນການຜັນປ່ຽນໃດໆກໍຕາມ ກໍຄືເວລາທີ່
ພວກເຮົາຄິດວ່າ ແລເຫັນຜົນສໍາເລັດແລ້ວ ຊຶ່ງພວກເຮົາຈະຕ້ອງລະວັງ
ທີ່ສຸດວ່າ ພວກເຮົາບໍ່ຖືກຫຼອກລໍ້ ໂດຍຜົນສໍາເລັດແບບລວງຕາຊື່ໆ.”
ກ່ອນການມາຢ້ຽມຢາມຂອງສະຫະລັດຂອງທ່ານ ເທນ ເຊນ ນັ້ນ ລັດຖະບານມຽນມາໄດ້ ປ່ອຍຕົວພວກນັກໂທດການເມືອງ ຈໍານວນນຶ່ງ ເມື່ອວັນສຸກຜ່ານມານີ້.
ນັກເຄື່ອນໄຫວ ອ່ອງ ດິນ ຍັງມີຄວາມຫວັງຢູ່ ກ່ຽວກັບອະນາຄົດຂອງປະເທດຊາດຂອງ
ທ່ານ ແຕ່ກໍຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທ່ານໂອບາມາ ກົດດັນໃຫ້ມຽນມາ ປ່ອຍຕົວນັກໂທດການເມືອງ
ໝົດທຸກຄົນ ໂດຍບໍ່ມີເງື່ອນໄຂໃດໆ.
ທ່ານອອງ ດິນ ເວົ້າວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອວ່າ ໃນການຢ້ຽມຢາມຄັ້ງນີ້ ທ່ານ
ໂອບາມາ ຈະຖືໂອກາດກົດດັນ ປະທານາທິບໍດີເທນ ເຊນ ຫຼາຍຂຶ້ນໄປ
ເລື້ອຍໆ ເພື່ອໃຫ້ກ້າວໄປຂ້າງໜ້າ ພ້ອມກັບຜົນຮັບທີ່ສໍາຄັນ.”
ທໍານຽບຂາວເວົ້າວ່າ ການຢ້ຽມຢາມສະຫະລັດຂອງທ່ານ ເທນ ເຊນ ຄັ້ງນີ້ ແມ່ນຈະເນັ້ນ
ຢໍ້າເຖິງ ຄວາມໝັ້ນໝາຍຂອງທ່ານໂອບາມາ ຕໍ່ການສະໜັບສະໜຸນ ແລະຊ່ວຍເຫຼືອ
ພວກລັດຖະບານທີ່ອ້າແຂນຮັບເອົາການປະຕິຮູບ ແລະຕໍ່ການຊ່ວຍເຫຼືອປະຊາຊົນມຽນ
ມາ ໃຫ້ບັນລຸຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນໂດຍເຕັມ ຂອງປະເທດຊາດຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ.