ລັດຖະມົນຕີລາວຢືນຢັນວ່າຄ່າຊົມໃຊ້ກະແສໄຟຟ້າໃນລາວ ມີ
ອັດຕາຕ່ຳທີ່ສຸດໃນອາຊ່ຽນດ້ວຍກັນ ແຕ່ປະຊາຊົນລາວກັບເຊື່ອ
ວ່າ ຄ່າຊົມໃຊ້ໄຟຟ້າໃນລາວ ແພງທີ່ສຸດເມື່ອທຽບກັບລາຍໄດ້ທີ່
ເປັນຈິງ.
ທ່ານວີລະພົນ ວີລະວົງ ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການກະຊວງພະລັງງານແລະບໍ່ແຮ່ ໄດ້
ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ ອັດຕາລາຄາ ແລະຄ່າທຳນຽມຕ່າງໆ ໃນການຊົມໃຊ້ກະແສໄຟຟ້າ
ໃນລາວ ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ຍັງນັບວ່າມີອັດຕາທີ່ຕ່ຳທີ່ສຸດເມື່ອທຽບກັບປະເທດສະມາຊິກ
ໃນກຸ່ມອາຊ່ຽນດ້ວຍກັນ ແລະການຄິດໄລ່ຄ່າໃຊ້ກະແສໄຟຟ້າໃນລາວ ກໍຍັງໄດ້ມີການ
ແບ່ງແຍກ ລະຫວ່າງການຊົມໃຊ້ໃນຄອບຄົວເຮືອນ ແລະໜ່ວຍທຸລະກິດ ທີ່ມີອັດຕາຄ່າ
ທຳນຽມທີ່ແຕກຕ່າງກັນອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ທ່ານວີລະພົນ ໄດ້ໃຫ້ການຊີ້ແຈງວ່າ:
“ລາຄາໄຟຟ້າຕ້ອງອິງໃສ່ສະພາບເສດຖະກິດ ຕ້ອງອິງໃສ່ຈຸດປະສົງຂອງຜູ້ຊົມ
ໃຊ້ສົມມຸດວ່າ ເຮົາຢາກເອົາໄປໃຊ້ໃນກະສິກຳ ເຮົາກໍໃຫ້ລາຄາຖືກ ເອົາໄປໃຊ້
ຢູ່ໃນເມືອງກະແພງ ແລ້ວກະຂຶ້ນຢູ່ນຳປະເພດຂອງຜູ້ຊົມໃຊ້ອີກ ຜູ້ທຸກຍາກຕ້ອງ
ເປັນຢ່າງໜຶ່ງ ອັນນີ້ແມ່ນຫລັກການລວມ ທີ່ເພິ່ນກຳນົດໄວ້ໃນກົດໝາຍໄຟຟ້າ
ມີນະໂຍບາຍຄັກແນ່ ມີຫຼາຍປະເພດ ຄືກະສິກຳນີ້ ກະຖືກກວ່າເລື້ອງທຸລະກິດ.”
ໂດຍໃນປັດຈຸບັນນີ້ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ (EDL) ໄດ້ຈັດເກັບຄ່າທຳນຽມການຊົມ
ໃຊ້ກະແສໄຟຟ້າໃນ 3 ອັດຕາດ້ວຍກັນ ກໍຄື 300 ກວ່າກີບຕໍ່ກິໂລວັດຕ໌ຕໍ່ໂມງ ສຳຫລັບ
ປະຊາຊົນທົ່ວໄປ ທີ່ໄດ້ມີການຊົມໃຊ້ກະແສໄຟຟ້າບໍ່ເກີນ 25 ກິໂລວັດຕ໌ຕໍ່ໂມງ ໃນແຕ່ລະ
ເດືອນ ສ່ວນທີ່ຊົມໃຊ້ລະຫວ່າງ 25-150 ກິໂລວັດຕ໌ຕໍ່ໂມງນັ້ນ ກໍຈະຄິດໄລ່ໃນອັດຕາ
400 ກວ່າກີບຕໍ່ກິໂລວັດຕໍ່ໂມງ ແລະທີ່ຊົມໃຊ້ເກີນກວ່ານັ້ນ ກໍຈະຄິດໄລ່ໃນອັດຕາ 1,100
ກວ່າກີບຕໍ່ກິໂລວັດຕ໌ຕໍ່ໂມງ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ສຳຫລັບປະຊາຊົນລາວໂດຍທົ່ວໄປ ກໍຍັງຖືວ່າ
ຄ່າໄຟຟ້າໃນລາວມີອັດຕາທີ່ສູງເກີນໄປເມື່ອທຽບກັບລະດັບລາຍ
ໄດ້ສະເລ່ຍຂອງປະຊາຊົນໄທ ແລະສິງກະໂປ ເຖິງ 7 ເທົ່າ ແລະ
40 ເທົ່າຕາມລຳດັບ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ ລາຍງານວ່າ ກະເສດຕະ
ກອນລາວໃນເຂດ 543 ກຸ່ມບ້ານທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນເຂດຄອງຊົນລະປະ
ທານຂອງ 9 ແຂວງທັງໃນພາກເໜືອ ພາກກາງ ແລະພາກໃຕ້ມີ
ໜີ້ສິນທີ່ເກີດຈາກການໃຊ້ກະແສໄຟຟ້າເພື່ອສູບນ້ຳຈາຄອງຊົນ
ລະປະທານເຂົ້າທີ່ນາຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ແລະຍັງບໍ່ໄດ້ຊຳລະໃຫ້
ກັບລັດວິສາຫະກິດ ໄຟຟ້າລາວ ເປັນເວລາກວ່າ 1 ປີມາແລ້ວນັ້ນ ຄິດເປັນມູນຄ່າລວມຫຼາຍກວ່າ 94 ຕື້ກີບຫຼືເກືອບ 12 ລ້ານດອນລາ.
ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກການທີ່ກະເສດຕະກອນເຫຼົ່ານີ້ ຕ້ອງປະສົບກັບໄພທຳມະຊາດ
ຢ່າງໜັກໜ່ວງ ທັງໄພນ້ຳຖ້ວມ ແລະໄພແຫ້ງແລ້ງ ໃນຕະຫລອດລະຍະ 2 ປີມານີ້ ຊຶ່ງ
ນອກຈາກຈະເຮັດໃຫ້ເກີດການເສຍຫາຍ ຈົນຕ້ອງຕົກຢູ່ໃນສະພາບ ທີ່ສູນເສຍຊັບສິນ
ສ່ວນໃຫຍ່ ໄປກັບໄພທຳມະຊາດດັ່ງກ່າວແລ້ວ ຍັງເຮັດໃຫ້ກະເສດຕະກອນຈຳນວນ
ບໍ່ນ້ອຍ ໄດ້ພາກັນຢຸດເຊົາ ຈາກການເຮັດນາປູກເຂົ້າຢ່າງສິ້ນເຊີງອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ ໂດຍກະເສດຕະກອນລາວໃນ 9 ແຂວງທີ່ບໍ່ສາມາດຊຳລະໜີ້ ຄ່າຊົມໃຊ້ກະແສ
ໄຟຟ້າໄດ້ດັ່ງກ່າວ ກໍຄືກະເສດຕະກອນ ຢູ່ໃນແຂວງວຽງຈັນ ບໍລິຄຳໄຊ ຄຳມ່ວນ ສະຫວັນ
ນະເຂດ ສາລະວັນ ຈຳປາສັກ ອັດຕະປື ເຊກອງ ແລະໄຊຍະບູລີ ເພາະໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ
ຢ່າງໜັກໜ່ວງຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມ ທີ່ເຮັດໃຫ້ທີ່ນາເສຍຫາຍໄປຫຼາຍກວ່າ 4 ແສນແຮັກຕາ
ເມື່ອປີກາຍນີ້.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ທ່ານສົມດີ ດວງດີ ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງ ແຜນການແລະການລົງທຶນ
ໄດ້ຖະແຫລງຍອມຮັບວ່າ ການຜະລິດເຂົ້າ ປະຈຳລະດູການ 2012-2013 ບໍ່ສາມາດ
ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ໃຫ້ບັນລຸຕາມແຜນການ ແລະເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ໃນປະລິມານລວມບໍ່
ນ້ອຍກວ່າ 3 ລ້ານ 8 ແສນໂຕນ ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກການທີ່ ກະເສດຕະກອນລາວ ໄດ້ພາກັນລົດການປູກເຂົ້າ ແລະຫັນໄປປູກ ພືດເສດຖະກິດຊະນິດອື່ນໆ ຫຼາຍຂຶ້ນ.
ສ່ວນສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ກະເສດຕະກອນລາວ ໄດ້ພາກັນຫັນໄປປູກ ພືດຊະນິດອື່ນໆແທນ
ເຂົ້າຫຼາຍຂຶ້ນນັ້ນ ກໍຍ້ອນວ່າຕົ້ນທຶນ ໃນການປູກເຂົ້າ ໄດ້ປັບຕົວສູງຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະ
ແມ່ນລາຄາປຸຍ ລາຄານ້ຳມັນ ແລະຄ່າແຮງງານ ທີ່ເພີ້ມສູງຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ແຕ່ລາຄາເຂົ້າ
ກັບບໍ່ໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນເລີຍ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຊາວໄຮ່ຊາວນາໃນລາວ ໄດ້ພາກັນຫັນໄປປູກພືດຊະ
ນິດອືນໆ ທີ່ເຫັນວ່າ ມີລາຍຮັບດີກວ່າ ປູກເຂົ້ານັ້ນເອງ.
