ບັນດາຜູ້ແທນຈາກສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ຕິຕຽນການສືບສວນ
ຂອງລັດຖະບານລາວ ກ່ຽວກັບການຫາຍໂຕໄປໃນເດືອນ
ແລ້ວນີ້ຂອງ ທ່ານສົມບັດ ສົມພອນ ນັກເຄື່ອນໄຫວທາງສັງ
ຄົມທີ່ມີຊື່ສຽງໃນລາວ. ລາຍງານຂອງ Gabrielle Paluch
ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ ທີ່ສົ່ງມາຈາກບາງກອກ ເວົ້າວ່າ ຄະນະຜູ້
ແທນອາຊ່ຽນໄດ້ສະແດງການຕິຕຽນ ແລະຄວາມວິຕົກຂອງ
ຕົນອອກມາ ໃນວັນພຸດວານນີ້ ຫລັງຈາກການເດີນທາງໄປ
ຊອກຫາຂໍ້ມູນຄວາມຈິງ ທີ່ວຽງຈັນ.
ທ່ານສົມບັດ ສົມພອນ ຜູ້ກໍ່ຕັ້ງອົງການທີ່ບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານ
ອົງການນຶ່ງ ທີ່ ທໍາການປຸກລະດົມໃຫ້ມີການພັດທະນາ ທີ່ຍືນ
ຍົງຢູ່ໃນສປປ.ລາວ ໄດ້ຫາຍ ຕົວໄປໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ
ໃນຂະນະທີ່ທ່ານຂັບລົດກັບເມືອເຮືອນ ເມື່ືອກາງເດືອນທັນ
ວາປີຜ່ານມານີ້. ຮູບວິດີໂອຈາກກ້ອງວົງຈອນປິດ ທີ່ຄອບຄົວ
ຂອງທ່ານສົມບັດໄດ້ຮັບມາ ແລະໄດ້ເອົາລົງເຜີຍແຜ່ທາງອິນເທີເເນັດນັ້ນ ສະແດງໃຫ້ເຫັນພາບທ່ານສົມບັດ ຖືກພາໂຕໜີໄປຈາກປ້ອມຕໍາຫຼວດແຫ່ງນຶ່ງ ໂດຍຊາຍສອງຄົນທີ່ບໍ່ຮູ້ວ່າ
ແມ່ນໃຜ ແລະນັບຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ ກໍຍັງບໍ່ມີຜູ້ໃດໄດ້ພົບເຫັນທ່ານສົມບັດ ຈົນເທົ່າປັດຈຸບັນນີ້.
ທາງການລາວເວົ້າວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ທໍາການສືບສວນສອບສວນການຫາຍຕົວໄປຂອງ
ທ່ານສົມບັດ ແຕ່ກໍບໍ່ໄດ້ຫຼັກຖານຫຼືຂໍ້ມູນພໍປານໃດ. ໃນຈົດໝາຍສະບັບນຶ່ງທີ່ລົງພິມເຜີຍ
ແຜ່ໃນສື່ຕ່າງໆເມື່ອຕົ້ນເດືອນມັງກອນນີ້ ເອກອັກຄະລັດຖະທູດລາວປະຈໍາອົງການສະຫະ ປະຊາຊາດ ທີ່ນະຄອນເຈນີວາ ປະເທດ Switzerland ທ່ານ ຍົງ ຈັນທະລັງສີ ໄດ້ຊີ້ແນະ
ວ່າ ການຫາຍຕົວໄປຂອງທ່ານສົມບັດ ອາດເປັນຍ້ອນຂໍ້ຂັດແຍ້ງກັນທາງສ່ວນຕົວ ຫຼືທຸລະ ກິດຫຼາຍກວ່າ.
ວຽກງານຂອງທ່ານສົມບັດ ຢູ່ທີ່ສູນອົບຮົມຮ່ວມພັດທະນາ ຫຼື Participatory Development Training Center ແມ່ນມີເປົ້າໝາຍແນໃສ່ ຊ່ວຍເຫລືອປະຊາຊົນທຸກຍາກ ແລະຂັດສົນໃນເຂດຊົນນະບົດຂອງລາວ.
ບັນດານັກເຄື່ອນໄຫວດ້ານສິດທິໄດ້ພາກັນສະແດງຄວາມເປັນຫ່ວງອອກມາວ່າ ລັດຖະບານ
ລາວບໍ່ໄດ້ດໍາເນີນການຢ່າງພຽງພໍເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາອັນລຶກລັບນີ້ໄດ້. ບາງປະເທດສະມາຊິກຂອງສະມາຄົມອາຊ໋ຽນ ເຫັນພ້ອມນໍາ ກັບຄໍາເຫັນຂອງກຸ່ມນັກເຄຶ່ອນໄຫວ.
ໃນກອງປະຊຸມຖະແຫລງຂ່າວເມື່ອວັນພຸດວານນີ້ ທີ່ບາງກອກ ປະເທດໄທ ຫຼັງຈາກຜູ້ແທນ
ອາຊ່ຽນຄະນະນຶ່ງ ເດີນທາງກັບຄືນຈາກການໄປຊອກຫາຂໍ້ມູນຄວາມຈິງທີ່ປະເທດລາວນັ້ນ
ທ່ານ Walden Bello ຜູ້ແທນສະພາແຫ່ງຊາດຟີລິບປີນ ແລະສະມາຊິກຄົນນຶ່ງໃນຄະນະ
ຜູ້ແທນອາຊ່ຽນ ທີ່ເດີນທາງໄປວຽງຈັນນັ້ນ ເວົ້າວ່າ ລັດຖະບານລາວບໍ່ສາມາດທີ່ຈະໃຫ້ຄໍາ
ຕອບໄດ້ ແມ່ນແຕ່ຕໍ່ຄໍາຖາມຂັ້ນພື້ນຖານຕ່າງໆຂອງການສືບສວນສອບສວນ ແລະພະຍາ
ຍາມປະຕິເສດການພົວພັນໃດໆຂອງຕໍາຫຼວດ. ທ່ານ ເເບລໂລ ເວົ້າວ່າ:
“ເຂົາເຈົ້າບອກພວກເຮົາວ່າ ຫຼັງຈາກການສືບສວນສອບສວນມາໄດ້ນຶ່ງເດືອນແລ້ວ
ສິ່ງນຶ່ງທີ່ຢັ້ງຢືນໄດ້ກໍຄືຝ່າຍຕໍາຫຼວດ ບໍ່ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງໃດໆກັບການຫາຍຕົວໄປ
ຂອງທ່ານສົມບັດ. ພວກເຮົາບອກເຂົາເຈົ້າວ່າ ມັນເປັນຄໍາຕອບທີ່ບໍ່ໜ້າເຊື່ອຖື ແລະ
ຖ້າຫາກພວກເຮົາຍອມຮັບເອົາຄວາມເຫັນດັ່ງກ່າວ ກ່ຽວກັບຄວາມກ້າວໜ້າຂອງ
ກໍລະນີນີ້ ຕາມທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວບອກແລ້ວ ພວກເຮົາກໍຈະສູນເສຍຄວາມເຊື່ອຖື
ຂອງພວກເຮົາເອງໄດ້.”
ທ່ານ Charles Santiago ຜູ້ຕາງໜ້າສະມາຄົມອາຊ່ຽນຈາກມາເລເຊຍ ເວົ້າວ່າ ອິງຕາມຫຼັກຖານທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນນັ້ນ ການສືບສວນສອບສວນ ໜ້າຈະໃຊ້ເວລາພຽງບໍ່ເທົ່າໃດມື້ເທົ່ານັ້ນ ແລະທ່ານຊີ້ໄປໃສ່ຄໍ່ຊີ້ແຈງອະທິບາຍຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ລັດຖະບານລາວ ທີ່ບໍ່ສອດຄ່ອງກັນແລະ
ເລື້ອງທີ່ວ່າ ມີແຕ່ຕໍາຫຼວດລະດັບຕໍ່າທີ່ສຸດເທົ່ານັ້ນ ທີ່ໄດ້ຮັບມອບໝາຍໃຫ້ສືບສວນຄະດີນີ້.
ທ່ານ Santiago ເວົ້າວ່າ:
“ມັນຈະແຈ້ງວ່າ ຝ່າຍຕໍາຫຼວດ ແລະເຈົ້າໜ້າທີ່ພົນລະເຮືອນຂອງລັດຖະບານລາວ
ບໍ່ມີຄວາມສົນໃຈຢ່າງສິ້ນເຊີງໃນເລຶ່ອງນີ້ເລີຍ ບໍ່ມີຄວາມເຕັມໃຈໃນທາງການເມືອງ
ເພື່ອຈະຄົ້ນຫາຕົ້ນຕໍຂອງບັນຫາ ນອກຈາກກ່າວຢູ່ໃນກອງປະຊຸມທຸກໆບັ້ນກັບພວກ
ເຮົາວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າຢາກຂຸດຄົ້ນຫາຕົ້ນຕໍຂອງບັນຫາ ເພາະວ່າຄວາມໜ້າເຊື່ອຖື
ຂອງລັດຖະບານລາວຖືກກະທົບແລ້ວ ແຕ່ເມື່ອຖາມວ່າການສືບສວນໄປຮອດຂັ້ນ
ໃດແລ້ວ ເຂົາເຈົ້າກໍຢືນຢັດເວົ້າແຕ່ຄວາມເກົ່າຢູ່ພໍປານນັ້ນ ຍ້ອນວ່າຝ່າຍພົນລະ
ເຮືອນຂອງລັດຖະບານ ແທ້ໆແລ້ວ ແມ່ນບໍ່ຮູ້ຈັກຫຍັງເລີຍກ່ຽວກັບເລຶ່ອງນີ້. ເພາະ
ສະນັ້ນ ພວກເຮົາຈຶ່ງໄດ້ກົດດັນໃຫ້ ຍ້າຍການສືບສວນສອບສວນ ໄປເປັນພາລະ
ຂອງທາງກອງທັບ ແລະຕໍາຫຼວດ ໃນລະດັບສູງສຸດ.”
ບັນດານັກວິເຄາະໃນຂົງເຂດເວົ້າວ່າ ການຫາຍຕົວໄປຂອງທ່ານສົມບັດຄັ້ງນີ້ ຖືວ່າເປັນ
ການທົດສອບສໍາລັບກົນໄກດ້ານສິດທິມະນຸດໃໝ່ຂອງສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ຊຶ່ງຄະນະກໍາ
ມະການຄົ້ນຫາຄວາມເປັນຈິງ ຈະນໍາສະເໜີຄວາມເຫັນ ແລະຄໍາແນະນໍາຕ່າງໆ ຕໍ່ຄະນະ
ກໍາມາທິການດັ່ງກ່າວ ຢູ່ນະຄອນ ຫລວງ Jakarta ຂອງອິນໂດເນເຊຍ.
ຂອງລັດຖະບານລາວ ກ່ຽວກັບການຫາຍໂຕໄປໃນເດືອນ
ແລ້ວນີ້ຂອງ ທ່ານສົມບັດ ສົມພອນ ນັກເຄື່ອນໄຫວທາງສັງ
ຄົມທີ່ມີຊື່ສຽງໃນລາວ. ລາຍງານຂອງ Gabrielle Paluch
ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ ທີ່ສົ່ງມາຈາກບາງກອກ ເວົ້າວ່າ ຄະນະຜູ້
ແທນອາຊ່ຽນໄດ້ສະແດງການຕິຕຽນ ແລະຄວາມວິຕົກຂອງ
ຕົນອອກມາ ໃນວັນພຸດວານນີ້ ຫລັງຈາກການເດີນທາງໄປ
ຊອກຫາຂໍ້ມູນຄວາມຈິງ ທີ່ວຽງຈັນ.
ທ່ານສົມບັດ ສົມພອນ ຜູ້ກໍ່ຕັ້ງອົງການທີ່ບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານ
ອົງການນຶ່ງ ທີ່ ທໍາການປຸກລະດົມໃຫ້ມີການພັດທະນາ ທີ່ຍືນ
ຍົງຢູ່ໃນສປປ.ລາວ ໄດ້ຫາຍ ຕົວໄປໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ
ໃນຂະນະທີ່ທ່ານຂັບລົດກັບເມືອເຮືອນ ເມື່ືອກາງເດືອນທັນ
ວາປີຜ່ານມານີ້. ຮູບວິດີໂອຈາກກ້ອງວົງຈອນປິດ ທີ່ຄອບຄົວ
ຂອງທ່ານສົມບັດໄດ້ຮັບມາ ແລະໄດ້ເອົາລົງເຜີຍແຜ່ທາງອິນເທີເເນັດນັ້ນ ສະແດງໃຫ້ເຫັນພາບທ່ານສົມບັດ ຖືກພາໂຕໜີໄປຈາກປ້ອມຕໍາຫຼວດແຫ່ງນຶ່ງ ໂດຍຊາຍສອງຄົນທີ່ບໍ່ຮູ້ວ່າ
ແມ່ນໃຜ ແລະນັບຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ ກໍຍັງບໍ່ມີຜູ້ໃດໄດ້ພົບເຫັນທ່ານສົມບັດ ຈົນເທົ່າປັດຈຸບັນນີ້.
ທາງການລາວເວົ້າວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ທໍາການສືບສວນສອບສວນການຫາຍຕົວໄປຂອງ
ທ່ານສົມບັດ ແຕ່ກໍບໍ່ໄດ້ຫຼັກຖານຫຼືຂໍ້ມູນພໍປານໃດ. ໃນຈົດໝາຍສະບັບນຶ່ງທີ່ລົງພິມເຜີຍ
ແຜ່ໃນສື່ຕ່າງໆເມື່ອຕົ້ນເດືອນມັງກອນນີ້ ເອກອັກຄະລັດຖະທູດລາວປະຈໍາອົງການສະຫະ ປະຊາຊາດ ທີ່ນະຄອນເຈນີວາ ປະເທດ Switzerland ທ່ານ ຍົງ ຈັນທະລັງສີ ໄດ້ຊີ້ແນະ
ວ່າ ການຫາຍຕົວໄປຂອງທ່ານສົມບັດ ອາດເປັນຍ້ອນຂໍ້ຂັດແຍ້ງກັນທາງສ່ວນຕົວ ຫຼືທຸລະ ກິດຫຼາຍກວ່າ.
ວຽກງານຂອງທ່ານສົມບັດ ຢູ່ທີ່ສູນອົບຮົມຮ່ວມພັດທະນາ ຫຼື Participatory Development Training Center ແມ່ນມີເປົ້າໝາຍແນໃສ່ ຊ່ວຍເຫລືອປະຊາຊົນທຸກຍາກ ແລະຂັດສົນໃນເຂດຊົນນະບົດຂອງລາວ.
ບັນດານັກເຄື່ອນໄຫວດ້ານສິດທິໄດ້ພາກັນສະແດງຄວາມເປັນຫ່ວງອອກມາວ່າ ລັດຖະບານ
ລາວບໍ່ໄດ້ດໍາເນີນການຢ່າງພຽງພໍເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາອັນລຶກລັບນີ້ໄດ້. ບາງປະເທດສະມາຊິກຂອງສະມາຄົມອາຊ໋ຽນ ເຫັນພ້ອມນໍາ ກັບຄໍາເຫັນຂອງກຸ່ມນັກເຄຶ່ອນໄຫວ.
ໃນກອງປະຊຸມຖະແຫລງຂ່າວເມື່ອວັນພຸດວານນີ້ ທີ່ບາງກອກ ປະເທດໄທ ຫຼັງຈາກຜູ້ແທນ
ອາຊ່ຽນຄະນະນຶ່ງ ເດີນທາງກັບຄືນຈາກການໄປຊອກຫາຂໍ້ມູນຄວາມຈິງທີ່ປະເທດລາວນັ້ນ
ທ່ານ Walden Bello ຜູ້ແທນສະພາແຫ່ງຊາດຟີລິບປີນ ແລະສະມາຊິກຄົນນຶ່ງໃນຄະນະ
ຜູ້ແທນອາຊ່ຽນ ທີ່ເດີນທາງໄປວຽງຈັນນັ້ນ ເວົ້າວ່າ ລັດຖະບານລາວບໍ່ສາມາດທີ່ຈະໃຫ້ຄໍາ
ຕອບໄດ້ ແມ່ນແຕ່ຕໍ່ຄໍາຖາມຂັ້ນພື້ນຖານຕ່າງໆຂອງການສືບສວນສອບສວນ ແລະພະຍາ
ຍາມປະຕິເສດການພົວພັນໃດໆຂອງຕໍາຫຼວດ. ທ່ານ ເເບລໂລ ເວົ້າວ່າ:
“ເຂົາເຈົ້າບອກພວກເຮົາວ່າ ຫຼັງຈາກການສືບສວນສອບສວນມາໄດ້ນຶ່ງເດືອນແລ້ວ
ສິ່ງນຶ່ງທີ່ຢັ້ງຢືນໄດ້ກໍຄືຝ່າຍຕໍາຫຼວດ ບໍ່ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງໃດໆກັບການຫາຍຕົວໄປ
ຂອງທ່ານສົມບັດ. ພວກເຮົາບອກເຂົາເຈົ້າວ່າ ມັນເປັນຄໍາຕອບທີ່ບໍ່ໜ້າເຊື່ອຖື ແລະ
ຖ້າຫາກພວກເຮົາຍອມຮັບເອົາຄວາມເຫັນດັ່ງກ່າວ ກ່ຽວກັບຄວາມກ້າວໜ້າຂອງ
ກໍລະນີນີ້ ຕາມທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວບອກແລ້ວ ພວກເຮົາກໍຈະສູນເສຍຄວາມເຊື່ອຖື
ຂອງພວກເຮົາເອງໄດ້.”
ທ່ານ Charles Santiago ຜູ້ຕາງໜ້າສະມາຄົມອາຊ່ຽນຈາກມາເລເຊຍ ເວົ້າວ່າ ອິງຕາມຫຼັກຖານທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນນັ້ນ ການສືບສວນສອບສວນ ໜ້າຈະໃຊ້ເວລາພຽງບໍ່ເທົ່າໃດມື້ເທົ່ານັ້ນ ແລະທ່ານຊີ້ໄປໃສ່ຄໍ່ຊີ້ແຈງອະທິບາຍຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ລັດຖະບານລາວ ທີ່ບໍ່ສອດຄ່ອງກັນແລະ
ເລື້ອງທີ່ວ່າ ມີແຕ່ຕໍາຫຼວດລະດັບຕໍ່າທີ່ສຸດເທົ່ານັ້ນ ທີ່ໄດ້ຮັບມອບໝາຍໃຫ້ສືບສວນຄະດີນີ້.
ທ່ານ Santiago ເວົ້າວ່າ:
“ມັນຈະແຈ້ງວ່າ ຝ່າຍຕໍາຫຼວດ ແລະເຈົ້າໜ້າທີ່ພົນລະເຮືອນຂອງລັດຖະບານລາວ
ບໍ່ມີຄວາມສົນໃຈຢ່າງສິ້ນເຊີງໃນເລຶ່ອງນີ້ເລີຍ ບໍ່ມີຄວາມເຕັມໃຈໃນທາງການເມືອງ
ເພື່ອຈະຄົ້ນຫາຕົ້ນຕໍຂອງບັນຫາ ນອກຈາກກ່າວຢູ່ໃນກອງປະຊຸມທຸກໆບັ້ນກັບພວກ
ເຮົາວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າຢາກຂຸດຄົ້ນຫາຕົ້ນຕໍຂອງບັນຫາ ເພາະວ່າຄວາມໜ້າເຊື່ອຖື
ຂອງລັດຖະບານລາວຖືກກະທົບແລ້ວ ແຕ່ເມື່ອຖາມວ່າການສືບສວນໄປຮອດຂັ້ນ
ໃດແລ້ວ ເຂົາເຈົ້າກໍຢືນຢັດເວົ້າແຕ່ຄວາມເກົ່າຢູ່ພໍປານນັ້ນ ຍ້ອນວ່າຝ່າຍພົນລະ
ເຮືອນຂອງລັດຖະບານ ແທ້ໆແລ້ວ ແມ່ນບໍ່ຮູ້ຈັກຫຍັງເລີຍກ່ຽວກັບເລຶ່ອງນີ້. ເພາະ
ສະນັ້ນ ພວກເຮົາຈຶ່ງໄດ້ກົດດັນໃຫ້ ຍ້າຍການສືບສວນສອບສວນ ໄປເປັນພາລະ
ຂອງທາງກອງທັບ ແລະຕໍາຫຼວດ ໃນລະດັບສູງສຸດ.”
ບັນດານັກວິເຄາະໃນຂົງເຂດເວົ້າວ່າ ການຫາຍຕົວໄປຂອງທ່ານສົມບັດຄັ້ງນີ້ ຖືວ່າເປັນ
ການທົດສອບສໍາລັບກົນໄກດ້ານສິດທິມະນຸດໃໝ່ຂອງສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ຊຶ່ງຄະນະກໍາ
ມະການຄົ້ນຫາຄວາມເປັນຈິງ ຈະນໍາສະເໜີຄວາມເຫັນ ແລະຄໍາແນະນໍາຕ່າງໆ ຕໍ່ຄະນະ
ກໍາມາທິການດັ່ງກ່າວ ຢູ່ນະຄອນ ຫລວງ Jakarta ຂອງອິນໂດເນເຊຍ.