ອົງການກວດກາແຫ່ງລັດ ໄດ້ທຳການກວດສອບ ການໃຊ້
ຈ່າຍງົບປະມານ ໃນລະຍະ 3 ປີ ທີ່ຜ່ານມາ ພົບວ່າ ການ
ສໍ້ລາດບັງຫລວງ ເຮັດໃຫ້ງົບປະມານຂອງລັດຖະບານລາວ
ຮົ່ວໄຫລໄປຫຼາຍກວ່າ 150 ລ້ານດອນລາ.
ທ່ານບຸນທອງ ຈິດມະນີ ປະທານອົງການກວດກາແຫ່ງລັດ ໄດ້ຖະແຫລງຍອມຮັບວ່າ
ການສໍ້ລາດບັງຫລວງ ໃນວົງການພັກແລະລັດຖະບານລາວ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ເກີດການຮົ່ວ
ໄຫລ ຂອງງົບປະມານຫຼາຍຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ໂດຍຈາກການກວດກາສະເພາະໃນຊ່ວງ
ປີ 2012 ມາເຖິງປັດຈຸບັນນີ້ ພົບວ່າການຮົ່ວໄຫລຂອງງົບປະມານຄິດເປັນມູນຄ່າລວມ
ຫຼາຍກວ່າ 1,200 ຕື້ກີບ ຫຼືເກີນກວ່າ 150 ລ້ານດອນລາ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ຖ້າຫາກພິຈາລະນາສະເພາະ ໃນຊ່ວງ
ປີ 2011-2013 ຊຶ່ງໄດ້ທຳການກວດສອບ ການຈັດຕັ້ງ
ປະຕິບັດແຜນການ ແລະການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານ ໃນ
ໜ່ວຍງານຂອງລັດຖະບານລາວ ຈຳນວນ 524 ເປົ້າໝາຍ
ດ້ວຍກັນ ໂດຍໃນນີ້ ເປັນການກວດສອບຕາມປົກກະຕິ
ຈຳນວນ 430 ເປົ້າໝາຍ ແລະເປັນການກວດສອບ ຕາມ
ຄຳສັ່ງຈາກສູນກາງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ຈຳນວນ
94 ເປົ້າໝາຍດ້ວຍນັ້ນ.
ໂດຍຜົນຈາກການກວດສອບດັ່ງກ່າວ ນອກຈາກຈະພົບວ່າ
ການສໍ້ລາດບັງຫລວງ ຍັງມີທ່າອຽງເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ
ແລະເກີດຂຶ້ນໃນທຸກວົງການ ຂອງລັດຖະບານລາວແລ້ວ
ກໍຍັງໄດ້ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມເສຍຫາຍທາງດ້ານງົບປະມານ
ໃນມູນຄ່າຫຼາຍກວ່າ 48,180 ຕື້ກີບກັບ 3,243,000 ດອນລາ
ແລະ 3,468,000 ບາດ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດ ສາມາດເກັບກູ້
ຄືນມາໄດ້ໃນມູນຄ່າ 19,649 ຕື້ກີບກັບ 776,000 ດອນລາ ແລະສາມາດຢຶດຊັບສິນ
ກັບຄືນມາໄດ້ ໃນຮູບຂອງລົດຍົນອີກຈຳນວນໜຶ່ງ ແຕ່ວ່າໃນສ່ວນທີ່ເຫຼືອນັ້ນ ກໍຄົງຈະ
ເປັນການຍາກຢ່າງຍິ່ງ ທີ່ສາມາດຢຶດ ແລະເກັບຄືນມາໄດ້ ຈຶ່ງເຫຼືອພຽງແຕ່ ການດຳເນີນຄະດີຕາມກົດໝາຍ ຕໍ່ຜູກະທຳຄວາມຜິດຕໍ່ໄປຈົນເຖິງທີ່ສຸດເທົ່ານັ້ນ.
ກ່ອນໜ້ານີ້ ອົງການເພື່ອຄວາມໂປ່ງໃສສາກົນ Transparency International ທີ່ໄດ້
ສຳຫລວດຄວາມຄິດເຫັນ ຂອງບັນດານັກທຸລະກິດ ທີ່ມີຕໍ່ສະພາບຂອງການສໍ້ລາດບັງ
ຫລວງໃນ 177 ປະເທດທົ່ງໂລກນັ້ນ ໄດ້ຈັດໃຫ້ລາວຢູ່ໃນອັນດັບທີ 140 ໃນປີ 2013
ທີ່ຜ່ານມາ ຊຶ່ງລາວໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈຈາກບັນດານັກທະລະກິດຊາວຕ່າງຊາດ ທີ່
ລົງທຶນໃນລາວ ໃນລະດັບ 26 ຄະແນນຈາກ 100 ຄະແນນເຕັມ.
ໂດຍຈາກຄະແນນດັ່ງກ່າວນີ້ ເຖິງແມ່ນວ່າຈະຖືເປັນລະດັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈ ທີ່ຕ່ຳຫຼາຍ
ກໍຕາມ ຫາກແຕ່ກໍນັບເປັນລະດັບ ທີ່ດີກວ່າປີ 2012 ທີ່ຜ່ານມາຢ່າງເຫັນໄດ້ຊັດເຈນ
ເພາະວ່າໃນປີ 2012 ນັ້ນ ລາວຖືກຈັດໃຫ້ ຢູ່ໃນອັນດັບທີ 160 ແລະໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້
ວາງໃຈ ຈາກບັນດານັກທຸລະກິດຊາວຕ່າງປະເທດ ທີ່ລົງທຶນໃນລາວພຽງແຕ່ 21 ຄະແນນເທົ່ານັ້ນ ຊຶ່ງກໍໝາຍຄວາມວ່າ ການສໍ້ລາດບັງຫລວງໃນລາວ ທີ່ທ່າອຽງລົດລົງ ໃນສາຍຕາ
ຂອງນັກທຸລະກິດຕ່າງປະເທດ ໃນລາວນັ້ນເອງ.
ຊຶ່ງສາເຫດທີ່ສຳຄັນປະການໜຶ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ລາວ ໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈຫຼາຍຂຶ້ນດັ່ງກ່າວ
ກໍຍ້ອນວ່າໄດ້ມີການປາບປາມການສໍ້ລາດບັງຫລວງ ຢ່າງເຂັ້ມງວດຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍທີ່ ທ່ານ
ທອງສີ ອ້ວນລາສີ ຮອງປະທານອົງການກວດກາແຫ່ງລັດ ຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ ໄດ້ມີ
ການກວດກາພົບການປະຕິບັດໜ້າທີ່ໂດຍບໍ່ສຸດຈະລິດຂອງບັນດາພະນັກງານລັດທີ່ເຮັດ
ໃຫ້ເກີດການເສຍຫາຍທາງດ້ານລາຍຮັບງົບປະມານ ຂອງລັດຖະບານລາວ ຫຼາຍຂຶ້ນ
ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ດັ່ງທີ່ ທ່ານທອງສີ ໄດ້ຖະແຫລງຊີ້ແຈງວ່າ:
“ປີ 2012-2013 ທັງຢູ່ສູນກາງ ແລະທ້ອງຖິ່ນ ໄດ້ດຳເນີນການກວດກາລວມມີ
104 ເປົ້າໝາຍ ພົບເຫັນການເສຍຫາຍ 80 ກວ່າຕື້ກີບ ໃນນີ້ໄດ້ເກັບຄືນໄດ້
ຈຳນວນໜຶ່ງ ແລະກໍມີຜູ້ກະທຳຜິດ 472 ຄົນ ພວກທີ່ກະທຳຜິດດັ່ງກ່າວແມ່ນ
ໄດ້ຖືກດຳເນີນຄະດີຕາມລະບຽບກົດໝາຍ.”
ກ່ອນໜ້ານີ້ ທ່ານນາງວຽງທອງ ສີພັນດອນ ປະທານອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດ ສະເໜີ
ລາຍງານວ່າ ສະເພາະໃນແຜນການປີ 2010-2011 ໄດ້ກວດພົບການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານ
ທີ່ບໍ່ເປັນໄປຕາມແຜນການ ທັງຍັງເປັນການໃຊ້ຈ່າຍນອກບັນຊີຄິດເປັນມູນຄ່າລວມເຖິງ
1,933.33 ຕື້ກີບ ຫຼື ປະມານ 254 ລ້ານດອນລາ ໂດຍແບ່ງເປັນໃນດ້ານແຜນການງົບ ປະມານລາຍຮັບ 416.58 ຕື້ກີບ ແລະດ້ານແຜນການງົບປະມານລາຍຈ່າຍ 1,516.75
ຕື້ກີບ ຊຶ່ງທຽບໄດ້ກັບ 2.9 ເປີເຊັນ ຂອງລາຍຮັບທີ່ຈັດເກັບໄດ້ທັງໝົດ.