ໃນຂະນະທີ່ຫລາຍໆຄົນຍັງຕັ້ງຂໍ້ສົງໄສຢູ່ວ່າ ຜົນຂອງການສືບຕໍ່ເຈລະຈາກັນ ຢູ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດເປັນຄັ້ງທີສອງໃນທ້າຍອາທິດນີ້ ລະຫວ່າງປະທານາທິບໍດີດໍໂນລທຣ ຂອງສະຫະລັດ ກັບທ່ານ ກິມ ຈົງ ອຶນ, ຜູ້ນຳເກົາຫລີເໜືອ ຈະມີຄວາມກ້າວໜ້າໄດ້ໄກປານໃດ ໃນເລື້ອງລົບລ້າງອາວຸດນີວເຄລຍຂອງເກົາຫລີເໜືອ ຄົນລາວບາງຄົນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຢູ່ໃນພາກທຸລະກິດແລ້ວ ແມ່ນເຫັນວ່າ ພຽງແຕ່ໄດ້ມີການພົບປະກັນ ລະຫວ່າງຜູ້ນຳສອງປະເທດທີ່ມີລະບອບການປົກຄອງແຕກຕ່າງກັນຂອງໂລກ ຈັດຂຶ້ນໄດ້ເທົ່ານັ້ນ ກໍນັບວ່າເປັນນິມິດໝາຍທີ່ດີຕໍ່ພາກພື້ນ ແລະຕໍ່ບັນຍາດການເມືອງໂດຍລວມຂອງໂລກແລ້ວ. ຄວາມຄິດເຫັນຂອງຊາວລາວເຫລົ່ານີ້ ກ່ຽວກັບກອງປະຊຸມສຸດຍອດອັນເປັນປະຫວັດການຄັ້ງທີສອງທີ່ຈະຈັດຂຶ້ນຢູ່ນະຄອນຮາໂນ່ຍຈະເປັນແນວໃດນັ້ນ, ພວກເຮົາມາພາກັນໄປຟັງລາຍງານຈາກບົວສະຫວັນ, ນັກຂ່າວຂອງພວກເຮົາຜູ້ທີ່ໄດ້ໂອ້ລົມກັບຄົນລາວ 3 ທ່ານ ໃນຂະນະພວກເພິ່ນກຳລັງປະຕິບັດງານຢູ່ໃນ 3 ພາກພື້ນຫລື 3 ທະວີບຂອງໂລກຊຶ່ງກໍຄື ທະວີບອາຟຣິກາ, ອາເມຣິກາ, ແລະເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ນຳກັນເບິ່ງເນາະ. ເອົ້າຂໍເຊີນໄປຟັງພ້ອມກັນເລີຍ.
ຢູ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດຄັ້ງທີນຶ່ງຢູ່ສິງກະໂປໃນປີກາຍນີ້ ປະທານາທິບໍດີດໍໂນລ ທຣຳ ຂອງສະຫະລັດ ແລະທ່ານກິມ ຈົງ ອຶນ, ຜູ້ນຳເກົາຫລີເໜືອໄດ້ຕົກລົງວ່າ ຈະປະຕິບັດວຽກງານຮ່ວມກັນເພື່ອກ້າວໄປສູ່ “ການລົບລ້າງອາວຸດນີວເຄລຍໃຫ້ໝົດໄປ ຈາກແຫລມເກົາຫລີຢ່າງສິ້ນເຊີງ”. ໃນຂະນະທີ່ຜູ້ນຳຂອງສອງປະເທດ ທີ່ມີລະບອບການເມືອງແລະການປົກຄອງທີ່ແຕກຕ່າງກັນຢ່າງສິ້ນເຊີງ ກຳລັງເດີນທາງໄປຍັງນະຄອນຫລວງຮາໂນ່ຍ ເພື່ອສືບຕໍ່ພົບປະ ເຈລະຈາກັນເປັນຄັ້ງທີສອງນັ້ນ ກໍມີລາຍງານຫລາຍແຫລ່ງເວົ້າວ່າພວກເພິ່ນກຳລັງປະເຊີນກັບບັນຫາທ້າທາຍຫລາຍອັນແມ່ນແຕ່ຄຳວ່າລົບລ້າງອາວຸດນີວເຄລຍໝາຍຄວາມວ່າແນວໃດ ສຳລັບແຕ່ລະຝ່າຍນັ້ນກໍຍັງບໍ່ເປັນທີ່ຈະແຈ້ງນຳກັນເທື່ອ.
ອີງຕາມການລາຍງານຂອງນັກຂ່າວວີໂອເອ ວີລລຽມ ແກລໂລ ທີ່ອີງໃສ່ມຸມ ມອງຂອງນັກວິໄຈເຫດການບາງທ່ານເວົ້າວ່າ ສຳລັບວໍຊິງຕັນ, ການລົບລ້າງອາວຸດນີວເຄລຍໝາຍຄວາມວ່າ ເກົາຫລີເໜືອຕ້ອງໄດ້ຍົກເລີກອາວຸດນີວເຄລຍຂອງຕົນທັງໝົດ. ແຕ່ສຳລັບພຽງຢາງແລ້ວຄຳວ່າ “ການລົບລ້າງອາວຸດນີວເຄລຍອອກໄປຈາກແຫລມເກົາຫລີ,” ໝາຍເຖິງ ແນວຄິດອັນດັ້ງເດີມຂອງພຽງຢາງ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບການກຳຈັດ ຫລືຫລຸດຜ່ອນຄວາມໝັ້ນໝາຍຂອງສະຫະລັດຕໍ່ການໃຫ້ຄວາມຊ່ວຍເຫລືອດ້ານການຮັກສາຄວາມໝັ້ນຄົງແກ່ ພັນທະມິດຂອງຕົນ ຊຶ່ງກໍຄືເກົາຫລີໃຕ້ນັ້ນເອງ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ສຳລັບປະຊາຊົນລາວບາງຄົນ ໂດຍສະເພາະຢູ່ໃນພາກເອກະຊົນແລ້ວແມ່ນມີຄວາມຫວັງໄປໃນແງ່ດີຫລາຍ ເພາະເຂົາເຈົ້າເຫັນວ່າ ການສືບຕໍ່ພົບປະກັນຂອງຜູ້ນຳສອງປະເທດນີ້ ໂດຍລວມແລ້ວ ຈະສົ່ງຜົນດີຫລາຍຢ່າງ ບໍ່ວ່າຈະເປັນດ້ານການເມືອງ ກໍຄືດ້ານເສດເສດຖະກິດໃນຂົງເຂດ ລວມທັງຢູ່ໃນລາວ. ມັນທັງຈະເຮັດໃຫ້ສາຍພົວພັນສອງຝ່າຍລະຫວ່າງສະຫະລັດກັບ ສປປ ລາວ ທີ່ດີຢູ່ແລ້ວນັ້ນຍິ່ງຈະຖືກຮັດແໜ້ນຂຶ້ນໄປອີກ. ພວກເຂົາເຈົ້າມອງເຫັນວ່າ ໂດຍທີ່ມີກອງປະຊຸມສຸດຍອດຈັດຢູ່ນະຄອນຮາໂນ່ຍ ມັນຈະສົ່ງຜົນເຮັດໃຫ້ປະຊາຄົມໂລກຫັນຄວາມສົນໃຈມາໃສ່ຫວຽດນາມ ຊຶ່ງເປັນປະເທດເພື່ອນບ້ານຂອງລາວນັ້ນ. ສະນັ້ນ ຜົນຂອງກອງປະຊຸມນີ້ ບໍ່ວ່າຈະມີຄວາມຄືບໜ້າ ໃນການກ້າວໄປສູ່ການລົບລ້າງອາວຸດນີວເຄລຍໄດ້ໜ້ອຍ ຫລືຫລາຍປານໃດກໍຕາມ ພຽງແຕ່ມັນຖືກຈັດຂຶ້ນໄດ້ເທົ່ານັ້ນ ຕາມຄໍາຄິດເຫັນຂອງ ທ່ານສູນທອນ ຈັນທະວົງ, ຜູ້ອຳນວຍ ການທະນາຄານໃຫຍ່ແຫ່ງນຶ່ງໃນລາວແລະຜູ້ຕາງໜ້າຂອງກຸ່ມນັກລົງທຶນລາວກຸ່ມນຶ່ງ ທີ່ກຳລັງໄປສະແຫວງຫາໂອກາດລົງທຶນໃນປະເທດເຄນຢາ ມອງ ເຫັນວ່າ ມັນກໍອາດຈະເຮັດໃຫ້ການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດໃນລາວເພີ້ມຂຶ້ນອີກ. ທ່ານ ໄດ້ລົມກັບ ວີໂອເອພາກພາສາລາວ ຈາກນະຄອນຫລວງ ໄນໂຣບີວ່າ:
“ເຮົາຄິດວ່າ ມັນເປັນໂອກາດນຶ່ງທີ່ທົ່ວໂລກກຳລັງສິ້ງຊອມຢາກໄດ້ຄຳຕອບເບິ່ງວ່າມັນຈະເປັນແນວໃດ. ຊຶ່ງວ່າເປັນຄວາມສົນໃຈທີ່ສຸດສຳລັບຄົນທັງໂລກເນາະເລື້ອງນີ້ນະ. ໃນນັ້ນຄິດວ່າ ຄົນລາວຫລາຍຄົນກໍຈະເບິ່ງວ່າ ມັນຈະມີຜົນຈັ່ງໃດ. ຜ່ານມາກໍເຫັນວ່າ ຄວາມເຄັ່ງຕຶງ ລະຫວ່າງສະຫະລັດອາເມຣິກາ ກັບເກົາຫລີເໜືອນີ້ ຮູ້ສຶກວ່າຫລາຍຄົນກໍ worry ຫລາຍຄົນກໍ concern ຫັ້ນນະ ແຕ່ວ່າ ຜ່ານຈາກການພົບກັນເທື່ອແລ້ວກໍເຫັນວ່າ ມັນດີຂຶ້ນຫລາຍ. ເຮົາຄິດວ່າ ຫລັງຈາກເພິ່ນພົບກັນເທື່ອນີ້ ທັງໂອກາດຫລາຍຢ່າງກໍອາດຈະດີຂຶ້ນ. ເຮົາກໍຫວັງວ່າຢ່າງນັ້ນເນາະ. ບໍ່ແມ່ນວ່າແຕ່ສາຍພົວພັນລະຫວ່າງອາເມຣິກາ ກັບເກົາຫລີເໜືອມາ ຢ່າງໜ້ອຍກໍສະພາບຄວາມເຄັ່ງຕຶງຢູ່ໃນຂົງເຂດນີ້ມັນຈະຫລຸດລົງ ໂດຍສະເພາະຄວາມເຄັ່ງຕຶງທາງດ້ານແຂ່ງຂັນກັນທາງທະຫານ. ອັນທີສອງນີ້ ເວົ້າເລື້ອງການພົວພັນທາງເສດຖະກິດນີ້ມັນກໍຈະດີຂຶ້ນ ຖ້າພວກເພິ່ນພົບກັນເລື້ອຍໆ ແບບຊີ້ຫັ້ໜນະ. ເພາະວ່າຢ່າງໜ້ອຍກໍໄດ້ເປີດໃຈໜ້າຕໍ່ໜ້າເວົ້າກັນຫັ້ນນະ ຊຶ່ງຈະມີຄວາມເຂົ້າໃຈກັນຫລາຍຂຶ້ນ ຊຶ່ງເຮົາກໍຫວັງວ່າຈະຈັ່ງຊັ້ນ ມັນກໍເປັນຜົນກະທົບເຖິງໃນຊົງເຂດລະເນະ ໃນເຂດເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ມັນຈະມີຜົນກະທົບຫລາຍທີ່ສຸດ.
ເຮົາຄິດວ່າສາຍພົວພັນລະຫວ່າງລາວ ກັບອາເມລິກາຈະດີຂຶ້ນແນ່ນອນເລີຍ. ເພາະຢ່າງໜ້ອຍ ອັນທີນຶ່ງນີ້ ເຮົາຮູ້ສຶກວ່າ ສາຍພົວພັນລະຫວ່າອາເມລິກາກັບ ຫວຽດນາມນີ້ກະຮູ້ສຶກວ່າໂອ້ໄປກັນໄກຫລາຍແລ້ວ ເພິ່ນມີສາຍພົວພັນກັນດີ ບໍ່ວ່າແຕ່ທາງ, ທຸກຮອບດ້ານນະ ທາງດ້ານການທະຫານ, ທາງດ້ານການຄ້າ, ທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ທາງດ້ານການລົງທຶນ, ນະໂຍບາຍຕ່າງໆ ຫັ້ນນະ. ຢ່າງໜ້ອຍ ປີກາຍປີກ່ອນພວກເຮົາກໍໄດ້ເຫັນເຮືອກຳປັ່ນຮູ້ຮົບຂອງອາເມຣິກາກໍມາແຫວ່ ດ່ານັງ ແບບຊິນະ. ເຖິງວ່າ ຈະບໍ່ໄດ້ພົວພັນກັນຢ່າງຂາດໂຕ ຈັງໃດຈັ່ງນຶ່ງ ແຕ່ວ່າມັນກໍດີຂຶ້ນຫລາຍ. ອັນທີສອງ ກໍຍິ່ງເປັນການຕອກຢ້ຳວ່າ ຫລາຍຄົນກໍຍັງປາດຖະໜາຫາສັນຕິພາບຮ່ວມກັນໃນການສ້າງເສດຖະກິດນີ້ຫລາຍກວ່າ ເຮົາຄິດວ່າມັນດີເນາະ. ເພາະວ່າທາງອາເມຣິການີ້ເພິ່ນກໍດີຢູ່ແລ້ວໃນສາຍພົວພັນກັບລາວໃນໄລຍະຜ່ານມາ ເຮົາຄິດວ່າໄດ໋. ແນ່ນອນບາງຢ່າງ ກໍອາດຈະແມ່ນຄວາມຄິດກໍຍັງບໍ່ທັນໄດ້ໂອ້ລົມກັນຢ່າງເລິກເຊິ່ງເດ່ເນາະ ກາປີ ສອງປີ ຜ່ານມາ ຄືທ່ານ ບາຣັກ ໂອບາມາ ມາຢາມລາວ ເຮົາກາເຫັນວ່າ ຄວາມກະຕືລືລົ້ນ ກໍຫລາຍ ຄິດວ່າ ກາຢາກໃຫ້ເພິ່ນມາຢາມລາວຄືກັນ. ເຫັນວ່ານ້ອຍໆ ກາມາຢາມເຮົາກໍດີແນວນື່ງ ເນາະ ກາມາເຫັນເຮົາວ່າເປັນແນວໃດຫັ້ນະ ເພາະວ່າ ເຮົາກໍເປັນເພື່ອນຍຸດທະສາດໃກ້ຊິດທີ່ສຸດກັບຫວຽດນາມ. ເຮົາຄິດວ່າບັນຫາການລົງທຶນນັ້ນ ຫລາຍຄົນກໍຫາຍຫ່ວງເນາະ"
ທ່ານ ສຸພົດ ມະນີໂຂງ, ນັກທຸລະກິດສົ່ງອອກຫັດຖະກຳໄມ້ລາວ ມາຍັງສະຫະລັດເປັນເວລານານໄດ້ 20 ປີແລ້ວ ກໍມີຄວາມເຫັນແບບດຽວກັນ. ໃນນາມວ່າເປັນຜູ້ນຶ່ງ ທີ່ມັກຕິດຕາມຂ່າວຄາວເລື້ອງນີ້ຈາກຫລາຍແຫລ່ງຢູ່ ແລະໃນຂະນະທີ່ທ່ານເດີນທາງມາດຳເນີນທຸລະກິດ ແລະຢ້ຽມຢາມຄອບຄົວຢູ່ລັດຟລໍຣິດາ ທາງພາກຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຂອງສະຫະລັດຢູ່ນັ້ນ ທ່ານກໍໃຫ້ຄຳເຫັນຜ່ານທາງໂທລະສັບ ຕໍ່ວີໂອເອວ່າ:
“ສຳລັບເຫດການຄັ້ງນີ້ກໍເຮັດໃຫ້ໂລກຕື່ນຫັ້ນແລ້ວ ຄັນເວົ້າໄປກາດາຍ. ເຮົາກໍເຫັນດີ ເຫັນພ້ອມນຳໄດ໋ ເພາະວ່າການຂັດແຍ້ງ, ການຊິງດີຊິງເດັ່ນກັນນີ້ກໍມີແຕ່ເປີດເຈລະຈາກັນ ມັນຈຶ່ງຈະມີຄວາມເຂົ້າໃຈກັນໄດ້. "
ພ້ອມກັນນັ້ນ ທ່ານ ອຸດອນ, ນັກວິຊາການໃນໂຄງການຕ່າງປະເທດທີ່ປະຈຳຢູ່ ສປປ ລາວ ກໍໃຫ້ຂໍ້ຄິດເຫັນທີ່ກົງກັນກັບສອງທ່ານວ່າ ກອງປະຊຸມນີ້ ນອກຈາກຈະເຮັດໃຫ້ບັນຍາກາດຄວາມເຄັ່ງຕຶງ ທາງການເມືອງ ໃນລະດັບພາກພື້ນຜ່ອນຄາຍລົງແລ້ວ ມັນອາດເຮັດໃຫ້ບໍ່ແມ່ນແຕ່ຫວຽດນາມ ນັບທັງລາວໄດ້ຮັບຄວາມສົນໃຈຂອງປະຊາຄົມສາກົນ ບໍ່ຫລາຍກໍໜ້ອຍ ເພາະວ່າມັນຈັດຂຶ້ນໃນນະຄອນຫລວງຂອງຫວຽດນາມຊຶ່ງເປັນປະເທດເພື່ອນບ້ານຂອງລາວ. ສະນັ້ນ ມັນອາດພາໃຫ້ການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດເພີ້ມຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຂະແໜງການທ່ອງທ່ຽວ ຊຶ່ງທ່ານກ່າວຈາກນະຄອນຫລວງວຽງຈັນຕໍ່ວີໂອເອດັ່ງນີ້:
