ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ລາວ ມີຄຳສັ່ງໃຫ້ທຳການກວດສອບມູນຄ່າການກໍ່ສ້າງຖະໜົນທຸກ
ໂຄງການໃນທົ່ວປະເທດ ເພາະການກວດສອບຫຼາຍໂຄງການທີ່ຜ່ານມາພົບວ່າມີການ
ກຳນົດມູນຄ່າສູງເກີນຈິງ.
ທ່ານ ບຸນຈັນ ສິນທະວົງ ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ຖະ
ແຫຼງຢືນຢັນວ່າ ການດຳເນີນມາດຕະການກວດສອບໂຄງການກໍ່ສ້າງຖະໜົນໃນຫຼາຍ
ແຂວງເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ພົບວ່າ ມີການກຳນົດມູນຄ່າການກໍ່ສ້າງເກີນຄວາມເປັນຈິງທຸກ
ໂຄງການທີ່ໄດ້ດຳເນີນການກວດສອບດັ່ງກ່າວ ແລະ ກໍໄດ້ເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ທ່ານ ທອງ
ລຸນ ສີສຸລິດ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີມີຄຳສັ່ງເຖິງກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ເພື່ອ
ໃຫ້ດຳເນີນການກວດສອບທຸກໂຄງການກໍ່ສ້າງຖະໜົນໃນທົ່ວປະເທດທັງທີ່ກຳລັງກໍ່
ສ້າງ ແລະ ທີ່ໄດ້ອະນຸມັດໂຄງການໄປແລ້ວນັ້ນຢ່າງລະອຽດ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ບຸນຈັນ ຢືນຢັນ
ວ່າ
"ປະມູນອັນນີ້ຍັງມີບັນຫາ ແລະ ພວກເຮົາກະພະຍາຍາມກວດເທົ່າທີ່ກວດໄດ້ ເປັນຕົ້ນ
ຢູ່ຜົ້ງສາລີ ຢູ່ແຂວງຊຽງຂວາງ ຢູ່ແຂວງໄຊສົມບູນ ຫຼື ຢູ່ແຂວງອື່ນໆ ຫຼື ຢູ່ແຂວງວຽງຈັນ
ນີ້ ທາງໂພນໝີ-ທ່າລາດນີ້ ກະປູຢາງສອງຊັ້ນ ສະເໜີມາ 49 ຕື້ ທ່ານນາຍົກຊີ້ນຳວ່າ
ໃຫ້ລົງໄປກວດກາ ຂ້າພະເຈົ້າກໍໄປ ໄປສຳຫຼວດ-ອອກແບບມາ ປະມູນ 13 ຕື້ປາຍ ຫຼຸດ
ລົງເທົ່າໃດຈາກ 49 ກັບ 13 ຕື້ປາຍ."
ກ່ອນໜ້ານີ້ ທ່ານນາງ ປານີ ຢາທໍຕູ້ ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດຖະແຫຼງວ່າ ການປະເມີນ
ມູນຄ່າທີ່ສູງເກີນຈິງ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບັນດາໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆຂອງລັດ
ຖະບານ ລາວ ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ໄດ້ເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານ ລາວ ຕ້ອງສູນເສຍ
ງົບປະມານໄປຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ໂດຍເຫັນໄດ້ຈາກບັນດາໂຄງການພັດທະນາດ້ານຄົມ
ມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ທີ່ຄະນະກວດກາຂອງສະພາແຫ່ງຊາດໄດ້ດຳເນີນການກວດສອບ
ຢ່າງລະອຽດໃນຕະຫຼອດປີ 2018 ຜ່ານມານັ້ນ ພົບວ່າມີການປະເມີນມູນຄ່າໂຄງການ
ເກີນຈິງຫຼາຍກວ່າ 1,800 ຕື້ກີບ ຊຶ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງການຂາດການວາງຢ່າງມີປະ
ສິດທິພາບ ຂອງພັກລັດຖະບານ ລາວ ໂດຍມີສາເຫດຕົ້ນຕໍມາຈາກ ສະພາບຂອງການ
ຂາດການວາງແຜນຍຸດທະສາດທີ່ມີລັກສະນະຍາວນານທີ່ຕິດພັນກັບການວາງນະໂຍ
ບາຍ ແລະ ມີມາດຕະການກວດສອບໃນພາກຕົວຈິງຢ່າງຄົບຊຸດ.
ທາງດ້ານ ອົງການກວດສອບແຫ່ງລັດລາຍງານວ່າ ບັນດາໂຄງການທີ່ຢູ່ນອກແຜນການ
ຂອງລັດຖະບານ ລາວ ກໍຄືໂຄງການທີ່ມີການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບໍ່ເປັນໄປຕາມລະບຽບກົດ
ໝາຍດ້ານງົບປະມານ ຫຼື ທີ່ບໍ່ຜ່ານການຮັບຮອງຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ລາວ ນັ້ນ ນັບ
ເປັນພາກສ່ວນທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດການເສຍຫາຍດ້ານງົບປະມານຫຼາຍທີ່ສຸດ ໂດຍໄດ້ກວດ
ພົບໂຄງການທີ່ມີລັກສະນະດັ່ງກ່າວເຖິງ 285 ໂຄງການຢູ່ທີ່ແຂວງຫຼວງນ້ຳທາ, ອຸດົມໄຊ,
ຫຼວງພະບາງ, ຫົວພັນ, ຊຽງຂວາງ, ບໍລິຄຳໄຊ, ສະຫວັນນະເຂດ, ຈຳປາສັກ, ອັດຕະປື
ແລະ ວຽງຈັນ ທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດການເສຍຫາຍຫຼາຍກວ່າ 4,483 ຕື້ກີບ ຊຶ່ງຍັງບໍ່ລວມເຖິງ
ຜົນເສຍຫາຍທີ່ເກີດຂຶ້ນຈາກການລັກລອບຂົນສົ່ງໄມ້ໄປຕຕ່າງປະເທດກວ່າ 2,407 ຕື້
ກີບ.
ນອກຈາກນັ້ນ ບັນດາໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆທີ່ພາກເອກະຊົນລົງທຶນໃຫ້ກ່ອນກໍເປັນ
ອີກພາກສ່ວນນຶ່ງທີ່ມີການປະເມີນມູນຄ່າເກີນຈິງດ້ວຍເຊັ່ນກັນ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານ
ລາວ ຕ້ອງເປັນໜີ້ເພີ່ມສູງຂຶ້ນນັບມື້ໂດຍຊ່ຽວຊານທາງດ້ານການເງິນຂອງທະນາຄານ
ໂລກປະຈຳ ສປປ ລາວ ເປີດເຜີຍວ່າ ລັດຖະບານ ລາວ ເປັນໜີ້ຈາກການກູ້ຢືມເງິນທຶນ
ທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດເພື່ອນຳມາໃຊ້ສຳລັບການດຸ່ມດ່ຽງງົບປະມານລາຍຈ່າຍ
ທີ່ສູງກວ່າລາຍຮັບ ຊຶ່ງໃນປີ 2016 ລັດຖະບານ ລາວ ມີໜີ້ສິນລວມເຖິງ 9,550 ລ້ານ
ໂດລາ ແລະ ເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 10,530 ລ້ານໂດລາ ແລະ 12,104 ລ້ານໃນປີ 2017 ແລະ
ປີ 2018 ທັງຍັງຄາດໝາຍວ່າຈະເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 13,491 ລ້ານໂດລາໃນປີ 2019 ຕາມ
ລຳດັບ.
ທາງດ້ານເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງທະນາຄານພັດທະນາເອເຊຍ ປະຈຳ ລາວ ຢືນຢັນວ່າ ສະພາ
ວະໜີ້ເງິນກູ້ຕ່າງປະເທດຂອງລັດຖະບານ ລາວ ທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ຂະນະທີ່ການ
ເກັບລາຍຮັບບໍ່ໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານ ລາວ ຈະຕ້ອງຫາ
ແຫຼ່ງເງິນກູ້ ເພື່ອນຳມາຊຳລະຄືນໜີ້ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງເທົ່າກັນກັບກຳນົດເວລາພາຍໃນປີ
2021 ໂດຍທາງເລືອກທີ່ລັດຖະບານ ລາວ ສາມາດທີ່ຈະຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ຢ່າງເປັນ
ຮູບປະທຳ ກໍຄືການອອກພັນທະບັດລັດຖະບານ ເພື່ອລະດົມເງິນກູ້ຢືມໃນຕ່າງປະເທດ
ເປັນດ້ານຫຼັກ ເພາະແຫຼ່ງເງິນທຶນໃນ ລາວ ບໍ່ພຽງພໍກັບຄວາມຕ້ອງການຕົວຈິງທີ່ຫຼາຍ
ກວ່າ 1,350 ລ້ານໂດລາຕໍ່ປີ.
