ລັດຖະບານລາວ ລົ້ມແຫຼວໃນການສ້າງວຽກເຮັດງານທຳ ແລະການຍົກລະດັບຄຸນນບະພາບຝີມືແຮງງານ ອັນເປັນສາເຫດສຳຄັນ ທີ່ເຮັດໃຫ້ແຮງງານລາວ ພາກັນໄປລັກລອບທຳງານໂດຍຜິດກົດໝາຍໃນໄທ ເພີ້ມຂຶ້ນ.
ທ່ານບຸນທອງ ຈິດມະນີ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແລະປະທານຄະນະກວດກາພັກ-ລັດ ຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃນລາວ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃນດ້ານການສ້າງວຽກເຮັດງານທຳ ແລະການຍົກລະດັບຄຸນນະພາບຝີມືແຮງງານລາວ ໃນໄລຍະທີ່ຜ່ານມານັ້ນ ຍັງປະສົບກັບຄວາມລົ້ມແຫຼວຢູ່ເລື້ອມາ ເນື່ອງຈາກບໍ່ສາມາດພັດທະນາແຮງງານມີຝີມື ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງຕະຫຼາດແຮງງານພາຍໃນປະເທດໄດ້ຢ່າງພຽງພໍ ທັງຍັງປາກົດວ່າ ບັນດາອົງການ ແລະນັກທຸລະກິດໃນພາກການຜະລິດຕ່າງໆໃນລາວນັ້ນ ຍັງບໍ່ສາມາດຈ້າງຕຳແໜ່ງງານໃໝ່ໆໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ທ່ານບຸນທອງ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ອົງການແລະນັກທຸລະກິດ ຍັງບໍ່ທັນສະໜອງຕຳແໜ່ງງານໃໝ່ໃຫ້ພຽງພໍກັບຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການ ຂອງຕະຫຼາດແຮງງານ ຕຳແໜ່ງງານທີ່ເກີດຂຶ້ນໃໝ່ຈຳນວນນຶ່ງ ທີ່ຕ້ອງການແຮງງານທີ່ມີຝີມືແຮງງານ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ແຮງງງານພົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນການເຂົ້າເຖິງການມີວຽກເຮັດງານທຳ ແລະວຽກທີ່ມີລາຍໄດ້ສູງ ການສົ່ງເສີມ ການຈັດຫາແຮງງານ ແລະການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການຈັດຫາແຮງງານ ຍັງບໍ່ທັນຕອບສະໜອງກັບ ຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງຕະຫຼາດແຮງງານ.”
ທັງນີ້ ອົງການແຮງງານສາກົນ ຫຼື ILO ຄາດໝາຍວ່າ ພາຍໃນປີ 2020 ບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດຕ່າງໆໃນລາວ ຈະຕ້ອງການແຮງງານມີຝີມືຫຼາຍກວ່າ 658,000 ຄົນ ຊຶ່ງກໍເຮັດໃຫ້ທາງການລາວ ຈະຕ້ອງພັດທະນາລະບົບທົດສອບ ແລະອອກໃບຢັ້ງຢືນມາດຕະຖານຝີມືແຮງງານໃຫ້ໄດ້ໃນ 27 ອາຊີບ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ແຮງງານລາວ ສາມາດທີ່ຈະເດີນທາງໄປທຳງານໄດ້ໃນທົ່ວອາຊຽນດ້ວຍກັນ ຫາກແຕ່ວ່າ ໃນຊ່ວງປີ 2016-2019 ທີ່ຜ່ານມາ ລັດຖະບານລາວ ກໍສາມາດພັດທະນາແຮງງານມີຝີມື ແລະສ້າງວຽກເຮັດງານທຳໄດ້ພຽງ 10 ເປີເຊັນກວ່າ ຂອງແຜນການຫຼື 15,000 ກວ່າຄົນຕໍ່ປີ ເທົ່ານັ້ນ.
ສ່ວນ ທ່ານສົມໃຈ ເພັດສີນວນ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ຈາກແຂວງຄຳມ່ວນ ຢືນຢັນວ່າ ບັນຫາການວ່າງງານຂອງເຍົາວະຊົນລາວ ໃນເຂດຊົນນະບົດຍັງມີທ່າອ່ຽງເພີ້ມຂຶ້ນໄດ້ໃນແຜນການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະສັງຄົມແຫ່ງຊາດ ໄລຍະ 5 ປີ ຄັ້ງທີ 8 ທີ່ຈະສິ້ນສຸດແຜນການໃນປີ 2020 ຢ່າງແນ່ນອນ ເພາະບັນຫາຄວາມຍາກຈົນຂອງປະຊາຊົນໃນເຂດຊົນນະບົດນັ້ນ ຖືເປັນສາເຫດທີ່ສຳຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ເຍົາວະຊົນລາວ ໄດ້ພາກັນປະການຮຽນເພີ້ມຂຶ້ນນັບມື້ ໂດຍເຫັນໄດ້ຈາກສົກຮຽນປີ 2018-2019 ຜ່ານມາ ຊຶ່ງມີເຍົາວະຊົນລາວ ປະການຮຽນໃນລະດັບປະຖົມ ມັດທະຍົມຕົ້ນ ແລະມັດທະຍົມປາຍ ໃນອັດຕາສະເລ່ຍ 2 ຫາ 7 ເປີເຊັນ ແລະ 8 ເປີເຊັນ ຕາມລຳດັບ ສ່ວນການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃນລາວ ກໍບໍ່ສອດຄ້ອງກັບຄວາມຕ້ອງການຕົວຈິງ ເພາະສະຖາບັນການສຶກສາຊັ້ນສູງໃນລາວ ຍັງບໍ່ມີການພັດທະນາຫລັກສູດການຮຽນການສອນທີ່ເທົ່າທັນກັບສະພາບການພາຍໃນ ແລະຕ່າງປະເທດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການພັດທະນາໃນສາຍວິຊາຊີບນັນ ດັ່ງທີ່ ທ່ານສົມໃຈ ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ:
“ເລື້ອງຊາວໜຸ່ມຢູ່ຊົນນະບົດສິມີວິທີການແກ້ໄຂແນວໃດ ດຽວນີ້ນິ ຊາວໜຸ່ມລາວເຮົາຢູ່ຊົນນະບົດວ່າງງານ ວຽກເຮັດງານທຳນີ້ ຫາເຮັດຍາກ ນອກຈາກເຮັດນາແລ້ວ ກະຖືວ່າ ເຮັດອັນອື່ນນີ້ກະຍາກ ມາເບິ່ງຢູ່ໃນແຜນ 8 ປີ ນີ້ກະເປັນປີທີ 4 ແລ້ວ ແລະຍັງຢູ່ປີດຽວເທົ່ານັ້ນ ກະແກ້ໄຂໄດ້ຍາກຢູ່ ບັນຫານີ້ ຂ້າພະເຈົ້າ ສະເໜີວິທີການທີ່ຈະສ້າງເງື່ອນໄຂທາງດ້ານໂຮງງຮຽນວິຊາຊີບ ເພື່ອໃຫ້ຈົບມັດທະຍົມຕົ້ນ ຫຼືມັດທະຍົມປາຍ ນີ້ເຂົ້າຮຽນ ໂຮງຮຽນວິຊາຊີບເລີຍ ຈະເປັນຊັ້ນຕົ້ນຊັ້ນກາງ ກະຢ່າ ແຕ່ວ່າ ຮຽນຈົບມາແລ້ວ ໃຫ້ເຂົາເຈົ້າໄດ້ປະກອບອາຊີບອິດສະຫລະ ຫາກິດໄດ້ເລີຍ.”
ທາງດ້ານ ເຄືອຂ່າຍເພື່ອໃຫ້ການຊ່ອຍເຫຼືອແຮງງານຕ່າງດ້າວໃນປະເທດໄທ ກໍປະເມີນວ່າ ມີແຮງງານລາວຫຼາຍກວ່າ 6 ແສນຄົນຢູ່ໃນໄທ ຊຶ່ງໃນຈຳນວນນີ້ ເປັນແຮງງານລາວ ທີ່ທຳງານຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ 270,000 ກວ່າຄົນ ແລະມີແຮງງານລາວ ທີ່ລັກລອບທຳງານໂດຍຜິດກົດໝາຍຢູ່ໃນໄທ ຫຼາຍກວ່າ 330,000 ຈຶ່ງມີຄວາມສ່ຽງສູງທີ່ຈະຕົກເປັນເຍື່ອຂອງການຄ້າມະນຸດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຖືກບັງຄັບໃຫ້ຂາຍບໍລິການທາງເພດນັ້ນ.
