ລັດຖະບານລາວວາງເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຫຼົດໜີ້ສາທາລະນະໃຫ້ໄດ້ໃນມູນຄ່າ 1,000 ລ້ານໂດລາ ພາຍໃນປີ 2025 ດ້ວຍການເພີ້ມລາຍຮັບຈາກການຂຸດຄົ້ນຊັບພະ ຍາກອນທໍາມະຊາດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໄຟຟ້າແລະບໍ່ແຮ່ນັ້ນ ຊຶ່ງຊົງລິດ ໂພນເງິນ ມີລາຍງານຈາກບາງກອກ.
ທ່ານບຸນໂຈມ ອຸບົນປະເສີດ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການເງິນຖະແຫຼງວ່າ ລັດຖະບານລາວ
ວາງເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຫລົດໜີ້ສາທາລະນະໃຫ້ໄດ້ໃນມູນຄ່າ 1,000 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ
ພາຍໃນປີ 2025 ໂດຍຖືເປັນພາກສ່ວນທີ່ສຳຄັນ ຂອງ ວາລະແຫ່ງຊາດດ້ານເສດຖະກິດ
ທີ່ຈະຕ້ອງປະຕິບັດໃຫ້ໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ ເພາະ ສະພາວະໜີ້ສິນຂອງລັດຖະບານລາວໃນປັດ
ຈຸບັນນີ້ ຈັດຢູ່ໃນຂັ້ນວິກິດຕະການ ແລ້ວ ສະນັ້ນຈຶ່ງຕ້ອງສຸມໃສ່ການສ້າງລາຍຮັບ ຈາກຊັບ
ສິນຂອງລັດ ແລະຊັບ ພະຍາກອນທຳມະຊາດ ໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການ
ຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ ແລະແຫຼ່ງຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້ານັ້ນ ດັ່ງທີ່ທ່ານບຸນໂຈມໄດ້ໃຫ້ການ
ຢືນຢັນວ່າ:
“ການແກ້ໄຂໜີ້ສາທາລະນະຂອງປະເທດນີ້ ມັນເປັນບັນຫາທີ່ຮ້ອນທີ່ສຸດຫັ້ນລະມັນຕົກ
ຢູ່ໃນສະພາບທີ່ຈະຕ້ອງມີສ່ວນຮວມຂອງໝົດທຸກພາກສ່ວນ ໃນສັງຄົມນີ້ ເພື່ອຈະແກ້|
ໄຂບັນຫານີ້ ລັດຖະບານກໍໄດ້ມີມາດຕະການເພື່ອຊອກກົນໄກແກ້ໄຂ ວ່າຈະເອົາແຫຼ່ງເ
ງິນມາແຕ່ໃສ ເພື່ອມາແກ້ໄຂໜີ້ຕະຫຼອດ 5 ປີນີ້ ແຫຼ່ງທີ່ 1 ນີ້ ພວກເຮົາຈະອີງໃສ່ການ
ສ້າງຖານລາຍຮັບພາຍໃນພາກເຮົາເພີ້ມເຕີມແຕ່ນີ້ຫາປີ 2025 ຂຸດຄົ້ນແຫຼ່ງລາຍຮັບ
ທີ່ບົ່ມຊ້ອນໃຫ້ 1 ຕື້ໂດລາ ໃນ 5 ປີ ເພື່ອສະສົມໄປຊໍາລະໜີ້ຕະຫຼອດ 5 ປີ.”
ທ່ານບຸນໂຈມ ຍອມຮັບດ້ວຍວ່າ ບັນຫາດ້ານເສດຖະກິດການເງິນ ທີ່ລາວກຳ ລັງຜະເຊີນໃນປັດຈຸບັນຖືເປັນສະພາບທີ່ມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຢ່າງທີ່ສຸດ ໂດຍນອກ ຈາກໜີ້ສາທາລະນະທີ່ເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງແລ້ວ ຍັງຕ້ອງຜະເຊີນກັບການຂາດ ດຸນດ້ານເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ສະພາວະໜີ້ເສຍໃນລະບົບທະນະຄານການຄ້າ (NPL) ທີ່ເພີ້ມຂຶ້ນ ແລະອັດຕາການແລກປ່ຽນເງິນຕາທີ່ແຕກຕ່າງກັນເພີ້ມຂຶ້ນ ລະຫວ່າງທະນາຄານ ກັບຕະຫຼາດອັນເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວຕ້ອງກຳໜົດ ໃຫ້ ບັນຫາເຫລົ່ານີ້ເປັນວາລະແຫ່ງຊາດດ້ານເສດຖະກິດ ທີ່ຈະຕ້ອງດຳເນີນມາດ ຕະການແກ້ໄຂໃຫ້ໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ ທັງຍັງຖືເປັນຄວາມຮັບຜິດຊອບຮ່ວມຂອງ ທຸກພາກສ່ວນ ທັງໃນພາກລັດ ພາກເອກກະຊົນ ລວມເຖິງປະຊາຊົນລາວທຸກ ຄົນອີກດ້ວຍ
ໂດຍລັດຖະບານລາວໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍຂອງວາລະແຫ່ງຊາດ ທາງດ້ານເສດຖະ ກິດການເງິນໄວ້ ໃນ 4 ດ້ານດ້ວຍກັນກໍຄືການຫລົດພາຣະໜີ້ສາທາລະນະຂອງ ລັດຖະບານໃຫ້ຢູ່ທີ່ລະດັບ 64.2 ເປີເຊັນ ຂອງຍອດຜະລິດຕະພັນລວມ (GDP) ພາຍໃນປີ 2023 ໃນນີ້ແບ່ງເປັນໜີ້ຕ່າງປະເທດ 55.3 ເປີເຊັນ ແລະ ໜີ້ພາຍ ໃນ 8.9 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ການເພີ້ມທຶນສຳລອງເງິນຕາຕ່າງປະ ເທດ ເພື່ອຮັບປະກັນການນຳເຂົ້າສິນຄ້າຕ່າງປະະເທດໃຫ້ໄດ້ 3 ເດືອນ ການ ຄວບຄຸມອັດຕາແລກປ່ຽນເງິນຕາ ລະຫວ່າງທະນາຄານກັບຕະຫຼາດໃຫ້ແຕກ ຕ່າງກັນບໍ່ເກີນ 2 ເປີເຊັນແລະການຄຸມສະພາວະໜີ້ເສຍໃນທະນາຄານ (NPL) ໃຫ້ບໍ່ເກີນ 3 ເປີເຊັນ ຂອງມູນໜີ້ທັງໝົດ.
ສ່ວນທ່ານສອນໄຊ ສິດພະໄຊ ຜູ້ວ່າການທະນາຄານແຫ່ງຊາດຍອມຮັບວ່າ ຄ່າ ເງິນກີບຍັງສຶບຕໍ່ຕົກຢູ່ໃນສະພາວະການຜັນຜວນ ແລະມີທ່າອຽງ ອ່ອນຄ່າລົງ ນັບມື້ ຊຶ່ງເຫັນໄດ້ຈາກອັດຕາແລກປ່ຽນໃນທະນາຄານກັບຕະຫຼາດທີ່ແຕກຕ່າງ ກັນ ຫຼາຍກວ່າ 22 ເປີເຊັນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນອັດຕາແລກປ່ຽນລະຫວ່າງເງິນ ກີບກັບໂດລາສະຫະລັດ ແລະເງິນບາດນັ້ນ ຍັງຖືເປັນເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ທີີ່ມີ ອິດທິພົນຕໍ່ຄ່າເງິນກີບ ຫຼາຍທີີ່ສຸດທີ່ມີສາເຫດສຳຄັນມາຈາກ ການທີ່ລາວຕ້ອງ ຜະເຊີນກັບການຂາດດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ແລະເຮັດໃຫ້ລາວ ຕ້ອງຜະເຊີນກັບການຂາດດຸນບັນຊີການຊຳລະເງິນຕາຕ່່າງປະເທດ ທີ່ສົມທົບ ດ້ວຍໜີ້ຕ່າງປະເທດທີ່ເພີ້ມຂຶ້ນດັ່ງທີ່ ທ່ານສອນໄຊ ໄດ້ໃຫ່້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ສາເຫດຕົ້ນຕໍທີ່ພາໃຫ້ເກີດສະພາບດັ່ງກ່າວ ກໍແມ່ນຍ້ອນຄວາມຕ້ອງການດ້ານ ເງິນຕາຕ່າງປະເທດຢູ່ພາຍໃນມີຫຼາຍກວ່າຄວາມສາມາດໃນການສະໜອງເງິນ ຕາ ສະພາບການຂາດດຸນດ້ານສິນຄ້າຂາດດຸນດ້ານການບໍລິການພາວະໃນການ ຊຳລະດອກເບ້ຍເງິນກູ້ຢືມຈາກຕ່າງປະເທດຍິ່ງມີຫຼາຍຂຶ້ນ ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງແລະ ຍາວນານ ໃນຂະນະທີ່ລາຍຮັບຂອງເຮົາຫລຸດລົງຍ້ອນຜົນກະທົບຈາກໂຄວິດ-19.”
ໂດຍລັດຖະບານລາວມີໜີ້ສະສົມເຖິງ 13,491 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ຄິດເປັນ 68 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໃນປີ 2020 ແລະຄາດວ່າ ຈະເພີ້ມຂຶ້ນເປັນເກີນກວ່າ 70 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໃນປີ 2021 ນີ້ ເພາະລັດຖະບານລາວຍັງຈະຕ້ອງ ກູ້ຢືມຈາກຕ່າງປະເທດເພີ້ມຂຶ້ນອີກກວ່າ 2,000 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ເພື່ອ ການດຸນດ່ຽງດ້ານລາຍຈ່າຍ ທີ່ສູງກວ່າລາຍຮັບນັ້ນເອງ.