ໃນຕົ້ນເດືອນນີ້ ວີໂອເອລາວ ໄດ້ຮັບກຽດຕ້ອນຮັບການມາຢ້ຽມຢາມຂອງ ດຣ. ພຣະຄູ
ສິຣິເຈຕິຢານຸກິດ, ຜູ້ອຳນວຍການວິທະຍາໄລສົງ ນະຄອນພະນົມ, ຈັງຫວັດນະຄອນ
ພະນົມ, ປະເທດ ໄທ ທີ່ຫ້ອງການຂອງພວກເຮົາໃນນະຄອນຫຼວງ ວໍຊິງຕັນ. ການຢ້ຽມ
ຢາມຄັ້ງນີ້ ດຣ. ພຣະຄູ ໄດ້ມາຮຽນຮູ້ປະສົບການ ໃນການເຮັດວຽກຂອງວີໂອເອ ແລະ
ເພິ່ນກໍໄດ້ເຜີຍແຜ່ ກ່ຽວກັບ ການສຶກສາ ໃນວິທະຍາໄລສົງຂອງເພິ່ນ, ເຊິ່ງທ່ານຈະໄດ້
ຟັງ ໃນລາຍການພິເສດຈາກການສຳພາດໂດຍ ພຸດທະສອນ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປນີ້.
ດຣ. ພຣະຄູ ສິຣິເຈຕິຢານຸກິດ ໄດ້ເດີນທາງມາຢ້ຽມຢາມ ສະຫະລັດ ຫຼາຍຄັ້ງແລ້ວ, ແຕ່
ເທື່ອນີ້ແມ່ນເທື່ອທຳອິດທີ່ເພິ່ນໄດ້ມາຢ້ຽມຢາມວີໂອເອ ພະແນກພາສາ ລາວ, ອາຈານ
ໄດ້ມາຖອດຖອນປະສົບການເຮັດວຽກ ແລະ ທ່ຽວຊົມຫ້ອງການຂອງພວກເຮົາ. ນອກ
ຈາກນັ້ນ ອາຈານຍັງໄດ້ເຜີຍແຜ່ ແລະ ຊັກຊວນໃຫ້ປະຊາຊົນລາວ ເພື່ອໄປສຶກສາຢູ່ວິ
ທະຍາໄລສົງຂອງເພິ່ນດ້ວຍ.
ອາຈານ: ກໍຂໍຈະເລີນພອນຜູ້ຟັງລາຍການ ວີໂອເອ ພາກພາສາລາວ ອັດຕະມາພາບ
ພະຄູ ສິຣິ ເຈຕິຢານຸກິດ ເປັນອຳນວຍການວິທະຍາໄລສົງ ນະຄອນພະນົມ ມະຫາວິທະ
ຍາໄລ ມະຫາຈຸລາລົງກອນຣາດຊະວິທະຍາໄລ ວັດພະທາດພະນົມ ອຳເພີທາດພະນົມ
ຈັງຫວັດນະຄອນພະນົມ ປະເທດ ໄທ.
ພະຄູໄດ້ເດີນທາງມາຢ້ຽມຢາມພວກເຮົາພ້ອມກັບຜູ້ຊ່ວຍ ດ້ວຍການນຳພາໂດຍ ດຣ.
ພະມະຫາອາຈານ ຈັນດາພອນ ຈັກກະວາໂລ ຈາກວັດລາວເຂດນະຄອນຫຼວງ ວໍຊິງຕັນ.
ພຣະຄູ ສິຣິເຈຕິຢານຸກິດ ໄດ້ຮູ້ຈັກກັບ ພະມະຫາອາຈານ ຈັນດາພອນ ເປັນເວລາດົນ
ນານແລ້ວ ຈາກການໄປມາຫາສູ່ກັນ ເຊິ່ງໃນເວລານັ້ນພະອາຈານ ຈັນດາພອນ ໄດ້ເດີນ
ທາງ ໄປຈັງຫວັດ ນະຄອນພະນົມ ເພາະວ່າເວລາເພິ່ນໄປ ໄທ ເພິ່ນກໍມັກຈະແວ່ໄປໄຫວ້
ທາດພະນົມ ແລະ ກໍໄດ້ໄປພັກຢູ່ທີ່ນັ້ນ ແລະ ພະອາຈານ ຈັນດາພອນ ກໍໄດ້ຮູ້ຈັກກັບອະ
ດີດເຈົ້າອາວາດ ຂອງວັດພະທາດພະນົມ ແລະ ພຣະຄູ ສິຣິເຈຕິຢານຸກິດ ກໍໄດ້ມີໂອໄດ້
ຮູ້ຈັກກັບເພິ່ນ.
ພຸດທະສອນ: ວິທະຍາໄລສົງ ນະຄອນພະນົມ ເປັນວິທະຍາໄລແນວໃດ?
ອາຈານ: ວິທະຍາໄລສົງນະຄອນພະນົມນີ້ ເປັນວິທະຍາໄລທີ່ຢູ່ໃນການຄວບຄຸມດູແລ
ຂອງມະຫາວິທະຍາໄລ ມະຫາຈຸລາລົງກອນຣາດຊະວິໄລ ຊຶ່ງເປັນມະຫາວິທະຍາໄລ
ສົງ ຊຶ່ງຢູ່ພາຍໃຕ້ການກຳກັບດູແລຂອງກະຊວງສຶກສາທິການ.
ພຸດທະສອນ: ວິທະຍາໄລສົງຕັ້ງຢູ່ໃນວັດເລີຍບໍ ຫຼືວ່າຢູ່ຕ່າງຫາກ?
ແຕ່ກ່ອນວິທະຍາໄລສົງນີ້ເຮົາຕັ້ງຢູ່ໃນວັດ ເພາະວ່າສະໄໝກ່ອນນີ້ເຮົາຕັ້ງວິທະຍາໄລ
ສົງມາຕັ້ງແຕ່ ປີ ພສ 2540, ຊຶ່ງຍຸກນັ້ນ ນັກສຶກສາກໍມີແຕ່ສະເພາະພະເນນ ເທື່ອນີ້ວ່າ
ອາຄານຮຽນກໍຢູ່ໃນວັດ ມັນກໍບໍ່ຄ່ອຍມີບັນຫາ. ແຕ່ວ່າ 7-8 ປີຢ້ອນຫຼັງ ກໍຄືເຮົາເປີດຮັບ
ຄາລະວາດເຂົ້າມາຮຽນ, ຄຳວ່າຄາລະວາດໝາຍເຖິງ ອອກຕົນຍາດໂຍມ ທັງຜູ້ຍິງທັງ
ຜູ້ຊາຍ ເຂົ້າມາຮຽນ. ເທື່ອນີ້ ພໍມີອອກຕົນຍາດໂຍມເຂົ້າມາຮຽນແລ້ວມັນກະຕ້ອງມີກິດ
ຈະກຳ ບາງສິ່ງບາງຢ່າງທີ່ມັນເໝາະກັບຄາລະວາດຢ່າງເຊັ່ນ ເຂົາຢາກຈະຫຼິ້ນກິລາ,
ຫຼິ້ນດົນຕີ, ຊ້ອມລຳຊ້ອມເຮັດຕ່າງໆນີ້ ບາງທີຢູ່ໃນວັດ ສະຖານທີ່ກໍອາດຈະບໍ່ເໝາະ ບໍ່
ສະດວກ, ບາງທີເດັກນ້ອຍຊ້ອມດົນຕີ, ຮ້ອງເພງ ສຽງມັນດັງ ຍາດໂຍມຜ່ານໄປຜ່ານ
ມາ ກະຄິດວ່າ, ອ້າວ, ພະເນນໃນວັດຄືມາຮ້ອງເພງຈັ່ງຊີ້ນະ, ເຂົາບໍ່ເຂົ້າໃຈ. ບາງທີ
ການຫຼິ້ນກິດຈະກຳຕ່າງໆມັນກະໄປລົບກວນພະເນນທີ່ຢູ່ໃນວັດແນ່ ມັນກະອາດຈະບໍ່
ຄ່ອຍສະດວກ. ເຮົາກະເລີຍທຳເລື່ອງ ທີ່ຈະຂໍຍ້າຍໄປຢູ່ຂ້າງນອກ ໄປຢູ່ຫຼັງວັດນັ້ນແຫຼະ
ກະບໍ່ໄກຈາກວັດດອກ ແຕ່ວ່າໄປສ້າງຢູ່ຂ້າງນອກ ໃຫ້ເປັນເອກະເທດ ເປັນສັດສ່ວນ
ຈະເລີນພອນ. ກະສ້າງອາຄານເຮັດຕັ້ງແຕ່… ສຳເລັດເມື່ອປີ 2561. ເນື້ອທີ່ກະບໍ່ຫຼາຍ
ປະມານ 10 ໄຫຼ່. ກະເປັນຕຶກອາຄານສີ່ຊັ້ນ ສອງຫຼັງ. ກະບັນຈຸຄົນໄດ້ທັງໝົດກະ 2
ພັນກວ່າຄົນ.
ພຸດທະສອນ: ວິທະຍາໄລນີ້ມີມູນຄ່າເທົ່າໃດ?
ອາຈານ: ອາຄານຫຼັງໃໝ່ທີ່ເຮົາກໍ່ສ້າງນີ້ ທັງໝົດນີ້ 120 ລ້ານ (ບາດ) ຊຶ່ງຮູບແບບຂອງ
ອາຄານ ກະຂໍຢ້ອນກັບໄປໜ້ອຍນຶ່ງ ເປັນນຶ່ງວ່າກະໄດ້ແຮງບັນດານໃຈຈາກຫຼາຍປີ
ກ່ອນ ໄດ້ມີໂອກາດມາ ອາເມຣິກາ ລະກະທາງຍາດໂຍມ ທາງ ອາເມຣິກາ ເພິ່ນກະພາ
ໄປສຶກສາດູງານຕາມມະຫາວິທະຍາໄລຕ່າງໆກໍເລີຍໄປເຫັນຮູບແບບອາຄານຂອງມະ
ຫາວິທະຍໄລ ຈອຣ໌ຈ ເມເຊິນ ເນາະທີ່ຢູ່ ອາເມຣິກາ ນີ້ແຫຼະ ມາລະກະເອີ່.. ໜ້າຈະເອົາ
ໄປປັບໃຊ້ ກັບຈັງຫວັດນະຄອນພະນົມ ໄປປັບໃຊ້ກັບມະຫາວິທະຍາໄລສົງ ຈະເລີນ
ພອນ. ກະເລີຍໄດ້ແນວຄວາມຄິດໂຕນີ້ໄປ ລະກະໄປປຶກສາກັບ Architect (ຊ່າງອອກ
ແບບ) ວ່າຕ້ອງການແບບນີ້ໆ, ເລົ່າຄອນເຊັບໃຫ້ເພິ່ນຟັງ ເພິ່ນກະອອກແບບໃຫ້ຈະ
ເລີນພອນ. ຊຶ່ງກະເປັນອາຄານທີ່ສວຍງາມຈະເລີນພອນ.
ພຸດທະສອນ: ວິທະຍາໄລສົງເພິ່ນສອນຫຍັງແດ່?
ອາຈານ: ຕອນນີ້ເຮົາເປີດປະລິນຍາຕີໃນສີ່ສາຂາວິຊາເນາະ, 1 ແມ່ນມີສາຂາພະພຸດ
ທະສາສະໜາ, 2 ສາຂາການສອນພາສາອັງກິດ, 3 ສາຂາສັງຄົມສຶກສາ, 4 ສາຂາລັດ
ຖະສາດ. ອັນນີ້ໃນລະດັບປະລິນຍາຕີ ເປີດສີ່ສາຂາ. ສ່ວນໃນລະດັບທີ່ຕ່ຳກວ່າລະດັບ
ປະລິຍາຕີ ເຮົາເອີ້ນວ່າ ຫຼັກສູດປະກາສະນີຍະບັດ ມັນມີສາມຫຼັກສູດ ທີ່ເຮົາເປີດ, 1
ຫຼັກສູດປະກາສະນີຍາບັດພະພຸດທະສາສະໜາ, 2 ຫຼັກສູດປະກາສະນີຍະບັດການບໍ
ລິຫານກິດຈະການຄະນະສົງ, 3 ຫຼັກສູດປະກາສະນີຍະບັດພຸດທະກະເສດ ມີຢູ່ສາມ
ສາຂາ. ແຕ່ວ່າເປັນຫຼັກສູດທີ່ຕ່ຳກວ່າປະລິນຍາຕີ. ຊຶ່ງລະດັບປະລິນຍາຕີນັ້ນ ຄຸນນະ
ສົມບັດຜູ້ທີ່ຊິມາຮຽນກໍຄືຈະຕ້ອງຈົບ ມໍ 6 ຫຼືວ່າ ມໍ 7 ຈຶ່ງຈະເຂົ້າມາຮຽນໄດ້. ສ່ວນຫຼັກ
ສູດປະກາສະນີຍະບັດ ກະຈົບປໍ 4 ກະໄດ້, ປໍ 5 ປໍ 6 ກະໄດ້ ຫຼື ມໍ 2 ມໍ 3 ມໍ 6 ກະໄດ້
ຈະເລີນພອນທີ່ເຂົ້າມາຮຽນ.
ພຸດທະສອນ: ການເຂົ້າຮຽນນີ້ແມ່ນຕ້ອງໄດ້ເສັງເຂົ້າບໍ?
ອາຈານ: ເສັງເຂົ້າຈະເລີນພອນ, ຕ້ອງເສັງເຂົ້າຄືກັນ
ພຸດທະສອນ: ເສັງຫຍັງແດ່?
ອາຈານ: ເສັງຄວາມຮູ້ທົ່ວໄປ ລະກະຄວາມຮູ້ ກ່ຽວກັບ ສາຂາວິຊາທີ່ເພິ່ນຈະ ເຂົ້າ
ມາຮຽນຈະເລີນພອນ ລະກະທົດສອບຄວາມຮູ້ຄວາມເຂົ້າໃຈທັດສະນະຄະຕິຂອງເພິ່ນ
ຈະເລີນພອນ.
ພຸດທະສອນ: ຄ່າເຂົ້າຮຽນແມ່ນຕ້ອງໄດ້ຈ່າຍຄົນລະເທົ່າໃດ?
ອາຈານ: ຄ່າເຂົາຮຽນກະຄົນນຶ່ງ ຄິດເປັນເທີມເນາະ ເພາະວ່າເປັນລະບົບ Semester, ປີນຶ່ງກະຈະມີສອງເທີມ, ເທີມນຶ່ງກໍຈະປະມານ ສີ່ພັນກວ່າບາດປະມານນີ້
ນະ ບໍ່ເກີນຫ້າພັນຈະເລີນພອນ, ສີ່ພັນກວ່າບາດ. ປີນຶ່ງກະຕົກຢູ່ປະມານ 7-8 ພັນບາດ
ຈະເລີນພອນ ຕໍ່ປີ. ແຕ່ວ່າພໍຂຶ້ນປີສາມປີສີ່ ກະມັນກະຊິຫຼຸດລົງມາຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ມັນກໍຈະ
ແພງແຕ່ສະເພາະເຂົ້າໃໝ່ໆຈະເລີນພອນ ປະມານສີ່ພັນ ຫ້າພັນບາດເຂົ້າໃໝ່ໆ.
ພຸດທະສອນ: ປີນຶ່ງມີນັກຮຽນເຂົ້າມາຈັກຄົນ?
ອາຈານ: ປີນຶ່ງທີ່ເຂົ້າມາໃໝ່ນີ້ກະຊິປະມານ ຮ້ອບກວ່າໆ ຈະເລີນພອນ. ຕາມຈຳນວນ
ສາຂາທີ່ເປີດຮັບກະ ເຮົາຕັ້ງເປົ້າໄວ້ວ່າສາຂາລະສາມສິບຮູບຄົນ ແຕ່ລະສາຂາ.
ພຸດທະສອນ: ຢູ່ວິທະຍາໄລສົງນີ້ ເພິ່ນມີກິດຈະກຳແນວໃດໃຫ້ເຮັດແດ່ນອກຈາກການ
ຮ່ຳຮຽນ?
ອາຈານ: ຄືກິດຈະກຳກໍຈະມີຢູ່ສອງແບບ. ແບບນຶ່ງກະຄືກິດຈະກຳສຳລັບພະສົງ, 2 ກິດ
ຈະກຳສຳລັບນັກສຶກສາ ທີ່ເປັນຄາລະວາດ ກະຈະເປັນອີກແບບນຶ່ງ. ກິດຈະກຳບາງ
ຢ່າງ ກໍຈະສາມາດທຳຮ່ວມກັນ. ແຕ່ວ່າຈຸດເດັ່ນຂອງເຮົາ ກະຄືເລື່ອງການປະຕິບັດທຳ
ເພາະວ່າຂອງເຮົານີ້ ເປັນມະຫາວິທະຍາໄລພະພຸດທະສາສະໜາ ເພາະສະນັ້ນກິດຈະ
ກຳຫຼາຍໆຢ່າງ ກໍຈະໄປກ່ຽວຂ້ອງກັບພະພຸດທະສາສະໜາຫຼາຍ ແລະ ນອກຈາກນັ້ນ
ຫຼັກສູດຂອງເຮົານີ້ຍັງກຳນົດໃຫ້ວ່າ ແຕ່ລະປີເນາະ ຮຽນຫຼັກສູດສີ່ປີມີສິດ ທັງພະເນນ
ທັງຄາລະວາດກໍຈະຕ້ອງໄປປະຕິບັດທຳປີລະ 10 ມື້, ຄືໄປຢູ່ໃນປ່າຫັ້ນລະ ໄປຢູ່ວັດປ່າ
ລະກະໄປນອນຕາມເຕັ້ນຕາມກົດນີ້ແຫຼະຈະເລີນພອນ ໄປປະຕິບັດທຳປີລະ 10 ມື້
ແບບວ່າ ປະຕິບັດທຳກຳມະຖານ. ໃນສ່ວນທີ່ສິດເປັນຄາລະວາດ ພໍຂຶ້ນທີ່ປີສອງແລ້ວ
ເຮົາໃຫ້ນັກສຶກສານີ້ອອກໄປບໍລິການສັງຄົມເຂົາເອີ້ນວ່າ Social Service. ກະ 200
ຊົ່ວໂມງ ເມື່ອຄົບ 200 ຊົ່ວໂມງແລ້ວຈຶ່ງຈະຈົບໃດ. ຕ້ອງສະສົມຕັ້ງແຕ່ຢູ່ປີສອງ ປີສາມ
ປີສີ່ໄປ ຈຳນວນໃຫ້ຄົບ 200 ຊົ່ວໂມງໄປທຳ Social Service ນີ້, ຈຶ່ງຈະມີສິດຮັບປະ
ລິນຍາບັດ. ແຕ່ໃນສ່ວນຂອງພະສົງເນາະ ກະໃຫ້ອອກໄປປະຕິບັດສາສະນະກິດ ກໍຄື
ວ່າໄປທຳງານຮັບໃຊ້ພະພຸດທະສາສະໜາ ປີນຶ່ງຂອງພະສົງນີ້ ບໍ່ແມ່ນ 200 ຊົ່ວໂມງ.
ປີນຶ່ງເພິ່ນໄປທຳງານ. ອາດຈະໄປສອນໜັງສື ອາດຈະໄປພັດທະນາວັດ ຫຼືທຳກິດຈະ
ກຳຫຍັງຕ່າງໆ ທີ່ມັນກ່ຽວຂ້ອງກັບພະພຸດທະສາສະໜາເປັນເວລານຶ່ງປີ.
ພຸດທະສອນ: ຖ້າຜູ້ໃດຈະຮຽນຈົບນີ້ຕ້ອງໄດ້ໄປເຮັດ Social service ແທນທີ່ຈະຂຽນ
ບົດຈົບຊັ້ນບໍ?
ອາຈານ: ບົດກະຕ້ອງຂຽນ, ຈະເລີນພອນ. ເຮັດວິໄຈ ຫຼືທຳການຄົ້ນຄວ້າ (Research)
ເນາະ, ກະທຳ. ແຕ່ວ່າທຳ Social Service ກະຕ້ອງທຳ.
ທ້າຍສຸດອາຈານກໍໄດ້ຝາກຄວາມເວົ້າສຳລັບຜູ້ໃດທີ່ຢາກໄປສຶກສາຢູ່ວິທະຍາໄລ
ສົງຂອງເພິ່ນ
ອາຈານ: ສຳລັບນັກຮຽນທີ່ຈົບມໍ 7 ຈາກທາງ ລາວ ນີ້ຖ້າຫາກວ່າມີຄວາມສົນໃຈຢາກ
ຈະມາຮຽນຢູ່ທີ່ເມືອງໄທ, ກະສາມາດຕິດຕໍ່ໄດ້ທີ່ອັດຕະມາພາບນີ້ແຫຼະ ກະຕິດຕໍ່ໄດ້
ທັງພໍ່ອອກແມ່ອອກ ທັງພະທັງເນນ ກະຄືຮັບສະໝັກທັງໝົດ ແຕ່ວ່າຕ້ອງຈົບມໍ 7 ທີ່ນີ້
ວ່າໃນສ່ວນຂອງພະເນນນັ້ນ ຖ້າຫາກວ່າມີຄວາມສົນໃຈທີ່ຢາກມາຮຽນດ້ານພະພຸດ
ທະສາສະໜານີ້ ອັດຕະມາໃຫ້ທຶນຮຽນຟຣີ ຈຳນວນທັງໝົດ 20 ທຶນສຳລັບທີ່ຈະມາ
ຮຽນພະພຸດທະສາສະໜາ ທີ່ມາທາງລາວນີ້ໃຫ້ 20 ທຶນ ລະກະສ່ວນສາຂາອື່ນໆນີ້
ກະຊິໃຫ້ 10 ທຶນຈະເລີນພອນ. ທັງໝົດກະຊິເປັນ 30 ທຶນ ໃນປີການສຶກສານີ້ໃດ ອັນ
ທີ່ຊິເປີດຮຽນເດືອນນີ້ແຫຼະ ເດືອນມິຖຸນານີ້ແຫຼະ.
ສຳລັບຜູ້ທີ່ເປັນຫ່ວງ ກ່ຽວກັບ ການຂຽນການອ່ານພາສາ ໄທ ນີ້, ດຣ. ພຣະຄູ ສິຣິເຈ
ຕິຢານຸກິດ ກໍໄດ້ເວົ້າວ່າບໍ່ຍາກ, ຮຽນສອງສາມເດືອນກໍອ່ານໄດ້ຂຽນເປັນແລ້ວ.
