ອິຣ່ານໄດ້ຫັນປ່ຽນ ທາດຢູເຣນຽມຂອງຕົນ ທີ່ໄດ້ຮັບການເສີມ
ສະມັດຖະພາບ ເປັນເກຣດຜະລິດອາວຸດໄດ້ນັ້ນ ມາເປັນຮູບ
ແບບທີ່ເປັນອັນຕະລາຍນ້ອຍລົງ ແລະຍາກຂຶ້ນທີ່ຈະນຳໄປໃຊ້
ຜະລິດອາວຸດນິວເຄລຍອິງຕາມອົງການພະລັງງານປາລະມະນູ
ສາກົນຂອງສະຫະປະຊາຊາດ ຊຶ່ງການເຄື່ອນໄຫວດັ່ງກ່າວນີ້
ແມ່ນເປັນການປະຕິບັດຕາມ ຂໍ້ຕົກລົງຊົ່ວຄາວ ທີ່ໄດ້ບັນລຸກັບ
ບັນດາອຳນາດຕາເວັນຕົກ ກ່ຽວກັບໂຄງການນິວເຄລຍຂອງ
ອິຣ່ານໃນປີກາຍນີ້ ເພື່ອແລກປ່ຽນກັບການຜ່ອນຄາຍການລົງ
ໂທດຕໍ່ອິຣ່ານນັ້ນ. ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ Henry Ridgwell ມີ
ລາຍງານມາຈາກ London ຊຶ່ງດາຣາຈະນຳມາສະເໜີທ່ານ.
ອົງການພະລັງງານປາລະມະນູສາກົນ ຫລື IAEA ກ່າວໃນວັນຈັນຜ່ານມານີ້ວ່າ ອິຣ່ານ
ໄດ້ຫັນປ່ຽນ ທາດຢູເຣນຽມທີ່ໄດ້ຮັບການເສີມສະມັດຖະພາບ ຫລືຄຸນນະພາບ ຂຶ້ນ 20
ເປີເຊັນ ທັງໝົດຂອງຕົນນັ້ນ ໄປເປັນຮູບແບບທີ່ອັນຕະລາຍນ້ອຍລົງແລ້ວ.
ທາດຢູ ເຣນຽມທີ່ໄດ້ຮັບການເສີມສະມັດຖະພາບຂຶ້ນນັ້ນ ສາມາດນຳໄປ ໃຊ້ຜະລິດ
ອາວຸດນິວເຄລຍໄດ້. ອິຣ່ານປະຕິເສດວ່າ ຕົນບໍ່ໄດ້ພະຍາຍາມຈະເຮັດລະເບີດນິວ
ເຄລຍ ແລະຢືນຢັດວ່າໂຄງການຂອງຕົນແມ່ນ ເພື່ອນຳໃຊ້ໃນທາງພົນລະເຮືອນ.
ລາຍງານຂອງອົງການ IAEA ມີຂຶ້ນ ຫລັງຈາກທີ່ອິຣ່ານກັບບັນດາອຳນາດຕາເວັນຕົກ
ໄດ້ ຕົກລົງກັນເມື່ອວັນເສົາຜ່ານມາ ທີ່ຈະຕໍ່ເວລາ ກຳນົດເສ້ນຕາຍສຳຫລັບໃຫ້ບັນລຸຂໍ້
ຕົກລົງໄລຍະຍາວກັນ ກ່ຽວກັບອະນາຄົດຂອງໂຄງການນິວເຄລຍຂອງອິຣ່ານນັ້ນ
ອອກໄປຈົນຮອດເດືອນພະຈິກ.
ແຕ່ທ່ານ Mark Fitzpatrick ຈາກສະຖາບັນນາໆຊາດສຳຫລັບການສຶກສາຍຸທະສາດ
ກ່າວວ່າ ເລື້ອງນັ້ນແມ່ນຍັງຢູ່ໄກຫລາຍ.
ທ່ານ Mark Fitzpatrick ເວົ້າວ່າ “ພວກເຂົາເຈົ້າສາມາດຕົກລົງກັນໄດ້ ວ່າຈະ
ຢຸດການລົງໂທດ ຢຸດໂຄງການເສີມສະມັດຖະພາບທາດຢູເຣນຽມ ຫາກແຕ່ວ່າ
ອິຣ່ານບໍ່ຍອມຕົກລົງທີ່ຈະຕັດລົງ ແລະນັ້ນແຫລະຄືບັນຫາຄາຄໍ.”
ເບິ່ງວີດີໂອ ພາສາລາວ ກ່ຽວກັບລາຍງານນີ້:
ໃນການຖະແຫລງຫລັງຈາກທີ່ທັງສອງຝ່າຍໄດ້ຕົກລົງ ຕໍ່ກຳນົດເສ້ນຕາຍອອກໄປເມື່ອ
ວັນເສົານັ້ນ ຫົວໜ້າຝ່າຍກິດຈະການຕ່າງປະເທດຂອງສະຫະພາບຢູໂຣບ ກໍຄື EU
ທ່ານນາງ Catherine Ashton ຍອມຮັບວ່າ ຍັງມີວຽກງານຫລວງຫລາຍ ລໍຖ້າຢູ່
ຂ້າງໜ້າ.
ທ່ານນາງ Ashton ເວົ້າວ່າ “ກໍຈິງຢູ່ທີ່ພວກເຮົາໄດ້ທຳ ຄວາມກ້າວໜ້າຢ່າງ
ເປັນຮູບປະທຳ ກ່ຽວກັບບັນຫາບາງດ້ານ ແລະໄດ້ພາກັນຮ່າງບົດເນື້ອໃນ
ຂອງແຜນປະຕິບັດການຮອບດ້ານຮ່ວມກັນ ແຕ່ກໍຍັງມີຊ່ອງຫວ່າງທີ່ສຳຄັນ
ຫລາຍຢູ່ກ່ຽວກັບບັນຫາຫລັກໆບາງອັນ ທີ່ຈະຕ້ອງການເວລາ ແລະຄວາມພະຍາຍາມຕື່ມອີກ ຈຶ່ງຈະສາມາດແກ້ໄຂໄດ້.”
ທ່ານນາງ Catherine Ashton ມີກຳນົດຈະກ້າວລົງຈາກຕຳແໜ່ງຂອງທ່ານນາງ ໃນ
EU ກ່ອນທ້າຍປີນີ້ ຊຶ່ງເປັນໄປໄດ້ວ່າ ມັນຈະສ້າງຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຕື່ມຂຶ້ນ ໃຫ້ແກ່ການ
ເຈລະຈາຕໍ່ຮອງກັນໃນອະນາຄົດ.
ທ່ານ Fitzpatrick ບໍ່ແນ່ໃຈວ່າ ຈະມີການບັນລຸຂໍ້ຕົກລົງກັນໃດໆໄດ້ ພາຍໃນເວລາ 4
ເດືອນຕໍ່ໜ້ານີ້.
ທ່ານ Fitzpatrick ເວົ້າວ່າ “ ແຕ່ວ່າໃນລະຫວ່າງນີ້ ໂຄງການຂອງອິຣ່ານກໍແມ່ນ
ໄດ້ຖືກອັດໄວ້ແລ້ວ. ອິຣ່ານບໍ່ສາມາດທີ່ຈະຫຍັບເຂົ້າໄປ ຫາການພັດທະນາອາ
ວຸດໄດ້ໃກ້ກ່ວານີ້ອີກ ແຕ່ພວກເຂົາກໍເວົ້າວ່າ ຈັ່ງໃດ ອັນນັ້ນກໍບໍ່ແມ່ນຈຸດປະສົງ
ຂອງພວກເຂົາຢູ່ແລ້ວ. ສະຫລູບແລ້ວ ກໍແມ່ນວ່າ ການທູດເຮັດວຽກໄດ້ຜົນ
ໂຄງການຂອງອິຣ່ານໄດ້ຖືກຢຸດໄວ້ ເຖິງແມ່ນພວກເຮົາບໍ່ມີທາງອອກຢ່າງສົມ
ບູນກໍຕາມ ແລະກໍຄົງຈະບໍ່ມີທາງ. ໃນໄລຍະສີ່ເດືອນ ບາງທີ ພວກເຮົາອາດຈະ
ຕ້ອງໄດ້ມາຕີລາຄາກັນໃໝ່ ແລ້ວກໍຢຸດໂຄງການຕໍ່ໄປ ແລະຕໍ່ເວລາເສ້ນຕາຍ
ອອກໄປອີກ.”
ເພື່ອແລກປ່ຽນກັບການທີ່ອິຣ່ານໄດ້ຫັນປ່ຽນ ທາດຢູເຣນຽມ
ທີ່ໄດ້ຮັບ ການປັບປຸງຄຸນນະພາບ ຂຶ້ນ 20 ເປີເຊັນ ທັງໝົດ
ຂອງຕົນ ໄປເປັນຮູບແບບທີ່ໃຊ້ຜະລິດລະເບີດບໍ່ໄດ້ນັ້ນ
ສະຫະລັດຈະປ່ອຍຊັບສິນຂອງອິຣ່ານຈຳນວນ 2800 ລ້ານ
ດອລລ່າ ທີ່ຕົນໄດ້ກັກໄວ້ນັ້ນ ແຕ່ວ່າການລົງໂທດຕ່າງໆຕໍ່ອິ
ຣ່ານ ແມ່ນຈະຍັງຢູ່ຄືເກົ່າ. ຢ່າງໃດກໍຕາມ ທັງສອງຝ່າຍກໍ
ຍິນດີນຳ ຄວາມມຸ່ງມັ້ນທີ່ຈະເຈລະຈກັນຕໍ່ໄປ ອິງຕາມ ທ່ານ
Nigel Kushner ຈາກບໍລິສັດ W Legal ທີ່ລອນດອນ ຊຶ່ງ
ເປັນນັກຊ່ຽວຊານກ່ຽວກັບການລົງໂທດແລະການຄ້າກັບອິຣ່ານ.
ທ່ານ Nigel Kushner ເວົ້າວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າມີລູກຄ້າຈຳນວນນຶ່ງ ທີ່ຕ້ອງການ
ຢ່າງທີ່ສຸດ ຢາກຈະກັບຄືນໄປມີສາຍພົວພັນທາງທຸລະກິດທີ່ໄດ້ກຳໄລຫລາຍ
ທີ່ເຂົາເຈົ້າເຄີຍມີກັບອິຣ່ານນັ້ນ ແລະຂໍ້ຄວາມຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ສຳຫລັບພວກ
ເຂົາເຈົ້າໃນເວລານີ້ ກໍຄື ເຈົ້າຈະກັບໄປເຮັດທຸລະກິດຄືເກົ່າບໍ່ໄດ້ດອກ. ແຕ່ວ່າ
ເຮັດວຽກການຕະຫລາດຂອງເຈົ້າໂລດ ກໍຄື ບິນໄປອິຣ່ານ ທຳການພົບປະຫາ
ລື ສົນທະນາເລື້ອງຂໍ້ຕົກ ລົງຕ່າງໆ ທີ່ເຈົ້າອາດຈະເຮັດໄດ້ ຫລັງຈາກທີ່ມີການ
ຍົກເລີກການລົງໂທດແລ້ວ ແຕ່ວ່າ ແນ່ນອນ ຕ້ອງເຮັດໃນລັກສະນະທີ່ຖືກຕ້ອງ
ຕາມກົດໝາຍ.”
ບັນດາປະເທດຕາເວັນຕົກ ແລະອິຣ່ານ ຍັງບໍ່ໄດ້ຕັດສິນໃຈເທື່ອວ່າ ເວລາໃດ ການເຈລະ
ຈາກັນຮອບຕໍ່ໄປ ຈະມີຂຶ້ນ ແລະຢູ່ປະເທດໃດ ພຽງແຕ່ເວົ້າວ່າ ມັນຈະເກີດຂຶ້ນໃນຫລາຍໆອາທິດຕໍ່ໜ້ານີ້.
ລຳດັບເຫດການກ່ຽວກັບ ການເຈລະຈາເລື້ອງນິວເຄລຍ ຂອງອິຣ່ານ:
(ເອົາເຄີເຊີ ວາງໃສ່ຂ້າງຊ້າຍແຖວຕັ້ງ ແລ້ວຄລິກລູກສອນເພື່ອເບິ່ງລຳດັບເຫດການ)
