ເຫດການລະເບີດໃນວັນທີ 17 ຕຸລາ ຢູ່ໂຮງໝໍ ອາລີ ອາຣັບ (Ahli Arab) ໃນເຂດກາຊາ ໄດ້ກາຍເປັນນຶ່ງໃນບັນດາຫົວຂໍ້ຂ່າວທີ່ບໍ່ຈິງ ທີ່ຖືກສວຍໃຊ້ຫລາຍທີ່ສຸດຂອງສົງຄາມ ລະຫວ່າງຮາມາສ-ອິສຣາແອລ ຮອດທຸກວັນນີ້. ສອງຝ່າຍດັ່ງກ່າວໄດ້ປະຕິເສດບໍ່ຍອມຮັບເອົາຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະໄດ້ຖິ້ມໂທດໃສ່ກັນແລະກັນ. ລັດຖະບານ, ອົງການບໍ່ຂຶ້ນ ກັບລັດຖະບານ (NGO), ຫນັງສືພິມ ແລະ ນັກຄົ້ນຄວ້າໄດ້ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນ ຖ້າບໍ່ແມ່ນຝ່າຍນຶ່ງກໍແມ່ນຝ່າຍນຶ່ງ. ການປະທ້ວງຂອງມະຫາຊົນ, ການປະທະກັນທາງດ້ານການທູດ ແລະ ຄວາມຢ້ານກົວວ່າ ສົງຄາມຈະບານປາຍແມ່ນເພີ່ມສູງຂຶ້ນ.
ໃນກໍລະນີຂອງໂຮງຫມໍ ອາລີ ອາຣັບນັ້ນ ການເວົ້າຕົວະ, ການຄາດຄະເນ ແລະການກ່າວຫາແບບບໍ່ມີຫຼັກຖານແມ່ນກໍາລັງຊ່ວຍກຸ່ມຮາມາສ ຊຶ່ງເປັນກຸ່ມປາແລສໄຕນ໌ ທີ່ປົກຄອງເຂດ ກາຊາ ໃນສົງຄາມຂໍ້ມູນຂ່າວສານຕໍ່ຕ້ານອິສຣາແອລ.
ໃນທັນທີທັນໃດຫຼັງຈາກມີການລະເບີດ, ກຸ່ມຮາມາສ ໄດ້ອ້າງວ່າ ການບຸກໂຈມຕີທາງອາກາດຂອງອິສຣາແອລ ແມ່ນເປັນຜູ້ຮັບຜິດຊອບໃນການໂຈມຕີດັ່ງກ່າວ, ແລະເວົ້າວ່າ ມັນແມ່ນ “ການກໍ່ອາຊະຍາກຳຂ້າລ້າງເຜົ່າພັນ” ທີ່ໄດ້ສັງຫານພົນລະເຮືອນຢ່າງໜ້ອຍ 500 ຄົນ.
ສື່ມວນຊົນຕ່າງໆ ລວມທັງ New York Times ໃນເບື້ອງຕົ້ນໄດ້ພິມເຜີຍແຜ່ຫົວຂໍ້ທີ່ສະໜັບສະໜູນຄໍາເວົ້າຂອງກຸ່ມຮາມາສ.
ສອງມື້ຕໍ່ມາ, ອຳນາດການປົກຄອງປາແລສໄຕນ໌ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ສະໜອງຫຼັກຖານເພື່ອສະໜັບສະໜູນການກ່າວອ້າງຂອງຕົນ ທີ່ເວົ້າວ່າ ມັນເປັນການໂຈມຕີທາງອາກາດ ຫຼືເວົ້າວ່າ ອິສຣາແອລ ເປັນຜູ້ດຳເນີນການນັ້ນເທື່ອ.
ອິສຣາແອລໄດ້ໃຊ້ເວລາສອງສາມຊົ່ວໂມງເພື່ອຕອບໂຕ້ຕໍ່ຂໍ້ກ່າວຫາ ແລະເຄິ່ງມື້ ກ່ອນທີ່ຈະ ເປີດເຜີຍສິ່ງທີ່ຕົນເວົ້າວ່າ ເປັນຫຼັກຖານທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ເປັນການຍິງລູກຈະຫຼວດທີ່ຜິດພາດໂດຍກຸ່ມລັດອິສລາມຈີຮາດ ຊຶ່ງເປັນອົງການທະຫານອິສລາມຂອງປາແລສໄຕນ໌ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນເຂດກາຊາ, ທີ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດການລະເບີດຂຶ້ນ.
ປະທານາທິບໍດີສະຫະລັດ, ທ່ານໂຈ ໄບເດັນ ໄດ້ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນຕໍ່ການປະເມີນເຫດການດັ່ງກ່າວ ໂດຍອ້າງເຖິງຂໍ້ມູນລັບຂອງສະຫະລັດ.
ໃນການລາຍງານກ່ຽວກັບເຫດການດັ່ງກ່າວ, ໂຄສົກໂທລະພາບ RT ຂອງລັດຖະບານ ຣັດເຊຍ ໄດ້ສະເໜີຂໍ້ມູນທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ເລື້ອງລາວທີ່ວ່ານີ້ ໃຫ້ເອນອຽງໄປເຂົ້າຂ້າງກຸ່ມຮາມາສ.
ໃນບົດສະຫຼຸບຂອງການກ່າວຫາ ແລະການກ່າວຫາທາງອາຍາຄືນອີກນັ້ນ, ໂທລະພາບ RT ລາຍງານວ່າ:
"ເຈົ້າໜ້າທີ່ປາແລສໄຕນ໌ ໄດ້ກ່າວຫາອິສຣາແອລວ່າ ແນເປົ້າໃສ່ສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວ ໃນຂະນະທີ່ອິສຣາແອລ ຖິ້ມໂທດໃນເຫດລະເບີດນັ້ນ ໃສ່ລູກຈະຫຼວດທີ່ຍິງພາດເປົ້າໝາຍໂດຍກຸ່ມຫົວຮຸນແຮງຈີຮາດ, ເຖິງແມ່ນວ່າໂຄສົກລັດຖະບານ ຈະປາກົດວ່າ ໄດ້ອ້າງເອົາຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນທັນທີທັນໃດ ຫຼັງການໂຈມຕີນັ້ນກໍຕາມ."
ນັ້ນແມ່ນບໍ່ຖືກຕ້ອງ. ບໍ່ມີໂຄສົກລັດຖະບານອິສຣາແອລຄົນໃດ ໄດ້ຮັບຜິດຊອບຕໍ່ການໂຈມຕີໂຮງໝໍດັ່ງກ່າວ, ແລະຫລັກຖານສະແດງໃຫ້ເຫັນຫລາຍຂຶ້ນວ່າ ມັນບໍ່ແມ່ນ "ການໂຈມຕີ" ແຕ່ມັນແມ່ນການລະເບີດຂອງລູກຈະຫຼວດທີ່ເຮັດວຽກຜິດປົກກະຕິ.
ບຸກຄົນ ທີ່ໂທລະພາບ RT ອ້າງເຖິງວ່າ ເປັນ "ໂຄສົກ" ຂອງລັດຖະບານອິສຣາແອລນັ້ນແມ່ນ ນັກຂ່າວ ຮານານຢາ ນາຟຕາລີ (Hananya Naftali), ຜູ້ທີ່ໄດ້ກ່າວຢູ່ໃນຂໍ້ຄວາມຂຽນລົງໃນ X ວ່າ ອິສຣາແອລ ໄດ້ດໍາເນີນການໂຈມຕີທາງອາກາດແນໃສ່ໂຮງຫມໍ ທີ່ໃຊ້ເປັນຖານທັບຂອງພວກຫົວຮຸນແຮງຮາມາສ. ຂໍ້ຄວາມດັ່ງກ່າວ ພໍດີອອກມາພ້ອມກັບລາຍງານເບື້ອງຕົ້ນກ່ຽວກັບການ ລະເບີດຢູ່ໂຮງໝໍ ອາລີ ອາຣັບ. ທ້າວ ນາຟຕາລີ ບໍ່ໄດ້ໃຫ້ລາຍລະອຽດໃດໆ ຫຼື ຊື່ຂອງຜູ້ທີ່ເປັນແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ, ແລະໃນເວລາຕໍ່ມາ ກໍໄດ້ລຶບຂໍ້ຄວາມຂອງຕົນທີ່ຂຽນລົງນັ້ນອອກ. ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ບັນດາກຸ່ມ ແລະສື່ມວນຊົນທີ່ສະໜັບສະໜູນກຸ່ມຮາມາສ ໄດ້ໃຊ້ມັນເປັນ “ຫຼັກຖານ” ເພື່ອຕ້ອງຕິ ອິສຣາແອລ. ລາຍງານຂອງໂທລະພາບ RT ແມ່ນພຽງແຕ່ຕົວຢ່າງອັນນຶ່ງ ເທົ່ານັ້ນ.
ທ້າວ ນາຟຕາລີ ແມ່ນໃຜ ແລະມີຫຍັງທີ່ເຮັດໃຫ້ການຂຽນຂໍ້ຄວາມຂອງລາວ ມີຄຸນຄ່າພຽງພໍທີ່ຈະກາຍເປັນສ່ວນສໍາຄັນຂອງການໂຄສະນາການຕໍ່ຕ້ານອິສຣາແອລ?
ທ້າວ ນາຟຕາລີ ແມ່ນຜູ້ມີອິດທິພົນທາງດ້ານສື່ສັງຄົມ ແລະເປັນຄົນເວົ້າລາຍການທາງ YouTube ທີ່ສະໜັບສະໜູນອິສຣາແອລ, ເຊິ່ງມີລາຍງານວ່າ ເປັນທີ່ປຶກສາດ້ານຂ່າວສານ ທີ່ບໍ່ເປັນທາງການຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ອິສຣາແອລ, ທ່ານເບນຈາມິນ ເນຕັນຢາຮູ. ປັດຈຸບັນນີ້, ຊື່ຂອງລາວບໍ່ໄດ້ຖືກຈົດຢູ່ໃນຖານຂໍ້ມູນຂອງໂຄສົກລັດຖະບານອິສຣາແອລ ແລະທີ່ປຶກສາດ້ານຂ່າວສານສະບັບປັບປຸງຄັ້ງຫຼ້າສຸດ ໃນວັນທີ 23 ກໍລະກົດ 2023.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ, ທ້າວ ນາຟຕາລີ "ຈະບໍ່ຮັບໃຊ້ຢູ່ໃນຝ່າຍຂອງທ່ານເນຕັນຢາຮູ" ໃນໄລຍະທີ່ມີການຂັດແຍ້ງກັນ, ອີງຕາມການສໍາພາດທີ່ລາວໄດ້ໃຫ້ກັບອົງການຂ່າວ All Israel News ທີ່ຕັ້ງຢູ່ເຈຣູຊາເລັມ.
ບໍ່ມີການຊີ້ບອກໃດໆເລີຍວ່າ ທ້າວ ນາຟຕາລີ ເປັນຄົນທີ່ມີຂໍ້ມູນລັບຂອງລັດຖະບານອິສຣາແອລ ກ່ຽວກັບປະຕິບັດການສູ້ລົບຂອງກອງທັບອາກາດອິສຣາແອລ ຢູ່ເຂດກາຊາ.
ຕໍ່ມາທ້າວ ນາຟຕາລີ ໄດ້ຂຽນຄຳຂໍໂທດທີ່ໄດ້ເອົາຂໍ້ຄວາມນັ້ນ ໂພສລົງ ໂດຍຂຽນວ່າ:
"ໃນກ່ອນຫນ້ານັ້ນ ມື້ນີ້ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເອົາບົດລາຍງານທີ່ພິມໃນ @reuters ກ່ຽວກັບການ ຖິ້ມລະເບີດຢູ່ໂຮງຫມໍ ໃນເຂດກາຊາ ທີ່ເວົ້າຜິດວ່າ ອິສຣາແອລໄດ້ໂຈມຕີໂຮງຫມໍນັ້ນ ໄປເຜີຍແຜ່. ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຜີຍແຜ່ຂໍ້ມູນນີ້ຢ່າງຜິດໆ ນີ້ຢູ່ໃນຂໍ້ຄວາມໂພສລົງທີ່ຖືກລຶບໄປແລ້ວ ເຊິ່ງຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ອ້າງອີງເຖິງການໃຊ້ໂຮງໝໍນັ້ນ ເປັນປະຈຳຂອງກຸ່ມຮາມາສ ເພື່ອເປັນບ່ອນເກັບມ້ຽນອາວຸດ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວກໍ່ການຮ້າຍ. ຂ້າພະເຈົ້າຂໍໂທດສໍາລັບຄວາມຜິດພາດນີ້.
ໂຄສົກໄດ້ຂຽນໃນທວີດເຕີ້ ວ່າ:
“ເນື່ອງຈາກວ່າ IDF [ກຳລັງປ້ອງກັນຊາດອິສຣາແອລ] ບໍ່ໄດ້ຖິ້ມລະເບີດໃສ່ໂຮງໝໍ, ຂ້າພະເຈົ້າສົມມຸດເອົາເອງວ່າ ອິສຣາແອລ ໄດ້ແນເປົ້າໝາຍໃສ່ຖານທັບຂອງກຸ່ມ ຮາມາສ ແຫ່ງນຶ່ງຢູ່ໃນເຂດກາຊາ.
"ມັນເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນດີວ່າ ກຸ່ມຮາມາສກໍາລັງໃຊ້ພົນລະເຮືອນເປັນມະນຸດກໍາບັງ, ມັນເປັນອາຊະຍາກໍາສົງຄາມ ແລະອາຊະຍາກໍາຕ້ານມະນຸດຊາດ, ນີ້ຄວນຈະເປັນຈຸດເພັ່ງເລັງໃສ່."
ຫຼັກຖານທີ່ປາກົດຂຶ້ນມາໃຫ້ເຫັນແມ່ນສະຫນັບສະຫນູນການກ່າວອ້າງຂອງອິສຣາແອລທີ່ວ່າລູກຈະຫຼວດຂອງກຸ່ມຈີຮາດອິສລາມ ທີ່ຍິງຜິດພາດເຮັດໃຫ້ເກີດການສັງຫານທີ່ໂຫດຮ້າຍ ດັ່ງກ່າວ.
ມີລາຍງານໃນເບື້ອງຕົ້ນວ່າ ໂຮງໝໍຖືກຖະຫຼົ່ມດ້ວຍສຽງລະເບີດ, ຊຶ່ງໃນຄວາມເປັນຈິງແລ້ວ, ລະເບີດໄດ້ຕົກໃສ່ລານຈອດລົດຢູ່ເດີ່ນໂຮງໝໍ.
ນັ້ນລວມເຖິງການທີ່ບໍ່ມີຂຸມຂະໜາດໃຫຍ່ ຊຶ່ງອິສະຣາແອລກ່າວວ່າ ຖ້າເປັນການໂຈມຕີທາງອາກາດມັນຈະຕ້ອງເຮັດໃຫ້ເກີດຂຸມແບບນັ້ນ.
ພວກນັກຄົ້ນຄວ້າອິດສະຫລະ ທີ່ໃຊ້ຊອຟແວແຫລ່ງຂໍ້ມູນທີ່ເປີດ ຫລື open-source ຍັງເວົ້າວ່າ ຫຼັກຖານຈາກຮູບຖ່າຍຂອງສະຖານທີ່ທີ່ລະເບີດຂຶ້ນຂອງໂຮງຫມໍ ອາລີ ບໍ່ກົງກັນກັບການໂຈມຕີທາງອາກາດ.
ພວກເຂົາເຈົ້າໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ ຫລັງຄາຂອງຕຶກອາຄານທີ່ຢູ່ໃກ້ຄຽງ, ຜ້າໃບບັງແດດ, ກະເບື້ອງຫລັງຄາແລະແຜງເກັບພະລັງງານແສງຕາເວັນສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນຍັງຢູ່ຄືເກົາ ຫຼັງຈາກມີການລະເບີດຂຶ້ນແລ້ວ.
ຫຼັກຖານຂອງຊິ້ນສ່ວນລູກສອນໄຟທີ່ຈະມາພ້ອມກັນກັບການໂຈມຕີທາງອາກາດຂອງ IDF ກໍຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຖືກນໍາເອົາມາສະແດງໃຫ້ເຫັນເທື່ອ.
ພວກນັກຄົ້ນຄວ້າ ແລະເຈົ້າໜ້າທີ່ສະຫະລັດທີ່ບໍ່ປະສົງບອກນາມກ່າວວ່າ ອີງຕາມຫຼັກຖານ ໃນຮູບທີ່ມີຢູ່, ຄວາມເສຍຫາຍສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນເກີດຈາກໄຟໄຫມ້ທີ່ເກີດຕາມມາ, ແລະບໍ່ແມ່ນເກີດຈາກການລະເບີດໃນເບື້ອງຕົ້ນ, ເຊິ່ງເກີດຂຶ້ນໃນລະດັບພື້ນດິນ.
ອີງຕາມ IDF ແລ້ວ, ກຸ່ມຈີຮາດອິສລາມໄດ້ຍິງລູກສອນໄຟໂຈມຕີ 10 ລູກມາຈາກທາງສຸສານທີ່ຢູ່ໃກ້ຄຽງກັນນັ້ນໃນເວລາ 6:50 ໂມງຕອນແລງ. ລາຍງານເບື້ອງຕົ້ນກ່ຽວກັບເຫດລະເບີດຢູ່ໂຮງໝໍອາລີແມ່ນໄດ້ຮັບໃນເວລາ 6:59 ໂມງຕອນແລງ. ອິສຣາແອລຍັງໄດ້ເປີດເຜີຍສຽງທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າອ້າງວ່າ ມີພວກຫົວຮຸນແຮງຮາມາສເວົ້າວ່າ ການລະເບີດແມ່ນມາ ຈາກການຍິງລູກສອນໄຟໂດຍກຸ່ມຈີຮາດອິສລາມ.
ອິສຣາແອລຍັງເວົ້າອີກວ່າ ຂໍ້ມູນຈາກເຄື່ອງເຣດາແມ່ນສະຫນັບສະຫນູນການກ່າວອ້າງຂອງຕົນ ທີ່ເວົ້າວ່າ ມີລູກສອນໄຟຍິງໄປທາງທິດຕາເວັນຕົກສຽງໃຕ້ຂອງໂຮງຫມໍ ໃນເວລາ ທີ່ເກີດເຫດລະເບີດນັ້ນ.
ນັ້ນແມ່ນກົງກັບຂໍ້ສະຫຼຸບເບື້ອງຕົ້ນຂອງລັດຖະບານທ່ານໄບເດັນ.
ທ່ານນາງເອດຣຽນ ວັດສັນ ປະຈຳ ສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງແຫ່ງຊາດຂອງ ທຳນຽບຂາວ ກ່າວໃນທວີດເຕີ ວ່າ:
"ໃນຂະນະທີ່ພວກເຮົາສືບຕໍ່ເກັບກໍາຂໍ້ມູນຢູ່ນີ້, ການປະເມີນໃນປັດຈຸບັນຂອງພວກເຮົາ, ອີງໃສ່ການວິເຄາະຮູບພາບຢູ່ຂ້າງເທິງ, ການດັກສະກັດ ແລະຈາກຂໍ້ມູນໃນຊອຟແວ open source ກໍແມ່ນວ່າ ອິສຣາແອລບໍ່ແມ່ນຜູ້ທີ່ຕ້ອງຮັບຜິດຊອບຕໍ່ການລະເບີດທີ່ໂຮງຫມໍ ໃນເຂດກາຊາ ໃນມື້ວານນີ້."
ບັນດານັກຊ່ຽວຊານພາຍນອກ ຍັງບໍ່ສາມາດໄປຢ້ຽມຢາມສະຖານທີ່ເກີດເຫດລະເບີດຢູ່ເຂດກາຊານັ້ນເທື່ອ, ເຮັດໃຫ້ຄວາມພະຍາຍາມໃນການຢັ້ງຢືນຢ່າງອິດສະຫລະ ມີຄວາມສັບສົນ.