ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ (EDL) ປະເຊີນກັບບັນຫາໜີ້ສິນຫລາຍຂຶ້ນ ໂດຍມີ
ສາເຫດມາຈາກການກູ້ຢືມເງິນ ທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ ແລະການຈັດເກັບຄ່າຊົມ
ໃຊ້ໄຟຟ້າ ຈາກໜ່ວຍງານຂອງລັດ ບໍ່ໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍ.
ທ່ານ ສົມຈັນ ພິລາລົມ ຮອງຫົວໜ້າຝ່າຍປະຕິບັດການໄຟຟ້າ ໃນເຂດນະຄອນຫລວງ
ວຽງຈັນ ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ ໃນປັດຈະບັນນີ້ ອຳນາດການປົກຄອງເຂດນະຄອນ
ຫລວງວຽງຈັນ ຍັງຕິດຄ້າງການຊຳລະຄ່າພະລັງງານໄຟຟ້າ ໃນມູນຄ່າລວມ ເກີນ
ກວ່າ 40 ຕື້ກີບ ໂດຍເປັນຄ່າພະລັງງານໃນສ່ວນຂອງໄຟເຍືອງທາງ ທັງລະບົບທີ່
ຕິດຕັ້ງທົ່ວເຂດ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ຊຶ່ງການທີ່ບໍ່ມີງົບປະມານສຳລັບສຳລະຄ່າ
ຊົມໃຊ້ໄຟຟ້າດັ່ງກ່າວ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ເກີດແນວຄິດ ທີ່ຈະຂໍການປະກອບສ່ວນຈາກປະ
ຊາຊົນໃນເຂດ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ດ້ວຍການຈັດເກັບເພີ້ມເຂົ້າ ໃນຄ່າຊົມໃຊ້
ພະລັງງານໄຟຟ້າ ລາຍເດືອນຂອງແຕ່ລະຄົວເຮືອນ ຫາກແຕ່ວ່າ ການທີ່ຈະສາ
ມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຕາມແນວຄິດດັ່ງກ່າວໄດ້ນັ້ນ ກໍຈະຕ້ອງຜ່ານການຮັບຮອງ
ຈາກສະພາແຫ່ງຊາດລາວ ຢ່າງເປັນທາງການ ເສຍກ່ອນ ດັ່ງທີ່ທ່ານສົມຈັນ ໄດ້
ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
ກ່ຽວກັບເລື້ອງໜີ້ສິນ 40 ຕື້ກີບນີ້ ກະແມ່ນໄດ້ຄົ້ນຄວ້າຫາວິທີທາງອອກຫລາຍວິທີເຮັດ
ຈັ່ງໃດ ໃຫ້ໜີ້ ມັນໜ້ອຍລົງ ດັ່ງນັ້ນ ກະໄດ້ມີຄຳສະເໜີໂຕນຶ່ງ ເນາະ ເພື່ອໃຫ້ຂັ້ນເທິງ
ຊີ້ນຳກ່ຽວກັບເລື້ອງຈະເອົາ ໜ່ວຍລະ 2 ຫລື 3 ພັນກີບເຂົ້າໃນບິນໄຟຟ້າໄດ້ບໍ່? ຕໍ່
ຄຳຖາມນີ້ ຖືວ່າ ຄະນະພວກເຮົາກະໄດ້ຍິນດີເອົາເຂົ້າ ແຕ່ວ່າບໍ່ທັນໄດ້ຖືກຈັດຕັ້ງປະ
ຕິບັດ ຍ້ອນວ່າ ຈະຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ ກໍຕໍ່ເມື່ອວ່າ ຕ້ອງໄດ້ຜ່ານລັດຖະບານ. ລັດຖະ
ບານຕ້ອງສະເໜີ ໄປຫາສະພາແຫ່ງຊາດ ເພື່ອຈະອອກອະນຸມັດ ວ່າໃຫ້ຈັດຕັ້ງປະ
ຕິບັດ.
ທາງດ້ານ ທ່ານ ຄຳມະນີ ອິນທິລາດ ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງພະລັງງານ ແລະບໍ່ແຮ່
ຍອມ ຮັບວ່າ ພາຍໃຕ້ສະພາບການດັ່ງກ່າວນີ້ ຖືເປັນປັດໄຈຊ້ຳເຕີມ ໃຫ້ລັດວິສາຫະກິດ
ໄຟຟ້າ ລາວ (EDL) ທີ່ກຳລັງປະເຊີນກັບບັນຫາໜີ້ສິນເພີ່ມສູງຂຶ້ນນັບມື້ ເພາະບໍລິສັດດັ່ງ
ກ່າວ ກູ້ຢືນເງິນທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ ເພື່ອນຳມາໃຊ້ເຂົ້າໃນການພັດທະນາແຫຼ່ງຜະລິດ
ພະລັງງານໄຟຟ້າ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕາໜ່າງສາຍສົ່ງກະແສໄຟຟ້າໃນນປະເທດ ຊຶ່ງ
ເມື່ອສົມທັບກັບການຈັດເກັບຄ່າຊົມໃຊ້ໄຟຟ້າບໍ່ໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍນັ້ນ ກໍເປັນອີກບັນຫາ
ນຶ່ງທີ່ສຳຄັນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຄ່າຊົມໃຊ້ໄຟຟ້າໃນພາກລັດຖະບານນັ້ນ ຖືເປັນພາກ
ສ່ວນທີ່ຈັດເກັບຄ່າຊົມໃຊ້ໄຟຟ້າບໍ່ໄດ້ຫຼາຍທີ່ສຸດ ເນື່ອງຈາກການຈັດເກັບລາຍຮັບຂອງ
ລັດຖະບານບໍ່ໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍນັ້ນເອງ.
ທັງນີ້ການຊົມໃຊ້ພະລັງງານໄຟຟ້າໃນລາວໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນຈາກ 989 ເມກະວັດ ເປັນ 1,180
ເມກະວັດໃນປີ 2015-2016 ແລະ ເພີ້ມຂຶ້ນເປັນ 1,157 ມາກະວັດໃນປີ 2017 ຊຶ່ງເປັນ
ອັດຕາການເພີ້ມຂຶ້ນເຖິງ 33 ເປີເຊັນ ເມື່ອທຽບໃສ່ປີ 2016. ສ່ວນໃນປີ 2018 ການຊົມ
ໃຊ້ໄຟຟ້າໃນ ລາວ ຈະເພີ່ມຂຶ້ນເກີນກວ່າ 2,100 ເມກະວັດແລ້ວ ພາຍໃຕ້ສະພາບການ
ດັ່ງກ່າວ ກໍເຮັດໃຫ້ຄາດໝາຍໄດ້ວ່າ ການຊົມໃຊ້ໄຟຟ້າໃນ ລາວ ຈະເພີ້ມຂຶ້ນເປັນ 2,862
ເມກະວັດໃນປີ 2020 ແລະ 7,200 ເມກະວັດໃນປີ 2030 ຕາມລຳດັບ.
ໂດຍໃນປັດຈຸບັນນີ້ ລາວ ມີຕາໜ່າງສາຍສົ່ງກະແສໄຟຟ້າໄປເຖິງປະຊາຊົນແລ້ວ 1 ລ້ານ
ກວ່າ ຄົວເຮືອນ ຄິດເປັນ 90 ເປີເຊັນຂອງຄົວເຮືອນທັງໝົດ ຈຶ່ງຍັງເຫຼືອອີກ 122,800
ກວ່າຄົວເຮືອນ ທີ່ຈະຕ້ອງຂະຫຍາຍຕາໜ່າງສາຍສົ່ງກະແສໄຟຟ້າໄປໃຫ້ເຖິງຕາມເປົ້າ
ໝາຍ ໃນປີ 2020 ແຕ່ການທີ່ຈະສາມາດບັນລຸເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວໄດ້ຢ່າງເປັນຮູບປະທຳ
ນັ້ນ ກໍບໍ່ແມ່ນເລື້ອງງ່າຍ ເພາະຈະຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ເງິນທຶນຢ່າງຫລວງຫລາຍ ໃນຂະນະທີ່
EDL ຍັງຕ້ອງປະເຊີນໜ້າກັບໜີ້ສິນເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງນັ້ນ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ລາວຈະມີເຂື່ອນໄຟຟ້າເຖິງ 100 ໂຄງການ ທີ່ມີກຳລັງຕິດຕັ້ງລວມ
ຫຼາຍກວ່າ 13,000 ເມກະວັດ ສາມາດຜະລິດກະແສໄຟຟ້າໄດ້ 67,000 ລ້ານກິໂລວັດ/
ໂມງ/ປີ ພາຍໃນປີ 2021. ໃນນີ້ ກໍເປັນແຫລ່ງຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້າ ທີ່ມີຢູ່ແລ້ວ 46
ໂຄງການ ມີກຳລັງຕິດຕັ້ງ 6,444 ເມກະວັດ ທີ່ສາມາດຜະລິດກະແສໄຟຟ້າໄດ້ເຖິງ
35,000 ລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງ. ສ່ວນ 54 ໂຄງການທີ່ກຳລັງກໍ່ສ້າງໃນປັດຈະບັນນີ້ ມີກຳ
ລັງຕິດຕັ້ງລວມ 6,618 ເມກະວັດ ສາມາດຜະລິດກະແສໄຟຟ້າໄດ້ເຖິງ 32,000 ລ້ານ
ກິໂລວັດ/ໂມງ.