ບັນດາບໍລິສັດຈາກ ຈີນ ຂໍອະນຸຍາດສຳປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ຄຳ ແລະ ແຮ່ທອງແດງໃນລາວເພີ່ມຂຶ້ນພາຍຫຼັງທີ່ສຳຫຼວດພົບແຫຼ່ງແຮ່ຄຳທີ່ມີປະລິມານກວ່າ 17 ລ້ານໂຕນ ແລະ ແຮ່ທອງແດງ 182 ລ້ານໂຕນ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງແຜນການແລະການລົງທຶນເປີດເຜີຍວ່າມີບໍລິສັດຕ່າງຊາດ 308 ລາຍທີ່ໄດ້ຍື່ນຄຳຮ້ອງເພື່ອຂໍອະນຸຍາດສຳປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຈາກທາງການລາວ ຊຶ່ງກະຊວງແຜນການກຳລັງພິຈາລະນາຢ່າງຮອບດ້ານຢູ່ໃນເວລານີ້ ແລະ ຄາດວ່າຈະພິຈາລະນາແລ້ວສຳເລັດ ແລະ ຄັດເລືອກເອົາບໍລິສັດທີ່ເໝາະສົມຈະໄດ້ອະນຸຍາດສຳປະທານໃນທ້າຍປີ 2022 ນີ້ ໂດຍສ່ວນໃຫຍ່ກໍເປັນບໍລິສັດຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຈາກຈີນທີ່ເປັນເຄືອຂ່າຍຂອງກົມໃຫຍ່ສຳຫຼວດທໍລະນີສາດ ແລະບໍ່ແຮ່ຂອງລັດຖະບານ ຈີນ ທີ່ດຳເນີນການສຳຫຼວດໃນຊ່ວງປີ 2017-2021 ພົບວ່າໃນລາວມີປະລິມານສຳຮອງຂອງແຮ່ຄຳຫຼາຍກວ່າ 17 ລ້ານໂຕນ, ແຮ່ທາອງແດງເກີນກວ່າ 182 ລ້ານໂຕນ ແລະ ຖ່ານຫີນຫຼາຍກວ່າ 375 ລ້ານໂຕນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ບັນດາບໍລິສັດຈີນມອງເຫັນຜົນປະໂຫຍດຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ແລະ ຢ່າງຍາວນານໃນການລົງທຶນຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດດັ່ງກ່າວໃນລາວນັ້ນເອງ.
ທັງນີ້ລັດຖະບານລາວຄາດຫວັງວ່າຈະມີລາຍຮັບຈາກການອະນຸມັດສຳປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຄິດເປັນມູນຄ່າກວ່າ 1,000 ລ້ານໂດລາສຳລັບນຳໃຊ້ໃນການຊຳລະໜີ້ຕ່າງປະເທດຂອງລັດຖະບານລາວໃນປີ 2025 ໂດຍໃນໄລຍະຜ່ານມາລັດຖະບານລາວກໍໄດ້ທົດລອງອະນຸຍາດສຳປະທານຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແບບນຮີບດ່ວນກັບ 50 ບໍລິສັດຈາກຈີນ ແລະ ຢູ່ໃນຂັ້ນກະກຽມເຊັນສັນຍາ 7 ບໍລິສັດຊຶ່ງສາມາດສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າງົບປະມານຂອງລັດໄດ້ໃນມູນຄ່າລວມ 100 ລ້ານໂດລາ ໂດຍ 9 ບໍລິສັດໄດ້ສົ່ງແຮ່ແຫຼັກ 515,000 ໂຕນໄປຈີນ ແລະ ຍັງຈະສົ່ງເພີ່ມອີກກວ່າ 250,000 ໂຕນພາຍໃນທ້າຍປີນີ້ ຈຶ່ງຄາດວ່າຈະເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວມີລາຍຮັບຫຼາຍຂຶ້ນຕາມແຜນການທີ່ໄດ້ສະເໜີຕໍ່ສະພາແຫ່ງຊາດລາວແລ້ວນັ້ນ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ດາວວົງ ພອນແກ້ວ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ລາຍຮັບນີ້ເຫັນວ່າມີຫຼາຍສົມຄວນ ຄັ່ນໄລ່ເປັນເງິນໂດລານີ້ກະຢູ່ປະມານ 50 ລ້ານປາຍກວ່າໂດລາ ແລະ ເປັນເງິນກີບນີ້ປະມານ 300 ກວ່າຕື້ເນາະ ຄັ່ນບວກກັນກະປະມານ 100 ລ້ານໂດລາໃນໄລຍະປີນຶ່ງ ແລ້ວກະສິເຫັນວ່າໃນໄລຍະເລີ່ມຕົ້ນກະມີລັກສະນະວ່າບໍ່ສາມາດຂຸດຄົ້ນໄດ້ເລີຍເນາະກະຕ້ອງລົງໄປລົງມືກະກຽມຊອກຫາເສັ້ນທາງຊອກຫາຕະຫຼາດ ດັ່ງນັ້ນກະສິເຫັນວ່າລາຍຮັບນີ້ບໍ່ທັນໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍເທື່ອ ແຕ່ວ່າປີນີ້ປີ 2022 ຄາດໝາຍກະສິໃຫ້ມັນໄດ້ຕາມມະຕິສະພາໄດ້ກຳນົດໄວ້ຫັ້ນລະທີ່ວ່າທາງລັດຖະບານໄດ້ສະເໜີຫັ້ນ.”
ທາງດ້ານທ່ານ ບຸນໂຈມ ອຸບົນປະເສີດ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການເງິນຖະແຫຼງວ່າລັດຖະບານໄດ້ຮັບສ່ວນແບ່ງລາຍຮັບ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດພຽງສ່ວນນ້ອຍຈາກການອະນຸມັດສຳປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໂດຍມີສາເຫດມາຈາກການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດທີ່ບໍ່ມີປະສິດທິພາບຂອງພະນັກງານລັດທີ່ເຫັນຜົນປະໂຫຍດສ່ວນຕົວເປັນສຳຄັນຈຶ່ງມີການປະເມີນລາຍຮັບ ແລະ ຜົນຕອບແທນໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານໃນລະດັບທີ່ຕ່ຳກວ່າຄວາມເປັນຈິງ ຊຶ່ງເຫັນໄດ້ຈາກການອະນຸມັດສຳປະທານຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ 82 ໂຄງການ ແລະ 66 ກິດຈະການທີ່ໄດ້ສົ່ງອອກແຮ່ທາດໄປຕ່າງປະເທດແລ້ວນັ້ນ ແຕ່ກໍປາກົດວ່າລັດຖະບານລາວໄດ້ຜົນຕອບແທນບໍ່ເກີນ 100 ລ້ານໂດລາເທົ່ານັ້ນໃນປີ 2021 ທີ່ຜ່ານມາ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ບຸນໂຈມ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ການສ້າງຖານລາຍຮັບໃໝ່ນີ້ສິ່ງສຳຄັນພວກເຮົາເກັບລາຍຮັບບໍ່ໄດ້ໃນຜ່ານມານີ້ແມ່ນຢູ່ໃນຂົງເຂດຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດໃນຂົງເຂດບໍ່ແຮ່ໃນຂົງເຂດອັນນີ້ພວກເຮົາເກັບລາຍຮັບບໍ່ໄດ້ພວກເຮົາຮົ່ວໄຫຼຫຼາຍ ນອກຈາກເຂົາຕົວະປະລິມານແລ້ວ ຕົວະຄຸນນະພາບແລ້ວຍັງຕົວະລາຄາອີກ ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົານີ້ເກັບບໍ່ໄດ້ເລີຍ ເຮົາເກັບໄດ້ຈາກການຂຸດຄົ້ນ-ສົ່ງອອກແຮ່ທາດທັງໝົດເຮົາໄດ້ປີນຶ່ງບໍ່ຮອດ 100 ລ້ານໂດລາ ຫຼືວ່າ 1,000 ຕື້ກີບເທົ່ານັ້ນ ທັງຄ່າຊັບພະຍາກອນທັງຄ່າພາກຫຼວງ ທັງຄ່າອາກອນຕ່າງໆ ຖ້າທຽບໃສ່ທ່າແຮງທີ່ເຮົາມີຢູ່ນີ້ເຮົາເກັບບໍ່ທັນໄດ້ ດັ່ງນັ້ນລັດຖະບານຈະໄດ້ຄົ້ນຄວ້າເຮັດການທົດລອງສົ່ງອອກແຮ່ເຫຼັກເພື່ອທົດລອງເບິ່ງ ຫຼັງຈາກທ້າຍປີ 2023 ສະຫຼຸບຖອດຖອນບົດຮຽນແລ້ວຈຶ່ງມາປັບປຸງກົດໝາຍ. ພວກເຮົາກໍໄດ້ຄົ້ນຄວ້າກ່ຽວກັບພາສີຂາອອກສຳລັບຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ.”
ປັດຈຸບັນລັດຖະບານ ລາວ ໄດ້ອະນຸຍາດສຳປະທານຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ 319 ກິດຈະການໃຫ້ກັບ 214 ບໍລິສັດຕ່າງຊາດເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວມີລາຍຮັບຈາກຄ່າພັນທະຕ່າງໆກວ່າ 1,000 ລ້ານໂດລາໃນຊ່ວງປີ 2016-2021.