ພວກຊາວບ້ານທີ່ອາໃສຢູ່ຕາມບຶງ ຕົງເລສາບ ຫລື ທະເລສາບ ໃນກໍາປູເຈຍ ທີ່ເພິ່ງພາອາໄສການຫາປາເພື່ອລ້ຽງຊີບປະຈໍາວັນນັ້ນ ເວົ້າວ່າ ວິຖີການດໍາລົງຊີວິດຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ແມ່ນໄດ້ຖືກຂົ່ມຂູ່ໂດຍການປະມົງເພື່ອການຄ້າທີ່ຜິດກົດໝາຍ ຊຶ່ງກໍຍັງດໍາເນີນໄປຢ່າງບໍ່ລົດລະ ທັງໆທີ່ໄດ້ມີການ ສັ່ງຫ້າມຂອງລັດຖະບານແລ້ວກໍຕາມ ແລະພວກຊາວ ບ້ານເວົ້າອີກວ່າ ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບການບັງຄັບໃຊ້ຂໍ້ຫ້າມ
ດັ່ງກ່າວນີ້ ຖືກຈ້າງສິນບົນ ໃຫ້ເຮັດເອົາຫູໄປນາເອົາຕາໄປໄຮ່.
ເຖິງແມ່ນລັດຖະບານໄດ້ມີຄໍາສັ່ງຫ້າມ ບໍ່ໃຫ້ທໍາການປະມົງເພື່ອການຄ້າ ຢູ່ໃນທົ່ວທະເລສາບ ຊຶ່ງເປັນບຶງໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນຂົງເຂດເອເຊຍຕາເວັນອອກ ສຽງໃຕ້ນັ້ນກໍຕາມ ແຕ່ພວກປະຊາຄົມຊາວບ້ານຫາປາຢູ່ທີ່ນີ້ກ່າວວ່າ ການໃຫ້ສິນບົນພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນ ທີ່ສໍ້ລາດບັງຫຼວງນັ້ນ ໝາຍຄວາມວ່າ ການປະມົງເພື່ອການຄ້າແມ່ນຍັງສືບຕໍ່ເພີ່ມຂື້ນໄປຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງນັ້ນເອງ.
ການສັ່ງຫ້າມດັ່ງກ່າວ ແມ່ນມີເປົ້າໝາຍ ເພື່ອລົດອັດຕາການຫາປາຫລາຍເກີນໄປແລະ ຢ່າງໄວ ຢູ່ໃນທະເລສາບນັ້ນລົງ ຊຶ່ງບຶງແຫ່ງນີ້ເປັນແຫຼ່ງ ອາຫານຫຼັກສໍາລັບສ່ວນໃຫຍ່ ຂອງປະເທດ.
ມາວ ເປັນ ຫົວໜ້າປະຊາຄົມຫາປາທ້ອງຖິ່ນແຫ່ງນຶ່ງ ກ່າວວ່າ ພວກເຈົ້າ ໜ້າທີ່ບັງຄັບກົດໝາຍ ແມ່ນກໍາລັງສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດ ກັບພວກຫາປາຜິດກົດ ໝາຍ.
ລາວກ່າວວ່າ: “ຝ່າຍນຶ່ງເປັນຜູ້ຮັບເງິນສິນບົນ ແລະກໍຫຼັບຫູຫຼັບຕາເຮັດບໍ່ຮູ້ບໍ່ເຫັນ ສ່ວນອີກຝ່າຍກໍພາກັນຖືໂອກາດຫາປາຜິດກົດໝາຍ. ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ບັງຄັບກົດ ໝາຍແມ່ນສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດກັບພວກຝ່າຝືນກົດໝາຍ. ມັນເປັນສະຖານະການແບບ 50-50 ໄດ້ນໍາກັນທັງສອງຝ່າຍ. ນີ້ຫຼະຄືສິ່ງທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນໝູ່ບ້ານຂອງຂ້ອຍສູ່ມື້ນີ້.”
ປະຊາຄົມນີ້ ປະກອບດ້ວຍໝູ່ບ້ານເຮືອນແພ ຫ້າໝູ່ບ້ານດ້ວຍກັນ ທີ່ເປັນບ້ານຢູ່ຂອງຫຼາຍກວ່າ 2000 ຄອບຄົວ ຊຶ່ງສ່ວນຫຼາຍແມ່ນເພິ່ງພາການຫາປາ ເປັນອາຊີບຫຼັກ ລ້ຽງຊີວິດ ປະຈໍາວັນຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ.
ບຸນ ເພັງ ຫົວໜ້າຄຸ້ມໝູ່ບ້ານດັ່ງກ່າວນີ້ ຍອມຮັບວ່າ ການກິນສິນບົນ ເປັນບັນຫາໜັກ. ລາວບອກວີໂອເອວ່າ ບໍ່ມີໂຄງຮ່າງທາງກົດໝາຍສໍາລັບບັງຄັບໃຊ້ຂໍ້ຫ້າມ ບໍ່ໃຫ້ຫາປາໄປຄ້າຂາຍໃນລະດັບໃຫຍ່ນັ້ນ. ແຕ່ບາດແລ້ວ ລາວເວົ້າວ່າ ລາວຈະກໍາຈັດຖອນຮາກການ ລະເມີດນີ້ໃຫ້ໄດ້ພາຍໃນທ້າຍປີນີ້ ໂດຍບໍ່ຕ້ອງໄດ້ອະທິບາຍຕໍ່ວ່າແນວໃດ.
ລາວເວົ້າວ່າ: “ສະຖາບັນຕ່າງໆຫຼືບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ ກໍຍັງພາກັນ ຮ່ວມຫົວກັນກິນສິນບົນກັນຢູ່ ຢູ່ໃນປະຊາຄົມຂອງຂ້ອຍ ແຕ່ຈາກນີ້ໄປຈົນເຖິງທ້າຍປີນີ້ ຂ້ອຍຈະຈັດການກໍາຈັດມັນໃຫ້ໄດ້ ຢ່າງເດັດຂາດ.”
ທາງຝ່າຍບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນຈາກກົມປະມົງຂອງກະຊວງກະເສດ ກໍປະຕິເສດວ່າ ບໍ່ມີການສໍ້ລາດບັງຫຼວງແບບນັ້ນເກີດຂຶ້ນ.
ທ່ານ Yuth Tan ເປັນຮອງຫົວໜ້າປະມົງ ປະຈໍາເຂດ Preak Tol
ທ່ານ ຢຸດຕັນ ກ່າວວ່າ: “ກ່ຽວກັບບັນຫານີ້ ທາງເຈົ້າໜ້າທີ່ ເຊັ່ນຈາກກົມປະມົງນີ້ ແມ່ນບໍ່ໄດ້
ມີສ່ວນພົວພັນ ຫຼືວ່າໄດ້ສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດໃດໆ ກັບພວກລະເມີດກົດໝາຍຫ້າມຫາປາຜິດກົດໝາຍນັ້ນ.ບໍ່…ບໍ່ມີເລີຍ.”
ແຕ່ກໍຍັງມີ ການປະມົງຜິດກົດໝາຍເກີດຂຶ້ນຢູ່ທີ່ນີ້ຢູ່. ແມ່ນແຕ່ພວກມາທ່ອງທ່ຽວກໍເຫັນ. ຄົນຫາປາຊາວຫວຽດນາມທີ່ເວົ້າພາສາຂະເໝນໄດ້ ບອກວີໂອເອ ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າ ກຸ່ມຂອງລາວ
ໄດ້ຈ່າຍເງິນໃຫ້ເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນຄົນນຶ່ງ ຊື່ ລີ ປະມານ 50 ໂດລາ ເພື່ອແລກກັບໃບອະນຸຍາດໃຫ້ໃຊ້ມອງຫາປາຍາວຫຼາຍຮ້ອຍແມັດ ທີ່ຜິດກົດໝາຍນັ້ນ ຫາປາ.
Mao Peng Ly ເຈົ້າໜ້າທີ່ກົມປະມົງຄົນນຶ່ງ ທີ່ຢູ່ໃກ້ກັນ ປະຕິເສດວ່າ ບໍ່ໄດ້ສ່ວນພົວພັນໃນເລຶ່ອງນີ້.
ລາວເວົ້າວ່າ: “ຂ້ອຍບໍ່ຍອມຮັບໃນເລຶ່ອງນີ້ ເພາະວ່າຂ້ອຍບໍ່ຮູ້ຈັກກັບພວກຫາປາຜິດກົດໝາຍ ແລະກໍບໍ່ເຄີຍພົວພັນກັບພວກເຂົາ.”
ໃນຊ່ອງວ່າງລະຫວ່າງສິ່ງທີ່ກໍາລັງເກີດຂຶ້ນໂຕຈິງ ກັບສິ່ງທີ່ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ກົມປະມົງ ກ່າວວ່າມັນກໍາລັງເກີດຂຶ້ນນັ້ນ ແມ່ນພວກຊາວບ້ານທີ່ເພິ່ງພາປາເປັນອາຫານຫຼັກແລະແຫລ່ງລາຍໄດ້ເລັກໆນ້ອຍໆເພື່ອຍັງຊີບ ຜູ້ທີ່ເວົ້າວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າຢາກໃຫ້ກໍາຈັດ ການປະຕິບັດທີ່ຜິດກົດ
ໝາຍນີ້ ໃຫ້ໝົດສິ້ນໄປໂດຍໄວ.
ເບິ່ງວີດີໂອລາຍງານເລື້ອງນີ້ ເປັນພາສາອັງກິດ:
ເບິ່ງສະໄລຮູບການຫາປາຢູ່ຕົງເລສາບ
ດັ່ງກ່າວນີ້ ຖືກຈ້າງສິນບົນ ໃຫ້ເຮັດເອົາຫູໄປນາເອົາຕາໄປໄຮ່.
ເຖິງແມ່ນລັດຖະບານໄດ້ມີຄໍາສັ່ງຫ້າມ ບໍ່ໃຫ້ທໍາການປະມົງເພື່ອການຄ້າ ຢູ່ໃນທົ່ວທະເລສາບ ຊຶ່ງເປັນບຶງໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນຂົງເຂດເອເຊຍຕາເວັນອອກ ສຽງໃຕ້ນັ້ນກໍຕາມ ແຕ່ພວກປະຊາຄົມຊາວບ້ານຫາປາຢູ່ທີ່ນີ້ກ່າວວ່າ ການໃຫ້ສິນບົນພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນ ທີ່ສໍ້ລາດບັງຫຼວງນັ້ນ ໝາຍຄວາມວ່າ ການປະມົງເພື່ອການຄ້າແມ່ນຍັງສືບຕໍ່ເພີ່ມຂື້ນໄປຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງນັ້ນເອງ.
ການສັ່ງຫ້າມດັ່ງກ່າວ ແມ່ນມີເປົ້າໝາຍ ເພື່ອລົດອັດຕາການຫາປາຫລາຍເກີນໄປແລະ ຢ່າງໄວ ຢູ່ໃນທະເລສາບນັ້ນລົງ ຊຶ່ງບຶງແຫ່ງນີ້ເປັນແຫຼ່ງ ອາຫານຫຼັກສໍາລັບສ່ວນໃຫຍ່ ຂອງປະເທດ.
ມາວ ເປັນ ຫົວໜ້າປະຊາຄົມຫາປາທ້ອງຖິ່ນແຫ່ງນຶ່ງ ກ່າວວ່າ ພວກເຈົ້າ ໜ້າທີ່ບັງຄັບກົດໝາຍ ແມ່ນກໍາລັງສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດ ກັບພວກຫາປາຜິດກົດ ໝາຍ.
ລາວກ່າວວ່າ: “ຝ່າຍນຶ່ງເປັນຜູ້ຮັບເງິນສິນບົນ ແລະກໍຫຼັບຫູຫຼັບຕາເຮັດບໍ່ຮູ້ບໍ່ເຫັນ ສ່ວນອີກຝ່າຍກໍພາກັນຖືໂອກາດຫາປາຜິດກົດໝາຍ. ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ບັງຄັບກົດ ໝາຍແມ່ນສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດກັບພວກຝ່າຝືນກົດໝາຍ. ມັນເປັນສະຖານະການແບບ 50-50 ໄດ້ນໍາກັນທັງສອງຝ່າຍ. ນີ້ຫຼະຄືສິ່ງທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນໝູ່ບ້ານຂອງຂ້ອຍສູ່ມື້ນີ້.”
ປະຊາຄົມນີ້ ປະກອບດ້ວຍໝູ່ບ້ານເຮືອນແພ ຫ້າໝູ່ບ້ານດ້ວຍກັນ ທີ່ເປັນບ້ານຢູ່ຂອງຫຼາຍກວ່າ 2000 ຄອບຄົວ ຊຶ່ງສ່ວນຫຼາຍແມ່ນເພິ່ງພາການຫາປາ ເປັນອາຊີບຫຼັກ ລ້ຽງຊີວິດ ປະຈໍາວັນຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ.
ບຸນ ເພັງ ຫົວໜ້າຄຸ້ມໝູ່ບ້ານດັ່ງກ່າວນີ້ ຍອມຮັບວ່າ ການກິນສິນບົນ ເປັນບັນຫາໜັກ. ລາວບອກວີໂອເອວ່າ ບໍ່ມີໂຄງຮ່າງທາງກົດໝາຍສໍາລັບບັງຄັບໃຊ້ຂໍ້ຫ້າມ ບໍ່ໃຫ້ຫາປາໄປຄ້າຂາຍໃນລະດັບໃຫຍ່ນັ້ນ. ແຕ່ບາດແລ້ວ ລາວເວົ້າວ່າ ລາວຈະກໍາຈັດຖອນຮາກການ ລະເມີດນີ້ໃຫ້ໄດ້ພາຍໃນທ້າຍປີນີ້ ໂດຍບໍ່ຕ້ອງໄດ້ອະທິບາຍຕໍ່ວ່າແນວໃດ.
ລາວເວົ້າວ່າ: “ສະຖາບັນຕ່າງໆຫຼືບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ ກໍຍັງພາກັນ ຮ່ວມຫົວກັນກິນສິນບົນກັນຢູ່ ຢູ່ໃນປະຊາຄົມຂອງຂ້ອຍ ແຕ່ຈາກນີ້ໄປຈົນເຖິງທ້າຍປີນີ້ ຂ້ອຍຈະຈັດການກໍາຈັດມັນໃຫ້ໄດ້ ຢ່າງເດັດຂາດ.”
ທາງຝ່າຍບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນຈາກກົມປະມົງຂອງກະຊວງກະເສດ ກໍປະຕິເສດວ່າ ບໍ່ມີການສໍ້ລາດບັງຫຼວງແບບນັ້ນເກີດຂຶ້ນ.
ທ່ານ Yuth Tan ເປັນຮອງຫົວໜ້າປະມົງ ປະຈໍາເຂດ Preak Tol
ທ່ານ ຢຸດຕັນ ກ່າວວ່າ: “ກ່ຽວກັບບັນຫານີ້ ທາງເຈົ້າໜ້າທີ່ ເຊັ່ນຈາກກົມປະມົງນີ້ ແມ່ນບໍ່ໄດ້
ມີສ່ວນພົວພັນ ຫຼືວ່າໄດ້ສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດໃດໆ ກັບພວກລະເມີດກົດໝາຍຫ້າມຫາປາຜິດກົດໝາຍນັ້ນ.ບໍ່…ບໍ່ມີເລີຍ.”
ແຕ່ກໍຍັງມີ ການປະມົງຜິດກົດໝາຍເກີດຂຶ້ນຢູ່ທີ່ນີ້ຢູ່. ແມ່ນແຕ່ພວກມາທ່ອງທ່ຽວກໍເຫັນ. ຄົນຫາປາຊາວຫວຽດນາມທີ່ເວົ້າພາສາຂະເໝນໄດ້ ບອກວີໂອເອ ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າ ກຸ່ມຂອງລາວ
ໄດ້ຈ່າຍເງິນໃຫ້ເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນຄົນນຶ່ງ ຊື່ ລີ ປະມານ 50 ໂດລາ ເພື່ອແລກກັບໃບອະນຸຍາດໃຫ້ໃຊ້ມອງຫາປາຍາວຫຼາຍຮ້ອຍແມັດ ທີ່ຜິດກົດໝາຍນັ້ນ ຫາປາ.
Mao Peng Ly ເຈົ້າໜ້າທີ່ກົມປະມົງຄົນນຶ່ງ ທີ່ຢູ່ໃກ້ກັນ ປະຕິເສດວ່າ ບໍ່ໄດ້ສ່ວນພົວພັນໃນເລຶ່ອງນີ້.
ລາວເວົ້າວ່າ: “ຂ້ອຍບໍ່ຍອມຮັບໃນເລຶ່ອງນີ້ ເພາະວ່າຂ້ອຍບໍ່ຮູ້ຈັກກັບພວກຫາປາຜິດກົດໝາຍ ແລະກໍບໍ່ເຄີຍພົວພັນກັບພວກເຂົາ.”
ໃນຊ່ອງວ່າງລະຫວ່າງສິ່ງທີ່ກໍາລັງເກີດຂຶ້ນໂຕຈິງ ກັບສິ່ງທີ່ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ກົມປະມົງ ກ່າວວ່າມັນກໍາລັງເກີດຂຶ້ນນັ້ນ ແມ່ນພວກຊາວບ້ານທີ່ເພິ່ງພາປາເປັນອາຫານຫຼັກແລະແຫລ່ງລາຍໄດ້ເລັກໆນ້ອຍໆເພື່ອຍັງຊີບ ຜູ້ທີ່ເວົ້າວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າຢາກໃຫ້ກໍາຈັດ ການປະຕິບັດທີ່ຜິດກົດ
ໝາຍນີ້ ໃຫ້ໝົດສິ້ນໄປໂດຍໄວ.
ເບິ່ງວີດີໂອລາຍງານເລື້ອງນີ້ ເປັນພາສາອັງກິດ:
ເບິ່ງສະໄລຮູບການຫາປາຢູ່ຕົງເລສາບ