ສະຖຽນລະພາບທາງດ້ານການເມືອງແມ່ນເງື່ອນໄຂສໍາຄັນທີ່ບໍລິສັດຈີນໃຊ້ປະກອບການພິຈາລະນາ ໃນເວລາຕັດສິນ ໃຈວ່າ ຈະລົງທຶນໃນປະເທດໃດ ໂດຍທີ່ລາວກໍເປັນປະເທດນຶ່ງທີ່ຕົກຢູ່ໃນເງື່ອນໄຂດັ່ງກ່າວ. ຊົງລິດ ໂພນເງິນ ມີລາຍງານເລື້ອງນີ້ມາສະເໜີທ່ານຈາກບາງກອກ.
ທ່ານໄພຈິດ ວິບູນທະນາສານ, ເລຂາທິການສະພາການຄ້າໄທ-ຈີນ ເປີດເຜີຍວ່າ ເງື່ອນໄຂສຳຄັນອັນດັບນຶ່ງທີ່ບໍລິສັດຈີນໃຊ້ປະກອບການພິຈາລະນາ ໃນການຕັດສິນໃຈວ່າ ຈະລົງ ທຶນໃນປະເທດໃດຫລືບໍ່ນັ້ນ ກໍຄືສະຖຽນລະພາບທາງການເມືອງຂອງແຕ່ລະປະເທດອັນສຳຄັນ ເພາະສະຖຽນລະພາບທາງດ້ານການເມືອງຖືເປັນສິ່ງທີ່ຮັບປະກັນແກ່ການລົງທຶນໄລຍະຍາວຂອງຈີນໄດ້ເປັນຢ່າງດີ ແລະເມື່ອສົມທົບດ້ວຍການໄດ້ຮັບສິດໃນການຄອບຄອງທີ່ດິນເປັນເວລາຍາວນານອີກດ້ວຍແລ້ວ ກໍຍິ່ງຈະເປັນເງື່ອນໄຂທີ່ຈະດຶງດູດການລົງທຶນຂອງຈີນໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນອີກດ້ວຍດັ່ງທີ່ທ່ານໄພຈິດໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ໃນພາບໃຫຍ່, ຄົນຈີນນີ້ຈະເບິ່ງມິຕິເລື້ອງການເມືອງກ່ອນ. ຖ້າການເມືອງມີຄວາມໝັ້ນຄົງເຂົາກໍຈະພິຈາລະນາໃນມິຕິທາງເສດຖະກິດ. ອາດຈະເປັນເລື່ອງສິດທິໃນການໃຊ້ປະໂຫຍດທີ່ດິນ. ສິດທິໃນການເຊົ່າ, ໃນການຖືຄອງທີ່ດິນ ຊຶ່ງຫຼາຍໆປະເທດຈະໃຫ້ສິດຂ້ອນຂ້າງຫຼາຍ ສົມຄວນ ບາງທີກໍຕໍ່ເທື່ອ, ສອງເທື່ອ, ສາມເທື່ອ ແລ້ວກໍອາດເຂົ້າໄປຮອດນຶ່ງຮ້ອຍປີ, ອັນນີ້ມັນເຮັດໃຫ້ທຸລະກິດຈີນນີ້ ອາດຈະຈູງໃຈເພາະບາງເທື່ອເຂົ້າເຈົ້າມາທີ່ນີ້ ກໍເພາະເຂົາເຈົ້າຕ້ອງການຮັບປະກັນເລື່ອງການນຳໃຊ້ປະໂຫຍດທີ່ດິນ ເພາະວ່າເຂົາເຈົ້າຢາກມາຢູ່ຍາວນານ.”
ທັງນີ້ ສປປ ລາວ ກໍຄືປະເທດນຶ່ງທີ່ບັນດາບໍລິສັດຈີນເຂົ້າມາລົງທຶນຫລາຍທີ່ສຸດ ເປັນອັນດັບ 1 ຂອງການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດທັງໝົດໃນລາວໃນຊ່ວງປີ 1988-2021 ຊຶ່ງລັດຖະບານລາວໄດ້ອະນຸມັດການລົງທຶນ ຂອງບັນດາບໍລິສັດຕ່າງປະເທດເຖິງ 4,775 ໂຄງການຄິດເປັນມູນຄ່າລວມເກີນກວ່າ 45,000 ລ້ານໂດລາ ໃນນີ້ເປັນການລົງທຶນຂອງຈີນເຖິງ 821 ໂຄງການທີ່ມີມູນຄ່າລົງທຶນລວມຫລາຍກວ່າ 16,000 ລ້ານໂດລາ ກວມເອົາເກີນກວ່າ 35 ເປີເຊັນຂອງການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດທັງໝົດໃນລາວ ແລະຍັງຈະມີການລົງທຶນເພີ້ມຂຶ້ນນັບມື້ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການລົງທຶນໃນພາກກະສິກຳ, ການຄ້າ ແລະບໍລິການ, ພາກພະລັງງານ ແລະການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໃນລາວນັ້ນ.
ໂດຍໃນໄລຍະຜ່ານມາໄດ້ສຳຫຼວດພົບແຮ່ທາດໃນລາວຫຼາຍກວ່າ 570 ແຫ່ງ ກວມເອົາເນື້ອທີ່ກວ້າງກວ່າ 162,104 ກິໂລແມັດມົນທົນ ຄິດເປັນ 68 ເປີເຊັນຂອງພື້ນທີ່ທັງໝົດຂອງລາວ. ໃນນີ້ທາງການລາວໄດ້ອະນຸຍາດສຳປະທານ ໃຫ້ແກ່ເອກະຊົນລາວ ແລະຕ່າງຊາດໄປແລ້ວ 649 ລາຍ ໃນ 942 ກິດຈະການທົ່ວປະເທດ. ສ່ວນ ແຫລ່ງຜະລິດໄຟຟ້າ 90 ແຫ່ງທີ່ມີກຳລັງຕິດຕັ້ງເກືອບ 11,000 ເມກາວັດ ແລະໄດ້ ສົ່ງອອກໄປຂາຍໃຫ້ໄທ 5,620 ເມກາວັດນັ້ນ ກໍສ້າງລາຍຮັບ ໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນນັບມື້. ຫາກແຕ່ວ່າ ລາຍຮັບສ່ວນໃຫຍ່ທີ່ໄດ້ຈາກການສົ່ງອອກພະລັງງານໄຟຟ້າດັ່ງກ່າວ ກໍຄືສ່ວນທີ່ນຳໃຊ້ ເພື່ອຊຳລະໜີ້ເງິນກູ້ຈາກຕ່າງປະເທດ ທັງນີ້ໂດຍພາກພະລັງງານ ແລະບໍ່ແຮ່ໃນລາວ ມີມູນຄ່າເກີນກວ່າ 31,468 ຕື້ກີບໃນປີ 2021 ທີ່ຜ່ານມາ.
ສ່ວນເຄືອຂ່າຍການພັດທະນາແບບເປີດ (Open Development Network) ລາຍງານວ່າ ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ອະນຸຍາດສຳປະທານທີ່ດິນໃຫ້ກັບນັກທຸລະກິດຕ່າງຊາດ 1,758 ໂຄງການ ມີພື້ນທີ່ສຳປະທານລວມກວ່າ 11 ລ້ານເຮັກຕາ ແຕ່ນຳໃຊ້ຈິງພຽງ 5.5 ແສນ ເຮັກຕາຊຶ່ງບໍ່ເຖິງ 5 ເປີເຊັນຂອງພື້ນທີ່ສຳປະທານທັງໝົດ.
ໂດຍເຖິງແມ່ນວ່າ ລາວຍັງຕ້ອງປະເຊີນກັບການລະບາດຂອງພະຍາດໄວຣັສໂຄວິດ-19 ກໍຕາມແຕ່ໃນປີ 2021 ຍັງປາກົດມີການລົງທຶນຂອງຈີນເພີ້ມຂຶ້ນ 28 ໂຄງການ ມີມູນຄ່າການລົງທຶນລວມເກີນກວ່າ 2,500 ລ້ານໂດລາ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ຈີນຍັງເປັນ ຜູ້ລົງທຶນລາຍໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນລາວ ເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງເພາະຫລິງເຫັນຜົນປະໂຫຍດ ທີ່ໄດ້ຮັບຈາກລົດໄຟລາວ-ຈີນນັ້ນເອງ.
ສ່ວນຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານເງິນຕາຂອງທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ (ADB) ຢືນຢັນວ່າການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຂໍ້ຕົກລົງ ກ່ຽວກັບການນໍາໃຊ້ເງິນຢວນ-ກີບ ເພື່ອຊໍາລະລາຄາສິນຄ້າ ແລະການ ບໍລິການລະຫວ່າງລາວ-ຈີນ ທີ່ໄດ້ ເລີ່ມແຕ່ເດືອນມັງກອນ 2020 ໄດ້ເຮັດໃຫ້ເງິນຢວນ ຂອງຈີນກາຍເປັນສະກຸນເງິນທີ່ມີອິດທິພົນຕໍ່ເສດຖະກິດ ຂອງລາວເພີ່ມຂຶ້ນນັບມື້ ເຫັນໄດ້ ຈາກການຄ້າລາວ-ຈີນ ເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 3.78 ຕື້ໂດລາເປັນ 4.5 ຕື້ໂດລາໃນປີ 2021 ແລະ ລັດຖະບານລາວຍັງເປັນໜີ້ເງິນກູ້ຢືມຈາກລັດຖະບານຈີນ 38 ຕື້ຢວນອີກດ້ວຍ.
