ມີອົບພະຍົບຊາວມຽນມາແລະກຳປູເຈຍ ຫຼາຍພັນຄົນ ພວກທີ່ໄດ້ຫລົບໜີຈາກສົງຄາມ
ໃນບ້ານເກີດເມືອງນອນຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ພວມປະເຊີນໜ້າກັບບັນຫາອັນໜັກໜ່ວງ
ໃນປະເທດໄທ ຍ້ອນວ່າ ບໍ່ມີເອກກະສານເຮັດວຽກຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ. ແຕ່ວ່າ
ພວກລູກເຕົ້າຂອງເຂົາເຈົ້າ ທີ່ເກີດຢູ່ໃນແຜ່ນດິນໄທ ແມ່ນພາກັນຊື່ນຊົມຍິນດີກັບນະໂຍ
ບາຍໃໝ່ຂອງລັດຖະບານໄທ ທີ່ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາວ່າ ຈະຮີບເລັ່ງດຳເນີນຂັ້ນຕອນການ
ປະຕິບັດງານ ເລື່ອງການບັນຈຸເຂົ້າເປັນສັນຊາດ. Steve Sandford ໄດ້ໂອ້ລົມກັບ
ຫຼາຍໆຄົນທີ່ເປັນພວກທຳອິດ ທີ່ໄດ້ຍື່ນໃບສະໝັກຫາວຽກເຮັດງານທຳ ທີ່ມີຄວາມໝັ້ນ
ຄົງແລະເລື່ອງການເດີນທາງໄປມາໃນປະເທດໄທ ຊຶ່ງວັນນະສອນ ຈະມີລາຍລະອຽດ
ມາສະເໜີທ່ານ.
ນັບເປັນເວລາຫຼາຍໆທົດສະວັດມາແລ້ວ ທີ່ມີທັງພວກທີ່ໜີເຂົ້າເມືອງແລະພວກອົບພະຍົບ
ໄດ້ທະຍອຍຫຼັ່ງໄຫຼພ່າຍສົງຄາມແລະຄວາມບໍ່ທຸ່ນທ່ຽງໃນພວກປະເທດເພື່ອນບ້ານ
ເຂົ້າໄປຍັງປະເທດໄທ.
ພວກຜູ້ຄົນສ່ວນໃຫຍ່ເຫຼົ່ານີ້ ໄດ້ພາກັນຂ້າມຊາຍແດນຢ່າງຜິດກົດໝາຍ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້
ເປັນການຍາກ ທີ່ຈະໄດ້ຮັບເອກະສານເຮັດວຽກເຮັດການຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ທັງໄດ້ບັງຄັບໃຫ້ຫຼາຍໆຄົນເຮັດວຽກຊັ້ນຕໍ່າ ແລະຈຳກັດການເດີນທາງທ່ອງທ່ຽວໄປມາ.
ແຕ່ເຖິງຢ່າງນັ້ນກໍຕາມ ການແກ້ໄຂຫາທາງອອກຂອງລັດຖະບານ ທີ່ໄດ້ຮັບຜ່ານໃນ
ເດືອນທັນວາ ຜ່ານມານີ້ ກໍສາມາດເຮັດໃຫ້ພວກຄອບຄົວຜູ້ທີ່ບໍ່ມີປະເທດທັງຫຼາຍ
ໄດ້ຮັບສັນຊາດ ຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ສຳລັບພວກລູກໆຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ
ທີ່ເກີດຢູ່ໃນປະເທດໄທ.
ສຳຫຼັບ ນາງ Mou Jae ຊາວ ກະຣ່ຽງ ຊຶ່ງພື້ນຖານເດີມແມ່ນມາຈາກມຽນມາ ແລະເປັນ
ຜູ້ທຳອິດທີ່ໄດ້ຮັບສັນຊາດ ພາຍໃຕ້ນະໂຍບາຍໃໝ່ເວົ້າວ່າ ການສຶກສາທີ່ດີ ໝາຍເຖິງ
ມີວຽກງານທີ່ມີລາຍໄດ້ສູງ.
ນາງ Mou Jae ກ່າວເປັນພາສາ ກະຣ່ຽງ ວ່າ “ຂ້ອຍດີໃຈຫຼາຍ ທີ່ຈະໄດ້ມີບັດປະຈຳຕົວ.
ມັນຈະເຮັດໃຫ້ຊີວິດຂ້ອຍງ່າຍຂຶ້ນ ໃນການເດີນທາງໄປໃສກໍໄດ້ ແລະໄດ້ເຂົ້າຮ່ຳຮຽນ
ສຶກສາ ແລະມີໂອກາດທີ່ດີແນວອື່ນໆ. ຕອນທີ່ຂ້ອຍໄປໂຮງຮຽນໃນເມື່ອກ່ອນ ພວກຜູ້
ຄົນໄດ້ຖາມຂ້ອຍວ່າ ເຈົ້າເປັນຄົນໄທເບາະ?” ເພາະວ່າມີແຕ່ພວກທີ່ເປັນຄົນໄທເທົ່ານັ້ນ
ຈະສາມາດໄປເຂົ້າໂຮງຮຽນໄດ້.
ການແກ້ໄຂບັນຫາທີ່ວ່ານີ້ ໄດ້ຂະຫຍາຍການມີສິດເປັນສັນຊາດ ອອກໄປໃຫ້ພວກ
ເດັກນ້ອຍປະມານ 80 ພັນຄົນ ຂອງພວກຄົນເຂົ້າເມືອງ ແລະພວກອົບພະຍົບ
ແລະເລັ່ງລັດເລື່ອງເອກກະສານເຈ້ຍສໍໃນເຂດທ້ອງຖິ່ນ.
ອະດີດຜູ້ອາໄສໃນຊາຍແດນ ແລະຜູ້ທີ່ເຫັນເຫດການທີ່ເຄີຍປະສົບຄວາມລຳບາກຂອງ
ພວກອົບພະຍົບນີ້ມາແລ້ວ, ທ່ານ Santhipong Moonfong ກ່າວວ່າ ການທີ່ໃຫ້ຂໍ້ມູນ
ແກ່ພວກຄອບຄົວທີ່ບໍ່ມີປະເທດ ແມ່ນເປັນກະແຈສຳຄັນ ທີ່ຈະເປີດໂອກາດໃຫ້ແກ່ພວກ
ລູກເຕົ້າຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ.
ທ່ານ Santhipong Moonfong ຈາກອົງການເຄືອຄ່າຍພັດທະນາເດັກນ້ອຍໄດ້ກ່າວ
ເປັນພາສາໄທວ່າ “ບັນຫາໃຫຍ່ ສຳຫຼັບພວກທີ່ບໍ່ມີປະເທດ ໃນບ່ອນນີ້ກໍຄືວ່າ ພວກເຂົາ
ເຈົ້າບໍ່ຮູ້ທີ່ມາຂອງພວກຕົນເລີຍ ຫຼືແມ່ນແຕ່ວ່າ ມີຫຽັງແດ່ທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າຮູ້ ພວກເຂົາ
ເຈົ້າບໍ່ຮູ້ ເຖິງຂັ້ນຕອນໃນການຂໍເປັນສັນຊາດ ບາງຄົນຮອດບໍ່ຮູ້ຊໍ້າ ວ່າໂຕເອງເກີດ
ຢູ່ໃສ ສະຖານະຂອງຕົນ. ບາງພວກຍັງບໍ່ຮູ້ດ້ວຍຊ້ຳວ່າພວກຕົນເກີດຢູ່ທີ່ໃດ. ບາງພວກ
ບໍ່ມີຫຼັກຖານເລີຍ ວ່າໂຕມາຈາກໃສ. ພວກເຮົາຕ້ອງໄດ້ໃຫ້ຂໍ້ມູນແກ່ພວກເຂົາເຈົ້າ
ແລະຊີ້ຊ່ອງທາງໃຫ້ພວກເຂົາເຈົ້າເພື່ອນຳໄປສູ່ການໄດ້ຮັບບັດປະຊາຊົນ.”
ຈັງຫວັດແມ່ຫ້ອງສອນ ຕາມຊາຍແດນໄທ-ມຽນມາ ແມ່ນເປັນຂົງເຂດທີ່ມີຜູ້ຄົນຂອງ
ພວກທີ່ບໍ່ມີປະເທດ ເປັນຈຳນວນຫຼາຍທີ່ສຸດ ຄືມີຫຼາຍກວ່າ 50 ພັນ ຄົນ.
ນັກຮຽນຊາວກະຣ່ຽງ ນາງ Sher La Aer ເປັນຜູ້ສະໝັກໃໝ່ ທີ່ກຳລັງລໍຖ້າການຢັ້ງຢືນ
ຂອງການເປັນສັນຊາດຢູ່ ເພື່ອແຜ່ວທາງໄປສູ່ການຂໍຄວາມຊ່ອຍເຫຼືອໃນອະນາຄົດ
ຂ້າງໜ້າ.
ນາງ Sher La Aer ເວົ້າເປັນພາສາໄທວ່າ “ຄວາມຝັນຂອງຂ້ອຍກໍຄື ມີບັດປະຈຳຕົວ
ແລະສືບຕໍ່ສຶກສາວິຊາລັດຖະສາດ. ຫຼັງຈາກຂ້ອຍຮຽນຈົບແລ້ວ ຂ້ອຍຈະກັບມາເຮັດ
ວຽກຢູ່ກັບການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ ແລະຊ່ອຍເຫຼືອພວກເດັກນ້ອຍຄົນອື່ນໆ ໃນປະຊາ
ຄົມຂອງພວກຂ້ອຍ ໃຫ້ໄດ້ບັດປະຈຳຕົວ.”
ໃນຂະນະທີ່ ຈຳນວນຂອງພວກຜູ້ຄົນທີ່ພາກັນຂ້າມໄປຍັງປະເທດໄທ ໄດ້ຫລຸດລົງຢູ່ນີ້ ພ້ອມໆກັບການພັດທະນາທີ່ດີຂຶ້ນໃນມຽນມານັ້ນ ຫຼາຍໆຄອບຄົວ ກໍແມ່ນຫວັງວ່າ
ຈະມີການຄ້ຳປະກັນສຳລັບອະນາຄົດຂອງພວກລູກໆຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ໃນຝັ່ງ
ປະເທດໄທ.
Thousands of Myanmar and Cambodia migrants who fled past conflicts in their homeland face hardships in Thailand without proper work documents. But their children - born on Thai soil - welcome a new government policy which promises to speed up the citizenship process. Steve Sandford talks to several of the first applicants who are seeking secure work and travel in Thailand.
For decades, a steady flow of migrants and refugees fleeing conflict and instability in neighboring countries have arrived here in Thailand.
Most have crossed the border illegally, making it difficult to obtain proper working papers and forcing many to take on menial jobs with restricted travel.
However, a government resolution passed in December enables stateless families to obtain legal citizenship for their children who are born in Thailand.
For Karen Mou Jae, originally from Myanmar and one of the first to obtain citizenship under the new policy - better education means better paying jobs.
MOU JAE, KAREN MIGRANT
"I am very happy to have the ID card. It's making my life easier to travel around and get access to school and have more options. When I went to school in the past, they ask me, Are you Thai? because only Thais can study at the school."
NARRATOR
The resolution expands eligibility to about 80,000 offspring of migrants and displaced people - and localizes the paperwork for expediency.
Former border resident and a witness to theongoing hardships of the refugees, Santhipong Moonfong, says providing information to the stateless families is key to opening the door for their kids.
SANTHIPONG MOONFONG, CHILDREN DEVELOPMENT NETWORK
"The main problem for the stateless people here is, they don't know their background. Or even if they have some information, they don't know the process to get status. Some people don't know where they were born. Some of them don't have evidence where they came from. We have to give them knowledge and guide them to get identity cards."
NARRATOR
Mae Hong Son province along the Thai-Myanmar border is home to the highest number of stateless people, at more than 50,000.
Karen student Sher La Aer is a new applicant awaiting confirmation of citizenship so she can pay it forward to others seeking help.
SHER LA AER, KAREN STUDENT Female in Thai
"My dream is to get the identity card and continue to study political science. After I graduate I will come back to work at the local government office and help other children in my community to get the identity card."
NARRATOR
As the number of cross-border arrivals in Thailand drops with increased development in Myanmar, many families are hoping for a more secure future for their children - on the Thai side.
