ສະຫະລັດ ໄດ້ປະກາດໃນຕົ້ນສັບປະດານີ້ວ່າ ຕົນຈະຍຸຕິການຍົກເວັ້ນ ສຳລັບ 5 ປະເທດ
ທີ່ຍັງສືບຕໍ່ຊື້ນ້ຳມັນຈາກອີຣ່ານຢູ່ ໂດຍກ່າວວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າຕ້ອງຍຸຕິການຊຶ້ດັ່ງກ່າວ
ພາຍໃນວັນທີ 1 ພຶດສະພາ ຫຼືບໍ່ດັ່ງນັ້ນ ກໍຈະປະເຊີນກັບການລົງໂທດ. ຈີນແມ່ນເປັນ
ຜູ້ຊື້ນ້ຳມັນ ລາຍໃຫຍ່ສຸດຂອງອີຣ່ານ ແລະປະເທດເພື່ອນບ້ານຂອງອີຣ່ານ ຄືເທີກີ
ໄດ້ເອົາບາດກ້າວຢ່າງເດັດດ່ຽວຂັດຄ້ານ ການເຄື່ອນໄຫວດັ່ງກ່າວ ເຮັດໃຫ້ວິທີຂອງ
ລັດຖະບານຂອງທ່ານທຣຳ ທີ່ໃຊ້ການລົງໂທດ ເພື່ອບັງຄັບໃຫ້ການປ່ຽນແປງດ້ານ
ນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດ ກາຍເປັນການທົດສອບ. ນັກຂ່າວຂອງວີໂອເອ ປະຈຳ
ທຳນຽບຂາວ ແພັສຊີ ວີດາຄູສວາຣາ ມີລາຍງານເພີ້ມຕື່ມ ດັ່ງວັນນະສອນ ຈະນຳມາ
ສະເໜີທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ເທົ່າກັບວ່າເປັນການໂຈມຕີໃສ່ການຄອງຊີບຂອງເທຫະຣ່ານ ເມື່ອສະຫະລັດ ເອົາບາດ
ກ້າວ ທີ່ຈະຍຸຕິການສົ່ງອອກນ້ຳມັນຂອງອີຣ່ານ.
ໃນຕົ້ນສັບປະດານີ້ວ່າ ລັດຖະບານຂອງທ່ານທຣຳ ໄດ້ປະກາດວ່າ ຕົນຈະຍຸຕິການໃຫ້
ການຍົກເວັ້ນ ຕໍ່ ຈີນ ອິນເດຍ ຍີ່ປຸ່ນ ເກົາຫຼີໃຕ້ ແລະເທີກີ ຊຶ່ງແມ່ນປະເທດທັງຫຼາຍ
ທີ່ຍັງສືບຕໍ່ຊື້ນ້ຳມັນຈາກອີຣ່ານ ຫຼັງຈາກທີ່ສະຫະລັດ ໄດ້ຖອນຕົວອອກຈາກຂໍ້ຕົກລົງ
ນິວເຄລຍ ປີ 2015 ກັບເທຫະຣ່ານ ໃນເດືອນພຶດສະພາປີກາຍນີ້ ແລະໄດ້ໃຊ້ການລົງ
ໂທດຄືນໃໝ່.
ຖ້າຫາກວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າຈະບໍ່ປະຕິບັດຕາມ, ພວກເຂົາເຈົ້າ ຈະຕ້ອງໄດ້ປະເຊີນ
ກັບການລົງໂທດຈາກສະຫະລັດ ຄືກັນ.
ທ່ານໄມຄ໌ ພອມພຽວ ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດສະຫະລັດ ກ່າວວ່າ “ປະເທດ
ໃດໆຫຼືບໍລິສັດໃດໆ ກໍຕາມ ທີ່ຕິດຕໍ່ພົວພັນກັບອີຣ່ານ ຄວນຈະກະທຳຢ່າງລະມັດ
ລະວັງແລະການຜິດພາດໃດໆໃນການລະວັງນີ້ນຳ. ຄວາມສ່ຽງນັ້ນ ແມ່ນຈະບໍ່ຄຸ້ມ
ຄ່າສຳລັບການໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດ.”
ໃນການຄ້າຂາຍກັບສັດຕູຄູ່ແຂ່ງຂອງລັດຖະບານທ່ານທຣຳ ມັກຈະເຫັນຢູ່ເລື້ອຍໆ
ເຖິງການລົງໂທດຝ່າຍດຽວ ແທນທີ່ຈະແມ່ນການສ້າງການປະສານງານຮ່ວມ ທີ່ຈະ
ກົດດັນໃສ່ປະເທດເປົ້າໝາຍ ເພື່ອຈະປ່ຽນແປງນິໄສຂອງເຂົາ ຊຶ່ງພວກນັກວິເຄາະ
ບາງທ່ານໄດ້ກ່າວໄປ.
ທ່ານບິລ ເຣນຈ໌ ນັກວິເຄາະຈາກສູນກາງຍຸດທະສາດແລະການສຶກສານາໆຊາດ
ກ່າວວ່າ “ມັນຈະບໍ່ເຮັດໃຫ້ມີຫຍັງດີຂຶ້ນ, ມັນຈະເຮັດໃຫ້ຂີ້ຮ້າຍກວ່າເກົ່າ. ມັນຈະເຮັດ
ໃຫ້ປະເທດທັງ 5 ດັ່ງກ່າວແຍກໂຕອອກໄປ ຈາກການເຂົ້າມາພົວພັນ.”
ຈີນ ແມ່ນຊື້ປະມານເຄິ່ງນຶ່ງຂອງນ້ຳມັນຈາກອີຣ່ານ ແລະແນ່ນອນ ມັນແມ່ນການຕໍ່ຕ້ານ
ການເອົາບາດກ້າວທີ່ວ່ານີ້.
ທ່ານ Geng Shuang ໂຄສົກກະຊວງການຕ່າງປະເທດຂອງຈີນ ກ່າວເປັນພາສາ
ຈີນກາງວ່າ “ ການປະສານງານລະຫວ່າງຈີນກັບອີຣ່ານ ແມ່ນເປີດກວ້າງ, ສົມເຫດ
ສົມຜົນແລະຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ທີ່ຄວນຈະໄດ້ຮັບການນັບຖືແລະໃຫ້ກຽດ.”
ເທີກີ ປະເທດເພື່ອນບ້ານຂອງອີຣ່ານ ກໍປະຕິເສດການເອົາບາດກ້າວທີ່ວ່ານີ້ ເຊັ່ນກັນ.
ທ່ານ Mevlut Cavusoglu ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດຂອງເທີກີ ກ່າວ
ເປັນພາສາເທີກີ ວ່າ “ທາງດ້ານການເມືອງແລ້ວ ມັນບໍ່ຖືກຕ້ອງ. ທາງສັດຈະທຳ
ແລ້ວນັ້ນມັນກໍບໍ່ຖືກຕ້ອງ. ໃນດ້ານການຄ້ານັ້ນແລ້ວ ແມ່ນບໍ່ຖືກຕ້ອງຢ່າງແນ່ນອນ.”
ອິນເດຍແມ່ນເປັນປະເທດທີ່ຊື້ນ້ຳມັນ ໃຫຍ່ ເປັນອັນດັບທີ 2 ໄດ້ໃຫ້ສັນຍານວ່າ
ຕົນຈະປະຕິບັດຕາມ. ແຕ່ໃນອະດີດ ພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ເມີນເສີຍຕໍ່ການລົງໂທດ ດັ່ງກ່າວ
ໂດຍໃຊ້ລະບົບການຈ່າຍເງິນທີ່ເປັນເງິນສະກຸນຣູປີ ແທນທີ່ຈະເປັນເງິນໂດລາ.
ບັນດາປະເທດທີ່ບໍ່ປະຕິບັດຕາມນັ້ນ ສາມາດທີ່ຈະເລືອກການເຈລະຈາ, ຕອບໂຕ້
ຫຼືບໍ່ ກໍດ້ວຍສາເຫດທີ່ການຈັບຈ່າຍເງິນດັ່ງກ່າວນີ້ ແມ່ນໂອນໂດຍບໍລິສັດເອກກະຊົນ,
ພວກເຂົາກໍສາມາດລັກ ສໍ້ໂກງໄດ້ເຊັ່ນກັນ.
ທ່ານ Bill REINSCH ກ່າວວ່າ “ມັນຈະເປັນການຍາກສຳລັບລັດຖະບານສະຫະລັດ
ທີ່ຈະເອົາບາດກ້າວ ຕໍ່ຕ້ານກໍ່າປັ່ນບັນທຸກນ້ຳມັນເອກກະຊົນທີ່ພວກບໍລິສັດ ເອກກະ
ຊົນເປັນເຈົ້າຂອງທີ່ປັກທຸງຕ່າງປະເທດ ຊຶ່ງມັນຈະເກີດບັນຫາທາງການທູດ ທີ່ພວກ
ເຂົາພະຍາຍາມຈະກະທຳເລື້ອງດັ່ງກ່າວ.”
ໃນວັນອັງຕານຜ່ານມານີ້, ລາຄ່ານ້ຳມັນໄດ້ເພີ້ມຂຶ້ນ ໃນຮອບ 6 ເດືອນຕິດຕາມມາດ້ວຍ
ການມີສັນຍານ ຈາກບັນດາປະເທດສະມາຊິກອ່າວ Gulf OPEC ທີ່ວ່າ ພວກເຂົາຈະຂຶ້ນ
ລາຍຄານ້ຳມັນ ຍ້ອນການທີີ່ນ້ຳມັນ ທີ່ຫຼຸດນ້ອຍລົງ ພຽງແຕ່ຖ້າຫາກມັນມີນ້ຳມັນພຽງພໍ
ຂອງການຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການ ໃນທ້ອງຕະຫຼາດ.
ທ່ານ Bob Yawger ຜູ້ອຳນວຍການຂອງອະນາຄົດຂອງ MIZUHO AMERICAS
ກ່າວວ່າ “ຊາວດີອາຣາເບຍ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ອອກມາໃຫ້ຄວາມເຫັນຢ່າງແຂງຂັນໃດໆ
ທີ່ວ່າພວກເຂົາເຈົ້າຈະສາມາດຈັດຈຳນວນນ້ຳມັນຫຼາຍປານໃດ ທີ່ຈະທົດແທນນ້ຳມັນ
ທີ່ຂາດໄປໃນຂັ້ນຕອນ ການດຳເນີນງານ ທີ່ຈະຍຸຕິການຍົກເວັ້ນຂອງອີຣ່ານ.”
ອີຣ່ານ ໄດ້ຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ການອົດກັ້ນ ໂດຍກີດກັນຊ່ອງແຄບ Hormuz. ສະຫະລັດ ໄດ້ກ່າວວ່າ
ຕົນຈະຍຸຕິ ຄວາມພະຍາຍາມຂອງອີຣ່ານ ທີ່ຈະກີດກັນການລຳລຽງການເດີນທາງນ້ຳ
ທີ່ນຳສົ່ງ 1 ສ່ວນ 5 ຂອງການລຳລຽງສົ່ງນ້ຳມັນ ໄປທົ່ວໂລກ.
ອ່ານຂ່າວນີ້ເພີ້ມຕື່ມເປັນພາສາອັງກິດ
The United States announced earlier this weekthat it is stopping exemptions given to five countries who continue to buy Iranian oil, saying they must stop purchases by May 1 or face sanctions.China, the top buyer of Iranian oil, and Iran's neighbor Turkey, are resolutely opposing the move, putting the Trump administration's approach of using sanctions to force foreign policy changes to the test.White House Correspondent Patsy Widakuswara has this story.
A strike at Tehran's lifeline as the United States moves to end Iran's oil export.
Earlier this week, the Trump administration announced it will stop giving waivers to China, India, Japan, South Korea and Turkey- countries thatcontinue to buy Iranian oil after Washington pulled out of the 2015 nuclear deal with Tehran last May and reinstated sanctions.
If they do not comply, they too may face U.S. sanctions.
Mike Pompeo, U.S. Secretary of State:
"Any nation or entity interacting with Iran should do its diligence and err on the side of caution.The risks are simply not going to be worth the benefits."
In dealing with adversaries the Trump administration often turns to unilateral sanctions rather than build coalitions to pressure a target country to change its behavior, say some analysts.
Bill Reinsch, CSIS:
"It will not make things better, it will make them worse.It will alienate the five countries that are involved."
China buys about half of Iran's oil and resolutely opposes the move.
Geng Shuang, Chinese Foreign Ministry spokesman:
"The cooperation between China and Iran is open, transparent, reasonable and legitimate, which thus deserves respect."
Iran's neighbor, Turkey, also denounced the move.
Mevlut Cavusoglu, Turkish Foreign Minister:
"Politically it is not right.Ethically it is not right.In terms of commerce, it is definitely notright."
India, the second largest buyer, has signaled it will comply. Butin the pastthey havebypassed sanctions,using a payment system based on the rupee, instead of U.S. dollars.
Countries which are not complying can choose to negotiate, retaliate or, since transactions are made by private companies, they could also cheat.
Bill Reinsch, CSIS:
"It will be hard for the U.S. administration to take action against private tankers that are owned by private companies that are foreign flagged. That will cause diplomatic issues if they attempt to do that."
On Tuesday,oil prices hit a six month high, following signals from Gulf OPEC members that they will raise output to offset oil shortfalls only if there is enough demand.
Bob Yawger, Mizuho Americas:
"The Saudis have not come out and really put out a strong message that they would help replace any barrels that are lost in the process of ending the Iranian waiver."
Iran has threatened to retaliate by blocking the Strait of Hormuz. The United States has said it would stop any Iranian attempt to block the waterway,which carriesa fifth of the world's oil trade.