BRUNEI —
ການທີ່ທ່ານບາຣັກ ໂອບາມາ ປະທານາທິບໍດີ
ສະຫະລັດ ບໍ່ສາມາດໄປຮ່ວມກອງປະຊຸມສຸດຍອດຂອງສະມາ
ຄົມອາຊ່ຽນ ທີ່ປະເທດ ບຣູໄນ ໄດ້ນັ້ນ ໝາຍເຖິງວ່າ ທ່ານບໍ່
ສາມາດເຮັດສໍາເລັດໃນສິ່ງທີ່ທ່ານໄດ້ຮັບປາກໄວ້ກ່ອນໜ້ານີ້
ທີ່ວ່າຈະຜັກດັນໃຫ້ບັນດາຜູ້ນໍາອາຊ່ຽນຕົກລົງກັນຮັບເອົາກົດ
ການປະພຶດປະຕິບັດອັນເຂັ້ມແຂງ ລະຫວ່າງຈີນແລະອາຊ່ຽນ
ກ່ຽວກັບເຂດທະເລຈີນໃຕ້ທີ່ເປັນຂໍ້ຂັດແຍ້ງກັນເພື່ອຫລຸດຜ່ອນ
ໂອກາດທີ່ຈະເກີດການຂັດແຍ້ງກັນນັ້ນ ໃຫ້ໜ້ອຍລົງ. ທ່ານ
ຈອນ ແຄຣີ ລັດຖະມົນຕີຕ່າງປະເທດສະຫະລັດ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມ
ກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວແທນທ່ານໂອບາມາ. ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ
Steve Herman ມີລາຍງານຈາກບຣູນາຍ ຊຶ່ງສິງຈະນໍາລາຍ
ລະອຽດມາສະເໜີທ່ານ.
ຢູ່ໃນກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ກັບບັນດາຜູ້ນໍາອາຊ່ຽນນັ້ນ ທ່ານຈອນ ແຄຣີ ລັດຖະມົນຕີຕ່າງ
ປະເທດສະຫະລັດ ໄດ້ກ່າວຄໍາຂໍໂທດຈາກທ່ານໂອບາມາ ທີ່ທ່ານບໍ່ສາມາດໄປຮ່ວມກອງ
ປະຊຸມໃນຄັ້ງນີ້ໄດ້.
ການຕັດສິນໃຈບໍ່ໄປຮ່ວມກອງປະຊຸມສຸດຍອດ APEC ແລະ ASEAN ຂອງປະທານາທິ
ບໍດີໂອບາມາໃນຄັ້ງນີ້ ໄດ້ກໍ່ໃຫ້ເກີດມີຄໍາຖາມຂຶ້ນມາຢູ່ໃນເອເຊຍ ກ່ຽວກັບຄວາມໝັ້ນໝາຍ
ທີ່ອາເມຣິກາໄດ້ໃຫ້ໄວ້ ຕໍ່ຂົງເຂດດັ່ງກ່າວ.
ທ່ານ ແຄຣີ ໄດ້ບອກບັນດາຜູ້ນໍາອາຊ່ຽນ ເມື່ອວັນພຸດຜ່ານມານີ້ວ່າ ທ່ານຮູ້ວ່າພວກເຂົາເຈົ້າ
ກໍເຂົ້າໃຈດີວ່າ ການປິດກິດຈະການບາງສ່ວນຂອງລັດຖະບານສະຫະລັດລົງ ເປັນສາເຫດ
ທີ່ເຮັດໃຫ້ປະທານາທິບໍດີບໍ່ສາມາດເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມໃນຄັ້ງນີ້ໄດ້. ແລະທ່ານ ແຄຣີ ກໍໄດ້
ໃຫ້ຄວາມໝັ້ນໃຈແກ່ບັນດາຜູ້ນໍາເຫລົ່ານັ້ນ:
ທ່ານ ແຄຣີ ເວົ້າວ່າ: “ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າຂໍຮັບປະກັນວ່າ ເຫດການຕ່າງໆເຫຼົ່ານີ້
ທີ່ເກີດຂຶ້ນຢູ່ໃນວໍຊິງຕັນ ແມ່ນເປັນພຽງຊ່ວງເວລານຶ່ງຂອງການເຄື່ອນໄຫວ
ທາງການເມືອງ ແລະບໍ່ມີຫຍັງຫຼາຍກວ່າໄປນັ້ນ.”
ຄະນະເຈົ້າໜ້າທີ່ອາວຸໂສຂອງສະຫະລັດ ທີ່ເດີນທາງຕິດຕາມໄປກັບທ່ານແຄຣີ ໄດ້ເນັ້ນຢໍ້າ
ວ່າ ທ່ານແຄຣີໄດ້ພົບປະສົນທະນາກັບປະມຸກຂອງທຸກໆລັດຖະບານ ທີ່ມີໄດ້ໝາຍກໍານົດ
ການຈະໂອ້ລົມສົນທະນາກັບທ່ານໂອບາມານັ້ນ.
ແລະຮອດຍັງມີການພົບປະບັ້ນນຶ່ງຕື່ມອີກກັບທ່ານແຄຣີ ຢູ່ທີ່ກອງປະຊຸມອາຊ່ຽນນັ້ນ ກໍຄື
ການພົບປະກັບປະທານາທິບໍດີ Thein Sein ຂອງມຽນມາ.
ລັດຖະບານໂອບາມາ ແມ່ນໄດ້ໃຫ້ການສະໜັບສະໜຸນຢູ່ຕະຫຼອດມາ ແກ່ບັນດາປະ ເທດ
ສະມາຊິກຂອງອາຊ່ຽນ ພວກທີ່ຢາກໃຫ້ອົງກອນລະດັບຂົງເຂດດັ່ງກ່າວ ຮ່າງກົດການປະພຶດ
ປະຕິບັດໃນທະເລ ທີ່ເຂັ້ມແຂງຂຶ້ນມາ ເພື່ອຫລຸດຜ່ອນໂອກາດທີ່ຈະເກີດການຂັດແຍັງກັນໃນ
ເຂດທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ອາວຸໂສຂອງກະຊວງຕ່າງປະເທດສະຫະລັດທ່ານນຶ່ງ ບອກພວກນັກຂ່າວ ຂະນະ
ທີ່ກໍາລັງເດີນທາງໄປຍັງບຣູນາຍ ວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າສາມາດຄາດໝາຍໄດ້ໂລດວ່າ ຈະມີການ
ສົນທະນາທີ່ກ່ຽວພັນກັນລະຫວ່າງສະຫະລັດແລະອາຊ່ຽນ ດໍາເນີນຕໍ່ໄປໃນລະດັບທີ່ສູງຂຶ້ນ
ກວ່າເກົ່າ ພ້ອມກັບເນັ້ນຢໍ້າບົດບາດຂອງອາເມຣິກາ ໃນຖານະຜູ້ສະໜັບສະໜຸນການປົກຄອງ
ໂດຍຕົວບົດກົດໝາຍ ການແກ້ໄຂບັນຫາຜິດຖຽງກັນຢ່າງສັນຕິ ເສລີພາບໃນການເດີນເຮືອ
ແລະຫຼັກການຂອງການຄ້າຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍທີ່ປາດສະຈາກການຂັດຂວາງ.
ພວກນັກຂ່າວໄດ້ຖາມທ່ານ Le Luong Minh ເລຂາທິການໃຫຍ່
ສະມາ ຄົມອາຊ່ຽນ ກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າຂອງເລື່ອງນີ້. ໃນການ
ກ່າວຕອບນັ້ນ ທ່ານ Minh ໄດ້ເອີ່ຍເຕຶ້ອງໄປໃສ່ການສົນທະນາຫາ
ລືກັນເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ຢູ່ປະເທດຈີນ ລະຫວ່າງເຈົ້າໜ້າທີ່ສະມາຄົມ
ອາຊ່ຽນ ກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ຈີນ.
ທ່ານ ມິນ ກ່າວຕື່ມວ່າ: “ການປຶກສາຫາລືກັນນັ້ນແມ່ນຈະມີສືບ
ຕໍ່ໄປ ແລະ ພວກເຮົາກໍຫວັງວ່າ ດ້ວຍການດໍາເນີນຄວາມພະ
ຍາຍາມຂອງທັງສອງຝ່າຍ ທີ່ຮູ້ສຶກສໍານຶກດີວ່າ ສັນຕິພາບແລະ
ສະຖຽນລະພາບຢູ່ໃນຂົງເຂດ ແມ່ນຈໍາເປັນແລະສໍາຄັນ ບໍ່ສະເພາະແຕ່ສໍາລັບອາຊ່ຽນ
ເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ສໍາລັບໝົດທຸກປະເທດຢູ່ໃນຂົງເຂດ ຊຶ່ງໂຮມທັງຈີນນັ້ນນໍາ ພວກເຮົາຈະ
ສາມາດບັນລຸຄວາມກ້າວໜ້າທີ່ເປັນຮູບປະທໍາໄດ້.”
ສ່ວນທ່ານ Le Kequiang ນາຍົກລັດຖະມົນຕີຈີນ ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ “ຂົງ ເຂດທະເລຈີນໃຕ້
ທີ່ມີສັນຕິພາບນັ້ນ ຖືວ່າເປັນໂຊກໄຊ ສໍາລັບພວກເຮົາທັງໝົດ.” ແຕ່ວ່າພ້ອມດຽວກັນ ທ່ານ
ລີ ເກີຈຽງ ກໍໄດ້ໃຫ້ຮ່ອງຮອຍເຖິງຄວາມປະສົງຂອງຈີນ ທີ່ຢາກຈະເຈລະຈາຕົກລົງເລື້ອງຂໍ້ຂັດ
ແຍ້ງກັນທາງທະເລນັ້ນແບບສອງຝ່າຍກັບແຕ່ລະຄູ່ກໍລະນີໄປ ແທນທີ່ຈະເຈລະຈາກັບໝົດ
ທັງສະມາຄົມອາຊ່ຽນ.
ຈີນໄດ້ອ້າງເອົາອະທິປະໄຕ ໃນເກືອບວ່າທັງໝົດຂອງເຂດທະເລຈີນໃຕ້ ແຕ່ວ່າສີ່ສະມາຊິກ
ຂອງສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ຄື ບຣູນາຍ ມາເລເຊຍ ຟິລິບປິນ ແລະ ຫວຽດນາມ ກໍໄດ້ອ້າງເອົາກໍາ
ມະສິດໃນເຂດນ່ານນໍ້າບາງສ່ວນ ຂອງທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນນໍາ ເຊັ່ນກັນ.
ເບິ່ງວີດິໂອ ກ່ຽວກັບທ່ານ ແຄຣີ ທີ່ກອງປະຊຸມອາຊ່ຽນ:
ສະຫະລັດ ບໍ່ສາມາດໄປຮ່ວມກອງປະຊຸມສຸດຍອດຂອງສະມາ
ຄົມອາຊ່ຽນ ທີ່ປະເທດ ບຣູໄນ ໄດ້ນັ້ນ ໝາຍເຖິງວ່າ ທ່ານບໍ່
ສາມາດເຮັດສໍາເລັດໃນສິ່ງທີ່ທ່ານໄດ້ຮັບປາກໄວ້ກ່ອນໜ້ານີ້
ທີ່ວ່າຈະຜັກດັນໃຫ້ບັນດາຜູ້ນໍາອາຊ່ຽນຕົກລົງກັນຮັບເອົາກົດ
ການປະພຶດປະຕິບັດອັນເຂັ້ມແຂງ ລະຫວ່າງຈີນແລະອາຊ່ຽນ
ກ່ຽວກັບເຂດທະເລຈີນໃຕ້ທີ່ເປັນຂໍ້ຂັດແຍ້ງກັນເພື່ອຫລຸດຜ່ອນ
ໂອກາດທີ່ຈະເກີດການຂັດແຍ້ງກັນນັ້ນ ໃຫ້ໜ້ອຍລົງ. ທ່ານ
ຈອນ ແຄຣີ ລັດຖະມົນຕີຕ່າງປະເທດສະຫະລັດ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມ
ກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວແທນທ່ານໂອບາມາ. ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ
Steve Herman ມີລາຍງານຈາກບຣູນາຍ ຊຶ່ງສິງຈະນໍາລາຍ
ລະອຽດມາສະເໜີທ່ານ.
ຢູ່ໃນກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ກັບບັນດາຜູ້ນໍາອາຊ່ຽນນັ້ນ ທ່ານຈອນ ແຄຣີ ລັດຖະມົນຕີຕ່າງ
ປະເທດສະຫະລັດ ໄດ້ກ່າວຄໍາຂໍໂທດຈາກທ່ານໂອບາມາ ທີ່ທ່ານບໍ່ສາມາດໄປຮ່ວມກອງ
ປະຊຸມໃນຄັ້ງນີ້ໄດ້.
ການຕັດສິນໃຈບໍ່ໄປຮ່ວມກອງປະຊຸມສຸດຍອດ APEC ແລະ ASEAN ຂອງປະທານາທິ
ບໍດີໂອບາມາໃນຄັ້ງນີ້ ໄດ້ກໍ່ໃຫ້ເກີດມີຄໍາຖາມຂຶ້ນມາຢູ່ໃນເອເຊຍ ກ່ຽວກັບຄວາມໝັ້ນໝາຍ
ທີ່ອາເມຣິກາໄດ້ໃຫ້ໄວ້ ຕໍ່ຂົງເຂດດັ່ງກ່າວ.
ທ່ານ ແຄຣີ ໄດ້ບອກບັນດາຜູ້ນໍາອາຊ່ຽນ ເມື່ອວັນພຸດຜ່ານມານີ້ວ່າ ທ່ານຮູ້ວ່າພວກເຂົາເຈົ້າ
ກໍເຂົ້າໃຈດີວ່າ ການປິດກິດຈະການບາງສ່ວນຂອງລັດຖະບານສະຫະລັດລົງ ເປັນສາເຫດ
ທີ່ເຮັດໃຫ້ປະທານາທິບໍດີບໍ່ສາມາດເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມໃນຄັ້ງນີ້ໄດ້. ແລະທ່ານ ແຄຣີ ກໍໄດ້
ໃຫ້ຄວາມໝັ້ນໃຈແກ່ບັນດາຜູ້ນໍາເຫລົ່ານັ້ນ:
ທ່ານ ແຄຣີ ເວົ້າວ່າ: “ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າຂໍຮັບປະກັນວ່າ ເຫດການຕ່າງໆເຫຼົ່ານີ້
ທີ່ເກີດຂຶ້ນຢູ່ໃນວໍຊິງຕັນ ແມ່ນເປັນພຽງຊ່ວງເວລານຶ່ງຂອງການເຄື່ອນໄຫວ
ທາງການເມືອງ ແລະບໍ່ມີຫຍັງຫຼາຍກວ່າໄປນັ້ນ.”
ຄະນະເຈົ້າໜ້າທີ່ອາວຸໂສຂອງສະຫະລັດ ທີ່ເດີນທາງຕິດຕາມໄປກັບທ່ານແຄຣີ ໄດ້ເນັ້ນຢໍ້າ
ວ່າ ທ່ານແຄຣີໄດ້ພົບປະສົນທະນາກັບປະມຸກຂອງທຸກໆລັດຖະບານ ທີ່ມີໄດ້ໝາຍກໍານົດ
ການຈະໂອ້ລົມສົນທະນາກັບທ່ານໂອບາມານັ້ນ.
ແລະຮອດຍັງມີການພົບປະບັ້ນນຶ່ງຕື່ມອີກກັບທ່ານແຄຣີ ຢູ່ທີ່ກອງປະຊຸມອາຊ່ຽນນັ້ນ ກໍຄື
ການພົບປະກັບປະທານາທິບໍດີ Thein Sein ຂອງມຽນມາ.
ລັດຖະບານໂອບາມາ ແມ່ນໄດ້ໃຫ້ການສະໜັບສະໜຸນຢູ່ຕະຫຼອດມາ ແກ່ບັນດາປະ ເທດ
ສະມາຊິກຂອງອາຊ່ຽນ ພວກທີ່ຢາກໃຫ້ອົງກອນລະດັບຂົງເຂດດັ່ງກ່າວ ຮ່າງກົດການປະພຶດ
ປະຕິບັດໃນທະເລ ທີ່ເຂັ້ມແຂງຂຶ້ນມາ ເພື່ອຫລຸດຜ່ອນໂອກາດທີ່ຈະເກີດການຂັດແຍັງກັນໃນ
ເຂດທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ອາວຸໂສຂອງກະຊວງຕ່າງປະເທດສະຫະລັດທ່ານນຶ່ງ ບອກພວກນັກຂ່າວ ຂະນະ
ທີ່ກໍາລັງເດີນທາງໄປຍັງບຣູນາຍ ວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າສາມາດຄາດໝາຍໄດ້ໂລດວ່າ ຈະມີການ
ສົນທະນາທີ່ກ່ຽວພັນກັນລະຫວ່າງສະຫະລັດແລະອາຊ່ຽນ ດໍາເນີນຕໍ່ໄປໃນລະດັບທີ່ສູງຂຶ້ນ
ກວ່າເກົ່າ ພ້ອມກັບເນັ້ນຢໍ້າບົດບາດຂອງອາເມຣິກາ ໃນຖານະຜູ້ສະໜັບສະໜຸນການປົກຄອງ
ໂດຍຕົວບົດກົດໝາຍ ການແກ້ໄຂບັນຫາຜິດຖຽງກັນຢ່າງສັນຕິ ເສລີພາບໃນການເດີນເຮືອ
ແລະຫຼັກການຂອງການຄ້າຢ່າງຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍທີ່ປາດສະຈາກການຂັດຂວາງ.
ພວກນັກຂ່າວໄດ້ຖາມທ່ານ Le Luong Minh ເລຂາທິການໃຫຍ່
ສະມາ ຄົມອາຊ່ຽນ ກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າຂອງເລື່ອງນີ້. ໃນການ
ກ່າວຕອບນັ້ນ ທ່ານ Minh ໄດ້ເອີ່ຍເຕຶ້ອງໄປໃສ່ການສົນທະນາຫາ
ລືກັນເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ຢູ່ປະເທດຈີນ ລະຫວ່າງເຈົ້າໜ້າທີ່ສະມາຄົມ
ອາຊ່ຽນ ກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ຈີນ.
ທ່ານ ມິນ ກ່າວຕື່ມວ່າ: “ການປຶກສາຫາລືກັນນັ້ນແມ່ນຈະມີສືບ
ຕໍ່ໄປ ແລະ ພວກເຮົາກໍຫວັງວ່າ ດ້ວຍການດໍາເນີນຄວາມພະ
ຍາຍາມຂອງທັງສອງຝ່າຍ ທີ່ຮູ້ສຶກສໍານຶກດີວ່າ ສັນຕິພາບແລະ
ສະຖຽນລະພາບຢູ່ໃນຂົງເຂດ ແມ່ນຈໍາເປັນແລະສໍາຄັນ ບໍ່ສະເພາະແຕ່ສໍາລັບອາຊ່ຽນ
ເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ສໍາລັບໝົດທຸກປະເທດຢູ່ໃນຂົງເຂດ ຊຶ່ງໂຮມທັງຈີນນັ້ນນໍາ ພວກເຮົາຈະ
ສາມາດບັນລຸຄວາມກ້າວໜ້າທີ່ເປັນຮູບປະທໍາໄດ້.”
ສ່ວນທ່ານ Le Kequiang ນາຍົກລັດຖະມົນຕີຈີນ ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ “ຂົງ ເຂດທະເລຈີນໃຕ້
ທີ່ມີສັນຕິພາບນັ້ນ ຖືວ່າເປັນໂຊກໄຊ ສໍາລັບພວກເຮົາທັງໝົດ.” ແຕ່ວ່າພ້ອມດຽວກັນ ທ່ານ
ລີ ເກີຈຽງ ກໍໄດ້ໃຫ້ຮ່ອງຮອຍເຖິງຄວາມປະສົງຂອງຈີນ ທີ່ຢາກຈະເຈລະຈາຕົກລົງເລື້ອງຂໍ້ຂັດ
ແຍ້ງກັນທາງທະເລນັ້ນແບບສອງຝ່າຍກັບແຕ່ລະຄູ່ກໍລະນີໄປ ແທນທີ່ຈະເຈລະຈາກັບໝົດ
ທັງສະມາຄົມອາຊ່ຽນ.
ຈີນໄດ້ອ້າງເອົາອະທິປະໄຕ ໃນເກືອບວ່າທັງໝົດຂອງເຂດທະເລຈີນໃຕ້ ແຕ່ວ່າສີ່ສະມາຊິກ
ຂອງສະມາຄົມອາຊ່ຽນ ຄື ບຣູນາຍ ມາເລເຊຍ ຟິລິບປິນ ແລະ ຫວຽດນາມ ກໍໄດ້ອ້າງເອົາກໍາ
ມະສິດໃນເຂດນ່ານນໍ້າບາງສ່ວນ ຂອງທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນນໍາ ເຊັ່ນກັນ.
ເບິ່ງວີດິໂອ ກ່ຽວກັບທ່ານ ແຄຣີ ທີ່ກອງປະຊຸມອາຊ່ຽນ: