ການກໍ່ສ້າງຄູກັ້ນນ້ຳ ຂອງໂຄງການເຂື່ອນໄຟຟ້າເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍ ຈະສຳເລັດໃນເດືອນຕຸລາ 2019 ແລະຈະເລີ້ມການຜະລິດກະແສໄຟຟ້າ ເພື່ອສົ່ງຂາຍໃຫ້ປະເທດໄທ ນັບຈາກທ້າຍປີ 2019 ເປັນຕົ້ນໄປ.
ບໍລິສັດເຂື່ອນໄຟຟ້າເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍຈຳກັດ ໄດ້ສະເໜີລາຍງານໃນໂອກາດ ທ່ານບຸນທອງ ຈິດມະນີ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ເດີນທາງໄປຕິດຕາມເບິ່ງຄວາມຄືບໜ້າຂອງໂຄງການໃນທ້າຍເດືອນກັນຍາ 2019 ທີ່ຜ່ານມາ ວ່າ ການກໍ່ສ້າງຄູກັ້ນນ້ຳໃໝ່ ເພື່ອທົດແທນຄູກັ້ນນ້ຳເກົ່າທີ່ເປ່ເພຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມຄັ້ງໃຫຍ່ ໃນປີ 2018 ນັ້ນ ໄດ້ຄືບໜ້າແລ້ວ ກວ່າ 75 ເປີເຊັນ ໂດຍຈະແລ້ວເສັດສົມບູນ ໃນເດືອນຕຸລາ ແລະສາມາດທີ່ຈະເລີ້ມຜະລິດກະແສໄຟຟ້າໄດ້ນັບຈາກເດືອນທັນວາ 2019 ທີ່ຈະເຖິງນີ້ ເປັນຕົ້ນໄປ.
ທັງນີ້ ບໍລິສັດ SK ວິສະວະກຳແລະກໍ່ສ້າງຈາກເກົາຫຼີໃຕ້ ຜູ້ຮ່ວມລົງທຶນ ແລະຮັບຜິດຊອບ ໃນການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍ ກໍໄດ້ສະແດງຄວາມໝັ້ນໃຈໃນຄວາມແຂງແຮງແລະທົນທານຂອງການກໍ່ສ້າງຄູກັ້ນນ້ຳໃໝ່ດັ່ງກ່າວນີ້ ເພາະວ່າ ໄດ້ໃຊ້ຄອນກຣີດອັດແໜ້ນໃນປະລິມານເຖິງ 220,000 ແມັດກ້ອນ ຍາວ 430 ແມັດ ເລິກ 57 ແມັດ ແລະມີປະຕູສຸກເສີນທີ່ລະບາຍນ້ຳໄດ້ເຖິງ 340 ແມັດກ້ອນຕໍ່ວິນາທີ ຫຼືຫລາຍກວ່າ 12 ລ້ານແມັດກ້ອນຕໍ່ຊົ່ວໂມງ ຊຶ່ງສາມາດທີ່ຈະລົດແຮງດັນພາຍໃນເຂື່ອນໄດ້ເປັນຢ່າງດີ.
ໂຄງການເຂື່ອນໄຟຟ້າເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍ ຮ່ວມທຶນລະຫວ່າງ ບໍລິສັດ SK ວິສະວະກຳແລະກໍ່ສ້າງຈາກເກົາຫຼີໃຕ້ ກັບລັດວິສາຫະກິດຖືຮຸ້ນລາວ (Lao Holding) ພ້ອມດ້ວຍບໍລິສັດ Western Power ຈາກເກົາຫຼີໃຕ້ ແລະບໍລິສັດໄຟຟ້າຣາຊະບູຣີ (ມະຫາຊົນ) ຈາກໄທ ດ້ວຍສັດສ່ວນ 26 ເປີເຊັນ 24 ເປີເຊັນ 25 ເປີເຊັນ 25 ເປີເຊັນ ຂອງມູນຄ່າການລົງທຶນລວມ 1,020 ລ້ານໂດລາ ມີກຳລັງຕິດຕັ້ງ 410 ເມກາວັດ ແລະຜະລິດໄຟຟ້າໄດ້ເຖິງ 1,879 ລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງຕໍ່ປີ ໂດຍ90 ເປີເຊັນ ຈະສົ່ງອອກໄປໄທ ດ້ວຍອາຍຸສຳປະທານ 27 ປີ ແລະ 10 ເປີເຊັນ ທີ່ເຫຼືອຈະຂາຍໃຫ້ລັດວິສາຫະກິດໄຟຟ້າລາວ (EDL) ນັບແຕ່ທ້າຍປີ 2019 ເປັນຕົ້ນໄປ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ດ້ວຍເຫດການທີ່ເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍແຕກ ໃນຄືນວັນທີ 23 ກໍລະກົດ 2018 ຜ່ານມານັ້ນ ກໍໄດ້ເຮັດໃຫ້ບັນດາອົງການອະນຸລັກສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດໃນລຸ່ມນ້ຳຂອງ ແລະອາຊຽນ ບໍ່ເຊື່ອວ່າ ການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍ ຈະໄດ້ມາດຕະຖານສາກົນ ຈຶ່ງບໍ່ສາມາດທີ່ຈະຮັບປະກັນໄດ້ເລີຍວ່າ ຈະບໍ່ເກີດເຫດການຄືກັບໃນວັນທີ 23 ກໍລະກົດ 2018 ຂຶ້ນອີກ ເພາະການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍ ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຢ່າງຮຸນແຮງ ທັງຕໍ່ສັງຄົມແລະສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດໃນລາວ ແລະລຸ່ມນ້ຳຂອງ ເນື່ອງຈາກເປັນໂຄງການທີ່ຈະປ່ຽນແປງສະພາບແວດລ້ອມທຳມະຊາດຂອງ 3 ແມີນ້ຳໃນລາວ ເພາະການຜະລິດໄຟຟ້າດ້ວຍການຜັນນ້ຳຈາກເຊປຽນໄປເຊນ້ຳນ້ອຍ ແລະເຊກອງ ແລ້ວກໍປ່ອຍລົງໄປສູ່ແມ່ນ້ຳຂອງ ຕາມລຳດັບນັ້ນ ດັ່ງທີ່ ທ່ານວິທູນ ເພີ້ມພງສາຈະເຣີນ ຜູ້ອຳນວຍການເຄືອຂ່າຍພະລັງງານເພື່ອລະບົບນິເວດທຳມະຊາດໃນເຂດລຸມແມ່ນ້ຳຂອງ ໄດ້ໃຫ້ການອະທິບາຍວ່າ:
“ມັນເອົານ້ຳຈາກ 3 ລຳນ້ຳມາລວມກັນ ແລ້ວກໍເອົາຈຸດທີ່ສ້າງເຂື່ອນໜິ ໂດຍອາໄສຄວາມສູງຂອງທີ່ຮາບສູງບໍລິເວນ ເພື່ອຈະເຮັດໃຫ້ມັນຫັນກັງຫັນໄຟຟ້າໜິ ໄດ້ແຮງທີ່ສຸດ ແລ້ວຜະລິດໄຟອອກມາໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍທີ່ສຸດ ແລ້ວກໍປ່ອຍນ້ຳລົງອີກສາຍນຶ່ງ ຊຶ່ງລຳນ້ຳສາຍນີ້ ກໍຈະມີນ້ຳເພີ້ມຂຶ້ນ ຈາກລະດັບນ້ຳທຳມະຊາດຂອງຕົວມັນເອງໜິ ມະຫາສານ ທ່ານໄປເພີ້ມປະລິມານນ້ຳທີ່ມັນຫຼາຍກວ່າທຳມະຊາດ ແລ້ວທ່ານໄປເອົານ້ຳຈາກສາຍອື່ນ ທີ່ມັນອາດຈະມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນໃນເລື້ອງຂອງທາງນິເວດ.”
ທ່ານວິທູນ ຢືນຢັນດ້ວຍວ່າ ສາເຫດສຳຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍແຕກນັ້ນ ກໍຍ້ອນວ່າ ເກີດການຜິດພາດຢ່າງຮ້າຍແຮງໃນການຄຳນວນຄວາມຈຸ ແລະປະລິມານນ້ຳທີ່ຈະໄຫລລົງສູ່ອ່າງໂຕ່ງຂອງເຂື່ອນ ຊຶ່ງເມື່ອປະກອບກັບການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນ ກໍຍັງບໍ່ແລ້ວສຳເລັດຢ່າງສົມບູນ ແຕ່ກໍຕ້ອງມາຮອງຮັບປະລິມານນ້ຳເກີນກວ່າ ຄວາມຈຸຂອງອ່າງທີ່ຕັ້ງຢູ່ເທິງພື້ນທີ່ສູງດ້ວຍນັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ມວນນ້ຳຢ່າງມະຫາສານທີ່ໄຫລລົງມານັ້ນ ມີແຮງກະທົບແລະທຳລາຍສູງ ທັງຕໍ່ຊີວິດ ແລະຊັບສິນຂອງປະຊາຊົນລາວ.
ໂດຍກໍລະນີ ເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍແຕກນັ້ນ ໄດ້ກະທົບຕໍ່ປະຊາຊົນລາວ 2,717 ຄອບຄົວໃນເຂດ 13 ບ້ານ ຂອງເມືອງສະໜາມໄຊ ແຂວງອັດຕະປື ໃນນີ້ ກໍມີເຖິງ 7,095 ຄົນ ຫຼື 1,617 ຄອບຄົວ ທີ່ສູນເສຍຊັບສິນແລະທີ່ດິນທຳກິນຢ່າງສິ້ນເຊີງ ຊຶ່ງໃນປັດຈຸບັນ ທັງ 1,617 ຄອບຄົວດັ່ງກ່າວ ຍັງຕ້ອງອາໄສຢູ່ໃນເຂດຈັດສັນຊົ່ວຄາວຢູ່.
