ບັນດາໂຄງການກໍ່ສ້າງຖະໜົນໃນເຂດນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ປະຕິບັດບໍ່ໄດ້ມາດຕະ
ຖານ ມີຄຸນນະພາບຕ່ຳ ປະເມີນຄ່າກໍ່ສ້າງສູງເກີນຄວາມຈິງ ແລະຜູ້ຮັບເໝົາຂາດເງິນ
ທຶນ ເຮັດໃຫ້ເກີດການຊັກຊ້າທຸກໂຄງການ ຊຶ່ງຊົງລິດ ໂພນເງິນ ນັກຂ່າວ ວີໂອເອ ມີ
ລາຍງານຈາກບາງກອກ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນຄະນະກວດກາພັກລັດປະຈຳສະພາແຫ່ງຊາດລາວ ເປີດເຜີຍວ່າ
ການກໍ່ສ້າງຖະໜົນໃນເຂດນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ກຳລັງປະເຊີນບັນຫາຊັກຊ້າໃນທຸກ
ໂຄງການ ທີ່ບັນດາບໍລິສັດເອກກະຊົນເປັນພາກສ່ວນທີ່ອອກທຶນໃຫ້ກ່ອນ ຕົວຢ່າງຄື
ໂຄງການກໍ່ສ້າງຖະໜົນຈາກ 3 ແຍກບ້ານບໍ່ໂອ ໄປຫາບ້ານສີຖານໃຕ້ ຊຶ່ງໄດ້ເລີ້ມລົງ
ມືກໍ່ສ້າງນັບແຕ່ປີ 2015 ເປັນຕົ້ນມາຈົນເຖິງປັດຈຸບັນນີ້ກໍປາກົດວ່າມີຄວາມຄືບໜ້າ
ພຽງ 54 ເປີເຊັນ ຂອງແຜນການເທົ່ານັ້ນ ແລະການທີ່ບໍລິສັດເອກກະຊົນໄດ້ປະສົບ
ບັນຫາຂາດເງິນທຶນໝຸນວຽນ ກໍຍັງເຮັດໃຫ້ໂຄງການຫຍຸດສະງັກນັບເປັນເວລາກວ່າ
1 ປີມາແລ້ວອີກດ້ວຍ.
ບັນຫາດຽວກັນນີ້ ໄດ້ເກີດຂຶ້ນກັບໂຄງການກໍ່ສ້າງຖະໜົນ T5 ແລະຖະໜົນ T6 ດ້ວຍ
ເຊັ່ນກັນ ໂດຍບໍລິສັດເອກກະຊົນລາວທີ່ລົງທຶນໃຫ້ກ່ອນ ໃນທັງສອງໂຄງການດັ່ງກ່າວ
ບໍ່ມີເງິນທຶນການກໍ່ສ້າງນັບແຕ່ປີ 2014 ເປັນຕົ້ນມາແລ້ວເຊັ່ນດຽວກັນກັບໂຄງການກໍ່
ສ້າງຖະໜົນຈາກ 3 ແຍກບ້ານບໍ່ໂອ ໄປບ້ານສີຖານໃຕ້ ຊຶ່ງຍັງບໍ່ມີຄວາມຊັດເຈນວ່າ
ບໍລິສັດຜູ້ຮັບເໝົາຈະສາມາດຫາເງິນທຶນເພື່ອດຳເນີນການຕໍ່ໄປໄດ້ເມື່ອໃດແທ້.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນການກໍ່ສ້າງຖະໜົນເຫລົ່ານີ້ຍັງບໍ່ໄດ້ມາດຕະຖານຕາມແບບທີ່ກຳນົດ
ແລະປາກົດມີຫລາຍໂຄງການທີ່ມີຄຸນນະພາບຕ່ຳ ແຕ່ກັບມີການປະເມີນຄ່າກໍ່ສ້າງທີ່
ສູງເກີນກວ່າຄວາມເປັນຈິງ ໂດຍສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດບັນຫາດັ່ງກ່າວກໍຍ້ອນວ່າ ໂຄງການສ່ວນໃຫຍ່ບໍ່ໄດ້ຈັດການປະມູນຢ່າງເປີດກວ້າງຈຶ່ງດຳເນີນໂຄງການໃນທຸກຂັ້ນ
ຕອນ ໂດຍຜູ້ຮັບເໝົາລາຍດຽວ ໂດຍສະເພາະໂຄງການຂອງລັດ ທີ່ເອກກະຊົນລົງທຶນ
ໃຫ້ກ່ອນນັ້ນ ຖືເປັນໂຄງການທີ່ມີມາດຕະຖານຕ່ຳສຸດ ດັ່ງທີ່ທ່ານບຸນຈັນ ສິນທະວົງ
ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະຂົນສົ່ງ ໄດ້ຖະແຫຼງຍອມຮັບວ່າ :
“ກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະຂົນສົ່ງ ໄດ້ມີການຄົ້ນຄວ້າສັງລວມສາເຫດຕົ້ນຕໍທີ່ພາ
ໃຫ້ໂຄງການມີມູນຄ່າສູງ ຄຸນນະພາບຕໍ່າ ແລະແກ່ຍາວເວລາການກໍ່ສ້າງ ສາເຫດ
ແມ່ນເກີດມາຈາກໂຄງການລົງທຶນກ່ອນ ໂດຍບໍ່ຜ່ານການປະມູນເປີດ ກວ້າງ ຜູ້ສຳ
ຫຼວດອອກແບບ ແລະກໍ່ສ້າງແມ່ນຜູ້ດຽວກັນ ຮວມທັງການຄັດເລືອກເອົາບໍລິສັດທີ່
ປຶກສາມາຄຸ້ມຄອງ ກວດກາຄຸນນະພາບການກໍ່ສ້າງ ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຜູ້ຮັບເໝົາເປັນ
ຜູ້ເລືອກເອງ ບໍ່ຜ່ານການປະມູນເປີດກວ້າງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ມີຄຸນນະພາບເທົ່າທີ່ຄວນ.”
ທາງດ້ານທ່ານສົມດີ ດວງດີ ຮອງຍາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແລະລັດຖະມົນຕີວ່າການກະ
ຊວງການເງິນ ຖະແຫຼງຢືນຢັນວ່າ ໂຄງການຂອງລັດຖະບານທີ່ພາກເອກກະຊົນລົງ
ທຶນໃຫ້ກ່ອນດັ່ງກ່າວນີ້ ໄດ້ສ້າງພາລະໜີ້ສິນຢ່າງຫຼວງຫລາຍໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານລາວ
ໂດຍໃນແຜນການງົບປະມານປະຈຳປີ 2018 ລັດຖະບານລາວໄດ້ຈັດສັນງົບປະ
ມານສຳລັບການຊຳລະໜີ້ໃຫ້ກັບບໍລິສັດເອກກະຊົນທີ່ລົງທຶນໃຫ້ກ່ອນເຖິງ 1,831
ໂຄງການ ໃນນີ້ໄດ້ຊຳລະໜີິ້ໄປແລ້ວກວ່າ 529 ຕື້ກີບ ແລະຍັງຈະຕ້ອງຊຳລະຄືນ
ອີກກວ່າ 6,513 ຕື້ກີບ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມເນື່ອງຈາກລັດຖະບານລາວມີງົບປະມານຢ່າງຈຳກັດ ຈຶ່ງຕ້ອງມີ
ການປັບປ່ຽນວິທີການຊຳລະໜີ້ດັ່ງກ່າວ ດ້ວຍການອອກພັນທະບັດລັດຖະບານເພື່ອ
ອ່ວຍໜີ້ ທີ່ບັນດາບໍລິສັດເອກກະຊົນມີຢູ່ກັບບັນດາທະນາຄານຕ່າງໆໃນລາວໃຫ້ມາ
ເປັນໜີ້ຂອງລັດບານແທນໃນມູນຄ່າ 3,250 ຕື້ກີບ ຊຶ່ງຜ່ານການຮັບຮອງຈາກກອງ
ປະຊຸມສະໄໝສາມັນຄັ້ງທີ 5 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ເມື່ອປີ 2018 ຜ່ານມາ.
ສ່ວນທ່ານສົມພູ ດວງສະຫວັນ ປະທານຄະນະກວດກາພັກລັດ ປະຈຳເຂດສະພາ
ແຫ່ງຊາດ ລາຍງານວ່າໃນປີ 2018 ກວດພົບການທຸດຈະລິດທີ່ສ້າງການເສຍຫາຍ
ຫລາຍກວ່າ 846 ຕື້ກີບ 309 ລ້ານກວ່າບາດ 6 ແສນໂດລາສະຫະລັດ ແລະ 32,
000 ຫຍວນ ຈາກກການກວດກາ 105 ເປົ້າໝາຍ ໂດຍມີຜູ້ກະທຳຜິດທີ່ເປັນພະ
ນັກງານລັດ 970 ຄົນ ນັກທຸລະກິດ 315 ຄົນ ໄດ້ລົງໂທດທາງວິໄນແລ້ວ 849 ຄົນ
ດຳເນີນຄະດີໃນສານປະຊາຊົນ 113 ຄົນ ແລະສານໄດ້ຕັດສິນຂັງຄຸກແລ້ວ 55 ຄົນ.
