ລັດຖະມົນຕີລາວຢືນຢັນ ທີ່ຈະດຳເນີນຄະດີຕາມກົດໝາຍ
ຕໍ່ຜູ້ຈັດທຳ ແລະ ຜູ້ທີ່ໃຊ້ໃບປະກາດສະນີຍະບັດ ດ້ານການ
ສຶກສາປອມ ທັງໃນສະຖາບັນການສຶກສາຂອງລັດຖະບານ
ແລະ ເອກະຊົນໃນທົ່ວປະເທດ.
ທ່ານພັນຄຳ ວິພາວັນ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແລະລັດຖະມົນ
ຕີກະຊວງສຶກສາທິການແລະກິລາ ໄດ້ໃຫ້ການຍອມຮັບວ່າໄດ້ມີ
ການປອມແປງໃບປະກາດສະນີຍາບັດ ການຈົບການສຶກສາໃນລະດັບຕ່າງໆ ເກີດຂຶ້ນຢູ່ໃນ
ລາວແລ້ວໃນປັດຈຸບັນນີ້ ໂດຍໄດ້ກວດພົບໃບປະກາດສະນີຍາບັດປອມ ຈົບຊັ້ນມັດທະຍົມ
ປາຍ ຈຳນວນ 176 ໃບ ແລະຈົບບາງຄະນະ ໃນມະຫາວິທະຍາໄລຂອງລັດຖະບານ ແລະ ເອກະຊົນ ຈຳນວນໜຶ່ງ.
ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ກໍຍັງກວດພົບວ່າມີພະນັກງານລັດ ຈຳນວນໜຶ່ງ ທີ່ນຳໃຊ້ໃບປະກາດ
ສະນີຍາບັດປອມ ຊຶ່ງຕໍ່ກໍລະນີດັ່ງກ່າວນີ້ ກໍໄດ້ມີການດຳເນີນມາດຕະການເອົາຜິດຕາມ
ລະບຽບກົດໝາຍຕໍ່ພະນັກງານລັດ ເຫຼົ່ານັ້ນແລ້ວ ສ່ວນບັນດາຜູ້ຈັດທຳ ແລະ ນັກຮຽນ-
ນັກສຶກສາ ທີ່ໃຊ້ໃບປະກາດສະນີຍາບັດປອມນັ້ນ ກໍຈະຖືກດຳເນີນຄະດີຕາມກົດໝາຍ
ເຊັ່ນກັນ ດັ່ງທີ່ທ່ານພັນຄຳ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ສຳຫລັບໃບປະກາດປອມນີ້ ຄັນເຫັນ ຖືວ່າບໍ່ມີອະນຸໂລມ ແລ້ວພວກເຮົາກະຊວງ
ສຶກສາ ກຳລັງປັບປຸງສົ້ນເຂົ້າ-ສົ້ນອອກ ຄັນໃຜປອມ ກະແມ່ນຄັນກວດ ກໍແມ່ນ
ເຫັນໂລດ ປອມໃບປະກາດກໍແປວ່າຂີ້ຕົວະ ກໍແປວ່າສໍ້ລາດບັງຫລວງຕັ້ງແຕ່
ຫົວທີແລ້ວ ເຂົ້າສັງກັດລັດ ມັນກະສິສໍ້ລາດບັງຫລວງຄືເກົ່າ ເອົາອອກລູກດຽວ.”
ສ່ວນກ່ຽວກັບມາດຕະການແກ້ໄຂ ບັນຫາການປອມແປງໃບປະກາດສະນີຍາບັດ ໃນລະ
ຍະຕໍ່ໄປນີ້ ທ່ານພັນຄຳ ໄດ້ໃຫ້ການຊີ້ແຈງວ່າ ທາງກະຊວງ ໄດ້ອອກຄຳສັ່ງແນະນຳໃຫ້ ທຸກອົງການຈັດຕັ້ງທັງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນເປັນເຈົ້າການຕິດຕາມ ແລະ ກວດກາ ເອກະສານ ທີ່ຢັ້ງຢືນວຸດທິການສຶກສາ ຂອງຜູ້ທີ່ຢູ່ໃນການຄຸ້ມຄອງຂອງອົງການຕົນ ນັບ
ທັງຜູ້ທີ່ສະມັກເຂົ້າເຮັດວຽກໃໝ່ດ້ວຍ ໂດຍຖ້າຫາກກວດພົບວ່າ ມີການນຳໃຊ້ໃບປະກາດສະນີຍາບັດປອມ ກໍໃຫ້ດຳເນີນການຕາມກົດໝາຍໃນທັນທີ.
ນອກຈາກນີ້ ກະຊວງສຶກສາທິການ ກໍຍັງດຳເນີນການປັບປຸງຄືນ
ໃໝ່ລະບົບການຕິດຕາມການເຂົ້າຮຽນ ຜົນການຮຽນ ແລະ ການ
ເຄື່ອນຍ້າຍຂອງນັກຮຽນ-ນັກສຶກສາ ນັບແຕ່ມື້ທຳອິດ ຂອງການ
ຮຽນຈົນເຖິງ ມື້ຈົບການສຶກສາ ທັງໃນສະຖາບັນການສຶກສາຂອງ
ລັດ ແລະ ເອກະຊົນທົ່ວປະເທດອີກດ້ວຍ.
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ ໃນກະຊວງສຶກສກທິການ
ກໍຍອມຮັບວ່າການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ຍັງນັບ
ເປັນບັນຫາໃນພາກຕົວຈິງ ດັ່ງຈະເຫັນໄດ້ຈາກການຈັດຕັ້ງປະຕິ
ບັດແຜນການ ກະຈາຍໂອກາດດ້ານການສຶກສາ ສຳຫລັບເດັກ
ນ້ອຍທຸກຄົນ ໃນທົ່ວປະເທດ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນຢູ່ໃນເຂດຊົນ
ນະບົດ ທີ່ໄດ້ເລີ້ມຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ນັບແຕ່ສົກຮຽນປີ 2011-2012
ເປັນຕົ້ນມານັ້ນ ຈະບໍ່ສາມາດບັນລຸຜົນເປົ້າໝາຍ ທີ່ລັດຖະບານລາວໄດ້ວາງເອົາໄວ້ ໃນ
ສົກຮຽນປີ 2014-2015 ຢ່າງແນ່ນອນ.
ເພາະໃນຂະນະທີ່ ເປົ້າໝາຍຕາມແຜນການນັ້ນ ໄດ້ວາງເອົາໄວ້ວ່າ ຈະຕ້ອງກະຈາຍໂອ
ກາດທາງດ້ານ ການສຶກສາສຳຫລັບເດັກນ້ອຍທຸກຄົນໃຫ້ໄດ້ເຖິງ 98 ເປີເຊັນ ຂອງເດັກ
ນ້ອຍທີ່ມີອາຍຸລະຫວ່າງ 5-10 ປີ ໃນທົ່ວປະເທດພາຍໃນປີ 2015 ນັ້ນ ຫາກແຕ່ວ່າ ສຳ
ຫລັບການປະຕິບັດຕົວຈິງກັບສາມາດປະຕິບັດໄດ້ພຽງ 95.2 ເປີເຊັນ ໂດຍເພີ້ມຂຶ້ນ 1.2
ເປີເຊັນ ເທົ່ານັ້ນເມື່ອທຽບລະຫວ່າງສົກຮຽນປີ 2012-2013 ກັບ 2013-2014 ນີ້.
ໂດຍສາເຫດສຳຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ຕ່ຳກວ່າເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ ກໍຍ້ອນວ່າ ລັດຖະບານບໍ່ສາມາດ ຕອບສະໜອງງົບປະມານໃຫ້ກັບການຂະຫຍາຍໂອກາດ ການສຶກສາໄດ້ຢ່າງພຽງພໍ ແລະ ໃນຂະນະດຽວກັນ ບັນຫາຄວາມຍາກຈົນຂອງປະຊາຊົນ ໃນຊົນນະບົດ ກໍຍັງໄດ້ເຮັດໃຫ້ຈຳນວນເດັກນ້ອຍ ທີ່ບໍ່ຈົບຊັ້ນປະຖົມມີຈຳນວນເພີ້ມຂຶ້ນ ນັບມື້.
ດ້ວຍສະພາບການດັ່ງກ່າວ ຍັງເຮັດໃຫ້ຄາດໝາຍໄດ້ວ່າ ລັດຖະບານລາວຈະສາມາດກະ
ຈາຍໂອກາດດ້ານການສຶກສາ ສຳຫລັບເດັກນ້ອຍໄດ້ບໍ່ເຖິງ 96 ເປີເຊັນ ແລະ ໃນນີ້ ກໍຈະ
ມີພຽງ 74 ເປີເຊັນ ເທົ່ານັ້ນ ທີ່ຈະມີໂອກາດໄດ້ຮຽນຈົນຈົບຊັ້ນປະຖົມ ໃນສົກຮຽນປີ 2014-
2015 ແລະແນ່ນອນວ່າ ໂອກາດໃນດ້ານການສຶກສາຊັ້ນສູງ ກໍຍ່ອມທີ່ຈະມີອັດຕາສະເລ່ຍ
ທີ່ຕ່ຳກວ່າໃນລະດັບປະຖົມ ໂດຍສົກຮຽນ 2012-2013 ໄດ້ມີນັກຮຽນຈົບມັດທະະຍົມປາຍ 44,490 ຄົນ ແລະ ຈະມີພຽງ 9,950 ຄົນ ທີ່ໄດ້ຮຽນຕໍ່ໃນມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ທີ່ມີຢູ່ 4 ແຫ່ງໃນປັດຈຸບັນນີ້.