ລັດຖະບານ ລາວ ເກັບລາຍຮັບໄດ້ຕ່ຳກວ່າແຜນການທີ່ວາງໄວ້ ໂດຍມີສາເຫດ ມາຈາການບໍ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຕາມລະບຽບກົດໝາຍ ຂອງບັນດາພະນັກງານລັດຖະບານທັງໃນສ່ວນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ.
ທ່ານ ລຽນ ທິແກ້ວ ລັດຖະມົນຕີວ່າການ ກະຊວງການເງິນຖະແຫຼງ ຍອມຮັບວ່າການຈັດ ເກັບລາຍຮັບເຂົ້າງົບປະມານໃນໄລຍະ 9 ເດືອນຂອງແຜນການປະຈຳປີ 2014 ຫາ 2015 ສາມາດປະຕິບັດໄດ້ໃນມູນຄ່າລວມ 17,320 ຕື້ກີບ ຊຶ່ງຄິດເປັນ 67.1 ເປີເຊັນຂອງແຜນ ການປີ ແລະ ເຖິງແມ່ນວ່າຈະເພີ່ມຂຶ້ນເຖິງ 18 ເປີເຊັນ ທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວ ກັນໃນແຜນການ ປີ 2013 ຫາ 2014 ກໍຕາມ ຫາກແຕ່ວ່າກໍຄົງຈະເປັນໄປໄດ້ຍາກທີ່ ລັດຖະບານ ລາວ ຈະສາມາດຈັດເກັບລາຍຮັບໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍ ທີ່ວາງໄວ້ໃນແຜນການ ຕະຫຼອດປີ 2014 ຫາ 2015 ນີ້.
ເນື່ອງຈາກວ່າການຈັດເກັບລາຍຮັບໃນຫຼາຍໆດ້ານບໍ່ເປັນໄປຕາມແຜນການທີ່ວາງໄວ້ ເຊັ່ນ ການທີ່ຍັງເກັບອາກອນຈາກບັນດາບໍລິສັດເອກະຊົນບໍ່ໄດ້ໃນມູນຄ່າເຖິງ 400 ຕື້ກີບສ່ວນຄ່າ ສຳປະທານໄມ້ກໍຍັງເກັບບໍ່ທັນໄດ້ ຄິດເປັນມູນຄ່າຫຼາຍກວ່າ 100 ຕື້ກີບ ແລະ ໃນຂະນະດຽວ ກັນລາຍຮັບຈາກສຳປະທານບໍ່ແຮ່ກໍຫຼຸດລົງຈາກ 1,600 ຕື້ກີບເຫຼືອພຽງແຕ່ 518 ຕື້ກີບເທົ່າ ນັ້ນ ເພາະລາຄາແຮ່ທາດໃນຕະຫຼາດໂລກທີ່ຕົກຕ່ຳໄດ້ເຮັດໃຫ້ບັນດາຜູ້ລົງທຶນບໍ່ມີຜົນກຳໄລ ທັງຍັງມີລັດວິສາຫະກິດຫຼາຍແຫ່ງທີ່ຕ້ອງປະເຊີນກັບການຂາດທຶນ ເຊັ່ນ ລັດວິສາຫະກິດ ການບິນລາວ ແລະ ລັດວິສາຫະກິດໂທລະຄົມມະນາຄົມລາວ (ETL) ເປັນຕົ້ນ.
ພ້ອມກັນນີ້ ທ່ານ ລຽນ ຍັງໄດ້ຖະແຫຼງກ່ຽວກັບສະພາບການດ້ານ ງົບປະມານ ໃນໄລຍະ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ ແລະ ຮ່າງແຜນການໃນ ໄລຍະ 6 ເດືອນທ້າຍປີ 2014 ຫາ 2015 ດ້ວຍວ່າ ໂຄງການ ພັດທະນາຕ່າງໆ ທີ່ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ອະນຸມັດໃຫ້ບັນດາ ບໍລິສັດເອກະຊົນໃນ ລາວ ເປັນຝ່າຍອອກທຶຶນໃຫ້ກ່ອນນັ້ນ ເຮັດໃຫ້ ລັດຖະບານ ລາວ ຕ້ອງຕົກເປັນໜີ້ຕໍ່ບັນດາ ບໍລິສັດເອກະຊົນຄິດ ເປັນມູນຄ່າລວມຫຼາຍກວ່າ 70,000 ຕື້ກີບ ຫຼື ປະມານ 8,750 ລ້ານ ໂດລາ ແລະ ຫຼາຍກວ່າ 50 ເປີເຊັນ ຂອງມູນໜີ້ດັ່ງກ່າວນີ້ ເປັນໂຄງການທີ່ບັນດາບໍລິສັດ ເອກະຊົນໄດ້ດຳເນີນການສຳເລັດ ແລ້ວ.
ພາຍໃຕ້ສະພາບການດັ່ງກ່າວນີ້ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານ ລາວ ມີພັນທະທີ່ຈະ ຕ້ອງຊຳລະ ໜີ້ພ້ອມດອກເບ້ຍຄືນ ໃຫ້ແກ້ບັນດາບໍລິສັດເອກະຊົນ ຄິດເປັນມູນຄ່າ ຫຼາຍກວ່າ 40,000 ຕື້ກີບພາຍໃນ 3 ປີ ທັງກໍຍັງຈະມີພັນທະໜີ້ເພີ່ມຂຶ້ນໃນ ແຜນການ ປີ 2015 ຫາ 2016 ເພາະ ມີຫຼາຍໂຄງການທີ່ຈະດຳເນີນການແລ້ວ ສຳເລັດເພີ່ມຕື່ມອີກ ດ້ວຍເຫດນີ້ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ບັນດາ ສະມາຊິກສະພາການຄ້າ ແຫ່ງຊາດ ລາວ ເປັນຫ່ວງວ່າ ລັດຖະບານ ລາວ ຈະບໍ່ສາມາດຊຳ ລະໜີ້ຄືນໃຫ້ ແກ່ບັນດາບໍລິສັດເອກະຊົນໄດ້ຢ່າງຄົບຖ້ວນ ເນື່ອງຈາກ ລັດຖະບານ ລາວ ກຳລັງປະເຊີນໜ້າກັບບັນຫາຂາດແຄນດ້ານງົບປະມານ ຢ່າງໜັກໜ່ວງ ນັ້ນເອງ.
ທາງດ້ານທ່ານ ສົມພາວ ໄພສິດ ຜູ້ວ່າການທະນາຄານແຫ່ງຊາດ ລາວ ຖະແຫຼງຍອມຮັບ ວ່າ ທະນາຄານຂອງລັດຖະບານ ລາວ ມີມູນຄ່າສິນເຊື່ອທີ່ບໍ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດຜົນປະໂຫຍດ ຫຼື ໜີ້ດເສຍ (NPL) ໃນລະບົບທະນາຄານເພີ່ມຂຶ້ນຕໍ່ເນື່ອງ ໂດຍຈົນເຖິງທ້າຍປີ 2014 ທີ່ຜ່ານມາປະກົດ ວ່າ NPL ມີມູນຄ່າລວມຫຼາຍກວ່າ 1,055 ຕື້ກີບ ຊຶ່ງຄິດເປັນ 2.16 ເປີເຊັນ ຂອງສິນເຊື່ອ ທັງໝົດ ໃນລະບົບທະນາຄານທີ່ມີມູນຄ່າລວມຫຼາຍກວ່າ 48,855 ຕື້ກີບໃນທົ່ວປະເທດທັງກໍ ຍັງມີທ່າອ່ຽງເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ທະນາຄານຂອງ ລັດຖະບານຕ້ອງໂຈະການໃຫ້ ສິນເຊື່ອແກ້ບັນດາບໍລິສັດ ເອກະຊົນ ນັບຕັ້ງແຕ່ທ້າຍປີ 2014 ເປັນຕົ້ນມາ ເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ ເກີດບັນຫາໜີ້ເສຍໃນທະນາຄານຂອງ ລາວ ເພີ່ມຂຶ້ນອີກ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ສົມພາວ ຢືນຢັນວ່າ:
“ຖືວ່າມາຮອດປັດຈຸບັນນີ້ ໂຄງການໃໝ່ໆ ຫຼືວ່າ ໂຄງການທີ່ວ່າຫາກໍເລີ່ມ ກໍ່ສ້າງ ນີ້ນະ ຖືວ່າທະນາຄານທຸລະກິດ ຫຼືວ່າ ທະນາຄານກາງແມ່ນຂາດຕົວ ເລີຍຄືບໍ່ປ່ອຍ ໃນເມື່ອພວກເຮົາຢຸດພາກສ່ວນດັ່ງກ່າວນີ້ ພວກເຮົາກະເອົາ ເງິນດັ່ງກ່າວນັ້ນໄປໃຫ້ ພາກສ່ວນທີ່ທຳການຜະລິດ ແລະ ການບໍລິການຍ້ອນວ່າ ທະນາຄານນີ້ຕ້ອງໄດ້ ນຳໃຊ້ທຶນເດ້ ເພື່ອໄປປ່ອຍກູ້ ເພື່ອການກຸ້ມຕົວຂອງເອງ ແລະ ປ່ອຍກູ້ຢ່າງມີປະສິດ ທິຜົນ.”
ສ່ວນກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ກໍລາຍງານວ່າ ລັດຖະບານ ລາວ ມີພັນທະທີ່ ຈະຕ້ອງຊຳລະຄືນໜີ້ທີ່ເກີດຈາກໂຄງການທີ່ບັນດາບໍລິສັດເອກະຊົນ ລົງທຶນໃຫ້ກ່ອນ ຄິດ ເປັນມູນຄ່າຫຼາຍກວ່າ 18,000 ຕື້ກີບໃນແຜນການປີ 2015 ຫາ 2016 ໂດຍເປັນໜີ້ທີ່ເກີດ ຈາກການທີ່ບໍລິສັດເອກະຊົນ ໄດ້ລົງທຶນ ໃຫ້ກ່ອນໃນ 6,600 ກວ່າໂຄງການ ແລະ ໃນນີ້ກໍ ມີຢູ່ເຖິງ 2,600 ໂຄງການທີ່ ເປັນການອະນຸມັດຫຼັງຈາກທີ່ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ລາວ ໄດ້ມີ ຄຳສັ່ງໃຫ້ໂຈະການ ອະນຸມັດໂຄງການໃໝ່ນັບແຕ່ທ້າຍປີ 2013 ມາແລ້ວອີກດ້ວຍ.