ທ່ານບົວສອນ ບຸບຜາວັນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີລາວ ໄດ້ ອອກ ປະກາດຄໍາສັ່ງເຖິງບັນດາເຈົ້າແຂວງແລະເຈົ້າຄອງເຂດນະ ຄອນຫລວງວຽງຈັນ ເມື່ອໝໍ່ໆມານີ້ ເພື່ອໃຫ້ດຳເນີນການປຸກລະດົມໃຫ້ປະຊາຊົນລາວໃນທົ່ວປະເທດ ມີການຕື່ນຕົວ ແລະປ້ອງກັນຕົນເອງຈາກໄພອັນຕະລາຍ ທີ່ຈະເກີດຈາກ ເຊື້ອໂຣກໄຂ້ເລືອດອອກ ທີ່ກຳລັງມີການແຜ່ລະບາດ ຢ່າງກວ້າງຂວາງຢູ່ໃນທົ່ວປະເທດລາວ ໃນເວລານີ້.
ທັງນີ້ໂດຍຈາກລາຍງານເບຶ້ອງຕົ້ນ ຈາກແຂວງຕ່າງໆໃນທົ່ວປະເທດລາວ ໃນໄລຍະນັບຈາກເດືອນມັງກອນ ເປັນຕົ້ນມາຈົນເຖິງທ້າຍເດືອນກໍລະກົດທີ່ຜ່ານມານີ້ ກໍປາກົດວ່າມີຄົນລາວທີ່ເສຍຊີວິດໄປຍ້ອນເຊື້ອໂຣກດັ່ງກ່າວນີ້ ແລ້ວເຖິງ 31 ຄົນ ກັບທັງຍັງມີທ່າອຽງທີ່ຈະມີການເສຍຊີວິດເພີ່ມຂື້ນອີກດ້ວຍ ເນຶ່ອງຈາກວ່າຍັງມີຄົນລາວຫລາຍກວ່າ 10,000 ຄົນທີ່ເຈັບປ່ວຍດ້ວຍໂຣກໄຂ້ເລືອດອອກ ແລະໃນຈຳນວນນີ້ ກໍປາກົດວ່າ ສ່ວນໃຫຍ່ເປັນເດັກນ້ອຍທີ່ອາຍຸລະຫວ່າງ 5-14 ປີ ທີ່ຍັງຂາດພູມຕ້ານທານເຊື້ອໂຣກ. ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ກໍຍັງປາກົດວ່າ ມີປະຊາຊົນລາວຈຳນວນບໍ່ໜ້ອຍທີ່ຂາດຄວາມຮູ້ຄວາມເຂົ້າໃຈ ໃນການປ້ອງກັນຕົນເອງຈາກໄພອັນຕະລາຍຂອງເຊື້ອ ໂຣກໄຂ້ເລືອດອອກອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງກະຊວງສາທາລະ ນະສຸກໄດ້ໃຫ້ການອະທິບາຍໃນຕອນນຶ່ງວ່າ
“ວີທີປ້ອງກັນເພື່ອສະກັດກັ້ນ ບໍ່ໃຫ້ເປັນພະຍາດໄຂ້ຍຸງນີ້ ອັນສຳຄັນທີ່ສຸດຖ້າຫາກວ່າຢູ່ເຮືອນຂອງພວກທ່ານບໍ່ມີ ຕາໜ່າງ ນຶ່ງແມ່ນໃຊ້ຢາອູດຍຸງຈູດປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ຍຸງເຂົ້າໄປໃນເຮືອນ ອັນທີ່ສອງກໍແມ່ນໃຊ້ຢາທາຕົນເອງເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ຍຸງກັດ ນອກຈາກນັ້ນ ເວລາເປັນໄຂ້ແລ້ວ ກໍຂໍຮຽກຮ້ອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນບໍ່ໃຫ້ຫາຢາກິນເອງ ເພາະເວລາເປັນໜັກແລ້ວຄ່ອຍໄປໂຮງໝໍ ເວລານັ້ນແພດໝໍກໍບໍ່ສາມາດຊ່ວຍໄດ້.”
ນອກຈາກນີ້ ການຂາດແຄນເລືອດສຳລັບຜູ້ປ່ວຍຢູ່ຕາມໂຮງໝໍຕ່າງໆໃນທົ່ວປະເທດລາວ ກໍຍັງນັບເປັນບັນຫາ ນຶ່ງທີ່ເປັນອຸບປະສັກຢ່າງຍິ່ງຕໍ່ການຮັກສາຜູ້ປ່ວຍໃນຕະຫລອດໄລຍະກວ່າ 7 ເດືອນມານີ້ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ໃນເຂດນະຄອນວຽງຈັນ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ແລະແຂວງຈຳປາສັກ ຊຶ່ງມີຜູ້ປ່ວຍເຂົ້າຮັກສາໂດຍສະເລ່ຍ ໃນລະຫວ່າງ 60-100 ຄົນໃນແຕ່ລະວັນນັ້ນ ກໍປາກົດວ່າໂຮງໝໍທີ່ຮອງຮັບຜູ້ປ່ວຍເຫລົ່ານີ້ ສາມາດຕອບສະໜອງເລືອດໃຫ້ກັບຜູ້ປ່ວຍໄດ້ພຽງແຕ່ 50% ຂອງຈຳນວນຜູ້ປ່ວຍທັງໝົດເທົ່ານັ້ນ ທັງນີ້ກໍມີສາເຫດມາຈາກການ ທີ່ປະຊາຊົນລາວສ່ວນໃຫຍ່ ຍັງຄົງບໍ່ມີໃຈເສຍສະລະບໍລິຈາກເລືອດ ເພື່ອສ່ວນຮວມນັ້ນເອງ.
ນອກຈາກການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກແລ້ວ ກໍຍັງມີການແຜ່ລະບາດ ຂອງພະຍາດຖອກທ້ອງ ທີ່ມີຜູ້ປ່ວຍເກີນກວ່າ 10,000 ຄົນແລ້ວໃນເວລານີ້ ແລະໃນຈຳ ນວນດັ່ງກ່າວກໍໄດ້ເສຍຊີວິດໄປແລ້ວ 20 ກວ່າຄົນ. ນອກນັ້ນ ກໍມີຜູ້ປ່ວຍດ້ວຍພະຍາດ ທ້ອງບິດເຖິງ 2,000 ກວ່າຄົນ ແລະຜູ້ປ່ວຍທີ່ເປັນໄຂ້ທໍລະ ພິດ ອີກເກືອບ 1,500 ຄົນ ໂດຍໃນຈຳນວນດັ່ງກ່າວນີ້ກໍເສຍຊີວິດໄປແລ້ວ 10 ກວ່າຄົນ. ທາງດ້ານທ່ານ ຈັນທະວົງ ໄຊຍະເສນາ ຮອງຫົວໜ້າຜະແນກສາທາລະນະສຸກແຂວງອັດຕະປື ກໍລາຍງານວ່າປະຊາຊົນຢູ່ແຂວງອັດຕະປືຍັງຕອງປະເຊີນກັບການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດອະຫິວາອີກດ້ວຍ ໂດຍຈາກການເກັບກໍາຂໍ້ມູນ ເບື້ອງຕົ້ນກໍພົບວ່າມີຜູ້ຕິດເຊື້ອໂຣກດັ່ງກ່າວນີ້ແລ້ວ 200 ກວ່າຄົນ ແລະເສຍຊີວິດໄປແລ້ວເກືອບ 10 ຄົນ ໃນ ຂະນະທີ່ການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອໂຣກກໍຍັງຂະຫຍາຍພື້ນທີ່ກວ້າງຂຶ້ນກຊຄືໄດ້ເກີດການແຜ່ລະບາດເພີ່ມຂຶ້ນ ຈາກ 11 ບ້ານເມື່ອອາທິດຜ່ານມາເປັນ 20 ກວ່າບ້ານໃນເວລານີ້.
ສ່ວນຢູ່ແຂວງຫົວພັນນັ້ນ ກໍມີລາຍງານຈາກຜະແນກສາທາລະນະສຸກຂອງແຂວງດັ່ງກ່າວວ່າ ມີເດັກນ້ອຍທີ່ອາຍຸ ບໍ່ເກີນ 5 ປີ ຈຳນວນຫລາຍຮ້ອຍຄົນທີ່ເປັນພະຍາດອັກເສບຫູຄໍແລະໄຂ້ທໍລະພິດ ໂດຍຈາກການກວດສຸຂະພາບຂອງພວກຄົນປ່ວຍເຫລົ່ານີ້ ກໍພົບວ່າ ນອກຈາກສະພາບອາກາດທີ່ຮ້ອນອົບເອົ້າຜິດປົກກະຕິແລ້ວກໍຍັງ ມີສາເຫດທີ່ມາຈາກການດື່ມແລະບໍລິໂພກນໍ້າທີ່ບໍ່ສະອາດປອດໄພ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ເດັກນ້ອຍເຫລົ່ານີ້ຕ້ອງມີອາການເຈັບປ່ວຍດັ່ງກ່າວ.
ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ອັດຕາການເສຍຊີວິດຂອງເດັກນ້ອຍລາວທີ່ມີອາຍຸຕໍ່າກວ່າ 5 ປີ ຍັງສູງເຖິງ 106 ຄົນຕໍ່ທຸກໆພັນຄົນ ເພາະສະນັ້ນ ຖ້າຫາກວ່າບໍ່ມີການແກ້ໄຂບັນຫາທີ່ເປັນຢູ່ນີ້ໃຫ້ດີຂຶ້ນ ກໍຍັງຈະເປັນການຍາກຢ່າງຍິ່ງທີ່ ລັດຖະບານຈະສາມາດບັນລຸເປົ້າໝາຍ ທີ່ຈະລົດອັດຕາການເສຍຊີວິດຂອງເດັກນ້ອຍໃນໄວດັ່ງກ່າວລົງເປັນ 55 ຄົນ ຕໍ່ທຸກໆພັນຄົນ ພາຍໃນປີ 2015 ໃຫ້ໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ.
