ລັດຖະມົນຕີລາວຍອມຮັບວ່າ ການອະນຸຍາດການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດໃນລາວ ໂດຍລະບົບໃຫ້ບໍລິການແບບປະຕູດຽວ One Stop Service ຍັງມີປະສິດທິພາບຕ່ຳ ແລະເກີດການຊັກຊ້າໃນທຸກຂັ້ນຕອນ ຊຶ່ງຊົງລິດ ໂພນເງິນ ມີລາຍງານຈາກບາງກອກ.
ທ່ານນາງຄຳຈັນ ວົງແສນບຸນ ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນ ຖະແຫຼງຍອມຮັບວ່າ ການອະນຸຍາດການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດໃນລາວ ໂດຍລະບົບໃຫ້ບໍລິການແບບປະຕູດຽວ ຫຼື One Stop Service ຂອງລັດຖະບານລາວ ຍັງມີປະສິດທິພາບຕ່ຳ ແລະເກີດການຊັກຊ້າໃນທຸກຂັ້ນຕອນ ໂດຍເຖິງແມ່ນວ່າ ໃນກົດໝາຍສົ່ງເສີມການລົງທຶນໃນລາວ ໄດ້ກຳໜົດໄວ້ຢ່າງຊັດເຈນວ່າ ການອະນຸຍາດການລົງທຶນໃນທຸລະກິດທີ່ລັດຄວບຄຸມນັ້ນ ໃຫ້ໃຊ້ເວລາພິຈາລະນາບໍ່ເກີນ 8 ວັນທຳການ ແລະພາຍໃນ 60 ວັນທຳການ ສຳລັບການລົງທຶນໃນກິດຈະການສຳປະທານຈາກລັດກໍຕາມ ແຕ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຕຈິງນັ້ນກໍຍັງຄົງບໍ່ສາມາດເຮັດໄດ້ເລີຍ ເພາະການປະຕິບັດໜ້າທີ່ຂອງພະນັກງານລັດມີປະສິດທິພາບຕ່ຳ ດັ່ງທີ່ທ່ານນາງຄຳຈັນ ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ:
“ສາເຫດທີ່ຍັງເກີດສະພາບດັ່ງກ່າວຍ້ອນ ນຶ່ງຍັງບໍ່ທັນມີກົນໄກການສ້າງຕັ້ງໜ່ວຍງານ
ປະສານງານສັງກັດຢູ່ນຳຂະແໜງການຂັ້ນສູນກາງ ແລະທ້ອງຖິ່ນ ສອງພະນັກງານຜູ້
ທີ່ເຮັດວຽກງານປະຕູດຽວ ຍັງບໍ່ທັນຍົກສູງຄວາມເປັນເຈົ້າການໃນການຕິດຕາມເອກ
ກະສານທີ່ສົ່ງຂໍຄວາມເຫັນນຳບັນດາຂະແໜງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ສາມການຈັດຕັ້ງປະ
ຕິບັດການບໍລິການລົງທຶນປະຕູດຽວຢູ່ຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນຍັງປະຕິບັດບໍ່ທັນໄດ້ດີ ຍ້ອນຂໍ້ຈຳ
ກັດທາງດ້ານຈຳນວນພະນັກງານ ແລະສະຖານທີ່ເຮັດວຽກຍັງພົບ ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ.”
ໂດຍໃນຕະຫຼອດປີ 2019 ທີ່ຜ່ານມາ ຄະນະກຳມະການສົ່ງເສີມການລົງທຶນຂອງລາວໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມ 19 ຄັ້ງ ແລະສາມາດພິຈາລະນາໂຄງການລົງທຶນໄດ້ທັງໝົດ 174 ກໍລະນີ ໃນນີ້ໄດ້ອະນຸຍາດການລົງທຶນໄປແລ້ວພຽງແຕ່ 79 ໂຄງການເທົ່ານັ້ນ ສ່ວນອີກ 95 ໂຄງການທີ່ເຫຼືອ ຍັງຈະຕ້ອງໃຊ້ເວລາເພື່ອສຶກສາລາຍລະອຽດຂອງໂຄງການເພີ້ມຕື່ມອີກ ເນື່ອງຈາກວ່າເປັນໂຄງການຂະໜາດໃຫຍ່ ທີ່ເປັນການລົງທຶນໃນກິດຈະການສຳປະທານຈາກລັດນັ້ນເອງ.
ທາງດ້ານເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນເປີດເຜີຍວ່າ ການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດໃນລາວມີມູນຄ່າລວມເກີນກວ່າ 2,620 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ໃນປີ 2019 ແຕ່ກໍປາກົດວ່າໄດ້ມີການນຳເງິນລົງທຶນເຂົ້າມາໃນລາວ ໂດຍຜ່ານລະບົບທະນາຄານ ຄິດເປັນສັດສ່ວນພຽງແຕ່ 17 ເປີເຊັນເທົ່ານັ້ນຂອງມູນຄ່າລົງທຶນທັງໝົດດັ່ງກ່າວ ທັງນີ້ກໍເພາະວ່າການລົງທຶນສ່ວນໃຫຍ່ເປັນການລົງທຶນຂອງຈີນ ທີ່ໄດ້ມີການນຳເອົາວັດສະດຸອຸປະກອນຕ່າງໆຈາກຈີນເຂົ້າມາໃນລາວໂດຍກົງ ທັງຍັງມີການນຳເຂົ້າບຸກຄະລາກອນຈາກຈີນເປັນຫລັກອີກດ້ວຍ ຈຶ່ງບໍ່ຈຳເປັນຈະຕ້ອງນຳເງິນທຶນເຂົ້າມາໃນລາວແຕ່ຢ່າງໃດ.
ໃນປັດຈຸບັນການລົງທຶນຂອງບັນດາບໍລິສັດເອກກະຊົນຈີນໃນລາວມີມູນຄ່າລວມ ກວ່າ 11,000 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ໃນ 777 ໂຄງການ ຊຶ່ງຖືເປັນຜູ້ລົງທຶນອັນດັບນຶ່ງໃນລາວ ຕິດຕາມດ້ວຍໄທທີ່ີມີມູນຄ່າລົງທຶນ 4,495 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດໃນ 752 ໂຄງການ ສ່ວນຫວຽດນາມມີມູນຄ່າລົງທຶນ 4,100 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ໃນ 258 ໂຄງການ ຊຶ່ງໄດ້ຫລົດລົງຈາກ 5,100 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ໃນປີ 2017 ຈັດເປັນອັນດັບທີ 3 ຮອງຈາກຈີນ ແລະໄທ ທັ້ງນີ້ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກບັນຫາດ້ານເງິນທຶນເຊັ່ນ ກໍລະນີຂອງບໍລິສັດ Hoang Anh Gia Lai ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ການກໍ່ສ້າງສະໜາມບິນທີ່ບ້ານໜອງຄ້າງ ເມືອງຊໍາເໜືອ ແຂວງຫົວພັນ ເກີດບັນຫາຊັກຊ້າມາແລ້ວກວ່າ 3 ປີ ໂດຍການດຳເນີນງານ ນັບຈາກປີ 2014 ມາເຖິງປັດຈຸບັນໄດ້ຄືບໜ້າແລ້ວພຽງ 40 ເປີເຊັນ ເທົ່ານັ້ນ ຊຶ່ງກໍຖືວ່າຊັກຊ້າໃນທຸກດ້ານ ເພາະຕາມແຜນການໄດ້ກຳໜົດໃຫ້ການກໍ່ສ້າງຈະຕ້ອງແລ້ວເສັດໃນທ້າຍປີ 2016 ເປັນຢ່າງຊ້ານັ້ນເອງ.
ນອກຈາກນີ້ ບໍລິສັດ Hoang Anh Gia Lai ຍັງໄດ້ຂາຍສຳປະທານສວນຢາງພາລາ ທີ່ມີເນື້ອທີ່ກວ້າງກວ່າ 20,000 ເຮັກຕາ ພ້ອມໂຮງງານປຸງແຕ່ງນ້ຳຕານໃນແຂວງອັດຕະປຶໃຫ້ກັບເອກກະຊົນຈີນ ເນຶ່ອງຈາກວ່າບໍລິສັດຜະເຊີນກັບບັນຫາຂາດທຶນ ແລະເປັນໜີ້ຢ່າງໜັກໜ່ວງ ອັນເປັນຜົນຈາກການຕົກຕ່ຳຂອງລາຄາຢາງພາລາໃນຕະຫຼາດໂລກ ທີ່ລົດລົງຈາກ 14,000 ກີບ ໃນປີ 2013 ເປັນ 5,000 ກີບຕໍ່ກິໂລກຣາມ ໃນເວລານີ້.
ສ່ວນບໍລິສັດ Earn and Young ຊຶ່ງຮັບຜິດຊອບກວດສອບບັນຫາໜີ້ສິນຂອງ ບໍລິສັດ Hoang Anh Gia Lai ລາຍງານວ່າ ບໍລິສັດ Hoang Anh Gia Lai ມີພາລະໜີ້ຫຼ່າຍກວ່າ 366 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ຕ້ອງສຳລະຄືນເຈົ້າໜີ້ໃນຫວຽດນາມ ແລະຍັງເປັນໜີ້ກອງທຶນ Temasek ຂອງລັດຖະບານສິງກະໂປ 50 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດອີກດ້ວຍ.