ລັດຖະບານລາວຈະທໍາການກວດສອບ ແລະຍົກເລີກບັນດາໂຄງການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ ໃນລາວ ທີ່ບໍ່ຄືບ ໜ້າ ໂດຍສະເພາະແມ່ນບັນດາໂຄງການທີ່ບໍ່ໄດ້ມີການນໍາເອົາເງິນລົງທຶນຕົວຈິງເຂົ້າມາໃນລາວນັ້ນ. ຊົງລິດ ໂພນເງິນມີລາຍງານກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້ມາສະເໜີທ່ານຈາກບາງກອກ.
ທ່ານສອນໄຊ ສີພັນດອນ, ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແລະລັດຖະມົນຕີກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນ ຖະແຫລງວ່າ ລັດຖະບານລາວໄດ້ມອບໝາຍໃຫ້ກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນ ຮັບຜິດຊອບການ ກວດສອບການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດທຸກໂຄງການໃນລາວ ທີ່ຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະສັງຄົມລາວ ໃນສະພາບ ການທີ່ມີການລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19 ໃນທົ່ວໂລກ ເພື່ອວ່າຈະໄດ້ມີການໄຈ້ແຍກສະຖານະໂຄງການລົງທຶນຕ່າງໆ ໃຫ້ຊັດເຈນວ່າໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກການລະບາດຂອງໄວຣັສ ໂຄວິດ-19 ໃນລະດັບໃດໂດຍຈະໃຫ້ການສະໜັບສະໜໜຸນ ແລະສົ່ງເສີມໂຄງການ
ທີ່ຄືບໜ້າ ແຕ່ໃນຂະນະດຽວກັນກໍຈະດໍາເນີນການຖອນ ຫລືຍົກເລີກໂຄງການທີ່ມີລັກ
ສະນະເປັນການຈັບຈອງແລະທີ່ບໍ່ມີການນໍາເອົາເງິນລົງທຶນຕົວຈິງເຂົ້າມາໃນລາວ ຕະຫລອດເຖິງການປັບປຸງແລະອອກກົດໝາຍໃໝ່ທີ່ຮັດກຸມ ອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ທ່ານສອນໄຊ ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ຫັນມາສຸມໃສ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບົດບາດມະຫາພາກ ໃນນັ້ນເນັ້ນກ່ຽວກັບການປັບປຸງ ຫລື ອອກກົດໝາຍ ທີ່ຮັດກຸມ, ສົມທົບກັບຂະແໜງການກ່ຽວຂ້ອງ ທີ່ຂັ້ນສູນກາງ ແລະທ້ອງຖິ່ນ. ກວດກາ ທົບທວນ ປະເມີນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ຕົວຈິງຂອງບັນດາໂຄງການ ຖ້າໂຄງການໃດປະຕິບັດໄດ້ດີ ກໍຈະຊຸກຍູ້ ສົ່ງເສີມ ຊ່ວຍເຫລືອ ແກ້ໄຂບັນຫາຕ່າງໆ ໃຫ້ໄດ້ດໍາເນີນໂຄງການ ສໍາເລັດຕາມຄາດໝາຍ ຖ້າໂຄງການໃດມີລັກສະນະຈັບຈອງ ບໍ່ມີຄວາມຄືບໜ້າ ກໍຈະໄດ້ສະເໜີຂັ້ນເທິງ ເພື່ອຍົກເລີກ ຫລືຖອນໂຄງການ.”
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ບໍລິສັດຕ່າງຊາດໄດ້ເຂົ້າມາລົງທຶນໂດຍກົງໃນລາວມີຈໍານວນ 23 ໂຄງການຄິດເປັນມູນຄ່າລົງທຶນລວມ 2,064 ລ້ານໂດລາເທົ່ານັ້ນ ໃນຊ່ວງ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ 2020 ຊຶ່ງນັບເປັນສະພາວະການລົງ ທຶນທີ່ ຫລຸດລົງຫລາຍກວ່າ 78 ເປີເຊັນ ເມື່ອທຽບໃສ່ກັບໄລຍະດຽວກັນໃນປີ 2019 ທີ່ບໍລິສັດຕ່າງຊາດໄດ້ເຂົ້າມາລົງທຶນໃນລາວ ຄິດເປັນມູນຄ່າລວມເຖິງ 9,710 ລ້ານໂດລາ ໂດຍມີສາເຫດ ທີ່ສໍາຄັນມາຈາກການລະບາດຂອງພະຍາດໄວຣັສ Covid-19 ໃນທົ່ວໂລກ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຄະນະ ກໍາມະການຄຸ້ມຄອງ ແລະສົ່ງເສີມການລົງທຶນໃນລາວມີໂອກາດໄດ້ພິຈາລະນາ ອະນຸມັດ ການລົງທຶນຂອງ ຕ່າງຊາດໃນລາວພຽງແຕ່ 23 ໂຄງການເທົ່ານັ້ນ ໃນໄລຍະ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ 2020 ດັ່ງທີ່ທ່ານສອນໄຊ ໄດ້ໃຫ້ການ ຢືນຢັນວ່າ:
“ຄະນະກໍາມະການຄຸ້ມຄອງ ແລະສົ່ງເສີມການລົງທຶນຂັ້ນສູນກາງ ແລະຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນ ກໍໄດ້ຄົ້ນຄວ້າ ກວດກາບັນດາໂຄງການທີ່ໄດ້ອະນຸມັດແລ້ວ ແລະພິຈາລະນາຮັບຮອງເພື່ອສະເໜີລັດຖະບານອະນຸມັດ ຕໍ່ໂຄງການໃໝ່ສໍາລັບຄະນະ ກໍາມະການຄຸ້ມຄອງ ແລະສົ່ງເສີມການລົງທຶນຂັ້ນສູນກາງຜ່ານມາ ກະໄດ້ ອະນຸມັດ 23 ໂຄງການ ມູນຄ່າ 2.64 ຕື້ໂດລາ ທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນ ຂອງປີ 2019 ເຫັນວ່າ ຫລຸດປີ 2019 ຊຶ່ງບັນລຸໄດ້ 9.71 ຕື້ໂດລາ.”
ທາງດ້ານເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນເປີດເຜີຍວ່າ ການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດໃນລາວມີມູນຄ່າລວມ 2,064 ລ້ານໂດລາ ໄດ້ມີການນຳເງິນລົງທຶນເຂົ້າມາໃນລາວ ຕົວຈິງ ພຽງແຕ່ 17 ເປີເຊັນເທົ່ານັ້ນ ຂອງມູນຄ່າລົງທຶນທັງໝົດດັ່ງກ່າວ ທັງນີ້ກໍເພາະວ່າການລົງທຶນສ່ວນໃຫຍ່ເປັນການລົງທຶນຂອງຈີນ ທີ່ໄດ້ມີການນຳເອົາວັດສະດຸ ອຸປະກອນຕ່າງໆຈາກຈີນເຂົ້າມາໃນລາວໂດຍກົງ ທັງຍັງມີການນຳເຂົ້າບຸກຄະລາກອນຈາກຈີນເປັນຫລັກອີກດ້ວຍ ຈຶ່ງບໍ່ຈຳເປັນຈະຕ້ອງນຳເງິນທຶນເຂົ້າມາໃນລາວແຕ່ຢ່າງໃດ.
ໃນປັດຈຸບັນ ການລົງທຶນຂອງບັນດາບໍລິສັດເອກກະຊົນຈີນໃນລາວມີມູນຄ່າລວມ ກວ່າ 12,000 ລ້ານໂດລາ ໃນ 777 ໂຄງການ ຊຶ່ງຖືເປັນຜູ້ລົງທຶນອັນດັບນຶ່ງໃນລາວ, ຕິດຕາມດ້ວຍໄທ ທີ່ີມີມູນຄ່າລົງທຶນ 4,495 ລ້ານ ໂດລາໃນ 752 ໂຄງການ. ສ່ວນຫວຽດນາມມີມູນຄ່າລົງທຶນ 4,100 ລ້ານໂດລາ ໃນ 258 ໂຄງການ ຊຶ່ງ ຈັດເປັນອັນດັບທີ 3 ຮອງຈາກຈີນ ແລະໄທຕາມລໍາດັບ.
ສ່ວນເຈົ້າໜ້າທີ່ອົງການສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອການພັດທະນາ (UNDP) ໃນລາວຢືນຢັນວ່າ ການອະນຸຍາດການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດໃນລາວ ໂດຍລະບົບໃຫ້ບໍລິການແບບປະຕູດຽວ ຫຼື One Stop Service ຂອງລັດຖະບານລາວ ຍັງມີປະສິດທິພາບຕ່ຳ ແລະເກີດການຊັກຊ້າໃນທຸກຂັ້ນຕອນ ໂດຍເຖິງແມ່ນວ່າ ໃນກົດໝາຍສົ່ງເສີມການລົງທຶນໃນລາວ ໄດ້ກຳໜົດໄວ້ຢ່າງຊັດເຈນວ່າ ການອະນຸຍາດການລົງທຶນໃນທຸລະກິດທີ່ລັດຄວບຄຸມນັ້ນ ໃຫ້ໃຊ້ເວລາພິຈາລະນາບໍ່ເກີນ 8 ວັນທຳການ ແລະພາຍໃນ 60 ວັນທຳການ ສຳລັບກິດຈະການ ທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ ສຳປະທານຈາກລັດກໍຕາມ ແຕ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຕຈິງນັ້ນກໍຍັງຄົງບໍ່ສາມາດເຮັດໄດ້ເລີຍ ເພາະວ່າພະນັກງານລັດຖະບານລາວ ສ່ວຍຫລາຍ ຍັງມີການປະຕິບັດໜ້າທີ່ທີ່ຖືກມອບໝາຍດ້ວຍມີປະສິດທິພາບຕ່ຳ.