ລັດຖະບານລາວມີສັດສ່ວນໜີ້ສິນສາທາຣະນະສູງທີ່ສຸດໃນອາຊຽນ ເມື່ອສົມທຽບໃສ່ ຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ (GDP) ໃນປີ 2024, ໂດຍພາກສ່ວນທີ່ສ້າງໜີ້ສິນຫຼາຍທີ່ສຸດແມ່ນບໍລິສັດຮ່ວມທຶນທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ.
ຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານການເງິນ ແລະ ການທະນາຄານໃນອາຊຽນ ເປີດເຜີຍວ່າ ລັດຖະບານລາວມີພັນທະທີ່ຈະຕ້ອງຊໍາລະໜີ້ຕ່າງປະເທດ ຄິດເປັນມູນຄ່າສະເລ່ຍ 1.5 ຕື້ໂດລາ ສະຫະລັດຕໍ່ປີ ໃນຊ່ວງປີ 2025-2027 ຫາກແຕ່ລັດຖະບານລາວຈະສາມາດຊໍາລະຄືນໄດ້ຄົບຫລືບໍ່ນັ້ນ ກໍຂຶ້ນຍູ່ກັບລະດັບປະສິດທິພາບໃນການເກັບລາຍຮັບພາສີອາກອນແລະຄ່າສໍາປະທານຈາກໂຄງການຕ່າງໆເປັນສໍາຄັນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ, ການສົ່ງອອກໄຟຟ້າ, ລວມທັງລາຍຮັບຈາກຄ່າເຊົ່າທີ່ດິນແລະຊັບສິນຂອງລັດ. ແຕ່ຖ້າຫາກຍັງບໍ່ພຽງພໍທີ່ຈະຊໍາລະຫນີ້ສິນທັງຫມົດດັງກ່າວລັດຖະບານລາວກໍຍັງຈະຕ້ອງຂາຍຊັບສິນຂອງລັດຈຳນວນນຶ່ງໃຫ້ກັບພາກເອກະຊົນຍ່າງຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້ ຖ້າຫາກບໍ່ສະນັ້ນແລ້ວ ຍິ່ງຈະເຮັດໃຫ້ລະດັບຄວາມໜ້າເຊື່ອຖືຂອງລັດຖະບານລາວໃນສາຍຕາຂອງຕ່າງປະເທດຫຼຸດລົງໄປອີກ.
ທັ້ງນີ້ໂດຍຄາດຫມາຍວ່າໜີ້ສິນສາທາລະນະຂອງລັດຖະບານລາວ ຈະເພີ່ມຂຶ້ນເປັນຫຼາຍກວ່າ 129% ຂອງຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ (GDP) ໃນປີ 2024, ຕົ້ນຕໍແມ່ນມາຈາກການກູ້ຢືມຈາກຕ່າງປະເທດ ເພື່ອນຳໃຊ້ເຂົ້າໃນການພັດທະນາໂຄງລ່າງພື້ນຖານ ທີ່ກວມເອົາ 60% ຂອງໜີ້ສິນທັງໝົດ, ເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວມີພາລະທີ່ຈະຕ້ອງຈ່າຍຄືນເງິນກູ້ເພິ່ມຂື້ນນັບມື້ ໂດຍສະເພາະໜີ້ສິນທີ່ກູ້ຢືມຈາກລັດຖະບານຈີນມີມູນຄ່າຫຼາຍກວ່າ 9.8 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດຫຼືຫຼາຍກວ່າ 50% ຂອງໜີ້ສິນຕ່າງປະເທດທັງໝົດຂອງລາວໃນເວລານີ້. ແຕ່ການທີ່ລາວແລະຈີນມີການພົວພັນເປັນຄູ່ຮ່ວມຊະຕາກຳໃນຍຸດທະສາດພັດທະນາຮອບດ້ານນັ້ນ ຈຶ່ງເຊື່ອວ່າໜີ້ສິນກູ້ຢືມຈາກຈີນຈະບໍ່ສ້າງວິກິດການເສດຖະກິດແລະການເງິນໃຫ້ແກ່ລາວ ຫາກແຕ່ປັດໄຈສຳຄັນທີ່ສຸດທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ເກິດວິກິດການທາງດ້ານການເງິນໃນລາວຫລາຍທີ່ສຸດກໍແມ່ນການບໍ່ເຊື່ອໝັ້ນຕໍ່ຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງຄ່າເງິນກີບດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ຜູ້ຊ່ຽວ ຊານ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ບັນຫາສຳຄັນຂອງ ສປປ ລາວ ທີ່ມີຫຼາຍບັນຫາກໍແມ່ນເປັນປະເທດທີ່ຄົນບໍ່ເຊື່ອໝັ້ນການໃຊ້ເງິນກີບ ເມື່ອບໍລິສັດຕ່າງປະເທດເຂົ້າມາລົງທຶນຢູ່ ສປປລາວ ບໍ່ໄດ້ໃຊ້ເງິນກີບຊື້ຂາຍກັນເອງ ຄົນລາວກໍ່ບໍ່ໃຊ້ເງິນກີບ ດັ່ງນັ້ນເມື່ອເຈົ້າບໍ່ໝັ້ນໃຈ, ບໍ່ໃຊ້ເງິນຕາຂອງຕົນເອງ ນັ້ນໝາຍຄວາມວ່າລັດຖະບານບໍ່ມີເຄື່ອງມື ຄືນະໂຍບາຍການເງິນທີ່ຈະໃຊ້ອີກຕໍ່ໄປ. ຈະປັບປະລິມານເງິນກີບແນວໃດ?ມັນບໍ່ມີຜົນແຕ່ຍ່າງໃດ ເພາະວ່າທຸກຄົນຖືເງິນໂດລາ ເງິນຢວນ ແລະເງິນບາດ, ນັ້ນໝາຍຄວາມວ່າເຈົ້າບໍ່ມີອຳນາດອະທິປະໄຕໃນເລື່ອງການເງິນ.”
ທັ້ງນີ້ໂດຍໜີ້ສິນພາກລັດຂອງລັດຖະບານລາວມີມູນຄ່າລວມຫຼາຍກວ່າ 17.9 ຕື້ໂດລາ ໃນໄຕມາດທີ 2 ປີ 2024 ແລະຄາດວ່າຍັງຈະເພີ່ມຂຶ້ນເປັນຫຼາຍກວ່າ 18.55 ຕື້ໂດລາຫຼືເກີນກວ່າ 129% ຂອງ GDP ໃນທ້າຍປີ 2024 ຍ້ອນວ່າລັດຖະບານລາວຈະຕ້ອງກູ້ຢືມເງິນຈາກຕ່າງປະເທດຫລາຍຂຶ້ນເພື່ອນຳໃຊ້ເຂົ້າໃນໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ແຕ່ດ້ວຍການທີ່ລາວກັບຈີນມີການພົວພັນກັນໃນຖານະຄູ່ຮ່ວມຊະຕາກຳໃນຍຸດທະສາດພັດທະນາຮອບດ້ານນັ້ນ ຈຶ່ງເຊື່ອວ່າໜີ້ສິນກູ້ຢືມຈາກຈີນຈະບໍ່ສ້າງບັນຫາວິກິດການເສດຖະກິດແລະການເງິນໃຫ້ແກ່ລາວແຕ່ຍ່າງໃດ ດັ່ງທີ່ຜຸ້ຊ່ຽວຊານດ້ານການລງທືນໃນອາຊຽນ ໄດ້ໃຫ້ການຍືນຍັນວ່າ
“ລາວເອງກໍ່ມີລາຍໄດ້ຈາກການສໍາປະທານຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່, ໂຮງງານໄຟຟ້າ, ແລະຄ່າທຳນຽມສະໜາມບິນໃນການເຊົ່ານ່ານຟ້າ ມີເງິນເຂົ້າມາປະມານ 500 - 600 ລ້ານໂດລາ ແລະ ຍັງມີເງິນທີ່ຈະມາຈາກໂຄງການຕ່າງໆໃນລາວ ອີກ 500 - 600 ລ້ານໂດລາ ແລະບາງຫນີ້ສິນ, ຖ້າມັນເປັນຫນີ້ສິນໄລຍະຍາວ ຂ້ອຍຄິດວ່າລາວສາມາດລົມກັບຈີນໄດ້. ສາມາດເລື່ອນໄດ້ ເປັນຫນີ້ສິນໄລຍະຍາວ ມີການປັບໂຄງສ້າງໄດ້. ແລະອີກດ້ານນຶ່ງ ກໍຄືວ່າ ໃນປັດຈຸບັນ ປະເທດລາວ ເປັນປະເທດນຶ່ງ ທີ່ເບິ່ງຄືວ່າ ມີຊັບສິນຫລາຍ, ເຕັມໄປດ້ວຍເຂື່ອນ, ແລະສິ່ງຂອງຈຳນວນນຶ່ງ ເຂົາເຈົ້າສາມາດຂາຍໃຫ້ພາກເອກະຊົນໄດ້.”
ໂດຍໜີ້ສິນສາທາລະນະຂອງລັດຖະບານລາວທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນນີ້ ຖືວ່າເປັນອັດຕາໜີ້ສິນຕໍ່ GDP ທີ່ສູງທີ່ສຸດໃນອາຊຽນ ກໍຄືໃນຂະນະທີ່ໜີ້ສິນຂອງລາວສູງກວ່າ 129%, ແຕ່ອີກ 9 ປະເທດສະມາຊິກຂອງອາຊຽນ ມີໜີ້ສິນສາທາລະນະ ຕັ້ງແຕ່ 20% ຫາ 65% ຂອງມູນຄ່າ GDP ທັ້ງຫມົດເທົ່ານັ້ນ.
ຟໍຣັມສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ