ລາວຂາດດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດ ເກີນກວ່າ 360 ລ້ານໂດລາ ໃນປີ 2019 ແລະຄາດວ່າ ຈະຂາດດຸນການຄ້າເພີ້ມຂຶນອີກ ໃນປີ 2020 ຊຶ່ງຈະເຮັດໃຫ້ທຶນສຳຮອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ຂອງລັດຖະບານລາວ ຫລຸດລົງອີກ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງ ໃນກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະການຄ້າ ເປີດເຜີຍວ່າ ການຄ້າຕ່າງປະເທດໃນປີ 2019 ມີມູນຄ່າລວມ 11,450 ກວ່າລ້ານໂດລາ ໃນນີ້ແບ່ງເປັນການສົ່ງອອກ 5,545 ລ້ານໂດລາ ແລະນຳເຂົ້າສິນຄ້າຈາກຕ່າງປະເທດ 5,905 ກວ່າລ້ານໂດລາ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລາວ ຂາດດຸນການຄ້າຫຼາຍກວ່າ 360 ລ້ານໂດລາ ຫຼືເກີນແຜນການທີ່ວາງໄວ້ກວ່າ 38 ເປີເຊັນ ໂດຍເຖິງແມ່ນວ່າ ມູນຄ່າການຄ້າໃນປີ 2019 ຈະເພີ້ມຂຶ້ນຈາກປີ 2018 ພຽງ ໃນອັນຕາສະເລ່ຍ 1.7 ເປີເຊັນ ເທົ່ານັ້ນກໍຕາມ ຫາກແຕ່ດ້ວຍການສົ່ງອອກທີ່ເພີ້ມຂຶ້ນພຽງ 135 ລ້ານໂດລາ ໃນຂະນະທີ່ການນຳເຂົ້າ ກໍເກີນແຜນການທີ່ວາງໄວ້ຫຼາຍກວ່າ 100 ລ້ານໂດລາ ຈຶ່ງຖືເປັນປັດໄຈສຳຄັນທີ່ເຮັດຫໃຫ້ທຶນສຳຮອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ຂອງລັດຖະບານລາວ ຫລຸດລົງຕື່ມອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ ຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານການເງິນຂອງທະນາຄານໂລກ ປະຈຳລາວ ຢືນຢັນວ່າ ທຶນສຳຮອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດຂອງລັດຖະບານລາວ ມີມູນຄ່າຕ່ຳກວ່າ 1,000 ລ້າຍໂດລາ ຊຶ່ງທຽບໄດ້ກັບການນຳເຂົ້າສິນຄ້າ ຈາກຕ່າງປະເທດ ບໍ່ເຖິງ 2 ເດືອນ ເພາະວ່າ ລາວນຳເຂົ້າສິນຄ້າໃນມູນຄ່າສະເລ່ຍເຖິງ 492 ລ້ານໂດລາຕໍ່ເດືອນ ພາຍໃຕ້ສະພາກບການດັ່ງກ່າວ ກໍຍັງເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານລາວ ປະເຊີນກັບການເປັນໜີ້ເພີ້ມຂຶ້ນດ້ວຍ ເພາະຕ້ອງກູ້ຢືມເງິນຈາກຕ່າງປະເທດ ເພື່ອດຸ່ນດ່ຽງລາຍຈ່າຍທີ່ສູງກວ່າລາຍຮັບ ໂດຍປີ 2018 ໜີ້ສິນຂອງລັດຖະບານລາວ ມີມູນຄ່າລວມເຖິງ 12,104 ລ້ານໂດລາ ຄິດເປັນ 65.3 ເປີເຊັນ ຂອງຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ ຫຼື GDP ແລະເພີ້ມຂຶ້ນເປັນ 13,491 ລ້ານໂດລາ ຄິດເປັນ 68 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໃນປີ 2019 ທັງຍັງມີທ່າອ່ຽງທີ່ຈະເພີ້ມຂຶ້ນເປັນຫລາຍກວ່າ 70 ເປີເຊັນ ຂອງ GDP ໃນປີ 2020 ອີກດ້ວຍ.
ທັງນີ້ ເພາະວ່າ ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ວາງຄາດໝາຍການຄ້າໄວ້ ທີ່ມູນຄ່າລວມ 13,000 ລ້ານໂດລາ ໃນປີ 2020 ຊຶ່ງຖ້າຫາກວ່າ ການສົ່ງອອກຍັງປະຕິບັດ ໄດ້ຕ່ຳກວ່າເປົ້າໝາຍ ຫຼືໃນລະດັບດຽວກັນກັບໃນປີ 2019 ທີ່ຜ່ານມານັ້ນ ໃນຂະນະທີ່ການນຳເຂົ້າສິນຄ້າ ກໍຍັງບໍ່ສາມາດຄວບຄຸມ ໄດ້ຕາມແຜນການວາງໄວ້ດ້ວຍແລ້ວ ກໍຍ່ອມຈະເຮັດໃຫ້ລາວ ຕ້ອງປະເຊີນກັບບັນຫາຂາດດຸນການຄ້າເພີ້ມຂຶ້ນອີກ ຢ່າງຫລີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້ ຊຶ່ງກໍມີທ່າອ່ຽງທີ່ຈະຂາດດຸນການຄ້າເກີນກວ່າ 1,000 ລ້ານໂດລາ ຫຼືເກີນກວ່າທຶນສຳຮອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດຂອງລັດຖະບານລາວ ໃນປັດຈຸບັນ ທັງຍັງປາກົດວ່າ ມີການໂອນເງິນຕາຕ່າງປະເທດເຂົ້າມາໃນລາວ ໜ້ອຍກວ່າມູນຄ່າສົ່ງອອກຕົວຈິງອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ທ່ານສອນໄຊ ສີພັນດອນ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແລະລັດຖະມົນຕີ ວ່າການກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນ ໄດ້ຖະແຫລງຢືນຢັນວ່າ:
“ການໂອນເງິນຕາເຂົ້າປະເທດຕົວຈິງ ບໍ່ໄດ້ຕາມມູນຄ່າ ທີ່ສົ່ງອອກເພາະວ່າ ສິນຄ້າບາງປະເພດຂາອອກ ບໍ່ໄດ້ໂອນເງິນເຂົ້າມາໃນປະເທດ ຍ້ອນວ່າ ມີຂໍ້ຜູກພັນທາງສັນຍາ ກັບຜູ້ລົງທຶນ ນອກຈາກນັ້ນ ບາງໝວດສິນຄ້ານຳເຂົ້າປະເທດ ເພື່ອສົ່ງອອກຄືນ ສະນັ້ນ ຈຶ່ງບໍ່ມີການຊຳຣະສະສາງ ຄ່າອຸປະກອນ ດ່າວັດຖຸດິບ ໃນເວລານຳເຂົ້າມາ.”
ທາງດ້ານ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງກອງທຶນການເງິນສາກົນ ຫຼື IMF ປະຈຳອາຊຽນ ເປີດເຜີຍວ່າ ການຂາດດຸນການຄ້າຕ່າງປະເທດຂອງລາວ ຍັງເຮັດໃຫ້ເງິນກີບອ່ອນຄ່າລົງອີກດ້ວຍ ໂດຍໃນໄລຍະ 14 ເດືອນທີ່ຜ່ານມາ ປາກົດວ່າ ເງິນກີບ ໄດ້ອ່ອນຄ່າລົງ 3.7 ເປີເຊັນ ທຽບໃສ່ດອນລາສະຫະລັດ ແລະ 14.5 ເປີເຊັນ ທຽບໃສ່ເງິນບາດ ເຮັດໃຫ້ສິນຄ້າທຸກຊະນິດທີ່ລາວນຳເຂົ້າ ຈາກຕ່າງປະເທດ ໄດ້ມີການປັບລາຄາສູງຂຶ້ນ ລວມເຖິງເຂົ້າສານທີ່ປັບຕົວສູງຂຶ້ນດ້ວຍເຊັ່ນກັນ ເນື່ອງຈາກການຜະລິດເຂົ້າໃນລາວ ທີ່ໄດ້ຕ່ຳກວ່າແຜນການທີ່ວາງໄວ້ເຖິງ 2 ລະດູ ອັນເປັນຜົນກະທົບຈາກໄພນ້ຳຖ້ວມ ແລະໄພແຫ້ງແລ້ງໃນປີ 2018 ແລະ 2019.
ທັງນີ້ ທ່ານສົມຈິດ ອິນທະມິດ ຮອງລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະການຄ້າຢືນຢັນວ່າ ໃນສ່ວນກ່ຽວກັບການປັບລາຄາຈຳໜ່າຍນ້ຳມັນເຊື້ອໄຟໃນລາວ ກໍເປັນອີກບັນຫານຶ່ງ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ລາຄາສິນຄ້າໃນລາວ ເພາະລາວ ຕ້ອງນຳເຂົ້ານ້ຳມັນຈາກຕ່າງປະເທດທັງ 100 ເປີເຊັນ.
