ການກໍ່ສ້າງເຮືອນ ແລະຈັດສັນທີ່ດິນໃຫ້ປະຊາຊົນລາວທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກກໍລະນີເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນໍ້ານ້ອຍແຕກເມື່ອປີ 2018 ນັ້ນ ຈະດຳເນີນການໃຫ້ແລ້ວຢ່າງຄົບຖ້ວນໃນທ້າຍເດືອນຕຸລາ 2022 ນີ້, ຊົງລິດ ໂພນເງິນມີລາຍງານເລື້ອງນີ້ ມາສະເໜີທ່ານຈາກບາງກອກ.
ທ່ານເລັດ ໄຊຍະພອນ ເຈົ້າແຂວງອັດຕະປືຖະແຫລງວ່າ ປະຊາຊົນລາວຢູ່ເມືອງສະໜາມໄຊ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກກໍລະນີເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍແຕກ ແຕ່ວັນທີ 23 ກໍລະກົດ 2018 ເປັນຕົ້ນມາ ຈະໄດ້ຮັບການສົ່ງມອບເຮືອນຢູ່ອາໄສຖາວອນ ແລະດິນປູກຝັງຢ່າງຄົບຖ້ວນໃນທ້າຍເດືອນຕຸລານີ້ ໂດຍການດໍາເນີນງານ ໃນປັດຈຸບັນກໍເປັນພຽງວຽກງານເລັກໆນ້ອຍໆ ແລະລໍຖ້າເງິນຊົດເຊີຍງວດສຸດທ້າຍ ຈາກກຸ່ມຜູ້ລົງທຶນໃນ ໂຄງການເທົ່ານັ້ນ, ດັ່ງທີ່ທ່ານເລັດ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ອັນສຳຄັນຫລະ ວຽກງານທີ່ເປັນພື້ນຖານຫລະແມ່ນຖືວ່າໄດ້ໝົດແລ້ວ ນັບແຕ່ຊີວິດການເປັນຢູ່, ລາຍຮັບຂອງຄອບຄົວ ຫຼືວ່າການຢູ່ອາໄສນີ້ ຖືວ່າໄດ້ແກ້ໄຂໝົດແລ້ວແຫລະ. ດຽວນີ້ວຽກຍັງຄ້າງນີ້ ມີແຕ່ວຽກຊົດເຊີຍ ທີ່ເກັບເລັມຄືນ ທີ່ເອີ້ນວ່າ ຜ່ານການເກັບກຳຂໍ້ມູນເບື້ອງຕົ້ນຫັ້ນໜາ ມັນລະມີຂໍ້ມູນຕົກເຮ່ຍ ເພາະວ່າ ໄດ້ສະເໜີທາງບໍລິສັດຜູ້ພັດທະນາໂຄງການຫັ້ນ ເຂົາຍັງບໍ່ທັນໄດ້ແຈ້ງຕອບ, ບັດນີ້ ເຮືອນນີ້ ກໍໄດ້ 95 ເປີເຊັນແລ້ວ, ເຮືອນ 700 ຫລັງ ກະຖືວ່າໃນເດືອນ 10 ນີ້ຈະມອບໃຫ້ 100 ເປີເຊັນ.”
ໂດຍການກໍ່ສ້າງເຮືອນໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກເຫດເຂື່ອນແຕກດັ່ງກ່າວ ໄດ້ປະເຊີນກັບບັນຫາຊັກຊ້າມາຕະຫຼອດ ເພາະການລະບາດໄວຣັສໂຄວິດ-19 ເຮັດໃຫ້ເກີດບັນຫາຫຍຸ້ງຍາກໃນການຂົນສົ່ງວັດສະດຸ -ອຸປະກອນຕ່າງໆເລື້ອຍມາ ດັ່ງທີ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນອຳນາດການປົກຄອງເມືອງສະໜາມໄຊ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ:
“ການກໍ່ສ້າງເຮືອນ 700 ຫຼັງໃຫ້ແກ່ຜູ້ປະສົບໄພນີ້ ທາງການບໍລິສັດວັນແສງກໍ່ສ້າງໄດ້ຮັບສັນຍາຮັບ ເໝົາກໍ່ສ້າງຈາກລັດຖະບານ ໃນເດືອນສາມ 2020 ຫັ້ນ ໄລຍະເວລາໃນການສັນຍາກໍແມ່ນ 20 ເດືອນຈາກເດືອນສາມມາຮອດເດືອນຫົກ ຖືວ່າ ທາງບໍລິສັດໄດ້ລົງມືເພື່ອເປັນການກະກຽມ ພໍຕົກຮອດເດືອນຫົກປີ 2020 ກໍໄດ້ເລີ່ມລົງມືປັກຜັງຫັ້ນແຫຼະ ແລະ ໄລຍະນັ້ນ ມັນກໍຖືກໃນຊ່ວງໃນໄລຍະເຂົ້າພັນສາ ສະນັ້ນ ກະການປັກຜັງເບື້ອງຕົ້ນໃນປີ 2020 ຫັ້ນບໍ່ໄດ້ຫຼາຍ ບວກກັບການຂົນສົ່ງອຸປະກອນໃນການກໍ່ສ້າງກະຖືວ່າເສັ້ນທາງກະຫຍຸ້ງຍາກ.”
ໃນປັດຈຸບັນທາງການລາວ ແລະ ກຸ່ມຜູ້ລົງທຶນໃນໂຄງການເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນໍ້ານ້ອຍ ຈາກເກົາຫຼີໃຕ້ ໄດ້ ສົ່ງມອບເຮືອນຢູ່ອາໄສຢ່າງຖາວອນ ໃຫ້ກັບຜູ້ປະສົບໄພຈາກເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນໍ້ານ້ອຍແຕກແລ້ວ 600 ກວ່າ ຫຼັງ ຈຶ່ງຍັງເຫຼືອບໍ່ເຖິງ 100 ຫຼັງທີ່ຄາດວ່າຈະກໍ່ສ້າງແລ້ວສຳເລັດ ແລະສົ່ງມອບໃຫ້ກັບປະຊາຊົນລາວ ໄດ້ຢ່າງຄົບຖ້ວນພາຍໃນເດືອນຕຸລານີ້ ຊຶ່ງກໍເຊັ່ນດຽວກັນກັບການຈັດສັນທີ່ດິນທຳກິນໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນດັ່ງກ່າວ.
ໄພນໍ້າຖ້ວມຄັ້ງໃຫຍ່ທີ່ເກີດຈາກເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນໍ້ານ້ອຍແຕກໃນວັນທີ 23 ກໍລະກົດ 2018 ໄດ້ເຮັດ ໃຫ້ນາເຂົ້າເສຍຫາຍກວ່າ 8,050 ເຮັກຕາໂດຍທີ່ກະທົບຢ່າງໜັກໜ່ວງທີ່ສຸດຄືບ້ານຫີນລາດ, ບ້ານ ສະໜອງໃຕ້, ບ້ານທ່າຫີນ, ບ້ານໃໝ່, ບ້ານທ່າແສງຈັນ ແລະ ບ້ານໃຫຍ່ແທ ທີ່ມີປະຊາກອນລວມກັນ 7,095 ຄົນໃນ 1,611 ຄອບຄົວໂດຍທີ່ຜ່ານມາກຸ່ມຜູ້ລົງທຶນກໍໄດ້ຈ່າຍເງິນຊົດເຊີຍໃຫ້ກັບປະຊາຊົນໃນ 13 ບ້ານທີ່ຖືກກະທົບໃນມູນຄ່າລວມ 28 ຕື້ກີບສຳລັບການເສຍຫາຍທີ່ເກີດກັບພາຫະນະ, ທຸລະກິດໃນຄົວເຮືອນ, ເຄື່ອງໃຊ້ໃນຄົວເຮືອນ, ເຄື່ອງມືກະສິກຳ, ສັດລ້ຽງ ແລະ ສະບຽງອາຫານ ໂດຍຍັງເຫຼືອຄ່າເສຍຫາຍ ທີ່ເກີດກັບສິ່ງປູກສ້າງ ແລະ ສິ່ງຂອງມີຄ່າຕ່າງໆ ທີ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການຊົດເຊີຍ ແຕ່ຢ່າງໃດ ສ່ວນຢູ່ເຂດ 6 ບ້ານກັບ 1 ຄຸ້ມທີ່ຖືກກະທົບໜັກນັ້ນກໍໄດ້ຮັບການຊົດເຊີຍແບບດຽວກັນນີ້ ໃນມູນຄ່າກວ່າ 95 ຕື້ກີບ.
ທັງນີ້ ອົງການຮ່ວມມືສາກົນແຫ່ງເກົາຫຼີໃຕ້ (KOICA) ໄດ້ສົ່ງມອບການຊ່ວຍເຫຼືອໃນມູນຄ່າ 1 ລ້ານ 2 ແສນ ໂດລາ ໃຫ້ກັບກະຊວງແຮງງານ ແລະສະຫວັດດີການສັງຄົມຂອງລາວ ເມື່ອເດືອນສິງຫາ 2019 ເພື່ອ ນຳໃຊ້ໃນການຟື້ນຟູຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ທີ່ຖືກກະທົບຈາກເຂື່ອນໄຟຟ້າເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍແຕກ ໂດຍຖືເປັນສ່ວນນຶ່ງຂອງການຊ່ວຍເຫຼືອທີ່ລັດຖະບານເກົາຫຼີໃຕ້ ໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານລາວໃນໄລຍະປີ 2019-2023 ທີ່ມີມູນຄ່າລວມ 11 ລ້ານ 5 ແສນໂດລາ ສຳລັບການພັດທະນາໃນດ້ານສາທາລະນະສຸກ, ການສຶກ ສາ, ກະສິກຳ, ການຝຶກອົບຮົມວິຊາຊີບ, ການພັດທະນາສະຫວັດດີການຂອງແມ່ແລະເດັກ, ການປ້ອງກັນ ໄພພິບັດ, ການພັດທະນາພື້ນຖານໂຄງລ່າງ ແລະກໍ່ສ້າງທີ່ຢູ່ອາໄສຖາວອນໃຫ້ກັບຜູ້ປະສົບໄພຈາກ ເຂື່ອນ ເຊປຽນ-ເຊນໍ້ານ້ອຍແຕກດັ່ງກ່າວ.
ໂດຍໄດ້ມີການບຸກເບີກພື້ນທີ່ດິນໃໝ່ເພື່ອຮອງຮັບການສ້າງເຮືອນຢູ່ຖາວອນໃນເນື້ອທີ່ກ້ວາງ 800 ຕາແມັດຕໍ່ຄອບຄົວ ໂດຍໄດ້ ບຸກເບີກທີ່ດິນ 2,140 ເຮັກຕາ ທີ່ເຂດບ້ານດົງບາກ ແລະປຶນແດງ ແລະບ້ານຕໍມໍຍອດ ເພື່ອຈັດສັນໃຫ້ເປັນທີ່ທຳກິນ ສ່ວນຄອບຄົວ ທີ່ມີຜູ້ເສຍຊີວິດ 70 ລາຍ ກໍໄດ້ຮັບຄ່າຊົດເຊີຍ ລາຍລະ 85 ລ້ານກີບ.