ເຈົ້າໜ້າທີ່ສືບສວນຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ກ່າວວ່າ ສະຫະປະຊາ ຊາດແລະປະຊາຄົມສາກົນ ບໍ່ສາມາດເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານມຽນມາ ເປັນຜູ້ຮັບຜິດຊອບ ຕໍ່ການປະຫັດປະຫານແລະການກົດຂີ່ ຕໍ່ພວກຊົນກຸ່ມນ້ອຍມຸສລິມຊາວໂຣຮິງຢາມາໄດ້ຫຼາຍທົດສະວັດແລ້ວ. ລາຍງານຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ສືບສວນພິເສດກ່ຽວກັບສະຖານະການດ້ານສິດທິມະນຸດໃນປະເທດມຽນມາ ໄດ້ຖືກຍົກຂຶ້ນມາປຶກສາຫາລື ທີ່ກອງປະຊຸມສະພາສິດທິມະນຸດ ສະຫະປະຊາຊາດ. Lisa Schlein ມີລາຍກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້ ຈາກນະຄອນເຈນີວາ ຊຶ່ງໄພສານຈະນຳເອົາລາຍລະອຽດ ມາສະເໜີທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ມີອົບພະຍົບຊາວໂຣຮິງຢາຫຼາຍກວ່າ 1 ລ້ານຄົນ ໄດ້ພາກັນຫຼັ່ງໄຫລເຂົ້າໄປໃນເຂດເມືອງ Cox’s Bazar ຂອງບັງກລາແດັສເພື່ອຫຼົບໜີຄວາມຮຸນແຮງ ການປະຫັດປະຫານ ແລະຄວາມຕາຍ ຢູ່ໃນມຽນມາ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ສືບສວນ ຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ທ່ານນາງແຢງກີ ລີ ກ່າວວ່າ ທ່ານນາງມີຄວາມເປັນຫ່ວງຢ້ານວ່າ ປະຊາຄົມສາກົນ ຈະມອງຂ້າມ ສະຖານະການຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ຊຶ່ງທ່ານນາງກ່າວຕື່ມວ່າ:
“ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກວິກິດການສິດທິມະນຸດ ຊຶ່ງຄວາມຮັບຜິດຊອບດັ່ງກ່າວນີ້ແມ່ນຂຶ້ນຢູ່ກັບມຽນມາ. ມັນເປັນຄວາມຮັບຜິດຊອບທັງໝົດຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ເພື່ອນຳເອົາທຸກເງື່ອນໄຂທີ່ຈຳເປັນ ສຳລັບທຸກໆຄົນທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ບັງຄັບໃຫ້ຫຼົບໜີໄປນັ້ນ ກັບຄືນບ້ານ ແລະພວກເຂົາເຈົ້າຍັງບໍ່ສາມາດ ດຳເນີນການດັ່ງກ່າວໄດ້. ຊາວໂຣຮິງຢາທີ່ຍັງເຫຼືອຢູ່ໃນມຽນມາຍັງສືບຕໍ່ໄດ້ຮັບການປະຕິເສດກ່ຽວກັບສິດທິຂອງພວກເຂົາເຈົ້າແລະຖືກປະຫັດປະຫານໂດຍເຈົ້າໜ້າທີ່ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ການກັບຄືນໄປຈາກບັງກລາແດັສເປັນໄປບໍ່ໄດ້ໃນເວລານີ້.”
ໃນປີກາຍນີ້ ມຽນມາໄດ້ສ້າງຕັ້ງຄະນະກຳມາທິການສືບສວນອິດສະຫຼະຂຶ້ນເພື່ອ ສອບສວນເບິ່ງການກ່າວຫາ ກ່ຽວກັບການລະເມີດສິດທິມະນຸດ ໃນລັດຣາໄຄນ໌ ບ່ອນທີ່ພວກທະຫານໄດ້ທຳການປາບປາມຊາວມຸສລິມໂຣຮິງຢາຢ່າງໂຫດຮ້າຍປ່າເຖື່ອນເມື່ອສອງປີກ່ອນ.
ທ່ານນາງແຢງກີ ລີ ກ່າວວ່າ ຄະນະກຳມາທິການທີ່ວ່ານີ້ ບໍ່ໄດ້ສະແດງຄວາມສາມາດໃຫ້ເຫັນ ໃນການນຳເອົາຄວາມເປັນທຳ ມາໃຫ້ພວກເຄາະຮ້າຍ. ທ່ານນາງແຢງກີ ລີ ເວົ້າວ່າ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ຊາວໂຣຮິງຢາບໍ່ສາມາດທີ່ຈະບັນ ລຸໄດ້ ໂດຍເວທີພາຍໃນປະເທດ. ທ່ານນາງກ່າວກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້ວ່າ:
“ຂ້າພະເຈົ້າຂໍກ່າວຢ້ຳໃນສິ່ງທີ່ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເວົ້າມາຫຼາຍໆເທື່ອແລ້ວວ່າ ປະຊາຄົມສາກົນຕ້ອງໄດ້ໃຫ້ການຄ້ຳປະກັນ ໃນເລື້ອງຄວາມຍຸຕິທຳ. ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກເສຍໃຈທີ່ວ່າ 9 ເດືອນໄດ້ຜ່ານໄປ ຫຼັງຈາກໄດ້ມີມະຕິສ້າງຕັ້ງ ກົນໄກການສືບສວນທີ່ເປັນອິດສະຫຼະສຳລັບມຽນມາຍັງບໍ່ສາມາດເຮັດວຽກໄດ້ ມັນມີຄວາມສ່ຽງແທ້ໆທີ່ວ່າ ຈະມີຊ່ອງຫວ່າງໃນການສືບສວນ ກ່ຽວກັບການກໍ່ອາຊະຍາກຳນາໆຊາດທີ່ຮ້າຍແຮງ ແລະການລະເມີດກົດໝາຍລະຫວ່າງປະເທດ ຢູ່ໃນມຽນມາ.”
ສະພາສິດທິມະນຸດໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງຄະນະສືບສວນໃນເດືອນກັນຍາປີກາຍນີ້ເພື່ອເກັບກຳແລະວິເຄາະຫຼັກຖານ ກ່ຽວກັບການກໍ່ອາຊະຍາກຳທີ່ຮ້າຍແຮງ ແລະການລະເມີດສິດທິມະນຸດ ຢູ່ໃນມຽນມາ ນັບແຕ່ປີ 2011 ເປັນຕົ້ນມາ.
ເອກອັກຄະລັດຖະທູດຂອງມຽນມາປະຈຳອົງການສະຫະປະຊາຊາດທີ່ນະຄອນເຈນີວາ ທ່ານ Kyaw Moe Tun ກ່າວວ່າ ການກ່າວຫາ ຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ສືບສວນພິເສດແມ່ນສ້າງຄວາມເສື່ອມເສຍ ແລະໃຫ້ຜົນໃນທາງກົງກັນຂ້າມ ກັບທີ່ຕ້ອງການ. ເອກອັກຄະລັດຖະທູດມຽນມາ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ ສະພາສິດທິມະນຸດ ປົດທ່ານນາງ ແຢງກີ ລີ ອອກຈາກຕຳແໜ່ງຜູ້ສືບສວນພິເສດ ແລະແຕ່ງຕັ້ງບຸກຄົນອື່ນທີ່ທ່ານກ່າວວ່າເໝາະສົມກວ່ານີ້ເພື່ອເຂົ້າກຳຕຳແໜ່ງດັ່ງກ່າວ.
ເອກອັກຄະລັດຖະທູດຂອງມຽນມາເວົ້າວ່າ ແທນທີ່ຈະລະບຸຊື່ແລະສ້າງຄວາມອັບອາຍໃຫ້ແກ່ປະເທດຂອງທ່ານ ອີງຕາມການກ່າວຫາທີ່ບໍ່ມີພື້ນຖານແລ້ວ ສະພາສິດທິມະນຸດ ຄວນເຮັດວຽກຮ່ວມກັບມຽນມາໃນວິທີທາງແບບສ້າງສັນ ເພື່ອຊອກຫາການແກ້ໄຂທີ່ຖາວອນ.
