ທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ວັນພະຫັດ ທີ 11 ເດືອນກັນຍາ ມື້ນີ້ ເປັນ
ວັນຄົບຮອບ 13 ປີຂອງການໂຈມຕີໂດຍເຄືອຂ່າຍກໍ່ການຮ້າຍ
Al Qada ຢູ່ ສະຫະລັດ ທີ່ໄດ້ປະສານງານກັນຈີ້ເຮືອບິນໂດຍ
ສານສີ່ລຳ ຂອງສາຍການບິນ American Arlines ແລະ
United Airlines ແລ້ວບັງຄັບໃຫ້ນັກບິນ ເອົາເຮືອບິນໄປຕຳ
ເອົາຕຶຶກແຝດ 110 ຊັ້ນຊຶ່ງເປັນຕຶກສູງສຸດຢູ່ໃນໂລກໃນເວລາ
ນັ້ນແລ້ວອີກ 10 ກວ່ານາທີ່ຕໍ່ມາ ພວກກໍ່ການຮ້າຍ ອີກຈຸນຶ່ງກໍ
ໄດ້ບັງຄັບໃຫ້ເຮືອບິນ ຂອງສາຍການບິນ United Airlines
ລຳນຶ່ງບິນໄປຕຳທຳນຽບຫ້າແຈ ກອງບັນຊາການທະຫານສູງ
ສຸດຂອງສະຫະລັດທີ່ເມືອງ Arlington, ກິ່ງສະຫວັນ ພ້ອມ
ດ້ວຍສະມາຊິກ ປະຊາຄົມລາວ-ອາເມຣິກັນ ອີກສອງຄົນ ທີ່ມີ
ປະສົບການກ່ຽວກັບປະຫວັດສາດ ອັນຮ້າຍຂາດຂອງ ສະຫະ
ລັດ ຄັ້ງນີ້ມາເລ່ົາສູ່ທ່ານຟັງໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ສະບາຍດີ ທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ມື້ນີ້ວັນພະຫັດ ທີ 11 ເດືອນກັນຍາ ກົງກັບວັນຄົບຮອບ13
ປີ ຂອງການໂຈມຕີຈາກ ເຄືອຂ່າຍພວກກໍ່ການຮ້າຍ Al Qaeda ຢູ່ພາກຕາເວັນອອກຂອງ
ສະຫະລັດ ທີ່ນະຄອນນິວຢອກ ແລະເຂດນະຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນ ດີ.ຊີ ໂດຍການຈີ້ເຮືອ
ບິນໂດຍສານ ບັງຄັບໃຫ້ນັກບິນຂັບເຮືອບິນຕຳເອົາຕຶກແຝດ World Trade Center ທີ່
ເຄີຍເປັນຫລັກເມືອງ 110 ຊັ້ນສູງທີ່ສຸດໃນໂລກ ຢູ່ທີ່ນະຄອນນິວຢອກ.
ຫລັງຈາກສິບນາທີ່ຕໍ່ມາ ໃນໄລຍະ 300 ໄມລ ຢູ່ທີ່ ເມືອງ Arlington ລັດ Virginia ຂົງ
ເຂດນະຄອນ ຫລວງ ວໍຊິງຕັນ ດີ.ຊີ. ເຮືອບິນລຳທີ່ສາມໄດ້ຕຳ ທຳນຽບຫ້າແຈ ທີ່ເປັນ
ກອງບັນຊາການທະຫານສູງສຸດກອງທັບສະຫະລັດ. ເພາະສະນັ້ນ ລາຍການຊີວິດລາວ
ຂອງ ວີໂອເອ ໃນແລງວັນພະຫັດມື້ນີ້ ເຮົາຈຶ່ງຈະນຳເອົາການສຳພາດ ກັບບັນດາຊາວ
ລາວ-ອາເມຣິກັນ ຜູ້ເຫັນເຫດການ ແລະມີປະສົບການໃນວັນດັ່ງກ່າວນີ້ມາສະເໜີທ່ານ.
ແຕ່ກ່ອນອຶ່ນ ເຮົາມາເຂົ້າໃຈເຖິງຄວາມເປັນມາຂອງການໂຈມຕີ ວັນທີ່ 11 ເດືອນກັນຍາ
ປີ 2001 ຊຶ່ງເປັນມື້ທີ່ ຊາວອາເມຣິກັນຫລາຍພັນຄົນໄດ້ເສຍຊີວິດ ເສຍຫລັກເມືອງຄວາມ
ສະທ້ານດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ສະຫະລັດ ເປັນປະເທດສັງຄົມເປີດກວ້າງ
ອັນເປັນການງ່າຍສຳລັບການໂຈມຕີຈາກພາຍນອກ. ການຂັດແຍ້ງທີ່ພົວພັນໄດ້ເກີດຂຶ້ນ
ຢ່າງຕໍ່ເນຶ່ອງມາຕັ້ງແຕ່ປີ 1979 ຢູ່ໃນສະໄໝທະຫານໂຊວຽດ ບຸກລຸກອັຟການິສຖານ ຊຶ່ງ
ເປັນບັ້ນສຸດທ້າຍຂອງສົງຄາມເຢັນ. ໃນລະຍະນັ້ນ Mujahideen ຫລື ພວກນັກລົບເພື່ອ
ເສຣີພາບ ຊຶ່ງເປັນຜູ້ຕາງໜ້າພວກຕໍ່ຕ້ານ ສະຫະພາບໂຊວຽດ ແລະເປັນພັນທະມິດກັບ
ສະຫະລັດ. ເຫດການດັ່ງກ່າວນີ້ເກີດຂຶ້ນລະຫວ່າງປີ 1977-1989 ໂດຍການນຳພາ ຂອງ
ທ່ານAhmad Shah Masoud ຜູ້ນຳທີ່ອົງອາດກ້າຫານ ຂອງພວກນັກລົບ Mujahideen ຕ້ານໂຊວຽດ ແລະໃນທີ່ສຸດໄດ້ນຳເອົາໄຊຊະນະມາສູ່ ປະຊາຊົນ ອັຟການິສຖານ.
ໄຊຊະນະ ໄດ້ສ້າງໃຫ້ມີການເຄຶ່ອນໄຫວດ້ານການເມືອງໃໝ່ຢູ່
ໃນອັຟການິສຖານ ເວລານັ້ນກຸ່ມ Taliban ແລະ Al Qaeda
ທີ່ຮູ້ກັນໃນປັດຈຸບັນນີ້ວ່າ ພວກຫົວຮຸນແຮງ ໄດ້ເກີດຂຶ້ນມາລະ
ຫວ່າງປີ 1995-2000. ຈາກນັ້ນມາ Osama Bin Laden ຜູ້
ບົ່ງການຢູ່ເບື້ອງຫລັງ ທີ່ບໍ່ເຫັນພ້ອມກັບທ່ານ Masoud ຈ່ຶງ
ໄດ້ເລີ້ມທຳການປະຫັດປະຫານ ສະຫະລັດອາເມຣິກາ.
ທ່ານ Ahmad Shah Masoud ໄດ້ດຳເນີນນຳພາພວກນັກລົບ
Mujahadeen ຕ້ານກຸ່ມ Taliban ແລະ Al Qaeda ແລະໄດ້
ຖືກຮັບຮູ້ວ່າ ເປັນຜູ້ນຳພັນທະມິດພາກເໜືອ ທີ່ໃກ້ຊິດກັບ ສະຫະລັດ. ແຕ່ເປັນທີ່ເສົ້າສະ
ລົດໃຈ ກຸ່ມ Al Qaeda ໄດ້ລອບສັງຫານທ່ານ Masoud ໃນວັນທີ່ 9 ເດືອນກັນຍາ ປີ
2001 ສອງມື້ກ່ອນເກີດການໂຈມຕີຢູ່ໃນ ສະຫະລັດ ຄືວັນທີ່ 11 ເດືອນກັນຍາ ປີ 2001.
ໃນຂະນະດຽວກັນນີ້ ໜ່ວຍແຊກຊືມທີ່ເປັນເຄືອຂ່າຍຂອງ Al Qaeda ໄດ້ເຂົ້າມາລີ້ຊ່ອນຢູ່
ໃນ ສະຫະລັດ ກ່ອນໜ້າເປັນທີ່ຮຽບຮ້ອຍແລ້ວ ເພື່ອທຳການອອກໂຈມຕີ ໃນວັນອັງຄານ
ທີ່ 11 ເດືອນກັນຍາ ປີ 2001.
ຕອນເຊົ້າວັນອັງຄານ ທີ່ 11 ເດືອນກັນຍາ ໃນຂະນະທີ່ ປະຊາຊົນອາເມຣິກັນ ຢູ່ພາກຕາ
ເວັນອອກ ພາກັນອອກບ້ານໄປທຸລະກິດປະຈຳວັນຕາມປົກກະຕິນັ້ນ ສິ່ງທີ່ເຂົາເຈົ້າບໍ່ຄາດ
ຝັນທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນໃນລະຍະສັ້ນໆຕໍ່ມາກໍຄື ເຄືອຂ່າຍຂອງພວກກໍ່ການຮ້າຍ Al Qaeda
ກຸ່ມນຶ່ງ ໄດ້ເລີ້ມທໍາການໂຈມຕີຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ໂດຍການປະສານງານ ຈີ້ເຮືອບິນໂດຍສານ
ຂອງບໍລິສັດ American Airlines ຖ້ຽວບິນ 11 ຂຶ້ນຈາກ ນະຄອນ Boston ໃນ ເວລາ
8:46 ນາທີ ຕອນເຊົ້າ ເຮືອບິນລຳດັ່ງກ່າວໄດ້ຖືກບັງຄັບໃຫ້ບິນໄປຕຳຕຶກແຝດ World Trade Center ທີ່ ນະຄອນນິວຢອກ ແລະ ຕິດຕາມມາດ້ວຍເຮືອບິນລຳທີ່ສອງ ພາບສະຫຍອງຂວັນດັ່ງກ່າວ ໄດ້ຖ່າຍທອດຜ່ານທາງໂທລະພາບ ທີ່ເຫັນກັນຢູ່ທົ່ວໂລກ.
ຫລັງຈາກນັ້ນຕໍ່ມາໃນເວລາ 9:45 ຕອນເຊົ້າ ຢູ່ທີ່ເມືອງ
Arlington ລັດ Virginia 300 ໄມລ ຫ່າງຈາກ ນະຄອນນິວ
ຢອກ ສາຍການບິນ United Airline ຖ້ຽວບິນ 77 ໄດ້ບິນຕໍາ
ເຂົ້າໃສ່ ທຳນຽບຫ້າແຈ ຊຶ່ງ 77 ຄົນຢູ່ໃນເຮືອບິນລຳດ່ັງກ່າວ
ໄດ້ເສຍຊີວິດ ແລະອີກ 125 ຄົນ ທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ໃນທຳນຽບຫ້າ
ແຈ ກໍໄດ້ເສຍຊິວິດໄປພ້ອມ.
ໃນຂະນະທີ່ເກີດຄວາມສັບສົນວຸ້ນວາຍຢູ່ ນະຄອນນິວຢອກ ແລະຢູ່ເຂດນະ ຄອນຫລວງ
ວໍຊິງຕັນ ນັ້ນ ຊາວອາເມຣິກັນ ແມ່ນພາກັນຈ້ອງຕາເບິ່ງລາຍງານຮູບຖ່າຍ ຜ່ານທາງໂທ
ລະພາບ ທີ່ເຫັນຕຶກແຝດຢູ່ ນະຄອນນິວຢອກ ກຳລັງຖືກໄຟໄໝ້ ແລະຈະລົ້ມພັງທະລາຍ
ລົງມາ. ໃນເວລານັ້ນ ບໍ່ມີໃຜນຶກຝັນອີກວ່າ ຍັງມີເຮືອບິນລຳທີ່ສີ່ ຂອງສາຍການບິນ American Airlines ຖ້ຽວບິນ 93 ມີນັດໝາຍຂຶ້ນຈາກ Newark Liberty International Airport ໄປສູ່ນະຄອນ San Francisco ໄດ້ຖືກ ພວກກໍ່ການຮ໋້າຍອີກກຸ່ມນຶ່ງຄວບຄຸມເອົາ
ໄວ້ ແລະຈະບັງ ຂັບໃຫ້ບິນຕໍາເຂົ້າ ຣັດຖະສະພາອາເມຣິກາ ຫລືທຳນຽບຂາວກໍໄດ້ ແຕ່ວ່າ ຜູ້ກໍ່ການຮ້າຍ ບໍ່ສາມາດບັງຄັບໃຫ້ໄປເຖິງເປົ້າໝາຍໄດ້ ເນຶ່ອງຈາກວ່າ ພະນັກງານເຮືອບິນ ແລະຜູ້ໂດຍສານໄດ້ຊາບເຖິງການຈີ້ເຮືອບິນດັ່ງກ່າວ ຈຶ່ງໄດ້ເກີດມີການຕໍ່ສູ້ກັນ ແລະ ເຮັດໃຫ້ເຮືອບິນລຳນັ້ນໄປຕົກຢູ່ເມືອງ Shankville ລັດ Pennsylvania. 44 ຄົນໄດ້ເສຍຊີວິດຮວມທັງລູກເຮືອ 7 ຄົນ ແລະຜູ້ໂດຍສານທັງໝົດ 37 ຄົນ.
ທ່ານວິໄລ ຈະເລີນລາດ ອະດີດຜູ້ອຳນວຍການສູນກາງຕ້ອນຮັບອົບພະຍົບນາໆ ຊາດ ໄດ້ເຫລົ່າປະສົບການຂອງຜູ້ກ່ຽວໃນວັນທີ່ 11 ເດືອນກັນຍາ ປີ 2001 ສູ່ ວີໂອເອ ວ່າ :
ທ່ານນາງ ບຸນເຮັ່ງ ອິນເວີເຊິນ ສະມາຊິກປະຊາຄົມລາວອີກຜູ້ນຶ່ງທີ່ຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ໃນຂົງເຂດ ນະຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນ ໄດ້ເລົ່າຄວາມຮູ້ສຶກຂອງເຫດການໃນວັນທີ 11 ເດືອນກັນຍາ ສູ່ ວີໂອເອ ຟັງອີກດັ່ງນີ້:
ວັນທີ 11 ເດືອນກັນຍາ ປີ 2001 ເປັນມື້ທີ່ສ້າງຄວາມມືດມົນ ຢູ່ໃນປະຫວັດສາດສະໄໝໃໝ່ຂອງ ສະຫະລັດ ທີ່ເຮັດໃຫ້ 2,996 ຄົນເສຍຊີວິດ ຮວມທັງຜູ້ກໍ່ການຮ້າຍ. ເຫດການດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້ເກີດຜົນສະທ້ອນ ປ່ຽນແປງແນວຄິດ ໂດຍສະເພາະທາງດ້ານນະໂຍຍາຍ ກົດໝາຍ ແລະຄວາມປອດໄພຂອງ ສະຫະລັດ. ບາດແຜຂອງວັນທີ່ 11 ເດືອນກັນຍາ ປີ 2001 ໄດ້ຝັງເລິກໄວ້ຢູ່ໃນຊີວິດ ແລະ ບັນທຶກໄວ້ໃນ ປະຫວັດສາດຂອງຊາວອາເມຣິກັນ.
ລະນຶກເຖິງວັນທີ່ 11 ກັນຍາ
ທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ ໂປດຢ່າລືມລໍພົບກັບລາຍການຊິວິດຊາວລາວຂອງ ວີໂອເອ ເລື້ອງໃໝ່ ໃນແລງວັນພະຫັດໜ້າ.
