ລິ້ງ ສຳຫລັບເຂົ້າຫາ

ວັນຈັນ, ໐໙ ທັນວາ ໒໐໒໔

ສິດໃນການພົກພາປືນ ຢູ່ ສະຫະລັດ ບາງຄັ້ງໄດ້ນຳໄປສູ່ໂສກນາດຕະກຳ


ຜູ້ຊາຍຄົນນຶ່ງຖືປືນສັ້ນ ຍີ່ຫໍ້ ກລັອກ ໃນລະຫວ່າງກອງປະຊຸມຂອງສະມາຄົມປືນຍາວແຫ່ງຊາດ, ນະຄອນ ດາລລາສ, ລັດ ເທັກຊັສ, 6 ພຶດສະພາ 2018.
ຜູ້ຊາຍຄົນນຶ່ງຖືປືນສັ້ນ ຍີ່ຫໍ້ ກລັອກ ໃນລະຫວ່າງກອງປະຊຸມຂອງສະມາຄົມປືນຍາວແຫ່ງຊາດ, ນະຄອນ ດາລລາສ, ລັດ ເທັກຊັສ, 6 ພຶດສະພາ 2018.

ປະ​ຊາ​ຊົນ ສະ​ຫະ​ລັດ ມີ​ສິດ​ພົກ​ພາ​ປືນ​ເພື່ອ​ການ​ປ້ອງ​ກັນ​ໂຕ, ແຕ່​ສິດ​ທິ​ດັ່ງ​ກ່າວ​ນັ້ນຫຼາຍ​ຄັ້ງ​ມັນ​ໄດ້​ນຳ​ໄປ​ສູ່​ການ​ສູນ​ເສຍ ແລະ ໂສກ​ນາດ​ຕະ​ກຳ ເພາະ​ວ່າ​ຜູ້​ທີ່​ໃຊ້​ປືນ​ໄດ້​ນຳ​ໃຊ້​ມັນ​ໃນ​ທາງ​ທີ່​ຜິດ. ພຸດ​ທະ​ສອນ ມີ​ລາຍ​ງານນີ້​ມາ​ສະ​ເໜີ​ທ່ານ​ໃນ​ອັນ​ດັບ​ຕໍ່​ໄປ.

ໃນ ສະ​ຫະ​ລັດ ທຸກມື້ຈະ​ມີລາຍ​ງານຂ່າວ​ຢ່າງ​ໜ້ອຍ​ຂ່າວ​ນຶ່ງ ກ່ຽວ​ກັບ ການ​ຍິງ​ກັນ. ເຫດ​ການ​ດັ່ງ​ກ່າວ​ນັ້ນ​ມັກ​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ຈາກ​ຜູ້​ພົກ​ພາ​ປືນ​ນຳ​ໃຊ້​ປືນ​ໃນ​ທາງ​ທີ່​ຜິດເຊັ່ນ​ການ​ນຳ​ມັນ​ໄປ​ຍິງ​ຄົນ​ເພື່ອ​ທຳ​ຮ້າຍ​ຮ່າງ​ກາຍ, ການ​ປຸ້ນ​ສະ​ດົມ, ການ​ຕໍ່​ສູ້​ລະ​ຫວ່າງ​ແກັ່ງ​ນັກ​ເລກ ແລະ ອື່ນໆ.

ການ​ນຳ​ໃຊ້​ປືນ​ໃນ ສະ​ຫະ​ລັດ ​ແມ່ນ​ຖືກ​ປົກ​ປ້ອງ​ໂດຍ​ລັດ​ຖະ​ທຳ​ມະ​ນູນ ຂໍ້​ທີ​ສອງທີ່​ເວົ້າ​ວ່າ “ທະ​ຫານ​ບ້ານ​ທີ່​ຖືກ​ກຳ​ນົດ​ເປັນ​ຢ່າງ​ດີ​ວ່າ​ ມີ​ຄວາມ​ຈຳ​ເປັນ​ເພື່ອ​ຮັກ​ສາ​ຄວາມ​ປອດ​ໄພ​ຂອງ​ລັດ​ທີ່​ເສ​ລີ, ສິດ​ທິ​ຂອງ​ປະ​ຊາ​ຊົນ​ເພື່ອ​ການຮັກ​ສາ ແລະ ພົກ​ພາ​ປືນບໍ່​ຄວນ​ຖືກ​ລ່ວງ​ລ້ຳ.”

ໃນ​ນີ້​ພັກ​ການ​ເມືອງ​ຂອງ ສະ​ຫະ​ລັດ ແມ່ນ​ມີ​ບົດ​ບາດ​ສູງຫຼາຍ ກ່ຽວ​ກັບ ການຮັກ​ສາ​ສິດ ໃນ​ການ​ໃຊ້​ປືນ​ຂອງ​ປະ​ຊາ​ຊົນ ສະ​ຫະ​ລັດ, ໂດ​ຍ​ສະ​ເພາະ​ພັກ​ຣີ​ພັບ​ບ​ລີ​ກັນຫົວ​ອະ​ນຸ​ລັກ​ນິ​ຍົມ, ເຊິ່ງສະ​ມາ​ຊິກພັກ​ດັ່ງ​ກ່າວໃຫ້​ການ​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜູນປືນ 44 ເປີ​ເຊັນ ແລະ ສະ​ມາ​ຊິກ​ພັກ​ເດ​ໂມ​ແຄ​ຣັດ​ໃຫ້​ການ​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜູນ​ປືນ 20 ເປີ​ເຊັນ, ອີງ​ຕາມ​ສູນ​ກາງ​ການ​ຄົ້ນ​ຄວ້າ ພີວ.

ພ້ອມ​ກັນ​ນັ້ນ, ລັດ​ທີ່​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜູນ​ພັກ​ຣີ​ພັບ​ບ​ລີ​ກັນ ກໍ​ມີ​ຄົນ​ພົກ​ພາ​ປືນຫຼາຍກວ່າ​ໝູ່, ໃນ​ນັ້ນ​ກໍ​ລວມ​ມີ​ລັດ ມັອນ​ທາ​ນາ, ໄວ​ໂອ​ມິງ, ອາ​ລາ​ສ​ກາ ແລະ ອື່ນໆ. ທ່ານ ບຸນ​ມີ ສຸ​ເທັບ​ມະ​ນີ ຜູ້​ອາ​ໄສ​ຢູ່​ລັດ​ເທັກ​ຊັ​ສ, ໄດ້​ກ່າວ​ຕໍ່​ພວກ​ເຮົາ ກ່ຽວ​ກັບ ຄວາມ​ນິ​ຍົມ​ໃນ​ການ​ພົກ​ພາ​ປືນ​ໃນ​ລັດ​ດັ່ງ​ກ່າວ. ທ່ານ​ເວົ້າ​ວ່າ​ຄົນ​ລາວ​ໃນ​ລັດ​ນັ້ນ​ກໍ​ພາ​ກັນ​ໃຊ້​ປືນຫຼາຍ.

ທ່ານ ບຸນ​ມີ ກ່າວ​ວ່າ “ເຂົາກະປະກາດຢູ່ໂບດ ຢູ່ເຊີດອີຫຍັງຜູ້ໃດຢາກໄປເອົາ gun conceal (ປືນທີ່ຖືກພົກພາໂດຍບໍ່ໃຫ້ຄົນເຫັນ) ພວກນັກເທດຄົນລາວເຮົາເບາະ, ພາສເຕີ ອີງຫຍັງນີ້ກະບອກກັນວ່າ ໄປເອົາແມ ມີແຕ່ຮຽນບຶດດຽວນຶ່ງໜາ, ບອກລົມກັນເລັກໆນ້ອຍໆ ເຂົາກະຖາມວ່າຮູ້ຈັກວິທີໃຊ້ບໍ່ຄັນບໍ່ຮູ້ເຂົາກະສອນໃຫ້ຫັ້ນນະ. ມີລາຍເຊັນຄືໃບຂັບລົດຫັ້ນລະ. ຄັນຊິເວົ້າແລ້ວ gun conceal ນີ້ຄັນເຈົ້າມີລາຍເຊັນແລ້ວ ເຈົ້າຖືໄປໃສກະໄດ້, ຂອງເຂົາຂັດໃສ່ແອວ ຕຳຫຼວດກະບໍ່ໄດ້ວ່າຫຍັງເພາະວ່າເຂົາມີສິດຊື້ເດະ ເຂົາມີໜັງສືຊື້ມີລາຍເຊັນ. ຢູ່ເທັກຊັສນີ້ເຂົາກະ ມີຫຼາຍຄົນ, ຄົນລາວເຮົາກະພົກປືນຫັ້ນແຫຼະ ມີປືນຮູ້ຄົນນະ. ບໍ່ມັກແຕ່ໃດ ແຕ່ຄາວຮຽນໜັງສືຢູ່ບ້ານພຸ້ນ. ຄັນມັກປືນລະມັນມັກມີສັດຕູຫັ້ນນະ ຄັນເວລາເຮົາຮ້າຍເຮົາກະຢາກໂຊຢາກຫຍັງ ຈົກອອກມາໜ້ອຍນຶ່ງມັນຊິລືມຫັ້ນນະ ຢາກຄວບຄຸມໂຕເອງໄວ້ ບໍ່ໃຫ້ໄປວົນກັບມີດກັບຫຍັງກັບປືນ ບໍ່ຄ່ອຍມັກວ່າຊັ້ນສາ.”

​ໃນ ສະ​ຫະ​ລັດ, ເຖິງ​ແມ່ນ​ປະ​ຊາ​ຊົນ​ຈະ​ສາ​ມາດ​ພົກ​ພາ​ປືນ​ໄດ້​ກໍ່​ຕາມ, ແຕ່​ກົດ​ໝາຍ​ອາ​ວຸດ​ປືນ​ແຫ່ງ​ຊາດ​ປີ 1934 ແລະ ກົດ​ໝາຍ​ການ​ປົກ​ປ້ອງ​ເຈົ້າ​ຂອງອາ​ວຸດ​ປືນປີ 1986 ໄດ້​ຫ້າມ​ການ​ນຳ​ໃຊ້​ອາ​ວຸດ​ປືນ​ແບບ​ອັດ​ຕະ​ໂນ​ມັດ ຫຼື ປືນ​ກົນ, ປືນ​ລູກ​ຊອງ​ລຳສັ້ນ ແລະ ປືນ​ຍາວ​ລຳ​ສັ້ນ. ສາ​ເຫດ​ທີ່​ປືນ​ດັ່ງ​ກ່າວ​ຖືກ​ຫ້າມ​ນັ້ນ​ແມ່ນ​ຍ້ອນ​ມັນ​ສາ​ມາດ​ເຊື່ອງ​ໄດ້​ງ່າຍກວ່າ​ປືນ​ຍາວ ແລະ ມັນ​ກໍ​ມີ​ພະ​ລັງ​ໃນ​ການ​ທຳ​ລາຍ​ລ້າງຫຼາຍກວ່າ​ປືນ​ສັ້ນ​ທົ່ວ​ໄປ.

ການ​ສຳຫຼວດ​ຂອງ​ສູນ​ກາງ ພີວ ພົວ​ວ່າຜູ້​ໃຫຍ່​ ​4 ໃນ 10ຄົນໃນ ສະ​ຫະ​ລັດ ເວົ້າ​ວ່າ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ອາ​ໄສ​ຢູ່​ໃນ​ເຮືອນ​ທີ່​ມີ​ປືນ, ລວມ​ທັງ 30 ເປີ​ເຊັນ​ທີ່​ເວົ້າ​ວ່າ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຂອງ​ປືນ. ຄົນ​ທີ່​ພົກ​ພາ​ປືນຫຼາຍກວ່າ​ໝູ່​ເຫັນ​ໄດ້​ຊັດ​ວ່າ​ແມ່ນ​ຜູ້​ຊາຍ, ຄົນ​ຜິວ​ຂາວເປັນອັນ​ດັບ​ນຶ່ງ, ຕາມ​ດ້ວຍ​ຄົນ​ອາ​ເມ​ຣິ​ກາ ເຊື້ອ​ສາຍ​ອາ​ຟ​ຣິ​ກາ, ຄົນ​ອາ​ເມ​ຣິ​ກາກາງ ແລະ ເອ​ເຊຍ.

ສິ່ງ​ສຳ​ຄັນ​ທີ່​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຂອງ​ປືນ​ຕ້ອ​ງ​ມີ​ແມ່ນ​ຈັນ​ຍາ​ບັນ​ທີ່ສູງ, ເຊິ່ງ​ທ່າ​ນ​ນາງ ບີ​ ​ລີ, ເຈົ້າ​ໜ້າ​ທີ່​ຢູ່​ຄຸກ​ແຫ່ງ​ນຶ່ງ​ໃນ​ລັດ ເວີ​ຈິ​ເນຍ ກ່າ​ວ​ວ່າ

“ເຈົ້າມີແຕ່ຕ້ອງຮັບປະກັນວ່າທຸກຄົນຈະປອດໄພຕະຫຼອດເວລາ, ຕ້ອງຮູ້ວິທີໃຊ້ ມັນ, ເວລາໃດທີ່ຕ້ອງໃຊ້ມັນ ແລະ ເວລາໃດທີ່ປອດໄພທີ່ຈະໃຊ້ມັນ, ເພາະວ່າ ແນ່ນອນຖ້າມັນກໍ່ໃຫ້ເກີດອັນຕະລາຍຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ. ສ່ວນຫຼາຍພວກເຮົາທີ່ເປັນ ເຈົ້າໜ້າທີ່, ແມ່ນຖືກຮຽກຮ້ອງໃຫ້ພົກພາມັນທຸກວັນ, ພວກເຮົາຖືມັນເວລາເຮັດ ວຽກ, ພວກເຮົາຖືກສະ ໜັບສະໜູນໃຫ້ຖືມັນທຸກວັນນອກໂມງການເຊັ່ນກັນ. ແມ່ນກະທັ້ງຂັບລົດກັບບ້ານ, ໄປຊື້ຂອງກິນ. ເວລາທີ່ເຈົ້າກັບຮອດບ້ານ ແນ່ນອນເຈົ້າຕ້ອງຮັກສາໃຫ້ມັນປອດໄພ, ເກັບມ້ຽນລັອກຢູ່ໃນກ່ອງ ສະນັ້ນລູກ ຂອງເຈົ້າ ຫຼື ແມ່ນກະທັ້ງຜູ້ໃຫຍ່ ແລະ ສະມາຊິກໃນຄອບຄົວຈຶ່ງເຂົ້າຫາມັນ ບໍ່ໄດ້.”

​ການ​ຍິງ​ກັນ​ທີ່​ຮ້າຍ​ແຮງກວ່າ​ໝູ່​ຄັ້ງຫຼ້​າ​ສຸດກໍ​ແມ່ນ​ການ​ຍິງ​ກັນ​ຢູ່​ໂຮງ​ຮຽນ​ປະ​ຖົມ ຣອບ, ໃນ​ເມືອງ ຢູ​ວາ​ລ​ເດ, ລັດ​ເທັກ​ຊັ​ສ, ມີ​ຜູ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ 21 ຄົນ ແລະ ບາດ​ເຈັບ 17 ຄົນ. ແຕ່​ການ​ຍິງ​ສັ​ງ​ຫານ​ໝູ່​ທີ່​ຮ້າຍ​ແຮງ​ທີ່​ສຸດ​ໃນ ສະ​ຫະ​ລັດ ແມ່ນ​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ຢູ່ ລາ​ສ ເວ​ກັ​ສ, ມີຜູ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ 58 ຄົນ ແລະ ບາດ​ເຈັບ 546 ຄົນ.

ທຸກ​ຄັ້ງຫຼັງ​ຈາກ​ທີ່​ມີ​ການ​ຍິງ​ສັງ​ຫານ​ໝູ່​ບັນ​ດາ​ສະ​ມາ​ຊິກ​ສະ​ພາ ສະ​ຫະ​ລັດ ມັກ​ຈະ​ທຳ​ການ​ໂຕ້​ຖຽງ​ກັນ​ເພື່ອ​ທຳ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ ຫຼື ຍົກ​ເລີກ​ສິດ​ທິ​ໃນ​ການ​ນຳ​ໃຊ້​ປືນ. ແຕ່​ຂະ​ບວນ​ການ​ດັ່ງ​ກ່າວ​ມັກ​ຈະ​ຖືກ​ຄັດ​ຄ້ານ​ໂດຍ​ພັກ​ຣີ​ພັບ​ບ​ລີ​ກັນ ແລະ ພວກ​ຜູ້​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜູນ​ປືນ, ເ​ຮັດ​ໃຫ້​ການ​ເອົາ​ມາດ​ຕະ​ການ​ດັ່ງ​ກ່າວບໍ່​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ຈັກ​ເທື່ອ.

XS
SM
MD
LG