ລິ້ງ ສຳຫລັບເຂົ້າຫາ

ວັນເສົາ, ໐໕ ຕຸລາ ໒໐໒໔

ຈະ​ຮອດກອງ​ປະ​ຊຸມ​ສຸດຍອດ ຂອງບັນ​ດາປະ​ເທດ​ທີ່ຮ່ວມ​ໃຫ້​ສັນ​ຍາ ກ່ຽວ​ກັບ ເລື້ອງ​ດິນ​ຟ້າ​ອາ​ກາດ ຫລື COP26 ແລ້ວ: ມີຫຍັງແດ່ທີ່ໂລກຕ້ອງ​ໄດ້​ເຮັດ?


ໂຮງ​ງານ​ໄຟ​ຟ້າ​ທີ່​ຜະ​ລິດ​ໂດຍ​ການ​ເຜົາ​ໄໝ້​ຖ່ານ​ຫີນ Dave Johnson ກຳ​ລັງ​ປ່ອຍ​ຄວັນ​ຢ່າງ​ແຮງ​ອອກ​ມາ​ໃນ​ຕອນ​ເຊົ້າໆ​ຂອງວັນ​ນຶ່ງ​ທີ່ເມືອງ Glenrock, ລັດ​ວາຍ​ໂອ​ມິງ, ວັນ​ທີ 27 ກໍ​ລະ​ກົດ, 2018
ໂຮງ​ງານ​ໄຟ​ຟ້າ​ທີ່​ຜະ​ລິດ​ໂດຍ​ການ​ເຜົາ​ໄໝ້​ຖ່ານ​ຫີນ Dave Johnson ກຳ​ລັງ​ປ່ອຍ​ຄວັນ​ຢ່າງ​ແຮງ​ອອກ​ມາ​ໃນ​ຕອນ​ເຊົ້າໆ​ຂອງວັນ​ນຶ່ງ​ທີ່ເມືອງ Glenrock, ລັດ​ວາຍ​ໂອ​ມິງ, ວັນ​ທີ 27 ກໍ​ລະ​ກົດ, 2018

ການ​ໃຫ້​ຄຳ​ໝັ້ນສັນຍາຂອງໂລກ ທີ່ຈະ​ຫລຸດການປ່ອຍອາຍພິດເຮືອນແກ້ວລົງແມ່ນເປັນພຽງສ່ວນນຶ່ງຂອງສິ່ງທີ່ຈໍາເປັນຕ້ອງ​ໄດ້​ເຮັດເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່​ໃຫ້ ມີສະ​ພາບໂລກຮ້ອນເອົ້າທີ່ຮ້າຍກາດ. ນັ້ນແມ່ນຄຳເຕືອນຂອງອົງ​ການສະຫະປະຊາຊາດ, ກ່ອນກອງປະຊຸມສຸດຍອດຄັອບ​26 (COP26) ທີ່ສຳຄັນຢູ່ໃນ​ເມືອງ​ກ​ລາ​ສ​ໂກ (Glasgow), ປະເທດສກັອດແລນໃນອາທິດໜ້ານີ້ ຊຶ່ງ​ເປັນບ່ອນທີ່ບັນດາຜູ້ນຳໂລກຈະພະຍາຍາມຕົກ​ລົງນຳກັນວ່າ ​ຈະ​ເອົາ​ບາດ​ກ້າວ​ເພີ້ມຕື່ມອີກ ເພື່ອຕ້ານສະ​ພາບໂລກຮ້ອນເອົ້າ. Henry Ridgwell ໄດ້ສັງເກດເບິ່ງວ່າ​ຈະມີສິ່ງໃດ​ແດ່ທີ່ເປັນຄວາມສ່ຽງກ່ອນ​ຈະ​ຮອດກອງປະຊຸມທີ່​ວ່ານີ້ ຊຶ່ງ ​ບົວ​ສະ​ຫວັນ ຈະ​ນຳ​ມາ​ສະ​ເໜີ​ທ່ານ​ໃນ​ອັນ​ດັບ​ຕໍ່​ໄປ.

ທີ່​ກອງ​ປະ​ຊຸມ​ກ່ຽວ​ກັບສະ​ພາບ​ອາ​ກາດ​ປາ​ຣີ ປີ 2015, ບັນ​ດາ​ຜູ້​ນຳ​ຂອງ​ໂລກ​ໄດ້​ໃຫ້​ຄຳ​ໝັ້ນ​ສັນ​ຍາວ່າ ​ຈະ​ຈຳ​ກັດ​ສະ​ພາບ​ອາ​ກາດ​ຮ້ອນ​ເອົ້າ​ຂອງໂລກບໍ່ໃຫ້​ສູງ​ເກີນ1.5 ອົງ​ສາ ແຊລຊຽດສ໌ ເໜືອລະ​ດັບຮ້ອນ​ເອົ້າ​ທີ່​ມີກ່ອນ​ຍຸກອຸດ​ສາ​ຫະ​ກຳ​.

​ແຕ່​ຄຳ​ໝັ້ນ​ສັນຍາ​ເຫຼົ່າ​ນັ້ນແມ່ນໄດ້​ບໍ່​ສອດຄ່ອງ​ກັບ​ນະ​ໂຍບາຍເລີຍ, ອີງ​ຕາມ​ບົດ​ລາຍ​ງານ​ການ​ປ່ອຍ​ອາຍ​ພິດ​ຂອງ​ອົງການ​ສະຫະ​ປະຊາ​ຊາດ​ທີ່​ພິມເຜີຍ​ແຜ່​ອອກ​ມາໃນ​ວັນ​ອັງຄານ​ວານ​ນີ້.

ບົດ​ລາຍ​ງານນີ້ເຕືອນວ່າ ຄໍາຫມັ້ນໝາຍ​ອັນໃຫມ່ທີ່ຈະຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍ ອາຍພິດກ່ອນ​ຈະ​ຮອດກອງປະຊຸມສຸດຍອດທີ່​ເມືອງ ​ກ​ລາສໂກ (Glasgow)- ທີ່ເອີ້ນວ່າການປະກອບສ່ວນທີ່ເດັດດ່ຽວລະດັບຊາດ ຫຼື NDC - ແມ່ນຈະ ຫຼຸດອາຍ​ພິດເຮືອນແກ້ວລົງພຽງແຕ່ 7.5 ສ່ວນຮ້ອຍໃນປີ 2030, ເມື່ອທຽບ ກັບຄໍາຫມັ້ນສັນຍາທີ່ຜ່ານມາ. ການ​ຈຳກັດ​ຄວາມ​ຮ້ອນ​ເອົ້າຂອງ​ໂລກ​ໃຫ້​ຢູ່​ທີ່ 1.5 ອົງສາ​ແຊລຊຽ​ສ​ແມ່ນ​ຈະ​ຮຽກຮ້ອງ​ໃຫ້​ມີ​ການ​ຫຼຸດ​ການ​ປ່ອຍ​ອາຍ​ພິດລົງ 55 ເປີ​ເຊັນ.

ທ່ານ ແພັດເທີຣິ ຕາອາລາສ (Petteri Taalas), ເລຂາທິການໃຫຍ່ອົງ ການອຸຕຸນິຍົມໂລກ
ທ່ານ ແພັດເທີຣິ ຕາອາລາສ (Petteri Taalas), ເລຂາທິການໃຫຍ່ອົງ ການອຸຕຸນິຍົມໂລກ

ທ່ານ ​ແພັດ​ເທີ​ຣິ ຕາ​ອາ​ລາ​ສ (Petteri Taalas), ເລຂາທິການໃຫຍ່ອົງ ການອຸຕຸນິຍົມໂລກກ່າວ​ວ່າ:
“ເທົ່າ​ທີ່​ຜ່ານ​ມາ, ພວກເຮົາໄດ້ຍິນການສະຫນັບສະຫນູນທາງດ້ານການ ເມືອງຫລາຍ​ຢ່າງສໍາລັບຄວາມພະ​ຍາ​ຍາມ​ສຸດ​ຂີດໃນການຫຼຸດຜ່ອນ​ອາຍ​ພິດທີ່ໄດ້​ຮັບ​ການສົ່ງ​ເສີມ, ແຕ່ວ່າຄໍາຫມັ້ນສັນຍາທີ່ໜັກ​ແໜ້ນແມ່ນຍັງຂາດ ຫາຍຢູ່, ແລະໃນຕອນນີ້ ພວກເຮົາມຸ້ງຫນ້າໄປສູ່ອຸນຫະພູມທີ່​ຮ້ອນ​ຂຶ້ນ 2.5 ຫາ 3 ອົງສາຊຽນ​ຊ້ຽ​ສ (Celsius) ແທນທີ່ຈະແມ່ນ 1.5 ຫາ 2 ອົງສາ.”

ສະນັ້ນ, ມັນຫມາຍຄວາມວ່າແນວໃດສໍາລັບໜ່ວຍ​ໂລກ -ແລະສໍາລັບມະນຸດ ເຮົາ? ນັກວິທະຍາສາດເວົ້າວ່າ ການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດກໍາລັງ ເພີ່ມຄວາມຖີ່ ແລະຄວາມຮ້າຍ​ແຮງ​ຂອງຄື້ນຄວາມຮ້ອນຂຶ້ນ​ແລ້ວ.

ບົດລາຍງານເມື່ອມໍ່ໆມານີ້ ຈາກອົງ​ການ​ແຊັດ​ຕາມ (Chatham House) ຄິດໄລ່ວ່າໃນທົ່ວໂລກ, ການເສຍຊີວິດຍ້ອນຄວາມຮ້ອນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນເກືອບ ​ຮອດ 54 ເປີເຊັນໃນບັນດາຜູ້ສູງອາຍຸ ນັບຕັ້ງແຕ່ຕອນ​ຕົ້ນຂອງສະຕະວັດນີ້ ຊຶ່ງເພີ່ມຂຶ້ນເຖິງ 296,000 ຄົນໃນປີ 2018.

ທ່ານ​ດາ​ນຽ​ລ ຄວິກກີນ (Daniel Quiggin), ນັກວິທະຍາສາດດ້ານດິນ ຟ້າອາກາດຢູ່ອົງ​ການແຊັດ​ດາມ (Chatham) ກ່າວ​ວ່າ:
"ພວກເຮົາຄາດວ່າ ປະມານ 400 ລ້ານຄົນຈະປະສົບກັບຄື້ນຄວາມຮ້ອນ ເຖິງ​ຂັ້ນ​ວ່າພວກເຂົາເຈົ້າ​ຈະບໍ່ສາມາດເຮັດວຽກຢູ່ນອກບ້ານນອກ​ເຮື​ອນໄດ້ ຕໍ່​ໄປ​ອີກ."

ຄື້ນຄວາມຮ້ອນ ແລະໄພແຫ້ງແລ້ງຈະສົ່ງຜົນກະທົບອັນໃຫຍ່ຫຼວງຕໍ່ຄວາມ ໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານທົ່ວໂລກ. ການເສຍ​ຫາຍຂອງຜົນ​ລະປູກ ແລະ ອັດຕາການແຜ່ລະບາດຂອງສັດຕູພືດ ແລະພະຍາດທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນເຊັ່ນ: ການລະ ບາດຂອງຕັກແຕນໃນອາຟຣິກາຕາເວັນອອກໃນປີກາຍນີ້ - ຈະເຮັດໃຫ້ ລາຄາສິນ​ຄ້າແພງຂຶ້ນ.

ທ່ານ​ດາ​ນຽ​ລ ຄວິກກີນ (Daniel Quiggin) ກ່າວ​ອີກວ່າ:
"ໃນໄລຍະ 30 ປີຂ້າງຫນ້າ, ຈະມີຄວາມຕ້ອງການອາຫານເພີ່ມຂຶ້ນປະມານ 50 ເປີເຊັນ ເນື່ອງຈາກມີປະຊາກອນຫລາຍຂຶ້ນຢູ່ໃນໂລກ, ແຕ່ກໍຍັງ ມີ ຄວາມຄາດຫວັງວ່າຄົນຈະກິນຊີ້ນຫຼາຍຂຶ້ນ- ໂດຍສະເພາະໃນປະເທດຕ່າງໆ ເຊັ່ນຈີນ ແລະເຂດເອເຊຍຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ແລະເຂດອື່ນໆ. ແຕ່ໃນຂະນະດຽວກັນ, ພາຍໃຕ້ການປະເມີນຂອງພວກເຮົາ ຊຶ່ງຄາດວ່າຜົນຜະລິດ, ຜົນການເກັບກ່ຽວຈະຫຼຸດລົງປະມານ 30 ເປີເຊັນ.”

ອຸນ​ຫະ​ພູມ​ທີ່​ຮ້ອນ​ຂຶ້ນ​ພາ​ໃຫ້​ມີ​ພະ​ຍຸ​ເຂດ​ຮ້ອນ​ ແລະມີ​ນ້ຳ​ຖ້ວມທີ່​ຮ້າຍ​ແຮງ​ຂຶ້ນ​. ໃນ​ໄລ​ຍະ​ຍາວ​ນານກວ່ານີ້, ຊັ້ນນ້ຳ​ກ້ອນ​ທີ່​ລະ​ລາຍ​ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ລະ​ດັບ​ນ້ຳ​ທະ​ເລ​ສູງ​ຂຶ້ນ - ເຮັດ​ໃຫ້​ບັນ​ດາເມືອງທີ່​ຕັ້ງ​ຢູ່​ແຄມ​ທະ​ເລ​ຕົກ​ຢູ່​ໃນ​ຄວາມ​ສ່ຽງ.

ການ​ຜັນ​ແປ​ຂອງ​ດິນ​ຟ້າ​ອາ​ກາດ​ທີ່​ຮ້າຍ​ແຮງ ​ຍັງ​ໝາຍ​ເຖິງ​ໄພ​ແຫ້ງ​ແລ້ງ​ທີ່​ຮ້າຍ​ແຮງ​ຂຶ້ນ ແລະ​ແກ່​ຍາວ​ຫຼາຍ​ຂຶ້ນ. ບັນດານັກວິທະຍາສາດກ່າວວ່າ ປະເທດທີ່ຮັ່ງມີກວ່າ ຈະຕ້ອງເຮັດ​ຕາມຄຳໝັ້ນສັນຍາໃນປີ 2015 ຂອງ ເຂົາເຈົ້າ ເພື່ອຊ່ວຍປະເທດທີ່ທຸກຍາກ ຈ່າຍຄ່າໃຊ້​ຈ່າຍ​ໃນການຕ້ານ ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ ແລະຮັບມືກັບຜົນກະທົບຂອງມັນ.

ທ່ານ ​ຄວິກ​ກິນ ​ກ່າວ​ມ້ວນ​ທ້າຍ​ວ່າ: “ຜົນກະທົບອັນໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ພວກເຮົາເຫັນວ່າ​ເກີດມາຈາກໄພແຫ້ງແລ້ງ, ຄື້ນ ຄວາມຮ້ອນ, ໄພແຫ້ງແລ້ງທາງດ້ານກະສິກຳ, ແມ່ນການຍົກຍ້າຍຖິ່ນຖານ, ຄວາມບໍ່ໝັ້ນຄົງທາງດ້ານສະບຽງອາຫານສຳລັບທຸກຄົນ, ແລະ ອັດຕາການ ແຜ່ລະບາດຂອງສັດຕູພືດ ແລະພະຍາດທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ. ດັ່ງນັ້ນ, ມັນ​ມີຜົນ​ປະ​ໂຫຍດອັນຊອບ​ທຳ​ຂອງບັນດາປະເທດທີ່ຮັ່ງມີເຫຼົ່ານັ້ນໃນ​ການຮັບປະກັນ ດ້ານການເງິນໃຊ້​ເຂົ້າ​ໃນດ້ານດິນ​ຟ້າອາກາດ- ວ່າຈະ​ໃຫ້ 100 ຕື້ໂດລາຕໍ່ປີ ຕາມທີ່ໄດ້ສັນຍາໄວ້ໃນ​ໄລ​ຍະນຶ່ງ, ນັບຕັ້ງແຕ່ (ກອງປະຊຸມກ່ຽວ​ກັບສະພາບ ອາກາດ) ປາຣີ ແລະກ່ອນນັ້ນອີກ ແມ່ນ​ຕ້ອງ​ໄດ້ປະ​ຕິ​ບັດຢ່າງແທ້ຈິງ. ແລະ ມັນບໍ່ໄດ້ຖືກ​ປະ​ຕິດ​ບັດ​ເລີຍໃນຂະນະນີ້.”

ໃນຂະນະທີ່ຜູ້ນໍາຂອງໂລກກະກຽມສໍາລັບກອງ​ປະ​ຊຸມ​ ກ​ລາ​ສ​ໂກ (Glasgow) ຢູ່ນີ້ ສິ່ງ​ທີ່​ຈະ​ຕ້ອງໄດ້​ເຮັດສໍາລັບໂລກຂອງພວກເຮົາ - ແລະສໍາລັບເຊື້ອຊາດ ຂອງມະນຸດເຮົາ - ແມ່ນ​ກຳ​ລັງສູງຂຶ້ນນັບ​ມື້; ຜົນກະທົບຂອງ​ມັນ​ເກືອບ​ວ່າ​ຈະ​ຕ່າວ​ປີ້ນ​ກັບ​ບໍ່​ໄດ້​ອີກ​ແລ້ວ.

ຂໍ້ຕົກລົງ​ຂອງໂລກສະບັບໃຫມ່ຈະສາມາດເຊັນ​ກັນ​ໄດ້​ ເພື່ອຈະຫຼຸດຜ່ອນການ ປ່ອຍອາຍພິດເກີນກວ່າສິ່ງ​ທີ່​ໄດ້​ຕັ້ງ​ໄວ້​ຢູ່​ໃນຄໍາຫມັ້ນສັນຍາປັດຈຸບັນນີ້ ຫລືບໍ່? ເຈົ້າພາບກອງປະຊຸມສຸດຍອດ - ນາຍົກລັດຖະມົນຕີອັງກິດ, ທ່ານ​ບໍ​ຣີ​ສ ຈອນ​ສັນ (Boris Johnson) -ໄດ້ໃຫ້ການປະເມີນຂອງທ່ານໃນວັນຈັນຜ່ານມາ.

ທ່ານກ່າວ​ດັ່ງ​ນີ້: “ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າເປັນຫ່ວງຫຼາຍ. ເນື່ອງຈາກວ່າມັນອາດຈະພາດໄປ. ແລະ ພວກ ເຮົາອາດຈະບໍ່ໄດ້ມີຂໍ້ຕົກລົງທີ່ພວກເຮົາຕ້ອງການ. ມັນເປັນການສໍາພັດ ແລ້ວກໍຜ່ານໄປ, ມັນເປັນການຍາກຫຼາຍ, ຍາກ​ຫລາຍ.”

ບັນ​ດານັກວິທະຍາສາດກ່າວວ່າ ຜົນຂອງກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ກ​ລາ​ສ​ໂກ (Glasgow) ອາດຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ພວກເຮົາແຕ່ລະຄົນທີ່​ອາ​ໄສ​ຢູ່ໃນໂລກ ທີ່ກຳ​ລັງຮ້ອນເອົ້າ​ຂຶ້ນ​ນັບ​ມື້​ຢູ່ນີ້.

ອ່ານ​ຂ່າວນີ້​ເພີ້ມ​ເປັນ​ພາ​ສາ​ອັງ​ກິດ

ເບິ່ງວີ​ດິ​ໂອ​ກ່ຽວ​ກັບ​ລາຍ​ງານນີ້​ເປັນ​ພາ​ສາອ​ັງ​ກິດ

COP26 Climate Summit: What’s At Stake For Planet Earth?
please wait

No media source currently available

0:00 0:04:16 0:00

XS
SM
MD
LG