ລະເບີດຝັງດິນ ເປັນນຶ່ງຂອງພວກອາວຸດ ທີ່ໃຊ້ໃນສົງຄາມທີ່
ເປັນບັນຫາໂຕ້ແຍ້ງກັນຫຼາຍຂຶ້ນ. ພວກອາວຸດທີ່ຖືກຊຸກເຊື່ອງ
ໄວ້ ໃຫ້ຕາເຮົາບໍ່ເຫັນເຫຼົ່ານີ້ ສາມາດເຮັດໃຫ້ຜູ້ຄົນເສຍແຂນ
ຂາແລະເສຍຊີວິດ ແລະຍັງຈະເປັນບັນຫາຢູ່ຕໍ່ໄປເປັນເວລາ
ອີກດົນນານ ຫຼັງຈາກການຂັດແຍ້ງກັນຍຸດຕິລົງແລ້ວ. ອີງ
ຕາມສະຫະປະຊາຊາດ ກໍແມ່ນວ່າ ຍັງມີພວກລະເບີດຝັງ
ດິນທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກ 110 ລ້ານລູກ ຝັງກະຈັດກະຈາຍຢູ່ໃນ
ຫຼາຍກວ່າ 70 ປະເທດ. ເປັນເວລາ 5 ທົດສະວັດມາແລ້ວ
ໂຄລໍາເບຍໄດ້ປະເຊີນກັບການກໍ່ກະບົດ ແລະມີການຝັງລະ
ເບີດຝັງດິນໄວ້ໃນຈຳນວນທີ່ນັບບໍ່ຖ້ວນ ແຕ່ນາຍ Arash
Arabasadi ລາຍງານໃຫ້ຮູ້ວ່າ ມີບໍລິສັດນຶ່ງທີ່ອາດໄດ້ຄົ້ນ
ພົບຊ່ອງທາງ ເພື່ອເອົາຊະນະພວກວັດຖຸລະເບີດທີ່ຕາເຮົາ
ບໍ່ສາມາດເຫັນໄດ້ນັ້ນ. ສິງມີລາຍລະອຽດກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້
ມາສະເໜີທ່ານ.
ຫຼັງຈາກເກີດບັນຫາຂັດແຍ້ງກັນທາງດ້ານອາວຸດ ມາຫຼາຍ
ທົດສະວັດ ພວກລະເບີດຝັງດິນ ຍັງຖືກຝັງ ຢູ່ໃຕ້ດິນຕໍ່ໄປ
ໃນທົ່ວປະເທດໂຄລຳເບຍ. ພວກເກັບກູ້ລະເບີດຝັງດິນພາ
ກັນໃຊ້ເຄື່ອງມືແບບຮາຍເທັກຫລືໃຊ້ເຕັກນິກລະດັບສູງ ເພື່ອຊອກຫາພວກວັດຖຸລະ
ເບີດເຫຼົ່ານີ້ ແຕ່ບໍ່ໄດ້ຊ່ອຍຫຍັງຫຼາຍສຳລັບພວກພົນລະເຮືອນນັ້ນ.
ທ່ານ Jose Ivan Perez ຈາກ Lemur studio ກ່າວວ່າ “ອັນທີ່ພວກເຮົາ
ຕ້ອງການ ນັ້ນ ແມ່ນໃຫ້ມີແນວຄິດນຶ່ງຂຶ້ນມາ ສຳລັບຜະລິດຕະພັນ ທີ່
ສາມາດນຳຜົນປະໂຫຍດຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ມາໃຫ້ແກ່ພວກທະຫານ ແລະ
ພວກກະສິກອນ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກພວກວັດຖຸລະເບີດເຫຼົ່ານີ້.”
ທ່ານ Jose Ivan Perez ເປັນຜູ້ອຳນວຍການຝ່າຍອອກແນວຄິດ ຂອງບໍລິສັດ
Lemur Studio ຊຶ່ງເປັນບໍລິສັດອອກແບບດ້ານອຸດສາຫະກຳ ໃນນະຄອນຫຼວງໂບ
ໂກຕ້າ. ທ່ານໄດ້ພັດທະນາເຄື່ອງໃສ່ທາງໃນຂອງພື້ນເກີບ ທີ່ເຕືອນໃຫ້ຜູ້ໃສ່ເກີບລະ
ໄພລະເບີດຝັງດິນ ທີ່ຢູ່ໃກ້ໆນັ້ນ.
ທ່ານ Jose Ivan Perez ກ່າວວ່າ “ແນວຄວາມຄິດ ແມ່ນປະດິດເຄື່ອງຈັບ
ໂລຫະ ໂດຍໃຊ້ເຄື່ອງ censor ທີ່ເຮັດດ້ວຍວັດຖຸທີ່ເປັນຕົວນຳໄຟຟ້າ
ເພື່ອສົ່ງສັນຍານໄປຫາ ເຄື່ອງທີ່ຮັດໃສ່ຂໍ້ແຂນຂອງຜູ້ໃສ່ເກີບ.”
ທ່ານ Perez ກ່າວວ່າ ສັນຍານນີ້ ຈະຊ່ອຍຜູ້ທີ່ໃຊ້ເຄື່ອງນີ້ ຫຼີກເວັ້ນ ຫຼືປົດກະນວນວັດ
ຖຸລະເບີດນັ້ນໄດ້. ລັດຖະບານໂຄລໍາເບຍ ສະແດງຄວາມຍິນດີນຳເທັກໂນໂລຈີໃໝ່
ດັ່ງກ່າວ. ທ່ານ Daniel Avila Camacho ເປັນຜູ້ອຳນວຍການໂຄງການເກັບກູ້ລະ
ເບີດ Mine Action ຂອງໂຄລໍາເບຍ.
ທ່ານ Camacho ກ່າວວ່າ “ຖ້າພວກເຮົາເປັນປະເທດທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ
ຈາກບັນຫາລະເບີດຝັງດິນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ມັນເປັນການສະແດງເຫດຜົນ
ໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງ ແລະຈຳເປັນທີ່ພວກເຮົາພັດທະນາສະມັດຖະພາບ
ແຫ່ງຊາດຂອງເຮົາເອງ ເຊັ່ນການພັດທະນາໃນ ການຄົ້ນຄວ້າ ແລະເທັກ
ໂນໂລຈີ ທີ່ຈະອໍານວຍໃຫ້ພວກເກັບກູ້ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ ດັ່ງໂຕຢ່າງ ອອກ
ໄປຈາກສະໜາມເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຮັບຄວາມປອດໄພຫຼາຍຂຶ້ນ ໃນການປະຕິບັດ
ງານຂອງເຂົາເຈົ້າ.”
ທ່ານ Camacho ກ່າວອີກວ່າ ການຕຳໜິຕິຕຽນສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ນຖິ້ມໂທດໃສ່
“ພວກ ກໍາລັງປະກອບອາວຸດ ທີ່ຜິດກົດໝາຍ.”
ທ່ານ Camacho ເວົ້າວ່າ “ໂຄລໍາເບຍ ຍັງສືບຕໍ່ເປັນນຶ່ງໃນບັນດາປະເທດທັງ
ຫຼາຍທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກລະເບີດຝັງດິນທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກຫຼາຍທີ່ສຸດໃນ
ໂລກຢູ່. ມາຮອດປັດຈຸບັນ ໃນຊ່ວງເວລາ 23 ປີຜ່ານມານີ້ ປະເທດໂຄລໍາເບຍ
ມີຜູ້ໄດ້ຮັບເຄາະຍ້ອນລະເບີດດັ່ງກ່າວຈຳນວນຫຼາຍກວ່າ 10 ພັນ 600 ຄົນ.”
ຜົນກະທົບແມ່ນຮ້າຍແຮງຫຼາຍ ແຕ່ກໍບໍ່ເຖິງຂັ້ນເສຍຊີວິດ ຢູ່ສະເໝີໄປ.
ອົງການ UNICEF ລາຍງານວ່າ ໃນແຕ່ລະເດືອນ ມີຜູ້ຄົນເສຍຊີວິດທີ່ພົວພັນກັບ
ລະເບີດຝັງດິນທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກຈຳນວນຫຼາຍກວ່າ 800 ຄົນ ແລະອີກຫຼາຍພັນຄົນ
ກາຍເປັນຄົນພິການ ຢູ່ໃນທົ່ວໂລກ ແລະໃນຂະນະທີ່ ເຄື່ອງຄົ້ນຫາລະເບີດແບບໃສ່
ພື້ນເກີບນີ້ ຍັງຢູ່ໃນຂັ້ນຕອນການພັດທະນາຢູ່ນັ້ນ ຖ້າມີການຜະລິດໄດ້ໄວເທົ່າໃດ ກໍຍິ່ງເປັນການດີເທົ່ານັ້ນ ຍ້ອນພວກເຮົາບໍ່ສາມາດລໍຖ້າໄດ້.
ເປັນບັນຫາໂຕ້ແຍ້ງກັນຫຼາຍຂຶ້ນ. ພວກອາວຸດທີ່ຖືກຊຸກເຊື່ອງ
ໄວ້ ໃຫ້ຕາເຮົາບໍ່ເຫັນເຫຼົ່ານີ້ ສາມາດເຮັດໃຫ້ຜູ້ຄົນເສຍແຂນ
ຂາແລະເສຍຊີວິດ ແລະຍັງຈະເປັນບັນຫາຢູ່ຕໍ່ໄປເປັນເວລາ
ອີກດົນນານ ຫຼັງຈາກການຂັດແຍ້ງກັນຍຸດຕິລົງແລ້ວ. ອີງ
ຕາມສະຫະປະຊາຊາດ ກໍແມ່ນວ່າ ຍັງມີພວກລະເບີດຝັງ
ດິນທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກ 110 ລ້ານລູກ ຝັງກະຈັດກະຈາຍຢູ່ໃນ
ຫຼາຍກວ່າ 70 ປະເທດ. ເປັນເວລາ 5 ທົດສະວັດມາແລ້ວ
ໂຄລໍາເບຍໄດ້ປະເຊີນກັບການກໍ່ກະບົດ ແລະມີການຝັງລະ
ເບີດຝັງດິນໄວ້ໃນຈຳນວນທີ່ນັບບໍ່ຖ້ວນ ແຕ່ນາຍ Arash
Arabasadi ລາຍງານໃຫ້ຮູ້ວ່າ ມີບໍລິສັດນຶ່ງທີ່ອາດໄດ້ຄົ້ນ
ພົບຊ່ອງທາງ ເພື່ອເອົາຊະນະພວກວັດຖຸລະເບີດທີ່ຕາເຮົາ
ບໍ່ສາມາດເຫັນໄດ້ນັ້ນ. ສິງມີລາຍລະອຽດກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້
ມາສະເໜີທ່ານ.
ຫຼັງຈາກເກີດບັນຫາຂັດແຍ້ງກັນທາງດ້ານອາວຸດ ມາຫຼາຍ
ທົດສະວັດ ພວກລະເບີດຝັງດິນ ຍັງຖືກຝັງ ຢູ່ໃຕ້ດິນຕໍ່ໄປ
ໃນທົ່ວປະເທດໂຄລຳເບຍ. ພວກເກັບກູ້ລະເບີດຝັງດິນພາ
ກັນໃຊ້ເຄື່ອງມືແບບຮາຍເທັກຫລືໃຊ້ເຕັກນິກລະດັບສູງ ເພື່ອຊອກຫາພວກວັດຖຸລະ
ເບີດເຫຼົ່ານີ້ ແຕ່ບໍ່ໄດ້ຊ່ອຍຫຍັງຫຼາຍສຳລັບພວກພົນລະເຮືອນນັ້ນ.
ທ່ານ Jose Ivan Perez ຈາກ Lemur studio ກ່າວວ່າ “ອັນທີ່ພວກເຮົາ
ຕ້ອງການ ນັ້ນ ແມ່ນໃຫ້ມີແນວຄິດນຶ່ງຂຶ້ນມາ ສຳລັບຜະລິດຕະພັນ ທີ່
ສາມາດນຳຜົນປະໂຫຍດຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ມາໃຫ້ແກ່ພວກທະຫານ ແລະ
ພວກກະສິກອນ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກພວກວັດຖຸລະເບີດເຫຼົ່ານີ້.”
ທ່ານ Jose Ivan Perez ເປັນຜູ້ອຳນວຍການຝ່າຍອອກແນວຄິດ ຂອງບໍລິສັດ
Lemur Studio ຊຶ່ງເປັນບໍລິສັດອອກແບບດ້ານອຸດສາຫະກຳ ໃນນະຄອນຫຼວງໂບ
ໂກຕ້າ. ທ່ານໄດ້ພັດທະນາເຄື່ອງໃສ່ທາງໃນຂອງພື້ນເກີບ ທີ່ເຕືອນໃຫ້ຜູ້ໃສ່ເກີບລະ
ໄພລະເບີດຝັງດິນ ທີ່ຢູ່ໃກ້ໆນັ້ນ.
ທ່ານ Jose Ivan Perez ກ່າວວ່າ “ແນວຄວາມຄິດ ແມ່ນປະດິດເຄື່ອງຈັບ
ໂລຫະ ໂດຍໃຊ້ເຄື່ອງ censor ທີ່ເຮັດດ້ວຍວັດຖຸທີ່ເປັນຕົວນຳໄຟຟ້າ
ເພື່ອສົ່ງສັນຍານໄປຫາ ເຄື່ອງທີ່ຮັດໃສ່ຂໍ້ແຂນຂອງຜູ້ໃສ່ເກີບ.”
ທ່ານ Perez ກ່າວວ່າ ສັນຍານນີ້ ຈະຊ່ອຍຜູ້ທີ່ໃຊ້ເຄື່ອງນີ້ ຫຼີກເວັ້ນ ຫຼືປົດກະນວນວັດ
ຖຸລະເບີດນັ້ນໄດ້. ລັດຖະບານໂຄລໍາເບຍ ສະແດງຄວາມຍິນດີນຳເທັກໂນໂລຈີໃໝ່
ດັ່ງກ່າວ. ທ່ານ Daniel Avila Camacho ເປັນຜູ້ອຳນວຍການໂຄງການເກັບກູ້ລະ
ເບີດ Mine Action ຂອງໂຄລໍາເບຍ.
ທ່ານ Camacho ກ່າວວ່າ “ຖ້າພວກເຮົາເປັນປະເທດທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ
ຈາກບັນຫາລະເບີດຝັງດິນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ມັນເປັນການສະແດງເຫດຜົນ
ໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງ ແລະຈຳເປັນທີ່ພວກເຮົາພັດທະນາສະມັດຖະພາບ
ແຫ່ງຊາດຂອງເຮົາເອງ ເຊັ່ນການພັດທະນາໃນ ການຄົ້ນຄວ້າ ແລະເທັກ
ໂນໂລຈີ ທີ່ຈະອໍານວຍໃຫ້ພວກເກັບກູ້ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ ດັ່ງໂຕຢ່າງ ອອກ
ໄປຈາກສະໜາມເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຮັບຄວາມປອດໄພຫຼາຍຂຶ້ນ ໃນການປະຕິບັດ
ງານຂອງເຂົາເຈົ້າ.”
ທ່ານ Camacho ກ່າວອີກວ່າ ການຕຳໜິຕິຕຽນສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ນຖິ້ມໂທດໃສ່
“ພວກ ກໍາລັງປະກອບອາວຸດ ທີ່ຜິດກົດໝາຍ.”
ທ່ານ Camacho ເວົ້າວ່າ “ໂຄລໍາເບຍ ຍັງສືບຕໍ່ເປັນນຶ່ງໃນບັນດາປະເທດທັງ
ຫຼາຍທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກລະເບີດຝັງດິນທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກຫຼາຍທີ່ສຸດໃນ
ໂລກຢູ່. ມາຮອດປັດຈຸບັນ ໃນຊ່ວງເວລາ 23 ປີຜ່ານມານີ້ ປະເທດໂຄລໍາເບຍ
ມີຜູ້ໄດ້ຮັບເຄາະຍ້ອນລະເບີດດັ່ງກ່າວຈຳນວນຫຼາຍກວ່າ 10 ພັນ 600 ຄົນ.”
ຜົນກະທົບແມ່ນຮ້າຍແຮງຫຼາຍ ແຕ່ກໍບໍ່ເຖິງຂັ້ນເສຍຊີວິດ ຢູ່ສະເໝີໄປ.
ອົງການ UNICEF ລາຍງານວ່າ ໃນແຕ່ລະເດືອນ ມີຜູ້ຄົນເສຍຊີວິດທີ່ພົວພັນກັບ
ລະເບີດຝັງດິນທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກຈຳນວນຫຼາຍກວ່າ 800 ຄົນ ແລະອີກຫຼາຍພັນຄົນ
ກາຍເປັນຄົນພິການ ຢູ່ໃນທົ່ວໂລກ ແລະໃນຂະນະທີ່ ເຄື່ອງຄົ້ນຫາລະເບີດແບບໃສ່
ພື້ນເກີບນີ້ ຍັງຢູ່ໃນຂັ້ນຕອນການພັດທະນາຢູ່ນັ້ນ ຖ້າມີການຜະລິດໄດ້ໄວເທົ່າໃດ ກໍຍິ່ງເປັນການດີເທົ່ານັ້ນ ຍ້ອນພວກເຮົາບໍ່ສາມາດລໍຖ້າໄດ້.