ຢູ່ທີ່ຕະຫຼາດປາ ໃນທ້ອງຖິ່ນ ແຫ່ງນີ້ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ແຄມຝັ່ງຂອງ Tonle Sap, ຜົນຜະລິດ ການເກັບກ່ຽວ ໃນຕອນເຊົ້າແມ່ນຫຼວງຫຼາຍ. ປາກົດ ເປັນທີ່ຕ້ອງການສູງ ແມ່ນລວມ ຢູ່ໃນປາຊະນິດອື່ນໆ ທີ່ຄອບງຳການຊື້ຂາຍ ໃນຂະນະທີ່ພວກຜູ້ຊື້ໃຫ້ແກ່ຮ້ານອາຫານ ທັງຫຼາຍ ພາກັນເຕົ້າໂຮມກັນ ຫາສິ່ງທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດ ແລະ ດີທີ່ສຸດ ທີ່ມີໃຫ້.
ທຸລະກິດໃນຕອນເຊົ້າ ແມ່ນດີຫຼາຍສຳລັບ ພວກເຈົ້າຂອງຟາມປາ ຜູ້ທີ່ໄດ້ ເພາະພັນ
ແລະ ລ້ຽງປາ ຢູ່ໃນໜອງຂອງພວກເຂົາເຈົ້າຢ່າງປອດໄພ. ທ້າວ Man Mat ອາຍຸ 29 ປີ ພໍ່ຄ້າປາ ກ່າວວ່າ ແຕ່ໃນເວລາຕອນທ່ຽງນັ້ນ ແມ່ນແຕກຕ່າງຫຼາຍ.
ໃນເວລານັ້ນ ພວກຊາວປະມົງໃນທ້ອງຖິ່ນ ນຳເອົາປາທີ່ພວກເຂົາຫາມາໄດ້ ສົ່ງໃຫ້ ແຕ່ລະມື້ ທີ່ຈັບໄດ້ຢູ່ບໍ່ໄກຈາກແຫ່ງນີ້ ແລະ ແມ່ນ້ຳຂອງ ທີ່ຢູ່ໃກ້ໆ. ຈຳນວນປາຂອງ ພວກເຂົາເຈົ້າ ເຖິງແມ່ນວ່າຈະບໍ່ຫຼາຍປານໃດ ແລະ ທ້າວ Man Mat ຖິ້ມໂທດໃສ່ ບັນຫາຫຼາຍໆຢ່າງ ສຳລັບການຫລຸດລົງຂອງຝູງປາ ທີ່ຍັງເຫຼືອຢູ່ນັ້ນ ລວມທັງການຫາ
ປາທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງ ດ້ວຍການໃຊ້ມອງໄຟຟ້າ ການຫາປາຫຼາຍເກີນໄປ ດິນຟ້າອາກາດ ທີ່ປ່ຽນແປງ ແລະ ສະພາບແຫ້ງແລ້ງ.
ແຕ່ລາວເວົ້າວ່າ ບັນຫາອັນຍິ່ງໃຫຍ່ ທີ່ປະເຊີນໜ້າທຸລະກິດຂອງລາວ ກໍແມ່ນໂຄງການ ກໍ່ສ້າງເຂື່ອນ ມູນຄ່າຫຼາຍຕື້ໂດລາ ຢູ່ໃນລາວ.
ທ້າວ Man Mat ຊາວມຸສລິມເຜົ່າຈາມ ແລະເປັນລູກຊາຍຂອງຊາວປະມົງ ໄດ້ກ່າວວ່າ “ປາແມ່ນນ້ອຍລົງ ແລະນ້ອຍລົງ ກວ່າເກົ່າ. ພໍ່ຂອງຂ້ອຍຈັບໄດ້ 5 ຫາ 15 ກິໂລ ຕໍ່ມື້
ໃນເມື່ອກ່ອນ ມັນແມ່ນ 100 ຫາ 200 ກິໂລ....ພາຍໃນ 10 ປີ ຈະບໍ່ມີປາເຫຼືອເລີຍ.”
ຄວາມຮູ້ສຶກຂອງລາວ ແມ່ນໄດ້ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນຢູ່ໃນເຂດສາມຫລ່ຽມປາກແມ່ນ້ຳຂອງ ບ່ອນທີ່ການສ້າງເຂື່ອນໃສ່ແມ່ນ້ຳຂອງ ແລະການທຳລາຍບ່ອນຢູ່ຕາມທຳມະຊາດ ທີ່ອະນຸຍາດປ່ອຍໃຫ້ປາ ສາມາດລອຍຂຶ້ນໄປທາງເໜືອຂອງແມ່ນ້ຳ ເພື່ອອອກໄຂ່ນັ້ນ
ໄດ້ສ້າງຄວາມບໍ່ພໍໃຈ ໃຫ້ແກ່ພວກເຄີຍໃຊ້ນ້ຳເຫລົ່ານີ້ ເພື່ອຊີວິດການເປັນຢູ່ ຂອງ
ພວກເຂົາເຈົ້າ.
ມັນເລີ້ມຕົ້ນຈາກການຕັດສິນໃຈຂອງລາວ ທີ່ຈະດຳເນີນການຕໍ່ໄປ ໃນການສ້າງເຂື່ອນ
ໄຊຍະບູລີ ມູນຄ່າ 3 ພັນ 800 ລ້ານໂດລາ ໃນປີ 2012 ທັງໆທີ່ໄດ້ມີ ການສະແດງການຄັດຄ້ານ ຢ່າງເປັນການເປີດເຜີຍ ໂດຍພວກນັກວິທະຍາສາດແລະນັກອະນຸລັກທຳມະຊາດ. ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ ໃນເວລາຕໍ່ມາ ຍັງໄດ້ປະກາດ ກ່ຽວກັບການດຳເນີນການໄປໜ້າ ກ່ຽວກັບໂຄງການສ້າງເຂື່ອນດອນສະໂຮງມູນ ຄ່າ 300 ລ້ານໂດລາ ທີ່ສີ່ພັນດອນ ທີ່ຊຶ່ງເປັນທີ່ອາໄສຂອງປາຂ່ານ້ຳຈືດ ແລະເຂດສີ່ພັນດອນທີ່ມີຊື່ສຽງ.
ແຕ່ສິ່ງຫລ້າສຸດສຳລັບຫລາຍໆຄົນແລ້ວແມ່ນການຕັດສິນໃຈໃນເດືອນແລ້ວໂດຍ ລັດ ຖະບານຂອງປະທານປະເທດລາວ ທ່ານບຸນຍັງ ວໍລະຈິດ ທີ່ຈະສ້າງເຂື່ອນແຫ່ງທີສາມ
ໃສ່ລຳແມ່ນ້ຳຂອງ ຢູ່ປາກແບງ ທາງພາກເໜືອຂອງປະເທດລາວ ໃນມູນຄ່າ 1.88 ຕື້
ໂດລາ ຊຶ່ງເປັນພາກສ່ວນນຶ່ງຂອງຍຸດທະສາດໃນຂອບເຂດ ທີ່ກວ້າງຂວາງເພື່ອຂາຍ
ກະແສໄຟຟ້າໃຫ້ແກ່ປະເທດເພື່ອນບ້ານ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນຈີນ ຊຶ່ງກໍໄດ້ສ້າງເຂື່ອນ
ຂອງຕົນ ໃສ່ລຳແມ່ນ້ຳຂອງຕອນເທິງ ທີ່ເປັນດິນແດນຂອງຕົນນັ້ນ.
ທ່ານ Man Mat ກ່າວວ່າ “ພວກເຂົາເຈົ້າຈະຄວບຄຸມປາໃຫ້ຢູ່ແຕ່ໃນເຂດຕອນເທິງ
ຂອງແມ່ນ້ຳ ແລະເຂົາເຈົ້າຈະປ່ອຍໃຫ້ປາລົງມາ ເວລາໃດທີ່ລະດັບນ້ຳສູງຂຶ້ນ.
ເວລານີ້ ຈຳນວນປາແມ່ນຫລຸດລົງຫຼາຍແທ້ໆ.”
ອີງຕາມການຄົ້ນຄວ້າແລະການພັດທະນາດ້ານການປະມົງ ຂອງນິຕະຍະສານກ່ຽວກັບການຈັບແລະການເພາະພັນປາແລ້ວ ການຈັບປາທັງໝົດໃນແມ່ນ້ຳຂອງ ແລະ
ເຂດສາມຫລ່ຽມປາກແມ່ນ້ຳຂອງທີ່ຢູ່ໃຕ້ລົງມາ ແມ່ນມີມູນຄ່າ 11 ພັນລ້ານ ໂດລາ
ໃນປີ 2015.