ຄອງນໍ້າໃໝ່ຂອງກໍາປູເຈຍ ອາດຜັກດັນທາງດ້ານການຄ້າ ແຕ່ມີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ແມ່ນໍ້າຂອງ ທີ່ເປັນແຫຼ່ງອາຫານຂອງປະຊາກອນຫຼາຍລ້ານຄົນ

ແມ່ນໍ້າຂອງ ເປັນເສັ້ນເລືອດຂອງປະຊາຊົນຫຼາຍລ້ານຄົນໃນ 6 ປະເທດທີ່ມັນ ໄຫຼຜ່ານໄປຕາມເສັ້ນທາງຈາກຕົ້ນກໍາເນີດລົງສູ່ທະເລ, ແມ່ນໍ້າດັ່ງກ່າວ ເປັນແຫຼ່ງສະໜອງການປະມົງພາຍໃນປະເທດທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນໂລກ ແລະ ເປັນແຫຼ່ງເຂົ້າທີ່ອຸດົມສົມບູນຢູ່ບໍລິເວນທົ່ງພຽງປາກແມ່ນໍ້າໃນຫວຽດນາມ.

ແຜນ​ຂອງ​ ກຳປູ​ເຈຍ ທີ່​ຈະ​ສ້າງ​ຄອງ​ນ້ຳ​ຂະໜາດ​ໃຫຍ່​ເພື່ອເຊື່ອມ​ຕໍ່ທ່າ​ກຳ​ປັ່ນ​ຢູ່​ຝັ່ງ​ທະ​ເລ​ຂອງ​ຕົນ​ໃນ​ອ່າວ​ໄທ ເປັນ​ການ​ເຕືອນວ່າ ​ໂຄງການດັ່ງກ່າວ​ນີ້​ຈະ​ເປັນໄພພິບັດຕໍ່​ລະບົບ​ນ້ຳ​ນອງຕາມ​ທຳ​ມະ​ຊາດ​ຂອງ​ແມ່​ນ້ຳຂອງ, ​ເຊິ່ງຈະກໍ່ໃຫ້ ເກີດໄພ​ແຫ້ງ​ແລ້ງ​ທີ່​ຮ້າຍ​ແຮງ​ຂຶ້ນ ​ແລະ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຊາວ​ກະສິກອນ​ຢູ່​ບໍລິເວນ​ທົ່ງພຽງປາກ​ແມ່​ນ້ຳຂອງ ຕ້ອງຂາດດິນຕົມ​ທີ່​ອຸດົມສົມບູນ​ໄປ​ດ້ວຍ​ທາດ​ອາຫານ ແຮ່​ທາດ ທີ່​ເປັນຜົນດີໃຫ້​ຫວຽດນາມ​ກາຍມາ​ເປັນ​ປະ​ເທດ​ສົ່ງ​ອອກ​ເຂົ້າ​ໃຫຍ່​ອັນ​ດັບ 3 ຂອງ​ໂລກ.

ກຳປູ​ເຈຍ​ຫວັງ​ວ່າ ​ຄອງ​ນ້ຳ ຟູ​ນານ ​ເທັກ​ໂນ (Funan Techo) ທີ່ມີມູນ​ຄ່າ 1.7 ຕື້​ໂດ​ລາ, ເຊິ່ງ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ກໍ່ສ້າງ​ດ້ວຍ​ການ​ຊ່ວຍ​ເຫຼືອ​ຈາກ​ຈີນ, ​ຈະ​ສະໜັບສະໜູນ​ຄວາມ​ມຸ່ງ​ມາດ​ປາດ​ຖະໜາ​ຂອງ​ປະເທດ​ໃນ​ການ​ສົ່ງສິນຄ້າອອກ​ຈາກ​ບັນດາ​ໂຮງງານ​ຢູ່​ຕາມ​ລຳ​ແມ່​ນ້ຳຂອງໂດຍກົງ ​ໂດຍບໍ່​ຕ້ອງ​ອາ​ໄສການສົ່ງອອກຜ່ານທາງ​ຫວຽດນາມ, ​ເຊິ່ງຈະເຊື່ອມ​ຕໍ່​ນະຄອນຫຼວງ​ພະນົມ​ເປັນ ​ກັບ​ແຂວງ ເຄັບ (Kep) ທີ່ຕັ້ງຢູ່ ບໍລິເວນພາກ​ໃຕ້​ຂອງ​ກຳປູ​ເຈຍ.

ໃນ​ພິທີ​ເປີດ​ການ​ກໍ່ສ້າງເມື່ອ​ວັນ​ທີ 5 ສິງຫາ ທີ່ຜ່ານມາ​ນີ້, ​ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ກຳປູ​ເຈຍ ທ່ານ ຮຸນ ມາເນດ ກ່າວ​ວ່າ ຄອງ​ນ້ຳ​ດັ່ງກ່າວນີ້ຕ້ອງໄດ້​ຮັບ​ການ​ກໍ່ສ້າງ “ບໍ່​ວ່າ​ຈະ​ມີ​ຄ່າ​ໃຊ້​ຈ່າຍ​ເທົ່າໃດ​ກໍ່ຕາມ.” ໂດຍ​ການ​ຫຼຸດ​ຄ່າ​ຂົນ​ສົ່ງ​ໄປ​ສູ່​ທ່າ​ກຳ​ປັ່ນ​ທະ​ເລ​ເລິກ​ແຫ່ງ​ດຽວ​ຂອງ​ກຳປູ​ເຈຍ ຢູ່ທ່າກໍາປັ່ນ ສີຫານຸກວີລ, ຄອງນໍ້າ ແຫ່ງນີ້ຈະ​ເປັນການສົ່ງ​ເສີມ “ກຽດ​ສັກ​ສີ​ແຫ່ງ​ຊາດ, ແລະຜືນ​ແຜ່ນດິນ​ອັນ​ຄົບ​ຖ້ວນ ​ພ້ອມທັງເປັນການ​ພັດທະນາກຳປູ​ເຈຍ” ອີກດ້ວຍ.

ແຕ່, ຄໍາສັນຍາຕ່າງໆເຫຼົ່ານັ້ນ ກໍມາພ້ອມກັບສິ່ງທີ່ເປັນໄພອັນຕະລາຍ, ໂດຍ ເບິ່ງແບບໃກ້ຊິດຢູ່ທີ່ນີ້.

ອີງຕາມກອງທຶນສັດປ່າໂລກທີ່ບໍ່ຫວັງຜົນກໍາໄລລາຍງານວ່າ ແມ່ນ້ຳຂອງ ໄຫຼຜ່ານຈີນ, ມຽນມາ, ໄທ, ລາວ, ກຳປູເຈຍ ແລະ ຫວຽດນາມ. ສາຍນໍ້າ ດັ່ງກ່າວ ສະໜອງການປະມົງທີ່ກວມເອົາ 15 ເປີເຊັນຂອງການຈັບປາໃນ ແມ່ນ້ໍາທົ່ວໂລກ, ຄິດເປັນມູນຄ່າຫຼາຍກວ່າ 11 ຕື້ໂດລາຕໍ່ປີ. ນໍ້ານອງ ໃນລະດູຝົນ ສົ່ງຜົນເຮັດໃຫ້ບໍລີເວນປາກແມ່ນໍ້າຂອງ ກາຍມາເປັນຂົງເຂດ ກະສິກໍາຢູ່ໃນພາກພື້ນທີ່ມີຜົນຜະລິດຫຼາຍທີ່ສຸດໃນໂລກ.

ອ່ານຂ່າວດ້ານລຸ່ມນີ້ເປັນພາສາອັງກິດ

PREK TAKEO, Cambodia (AP) — The Mekong River is a lifeline for millions in the six countries it traverses on its way from its headwaters to the sea, sustaining the world's largest inland fishery and abundant rice paddies on Vietnam's Mekong Delta.

Cambodia's plan to build a massive canal linking the Mekong to a port on on its own coast on the Gulf of Thailand is raising alarm that the project could devastate the river's natural flood systems, worsening droughts and depriving farmers on the delta of the nutrient-rich silt that has made Vietnam the world's third-largest rice exporter.

Cambodia hopes that the $1.7 billion Funan Techo canal, being built with Chinese help, will support its ambition to export directly from factories along the Mekong without relying on Vietnam, connecting the capital Phnom Penh with Kep province on Cambodia's southern coast.

At an Aug. 5 groundbreaking ceremony, Cambodian Prime Minister Hun Manet said the canal will be built "no matter what the cost." By reducing costs of shipping to Cambodia's only deep-sea port, at Sihanoukville, the canal will promote, "national prestige, the territorial integrity and the development of Cambodia," he said.

Along with those promises comes peril. Here is a closer look.

The threat to the Mekong

The Mekong River flows from China through Myanmar, Thailand, Laos, Cambodia and Vietnam. It supports a fishery that accounts for 15% of the global inland catch, worth over $11 billion annually, according to the nonprofit World Wildlife Fund. Flooding during the wet season makes the Mekong Delta one of the world's most productive farm regions.