ວີດີໂອພາສາອັງກິດ ເລື້ອງ Surviving the Peace ທີ່ນໍາມາສະເໜີໃຫ້ຊົມ
ໃນງານຫາລາຍໄດ້:
ລາວເປັນປະເທດທີ່ໄດ້ຮັບເຄາະຮ້າຍຈາກການຖີ້ມລະເບີດໃສ່ຫລາຍທີ່ສຸດໃນສະໄໝ
ສົງຄາມອິນໂດຈີນ. ອິງຕາມຕົວເລກຂອງອົງການ MAG ກໍແມ່ນວ່າ ໃນລະຫວ່າງປີ
1964 ຫາ 1975 ລະເບີດຈໍານວນສອງລ້ານຕັນ ໄດ້ຖືກຖີ້ມລົງໃສ່ປະເທດລາວ. ໃນນັ້ນ
ແມ່ນຮວມທັງລະເບີດລູກຫວ່ານ ຫລື bombies 270 ລ້ານໜ່ວຍ ຊຶ່ງຍັງມີປະມານ 80
ລ້ານລູກ ທີ່ຍັງຕົກຄ້າງ ບໍ່ທັນແຕກຢູ່ໃນແຜ່ນດີນລາວ.
MAG ຫລື Mines Advisory Group ເປັນອົງການເກັບກູ້ລະເບີດຂອງເອກະຊົນ ເພື່ອ
ຊ່ວຍເຫລືອດ້ານມະນຸດສະທໍາ ແລະບໍ່ສ້າງຜົນກໍາໄລ ມີສໍານັກງານໃຫຍ່ຢູ່ທີ່ເມືອງ
Manchester ປະເທດອັງກິດ ແລະມີຫ້ອງການຕາງໜ້າທີ່ນະຄອນຫລວງ ວໍຊິງຕັນ ດີ.ຊີ.
ຊຶ່ງໄດ້ຕັ້ງຂື້ນມາໃນປີ 2000. ປັດຈຸບັນນີ້ MAG ກໍາລັງປະຕິບັດງານຢູ່ໃນສາມຂົງເຂດ ຄື
ອາຟຣິກາ ພາກຕາເວັນອອກກາງ ແລະເອເຊຍ ຮວມທັງໝົດ 17 ປະເທດ ໂດຍນໍາພາ
ແລະຝຶກສອນປະຊາຊົນທ້ອງຖີ່ນໃຫ້ ເປັນຜູ້ເຮັດວຽກເກັບກູ້ລະເບີດເອົາເອງ ຢູ່ໃນປະເທດ
ຂອງເຂົາເຈົ້າ.
ອົງການ MAG ໄດ້ເລີ້ມປະຕິບັດງານຢູ່ໃນລາວມາແຕ່ຕົ້ນຊຸມປີ 1990 ໂດຍເຈາະຈົງເກັບ
ກູ້ແລະທໍາລາຍລະເບີດ ຢູ່ໃນເຂດທີ່ມີປະຊາຊົນອາໃສຢູ່ ແລະທໍາມາຫາກີນຢູ່ເທົ່ານັ້ນ.
ລະຫວ່າງປີ 2007-2011 ອົງການ MAG ໄດ້ເກັບກູ້ແລະຍົກຍ້າຍລະເບີດ ຈໍານວນ
23.778 ໜ່ວຍ ແລະ ທໍາລາຍ 145.000 ໜ່ວຍ ຊຶ່ງໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ປະຊາກອນລາວ ຈໍານວນ
330.000 ຄົນ ສາມາດສ້າງສາປະຊາຄົມໃຫ້ເປັນບ່ອນ ທໍາມາຫາກິນ ແລະດໍາລົງຊີວິດຢູ່
ດ້ວຍຄວາມປອດໄພ.
ແຕ່ລະປີ ອົງການ MAG ໄດ້ຮັບທຶນຈາກ ກະຊວງການຕ່າງປະເທດຂອງສະຫະລັດອາເມ
ຣິກາ ເປັນຈໍານວນຫລາຍລ້ານໂດລາ. ນອກນັ້ນຍັງໄດ້ມາຈາກສ່ວນບຸກຄົນ ອົງການຈັດຕັ້ງ
ແລະບໍລິສັດຕ່າງໆ ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິງແມ່ນການຫາລາຍໄດ້ປະຈໍາປີມາສົມທົບທຶນບໍລິ
ຫານວຽກງານເກັບກູ້ລະເບີດທັງໝົດ.
ການສະແດງຟ້ອນດອກຈໍາປາ ພາຍໃຕ້ການບັນເລງດົນຕີແລະຮ້ອງປະກອບໂດຍເດັກ
ນັກຮຽນລາວ-ອາເມຣິກັນ ຂອງສະມາຄົມສະຕີລາວ-ອາເມຣິກັນແຫ່ງຂົງເຂດນະຄອນ
ຫລວງວໍຊິງຕັນ.
ງານຫາລາຍໄດ້ໃນເດືອນແລ້ວນີ້ ແມ່ນເທື່ອທໍາອິດທີ່ຈັດຂຶ້ນຢູ່ວໍຊິງຕັນ ດີຊີ ຂອງອົງການ
MAG ສໍາລັບປີ 2012 ນີ້ ທີ່ຮ້ານອາຫານຈີນແຫ່ງນຶ່ງ ໂດຍໄດ້ຮັບການປະສານງານຈາກ
ທ່ານກາຍຍະສິດ ຣັດຕະນະວົງກົດ ທີ່ເປັນຫລັກອຸດໜຸນທາງດ້ານການເງິນ ແລະດ້ວຍການ
ຮ່ວມມືຈາກອົງການຈັດຕັ້ງອື່ນໆຂອງຊາວລາວໃນເຂດນີ້ ໂຮມທັງສະມາຄົມສະຕີ ລາວ-
ອາເມຣິກັນ ທີ່ໄດ້ຈັດການສະແດງສິນລະປະພື້ນເມືອງລາວ ເຊ່ນວ່າ ການເສບດົນຕີພື້ນເມືອງ
ການຟ້ອນພື້ນເມືອງ ຂອງບັນດາລູກຫລານສະມາຊິກ ແລະອົງການ Legacies of War
ຫລືມູນມໍລະດົກຈາກສົງຄາມ ທີ່ນໍາພາໂດຍຍານາງຈັນນະພາ ຄໍາວົງສາ ຊຶ່ງເປັນອີກອົງການ
ນຶ່ງທີ່ພະຍາຍາມຫາທາງຊ່ວຍກໍາຈັດມູນມໍລະດົກທີ່ຕົດທອດມາຈາກສົງຄາມ ກໍຄືລະເບີດບໍ່
ທັນແຕກທີ່ຍັງຕົກຄ້າງຢູ່ໃນລາວນັ້ນ. ນອກນີ້ແລ້ວ ກໍມີລາຍການສະແດງດົນຕີແລະເຕັ້ນລໍາ
ໂດຍນັກຮ້ອງລາວ ຈາກລັດອື່ນໆ ແລະຮອດຈາກການາດາ ທີ່ໄດ້ເດີນທາງມາຮ່ວມສົມທົບ
ສ້າງຄວາມມ່ວນຊື່ນ.
ບັນດາແຂກຜູ້ມີກຽດ ທັງລາວແລະຕ່າງປະເທດ ທີ່ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມ ກໍມີອົງການຈັດຕັ້ງຕ່າງໆ
ຫົວໜ້າບໍລິສັດຕ່າງໆ ແລະເຈົ້າໜ້າທີ່ຈາກສະຖານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ສປປ ລາວ ປະ
ຈໍານະຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນ ດີຊີ. ພາຍໃນຫ້ອງອາຫານ ມີການວາງສະແດງຮູບພາບຂອງ
ຜູ້ໄດ້ຮັບເຄາະຮ້າຍຈາກລະເບີດ ແລະສາຍຮູບເງົາສາລະຄະດີ Surviving the Peace
ກ່ຽວກັບການປະຕິບັດງານຂອງ MAG ຢູ່ໃນລາວ ແລະຜົນກະທົບຈາກລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ
ຕໍ່ປະຊາຊົນລາວ ຊຶ່ງໃນແຕ່ລະປີ ມີຫລາຍຮ້ອຍຄົນເສຍອົງຄະແລະເສຍຊີວິດໄປ ກໍມີ.
“ຂ້າພະເຈົ້າຊື່ Jennifer Lachman.
ຂ້າພະເຈົ້າເປັນຜູ້ອໍານວຍການບໍລິຫານ
ຂອງ MAG America. ພວກເຮົາຈັດ
ງານຫາລາຍໄດ້ ຢູ່ໃນນະຄອນຫລວງ
ວໍຊິງຕັນ ປະມານ 4 ເທື່ອຕໍ່ປີ. ການຫາ
ລາຍໄດ້ເທື່ອຕໍ່ໄປຈະແມ່ນ ໃນເດືອນມີຖຸ
ນາ ຊຶ່ງພວກເຮົາຈະມີການແຂ່ງຂັນຕີກອ໊ຟ.
ພວກເຮົາພະຍາຍາມຫາລາຍໄດ້ໃນຮູບ
ແບບທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ສໍາລັບແຕ່ລະກຸ່ມຊົນ
ແລະເທື່ອນີ້ແມ່ນເທື່ອທໍາອິດ ທີ່ເຮົາເຮັດ
ໃນປີນີ້. ພວກເຮົາຫວັງຢ່າງຍິ່ງວ່າ ປະຊາ
ຄົມລາວຈະໃຫ້ການຮ່ວມມືອີກປີໜ້າ ຫລັງ
ຈາກທີ່ເຂົາເຈົ້າໄດ້ເຫັນຮູບເງົາສາລະຄະດີ
ຂອງພວກເຮົາ ແລະໄດ້ຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບວຽກງານຂອງພວກເຮົາແລ້ວ. ຫວັງວ່າ ເຂົາເຈົ້າມີ
ຄວາມຮູ້ສຶກສົງສານ ແລະຮູ້ສຶກຖືກດົນຈິດດົນໃຈໃຫ້ສືບຕໍ່ສະໜັບສະໜຸນພວກເຮົາ ແລະ
ຊ່ວຍປຸກລະດົມໃຫ້ມີການຕຶ່ນໂຕກ່ຽວກັບວຽກການທີ່ພວກເຮົາກໍາລັງເຮັດຢູ່ນີ້. ພວກເຮົາ
ໄດ້ເລີ້ມປະຕິບັດງານຢູ່ໃນລາວມາແຕ່ປີ 1993.
ພວກເຮົາແມ່ນນັບຈໍານວນລູກລະເບີດທີ່ເກັບກູ້ ຫລືຂຸດຂຶ້ນມາ ແລະນັບລູກລະເບີດແຕ່ລະ
ໜ່ວຍທີ່ພວກເຮົາທໍາລາຍ. ປັດຈຸບັນນີ້ ພວກເຮົາປະຕິບັດງານຢູ່ໃນ 17 ປະເທດ. ຫ້ອງ
ການຂອງພວກເຮົາຢູ່ອາເມຣິການີ້ມີໜ້າທີ່ຫາລາຍໄດ້ ແລະເຜີຍແຜ່ໃຫ້ຜູ້ຄົນຕື່ນໂຕ ເພື່ອ
ດຶງເອົາການ ສະໜັບສະໜຸນ ສໍາລັບວຽກງານຂອງເຮົາຢູ່ຕ່າງປະເທດ. ສໍານັກງານໃຫຍ່
ຂອງພວກເຮົາ ແມ່ນຕັ້ງຢູ່ເມືອງ Manchester ປະເທດອັງກິດ ທີ່ເປັນບ່ອນຄວບຄຸມວຽກ
ງານທັງໝົດຂອງພວກເຮົາທີ່ຢູ່ຕ່າງປະເທດ. ທຶນສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ນພວກເຮົາໄດ້ມາຈາກລັດ
ຖະບານຂອງຫລາຍໆປະເທດ ແລະ ກະຊວງການຕ່າງປະເທດຂອງສະຫະລັດ ແມ່ນເປັນ
ຜູ້ສະໜັບສະໜຸນລາຍໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງພວກເຮົາ ຄືປະມານ 17 ລ້ານ$ ຕໍ່ປີ. ກໍໜ້າເສຍໃຈ
ຢູ່ ທີ່ໂຄງການນີ້ຈະເປັນໂຄງການອັນຍາວນານ ເພາະວ່າ ຈໍານວນລະເບີດທີ່ໄດ້ຖືກກວາດ
ລ້າງອອກຈາກລາວນັ້ນ ມີພຽງໜ້ອຍດຽວເທົ່ານັ້ນ. ຂ້າພະເຈົ້າຍັງບໍ່ມີໂອກາດໄດ້ໄປເມືອງ
ລາວ ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ໄປເຫັນໂຄງການຂອງພວກເຮົາທີ່ ກໍາປູເຈຍ ອີຣັກ ແລະ ເລບານອນ
ແຕ່ວ່າຍັງບໍ່ມີໂອກາດໄດ້ໄປເມືອງລາວເທື່ອ. ຂ້າພະເຈົ້າ ຢາກໄປເມືອງລາວຫລາຍ. ປັດຈຸ
ບັນນີ້ ເຮົາກໍກໍາລັງຈັດລາຍການເດີນ ທາງໄປລາວ ສໍາລັບຜູ້ມີຄວາມສົນໃຈ ຢາກໄປເບິ່ງ
ການປະຕິບັດງານຂອງພວກເຮົາ ຢູ່ໃນລາວ ກໍາປູເຈຍ ແລະຫວຽດນາມ ໃນເດືອນພະຈິກ
ຂອງປີນີ້ ຊຶ່ງເຮົາຈະພາໄປຢາມທີມງານຂອງພວກເຮົາທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ສະໜາມ ແລະເບິ່ງວ່າ
ເຂົາເຈົ້າເຮັດວຽກແນວໃດ. ໂຄງການຢ້ຽມຢາມທີ່ວ່ານີ້ ຈະມີກໍານົດສາມອາທິດແລະພວກ
ເຮົາຫວັງວ່າ ຈະມີໃນລະຫວ່າງ 15 ຫາ 20 ຄົນເດີນທາງໄປນໍາ”.
ບຸກຄົນສໍາຄັນອີກຄົນນຶ່ງ ຈາກປະຊາຄົມລາວ-ອາເມຣິກັນ ທີ່ໄປຮ່ວມ ໃນງານຫາລາຍໄດ້
ຄືນນັ້ນ ຄື ທ່ານນາງ Mee Moua ອະດີດສະມາຊິກສະພາສູງລັດມີນີໂຊຕາ ເຊື້ອສາຍ
ລາວມົ້ງ-ອາເມຣິກັນຄົນທໍາອິດ. ປັດຈຸບັນ ທ່ານນາງເປັນຜູ້ອໍານວຍການບໍລິຫານ ສູນກາງ
ຍຸຕິທໍາເອເຊຍອາເມລິກັນ (Asian American Justice Center) ທີ່ນະຄອນຫລວງວໍຊິງ
ຕັນ ດີຊີ. ທ່ານນາງໄດ້ໃຫ້ເຫດຜົນໃນການມາຮ່ວມງານຄັ້ງນີ້ ພ້ອມກັບເລົ່າເຖິງເບື້ອງຫລັງ
ຄວາມເປັນມາ ຂອງທ່ານນາງເອງວ່າ:
“ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຖືກເຊື້ອເຊີນໃຫ້
ມາຊ່ວຍຫາລາຍໄດ້ໃຫ້ MAG
ເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າມີເງິນທຶນສືບຕໍ່
ຊ່ວຍເຫລືອໃນການກໍາຈັດລະ
ເບີດທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກຢູ່ທົ່ວໂລກ
ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງຄວາມພະ
ຍາຍາມຂອງເຂົາເຈົ້າ ຢູ່ໃນລາວ.
ໃນນາມເປັນຜູ້ນຶ່ງທີ່ເກີດຢູ່ລາວ
ຂ້າພະເຈົ້າຍັງມີຍາດຕິພີ່ນ້ອງ
ຫລາຍໆຄົນຢູ່ເມືອງລາວ. ຂ້າ
ພະເຈົ້າຄິດວ່າ ມັນເປັນໜ້າທີ່
ແລະຄວາມຮັບຜິດຊອບທີ່ຕ້ອງ
ມາໃນງານມື້ແລງນີ້ ເພື່ອຊ່ວຍສະໜັບສະໜຸນ ການຫາລາຍໄດ້ນີ້. ຂ້າພະເຈົ້າຍັງບໍ່ເຄີຍກັບໄປ
ຢ້ຽມຢາມເມືອງລາວ ແຕ່ກໍຄິດວ່າ ຈະສາມາດກັບຄືນໄປຢາມໄດ້ ໃນອີກ 2-3 ປີນີ້ແຫລະ. ຂ້າ
ພະເຈົ້າເກີດຢູ່ເມືອງນ້ອຍໆໃນແຂວງຊຽງຂວາງ ຊຶ່ງອາດຈະບໍ່ມີຢູ່ແລ້ວເວລານີ້. ຄອບຄົວຂອງ
ຂ້າພະເຈົ້າໜີອອກຈາກເມຶອງລາວ ໃນປີ 1975. ພວກເຮົາໄດ້ໄປຢູ່ສູນອົບພະຍົບທີ່ປະເທດໄທ
ປະມານສາມປີ ແລະໃນປີ 1978 ພວກເຮົາໄດ້ມາເຖິງ ສະຫະລັດ ອາເມຣິກາ. ພວກເຮົາພາ
ກັນຕັ້ງຖິ່ນຖານລົງຢູ່ລັດ Rhode Island ແລະຫລັງຈາກນັ້ນ ພໍ່ແມ່ໄດ້ຍ້າຍມາຢູ່ລັດ
Wisconsin ແລະຫລັງຈາກຮຽນຈົບອຸດົມແລ້ວ ພວກເຮົາໄດ້ຍ້າຍໄປຢູ່ລັດ Minnesota.
ບາດແລ້ວ ຂ້າພະເຈົ້າ ໄປຮຽນໜັງສືທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລຢູ່ລັດອື່ນແລະໄດ້ກັບຄືນໄປລັດ
Minnesota ເພື່ອເຂົ້າໂຮງຮຽນກົດໝາຍ. ຫລັງຈາກຮຽນຈົບແລ້ວ ກໍໄດ້ເຮັດວຽກຢູ່ໃນຫ້ອງ
ການທະນາຍຄວາມ ເປັນເວລາເກືອບສາມປີ. ພໍດີມີບ່ອນນັ່ງຫວ່າງລົງ ຢູ່ສະພາສູງຂອງລັດ
ມິນນີໂຊຕາສໍາລັບເຂດທີ່ຂ້າພະເຈົ້າຢູ່ອາໃສ ຂ້າພະເຈົ້າກໍເລີຍລອງສະມັກເບິ່ງ ເພາະຄິດວ່າ
ເປັນໂອກາດອັນດີໃນການເຂົ້າພົວພັນໃນຂັ້ນຕອນດ້ານການເມືອງ. ທຸກຄົນພາກັນແປກໃຈ
ຮວມທັງຕົວຂອງຂ້າພະເຈົ້າເອງ ທີ່ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮັບໄຊຊະນະໃນການເລືອກຕັ້ງປີ 2002 ນັ້ນ.
ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮັບໃຊ້ມາຈົນເຖິງເດືອນພຶດສະພາ ປີ 2011. ຂ້າພະເຈົ້າສາມາດທີ່ຈະສະໝັກ
ເລືອກຕັ້ງໃໝ່ໄດ້ອີກ ແຕ່ກໍໄດ້ຕັດສີນໃຈບໍ່ສະມັກ ເພາະຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ໂຕເອງມີພັນທະຕໍ່
ຄອບຄົວ ແລະປະຊາຄົມ ທີ່ຈະຕ້ອງຊອກສະແຫວງຫາໂອກາດອື່ນໆ ເພື່ອຕາງໜ້າປະຊາຄົມ
ໃນວຽກງານທີ່ແຕກຕ່າງໄປ. ຂ້າພະເຈົ້າກໍເລີຍຕັດສີນໃຈຍ້າຍມາຢູ່ວໍຊິງຕັນ ດີຊີ ຫວ່າງໜໍ່ໆ
ມານີ້ ໂດຍໄດ້ຖືກມອບໝາຍໜ້າທີ່ອັນມີກຽດໃຫ້ເປັນຜູ້ອໍາ ນວຍການບໍລິຫານຂອງອົງການ
ສິດທິມະນຸດແລະສິດທິພົນລະເມືອງທີ່ສໍາຄັນທີ່ຊື່ວ່າ Asian American Justice Center
ຫລື ສູນກາງຍຸດຕິທໍາເອເຊຍ-ອາເມຣິກັນ ທີ່ເປັນຜູ້ຕາງໜ້າບັນດາປະຊາຄົມເອເຊຍ-ອາເມຣິ
ກັນ. ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມຕື່ນເຕັ້ນກັບວຽກໃໝ່ນີ້ຫລາຍ ແລະດີໃຈນໍາໂອກາດທີ່ຈະໄດ້ເປັນຜູ້
ຕາງໜ້າ ປະຊາຄົມເອເຊຍ-ອາເມຣິກັນ ທົ່ວປະເທດ ກ່ຽວກັບດ້ານສິດທິມະນຸດ ຢູ່ໃນນະ
ຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນ ດີຊີ ນີ້.
ງານຫາລາຍໄດ້ສົມທົບທຶນໃນການເກັບກູ້ລະເບີດທີ່ບໍ່ທັນແຕກຢູ່ປະເທດລາວໃນຄືນນັ້ນ
ດໍາເນິນໄປຈົນເຖິງທ່ຽງຄືນ ທ່າມກາງບັນຍາກາດແຫ່ງ ຄວາມມ່ວນຊື່ນລື້ນເລີງ ໄມຕີຈິດ
ມິດຕະພາບອັນອັນແຈ່ມໃສ ແລະ ຄວາມອິ່ມອົກອິ່ມໃຈຂອງບັນດາຜູ້ທີ່ໄປຮ່ວມ ທີ່ໄດ້ເຮັດ
ບຸນແລະຊ່ວຍເຫລືອສະໜັບສະໜຸນວຽກງານດ້ານມະນຸດສະທໍາຢູ່ໃນປະເທດລາວ ຊຶ່ງເປັນ
ບ້ານເກີດເມືອງນອນຂອງຫລາຍໆຄົນ ທີ່ໄປຮ່ວມງານນັ້ນ.
ວີດີໂອ Surviving the Peace ເປັນພາສາລາວ:
ເບິ່ງວີດີໂອ ກ່ຽວກັບຄໍາໃຫ້ການຕໍ່ລັດຖະສະພາສະຫະລັດຂອງ ຈັນນະພາ ຄໍາວົງສາ
ຜູ້ອໍານວຍການ ອົງການ Legacies of Wars ກ່ຽວກັບບັນຫາລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ
ໃນລາວ, ເມື່ອວັນທີ 22 ເມສາ 2012:
