ໃນລາຍການພິເສດ ຂອງວີໂອເອພາກພາສາລາວ ສໍາລັບແລງມື້ນີ້ ໄພສານ ຈະນໍາເອົາ ທັດສະນະຄວາມເຫັນ ກ່ຽວກັບການເລືອກຕັ້ງກາງສະໄໝ ຈາກປະຊາຄົມລາວ ແລະມົ້ງ ອາເມຣິກັນ ມາສະເໜີທ່ານ ໃນອັນດັບຕໍ່ໄປ.
ທ່ານຜູ້ຟັງ ການເລືອກກາງສະໄໝແມ່ນຫຍັງ? ການເລືອກຕັ້ງກາງສະໄໝໃນປີນີ້ ແມ່ນຂີດໝາຍ ຄົບຮອບ 2 ປີ ໃນການເຂົ້າຮັບຕຳແໜ່ງ ຂອງປະທານາທິບໍດີດໍໂນລ ທຣຳ ຊຶ່ງຈະເປັນການເລືອກຕັ້ງເອົາສະມາຊິກສະພາສູງ 35 ທ່ານຈາກຈຳນວນທັງໝົດ 100 ທ່ານ ສະມາຊິກສະພາຕ່ຳທັງໝົດ 435 ທ່ານ ຜູ້ປົກຄອງລັດ ໃນ 36 ລັດ ແລະການເລືອກຕັ້ງທ້ອງຖິ່ນ ຊຶ່ງມີຂຶ້ນໃນທຸກໆສອງປີ.
ອີງຕາມຄວາມຄິດຄວາມເຫັນ ຂອງສະມາຊິກປະຊາຄົມລາວ ບັນດາເຜົ່າ ທີ່ມີສັນຊາດອາ ເມຣິກັນ ບາງຄົນ ກໍເໝືອນກັບຄົນອາເມຣິກັນທົ່ວໄປ ຄາດວ່າຈະພາກັນ ໄປປ່ອນບັດ ແຕ່
ເນື່ອງຈາກວ່າ ພວກທ່ານບໍ່ຄ່ອຍສົນໃຈ ເລື້ອງການເມືອງ ຈຶ່ງບໍ່ສົນໃຈວ່າ ຜູ້ສະໝັກຈະ
ມາຈາກພັກໃດ ແຕ່ຈະເນັ້ນໃສ່ວ່າຜູ້ໃດສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາທີ່ມີຜົນກະທົບຕໍ່ປະຊາຄົມ
ຂອງຕົນ ກໍຄືປະຊາຄົມຂອງ ພວກຊົນກຸ່ມນ້ອຍ ໃນສະຫະລັດ ເຊັ່ນຊາວອາເມຣິກັນ ເຊື້ອ
ສາຍເອເຊຍນັ້ນເປັນຫຼັກ ເຖິງແມ່ນບາງທ່ານຈະເຫັນວ່າ ການຮັບປະກັນໃຫ້ມີຄວາມເທົ່າ
ທຽມ ຫລືຄວາມກໍ້າເກິ່ງກັນທາງອໍານາດ ລະຫວ່າງສາມພາກສ່ວນໃນລະບົບການປົກ
ຄອງຂອງ ສະຫະລັດ ຊຶ່ງລວມມີ ຝ່າຍບໍລິຫານກໍຄືຄະນະລັດຖະບານ ຊຶ່ງມີປະທານາທິ
ບໍດີເປັນຫົວໜ້າ ຝ່າຍນິຕິບັນຍັດ ຊຶ່ງໄດ້ແກ່ ລັດຖະສະພາທັງສອງ ແລະຝ່າຍ ຕຸລາການ ຊຶ່ງແມ່ນສານສູງສຸດນັ້ນເປັນເລື້ອງສໍາຄັນ.
ຍັງເຫຼືອເວລາ ອີກນຶ່ງອາທິດ ການປ່ອນບັດເລືອກຕັ້ງ ກາງສະໄໝ ກໍຈະມາຮອດແລ້ວ
ທ່ານອິນໂຕ ຈໍາພັນ ຄົນລາວສັນຊາດອາເມຣິກັນ ຈາກເຂດນະຄອນລອສແອນເຈີລິສ ທີ່ມີອາຊີບ ເປັນ ທະນາຍຄວາມແລະເປັນເຈົ້າຂອງບໍລິສັດທະນາຍຄວາມ ກ່າວຕໍ່ວີໂອ
ເອວ່າ ທ່ານຢາກເບິ່ງວ່າ ໃຜຈະສົນໃຈໃນການປົກປ້ອງຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາວອາເມ
ຣິກັນ ເຊື້ອສາຍລາວ ກໍຄືເຊື້ອສາຍ ເອເຊຍ.
ໃນການເລືອກຕັ້ງທີ່ຈະມາເຖິງນີ້ ທ່ານກ່າວວ່າ ຊາວຄາລິຟໍເນຍຜູ້ນຶ່ງ ຈະເລືອກເອົາສະ
ມາຊິກ ສະພາສູງທ່ານນຶ່ງ ແລະສະມາຊິກສະພາຕໍ່າທ່ານນຶ່ງ ທີ່ຢູ່ໃນເຂດຂອງຕົນ ແລະ
ສ່ວນຕົວທ່ານ ແລ້ວ ທ່ານເປີດເຜີຍວ່າ ຈະເລືອກເອົາ ທ່ານນາງ Judy Chu ຊາວອາເມ
ຣິກັນເຊື້ອສາຍຈີນ ໃຫ້ເປັນສະມາຊິກສະພາຕໍ່າ ມາປະຈໍາຢູ່ວໍຊິງຕັນເພາະທ່ານໄດ້ຮູ້ກັບ
ຜູ້ກ່ຽວ ມາໄດ້ຫລາຍປີ ແລ້ວ. ສ່ວນສະມາຊິກສະ ພາສູງນັ້ນ ທ່ານຍັງບໍ່ທັນຕັດສິນໃຈໄດ້
ເທື່ອວ່າ ຈະເລືອກເອົາຜູ້ເກົ່າ ຫລືຜູ້ໃໝ່ດີ ຊຶ່ງທັງສອງທ່ານນີ້ ລ້ວນແຕ່ ສັງກັດພັກເດໂມ-
ແຄຣັດ.
ອີກສາເຫດນຶ່ງທີ່ສຳຄັນ ກໍຄືເລື່ອງຄວາມກໍ້າເກິ່ງກັນທາງອໍານາດ ລະຫວ່າງສາມພາກ
ສ່ວນໃນລະບົບການປົກຄອງ ຂອງສະຫະລັດ ຊຶ່ງທ່ານອິນໂຕກ່າວວ່າ ພັກເດໂມແຄຣັດ
ໃນຄວາມຄິດຂອງທ່ານແລ້ວ ຄວນມີໂອກາດ ທີ່ຈະເຂົ້າຄວບຄຸມ ສະພາຕ່ຳຄືນ:
"ສ່ວນຫຼາຍນີ້ ຄັນຜະເດັດການໜີ້ມັນບໍ່ດີຈັກອັນ ແມ່ນບໍ່ລະ ອັນດຽວນີ້ແປວ່າພັກຣີ
ພັບບລີ ກັນ ຄວບຄຸມໝົດ ຄັນເຮັດຫຍັງບໍ່ຕ້ອງຟັງໃຜກໍໄດ້ ມັນກໍບໍ່ຄັກປານໃດທາງ
ນີ້ໜີ້ຄິດວ່າ ຢ່າງ ໜ້ອຍທີ່ສຸດ House Representative ໜີ້ຄວນຊິປ່ຽນມາເປັນເດ
ໂມແຄຣັດຄິດວ່າໂອກາດ ຄືຊິສູງ ແຕວ່າ Senate ໜີ້ ຄືຊິເປັນໄປໄດ້ຍາກ ຊິມາປ່ຽນ
ເປັນເດໂມແຄຣັດ."
ສ່ວນແມ່ຍິງໄວກາງຄົນຊາວມົ້ງອາເມຣິກັນຜູ້ນຶ່ງ ທີ່ກໍາລັງຕັ້ງບໍລິສັດ ທີ່ປຶກສາ ຂອງລາວ
ເອງ ຢູ່ ນະຄອນເຊນປອລ ລັດເມນີໂຊຕ້າກໍມີຄວາມຄິດເຫັນຄ້າຍຄືກັນກັບທ່ານອິນໂຕ ແຕ່ກໍບໍ່ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນ ກ່ຽວກັບຄວາມກໍ້າເກິ່ງ ທາງອໍານາດ ລະຫວ່າງສາມພາກ
ສ່ວນ ໃນລະບົບການ ປົກຄອງຂອງສະຫະລັດ ຫຼາຍເທົ່າກັນກັບເລື້ອງຄວາມເທົ່າທຽມ
ກັນ ລະຫວ່າງຊົນຊາດຊົນເຜົ່າ ກຸ່ມນ້ອຍ ກັບຄົນຜີວຂາວຊຶ່ງເປັນປະຊາຊົນສ່ວນໃຫຍ່ ໃນສະຫະລັດ. ເນື່ອງຈາກວ່າ ທ່ານນາງ ເປັນນັກສົ່ງເສີມຄວາມສະເໝີພາບໃນການໄດ້
ຮັບໂອກາດທາງການສຶກສາ ດັ່ງນັ້ນທ່ານນາງຈຶ່ງ ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນໃນດ້ານນີ້ເປັນພິເສດ.
ແຕ່ຂະນະດຽວກັນ ທ່ານນາງກໍໄດ້ສະແດງຄວາມເປັນຫ່ວງ ກ່ຽວກັບການເຂົ້າໄປກຳອຳ
ນາດ ຂອງພັກໃດພັກນຶ່ງຫຼາຍເກີນໄປຢູ່ໃນສະພາ.
ແມ່ນແລ້ວ ຂ້ອຍຄິດວ່າ ຍ້ອນສຽງສ່ວນຫຼາຍ ສຽງສ່ວນນ້ອຍ ຂອງພັກໃດພັກນຶ່ງ ເມື່ອ
ພັກນຶ່ງມີສະມາຊິກຫຼາຍກວ່າອີກພັກນຶ່ງ ມັນຈຶ່ງເປັນການເສຍປຽບໃນການລົງຄະແນນ
ສຽງ ຂ້ອຍບໍ່ຮູ້ວ່າ ເຮັດຈັ່ງໃດຈຶ່ງຈະປ່ຽນແປງສະພາບການດັ່ງກ່າວນັ້ນໄດ້ ຂ້ອຍກໍເຫັນ
ຄືກັນໃນໄລຍະຫຼາຍປີມາໜີ້ ມີສະມາຊິກພັກຣີພັບບລີກັນໃນຈຳນວນຫຼາຍຂຶ້ນເຂົ້າໄປ
ນັ່ງໃນສະພາຕ່ຳ ມີສະມາຊິກພັກຣີພັບບລີກັນຫຼາຍຂຶ້ນເຂົ້າໄປນັ່ງໃນສະພາສູງ ຂ້ອຍ
ຈຶ່ງຮູ້ສຶກ ມີຄວາມເປັນຫ່ວງ ກ່ຽວກັບຫົວຂໍ້ຕ່າງໆຮວມທັງພວກເຮົາ ຊຶ່ງເປັນພວກຊົນ
ກຸ່ມນ້ອຍ ບໍ່ຄືກັນກັບຂອງພວກເຂົາເຈົ້າທີ່ມີສຳລັບຄົນອື່ນ ຂ້ອຍບໍ່ຮູ້ ບາງເທື່ອ ຂ້ອຍກໍ
ບໍ່ຢາກເຊື່ອໝັ້ນ ໃນລະບົບປານໃດ ໃນ ເມື່ອຂ້ອຍເຂົ້າໃຈໃນລະບົບຢູ່ອາເມຮິກາ ຊຶ່ງ
ມີທັງດີ ແລະບໍ່ດີ ຂ້ອຍຈຶ່ງມີຄວາມລະມັດລະວັງ ແລະຮຽນຮູ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ກວ່າແຕ່ກ່ອນໆ.
ຜົນຂອງການເລືອກຕັ້ງກາງສະໄໝ ຈະອອກມາແບບໃດນັ້ນ ບໍ່ມີຜູ້ໃດສາມາດທຳນາຍ
ໄດ້ ແຕ່ໃນວັນທີ 6 ພະຈິກຈະມານີ້ ບັນດາຜູ້ມີສິດປ່ອນບັດທັງຫລາຍ ຈະເປັນຜູ້ຕັດສິນ
ຊີ້ຂາດວ່າພັກໃດ ຈະໄດ້ເຂົ້າໄປກຳສຽງສ່ວນຫຼາຍ ຢູ່ໃນສະພາສູງ ແລະ ສະພາຕ່ຳ ຕະ
ຫຼອດທັງເລືອກເອົາຜູ້ປົກຄອງລັດຕ່າງໆແລະການເລືອກຕັ້ງທ້ອງຖິ່ນ.