ພາບຖ່າຍດາວທຽມ ແລະເອກະສານລະບຸວ່າ ຈີນ ກໍາລັງພັດທະນາແຮງຂັບເຄື່ອນນິວເຄລຍ ສໍາລັບກໍາປັ່ນບັນທຸກເຮືອບິນ

ຮູບພາບດາວທຽມຈາກ Planet Labs PBC ນີ້ ສະແດງໃຫ້ເຫັນສະຖາບັນພະລັງງານນິວເຄລຍໝາຍເລກ 1 ຂອງ ຈີນ, ເຊິ່ງຮູ້ໃນອີກຊື່ນຶ່ງວ່າ ຖານ 909, ໃນເຂດປົກຄອງ ມູເຊັງ, ແຂວງ ຊີຊວນ, ປະເທດຈີນ, ວັນທີ 5 ກໍລະກົດ 2023. (Planet Labs PBC via AP)

ຈີນ ​ໄດ້​ສ້າງ​ເຕົາ​ປະຕິ​ກອນ​ນິວ​ເຄລຍຕົ້ນແບບ​ຢູ່ພາກ​ພື້ນ​ດິນ​ສຳ​ລັບ​ກຳ​ປັ່ນ​ລົບ​ຂະໜາດ​ໃຫຍ່, ​ເຊິ່ງເປັນ​ສັນຍານ​ຈະ​ແຈ້ງ​ທີ່​ສຸດທີ່ ປັກ​ກິ່ງ ​ກໍາລັງກ້າວ​ໄປ​ສູ່​ການ​ຜະລິດ​ກຳ​ປັ່ນ​ບັນທຸກ​ເຮືອບິນ​ພະລັງງານ​ນິວ​ເຄລຍລຳ​ທຳ​ອິດ​ຂອງ​ຕົນ, ອີງ​ຕາມ​ການ​ວິ​ເຄາະຈາກ​ຮູບ​ພາບ​ດາວ​ທຽມ​ໃໝ່​ຂອງ​ລັດຖະບານ​ຈີນ ແລະເອ​ກະ​ສານ ຂອງລັດຖະບານ.

ກອງທັບ​ເຮືອ​ຂອງ​ຈີນ ​ໄດ້ກາຍມາເປັນກອງທັບເຮືອ​ທີ່​ໃຫຍ່​ທີ່​ສຸດ​ໃນ​ໂລກ​ແລ້ວ, ​ແລະກອງທັບດັ່ງກ່າວ ກໍ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ປັບປຸງ​ໃຫ້​ທັນ​ສະ​ໄໝ​ຢ່າງ​ວ່ອງ​ໄວ. ການເພີ້ມກຳປັ່ນບັນທຸກພະລັງງານນິວເຄລຍເຂົ້າໃນກອງທັບເຮືອຂອງພວກເຂົາ ຈະກາຍມາເປັນບາດກ້າວທີ່ສຳຄັນສໍາລັບການດໍາເນີນຄວາມທະເຍີທະຍານຂອງຕົນໃນການສ້າງກອງກຳລັງ “ນ້ຳເລິກ” ທີ່ແທ້ຈິງ ເຊິ່ງສາມາດປະຕິບັດການຢູ່ ຂົງເຂດທະເລທີ່ຫ່າງໄກຈາກຈີນ ອັນເປັນສິ່ງທ້າທາຍທີ່ນັບມື້ເພີ້ມຂຶ້ນຕໍ່ ສະຫະລັດ.

ທ່ານ ຕົງ ຊາວ (Tong Zhao), ສະມາຊິກອາວຸໂສຂອງອົງການ Carnegie Endowment for International Peace in Washington, D.C. ກ່າວວ່າ “ກຳປັ່ນບັນທຸກພະລັງງານນິວເຄລຍ ຈະຈັດໃຫ້ກອງທັບເຮືອຂອງ ຈີນ ຢູ່ໃນອັນດັບນຶ່ງພຽງຜູ້ດຽວ, ເຊິ່ງເປັນກຸ່ມທີ່ຖືກຈຳກັດຢູ່ໃນແຕ່ ສະຫະລັດ ແລະ ຝຣັ່ງ ເທົ່ານັ້ນ. ສຳລັບ​ຜູ້ນຳ​ຈີນ, ການ​ພັດທະນາ​ດັ່ງກ່າວ ​ຈະ​ເປັນ​ສັນຍາ​ລັກ​ໃຫ້​ແກ່​ກຽດ​ສັກ​ສີ​ຂອງ​ຊາດ, ຊຸກຍູ້​ລັດທິ​ຊາດ​ນິຍົມພາຍ​ໃນ​ປະ​ເທດ ​ແລະຍົກ​ລະດັບ​ຮູບພາບຂອງ​ປະ​ເທດ​ໃຫ້ຢູ່ລະດັບໂລກ ໃນຖານະປະເທດມະຫາອໍານາດ ຊັ້ນນໍາ.”

ບັນດານັກຄົ້ນຄວ້າຂອງສະຖາບັນການສຶກສາສາກົນ Middlebury ໃນລັດ ຄາລິຟໍເນຍ ກ່າວວ່າ ພວກເຂົາເຂົ້າໄດ້ຄົ້ນພົບໃນຂະນະທໍາການສືບສວນ ຕິດຕາມຂົງເຂດພູຢູ່ນອກເມືອງ ລີຊານ (Leshan) ໃນແຂວງ ຊີຊວນ (Sichuan) ທີ່ຕັ້ງຢູ່ພາກຕາເວັນຕົກສຽງໃຕ້ຂອງຈີນ, ເຊິ່ງເປັນບ່ອນທີ່ພວກ ເຂົາເຈົ້າສົງໃສວ່າ ຈີນ ກໍາລັງສ້າງເຕົາປະຕິກອນເພື່ອຜະລິດທາດ plutonium ຫຼື Tritium ສໍາລັບອາວຸດ.

ແທນທີ່ຈະເປັນດັ່ງນັ້ນ, ພວກເຂົາເຈົ້າສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ຈີນ ກໍາລັງສ້າງເຕົາປະຕິ ກອນຕົ້ນແບບສໍາລັບກໍາປັ່ນລົບຂະໜາດໃຫຍ່. ໂຄງການຢູ່ເມືອງ ລີຊານ ຖືກຮ້ອງວ່າ ໂຄງການ ລອງເຫວີຍ (Longwei), ຫຼື Dragon Might, ແລະໃນເອກະສານຍັງຮ້ອງອີກແບບນຶ່ງວ່າ ເປັນໂຄງການພັດທະນາ ພະລັງງານນິວເຄລຍ.

ທັງ​ກະຊວງ​ປ້ອງ​ກັນ​ປະ​ເທດ ​ຫຼື ​ກະຊວງ​ການ​ຕ່າງປະ​ເທດ​ຂອງຈີນ ​ບໍ່ໄດ້ສະແດງຄໍາເຫັນໃດໆ​ຕໍ່​ການຮ້ອງ​ຂໍ​.

ອ່ານຂ່າວດ້ານລຸ່ມນີ້ເປັນພາສາອັງກິດ

BANGKOK (AP) — China has built a land-based prototype nuclear reactor for a large surface warship, in the clearest sign yet Beijing is advancing toward producing its first nuclear-powered aircraft carrier, according to a new analysis of satellite imagery and Chinese government documents provided to The Associated Press.

China’s navy is already the world’s largest numerically, and it has been rapidly modernizing. Adding nuclear-powered carriers to its fleet would be a major step in realizing its ambitions for a true “blue-water” force capable of operating in seas far from China in a growing global challenge to the United States.

“Nuclear-powered carriers would place China in the exclusive ranks of first-class naval powers, a group currently limited to the United States and France,” said Tong Zhao, a senior fellow at the Carnegie Endowment for International Peace in Washington, D.C. “For China’s leadership, such a development would symbolize national prestige, fueling domestic nationalism and elevating the country’s global image as a leading power.”

Researchers at the Middlebury Institute of International Studies in California said they made the finding while investigating a mountain site outside the city of Leshan in the southwest Chinese province of Sichuan, where they suspected China was building a reactor to produce plutonium or tritium for weapons.

Instead they concluded that China was building a prototype reactor for a large warship. The project at Leshan is dubbed the Longwei, or Dragon Might, Project and is also referred to as the Nuclear Power Development Project in documents.

Neither China’s Defense Ministry nor Foreign Affairs Ministry responded to requests for comment.