ໃນດັດຊະນີກ່ຽວກັບເສລີພາບຂອງສື່ມວນຊົນໂລກປະຈໍາປີນີ້
ຢູ່ໃນ 196 ປະເທດແລະອານາເຂດນັ້ນ ອົງການ ຟຣີດົມ
ເຮົ້າສ໌ ກ່າວວ່າ ຕົນໄດ້ຈັດໃຫ້ 68 ປະເທດ ເປັນປະເທດມີ
ເສລີພາບດ້ານສື່ມວນຊົນ ແລະສ່ວນປະເທດທີ່ເຫລືອໃນ
ສອງສ່ວນສາມນັ້ນ ເປັນປະເທດທີ່ມີເສລີພາບເປັນບາງສ່ວນ ຫລືບໍ່ມີເລີຍ.
ນາງ Karin Karlekar ບັນນາທິການອາວຸໂສຂອງຟຣີ
ດົມ ເຮົ້າສ໌ ກ່າວວ່າ ນີ້ເປັນການຈັດອັນດັບແບບເທົ່າໆ
ກັນ ແຕ່ຖ້າພິຈາລະນາຢ່າງລະອຽດຫລາຍຂຶ້ນແລ້ວ ຈະ
ເຫັນສະພາບການທີ່ແຕກຕ່າງໄປຈາກນີ້ ຊຶ່ງນາງອະທິບາຍວ່າ:
“ຖ້າພວກເຮົາເບິ່ງສະຖິຕິປະຊາກອນແລ້ວ ສະຖານ
ນະການແມ່ນໜັກຫລາຍກ່ວານັ້ນອີກ ຄືມີພຽງ 15
ເປີເຊັນຂອງປະຊາກອນໂລກ ຫລືເທົ່າກັບນຶ່ງໃນຫົກ
ຄົນໃດເທົ່ານັ້ນ ທີ່ອາໃສຢູ່ໃນປະເທດທີ່ມີເສລີພາບດ້ານຂ່າວສານຫລືສື່ມວນຊົນ
ໃນຂະນະທີ່ອີກ 42 ເປີເຊັນນັ້ນ ມີເສລີພາບດ້ານການຂ່າວເປັນບາງສ່ວນແລະອີກ
43 ເປີເຊັນ ຊຶ່ງແມ່ນສ່ວນໃຫຍ່ນັ້ນເປັນປະເທດບໍ່ມີເສລີພາບດ້ານສື່ມວນຊົນເລີຍ.”
ທ່ານນາງ Karlekar ໄດ້ຖະແຫລງກ່ຽວກັບ
ເລື້ອງນີ້ຢູ່ທີ່ຫໍພິພິທະພັນຂ່າວຫລື Newseum
ຊຶ່ງເປັນຫໍພິພິທະພັນປະວັດສາດການຂຽນຂ່າວ
ທີ່ນະຄອນຫລວງວໍຊິງຕັນດີຊີ ໃນກອງປະຊຸມ
ບັ້ນນຶ່ງທີ່ຈັດຂຶ້ນ ເພື່ອເປັນຂີດໝາຍວັນເສລີ
ພາບດ້ານຂ່າວສານໂລກເມື່ອວັນທີ 3 ພຶດສະ
ພາຜ່ານມານີ້. ທ່ານນາງກ່າວຕື່ມວ່າ ຍ້ອນ
ຫລັງຄືນໄປເບິ່ງໄລຍະສາມສິບປີຜ່ານມາ ທີ່
ອົງການ Freedom House ໄດ້ຕິດຕາມ
ເບິ່ງເສລີພາບຂອງສື່ມວນຊົນໃນທົ່ວໂລກ
ກໍເຫັນວ່າໄດ້ມີການປັບປຸງໃຫ້ດີຂຶ້ນຫລາຍ
ແຕ່ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນ ກໍມີອັນທີ່ທ່ານນາງ
ເວົ້າວ່າ ການຕົກຕໍ່າລົງທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງເມື່ອ ບໍ່ດົນຜ່ານມານີ້.
“ຖ້າຈະເວົ້າໃນແງ່ທ່າອຽງໂດຍລວມແລ້ວ ສິ່ງທີ່ພວກເຮົາເຫັນນັ້ນ ກໍແມ່ນວ່າ ໃນ
ຂະນະທີ່ການຄວບຄຸມແບບເປີດເຜີຍ ແລະການກວດກາພວກສື່ ທາງດ້ານການພິມ ແລະການອອກອາກາດນັ້ນ ໄດ້ໂຍະຍານລົງໄປແດ່ນັ້ນ ຊໍ້າພັດມີການເອົາວິທີການ
ຊັກຈູງແບບອື່ນໆມາໃຊ້ ຊຶ່ງມີຕັ້ງແຕ່ການຮາວີກັ່ນແກ້ງທາງດ້ານກົດໝາຍແລະກົດ
ເກນ ໄປຈົນເຖິງການນາບຂູ່ໃຫ້ຢ້ານກົວ ແລະການໂຈມຕີທໍາຮ້າຍຮ່າງກາຍພວກ
ນັກຂ່າວຢ່າງໂຈ່ງແຈ້ງ.”
ອົງການ Freedom House ກ່າວອີກວ່າ ອີຈິບ ຮອນດູຣັສ ຮັງກາຣີ ເມັກຊິໂກ ເກົາຫລີ
ໃຕ້ ໄທ ແລະ ຢູເຄຣນ ແມ່ນໂຮມຢູ່ໃນພວກປະເທດທີ່ໄດ້ມີການຕົກຕໍ່າລົງຢ່າງສໍາຄັນ.
ການກໍ່ຄວາມຮຸນແຮງຢູ່ໃນປະເທດແມ໊ກຊິໂກນັ້ນ ທີ່ສືບເນື່ອງມາຈາກບັນຫາການຄ້າຢາເສບ
ຕິດ ແລະສົງຄາມປາບຢາເສບຕິດທີ່ກໍາລັງດໍາເນີນໄປ ຢູ່ໃນຂະນະນີ້ ແມ່ນໄດ້ນໍາໄປສູ່ການ
ເພີ່ມທະວີຂຶ້ນຢ່າງຫລວງຫລາຍໃນການໂຈມຕີຕໍ່ພວກນັກຂ່າວ ພ້ອມກັບໃນລະດັບຂອງການ
ກວດກາຕົນເອງ ແລະສິດທິພິເສດໃນການຖືກຍົກເວ້ນຈາກການຖືກລົງໂທດຂອງພວກຕໍາ
ຫລວດ ທີ່ກະທໍາຮຸນແຮງຕໍ່ນັກຂ່າວນັ້ນ.
ທີ່ປະເທດອີຈິບນັ້ນ Freedom
House ກ່າວວ່າ ການກວາດ
ລ້າງຢ່າງໜັກໜ່ວງ ກ່ອນໜ້າ
ການເລືອກຕັ້ງສະພາແຫ່ງຊາດ
ເມື່ອເດືອນພະຈິກປີຜ່ານມານັ້ນ
ໄດ້ສົ່ງຜົນໃຫ້ລະດັບເສລີພາບ
ດ້ານການຂ່າວຂອງປະເທດດັ່ງ
ກ່າວ ຕົກລົງໄປຢູ່ລະດັບ ບໍ່ມີ
ເສລີພາບເລີຍ. ການຖອຍຫລັງ
ໃນລະດັບນ້ອຍກ່ວາ ກໍໄດ້ປາ
ກົດໃຫ້ເຫັນເຊ່ນກັນຢູ່ໃນອີຣັກ ອິຣ່ານ ຄູເວດ ໂມຣອັກໂກ ແລະເຢເມັນ.
ທ່ານນາງ Karlekar ກ່າວອີກວ່າ ເຫດການຕ່າງໆໃນພາກຕາເວັນອອກກາງ ແລະອາຟຣິ
ກາເໜືອເມື່ອໝໍ່ໆມານີ້ ອາດສາມາດຊ່ວຍຕ່າວປີ້ນທ່າອ່ຽງຂອງໂລກ ແລະນໍາໄປສູ່ການ
ເຄຶ່ອນໄຫວໃນທາງບວກຫລາຍຂຶ້ນ ຢູ່ໃນການສໍາຫລວດໃນຄັ້ງຕໍ່ໄປ. ທ່ານນາງ Karlekar ກ່າວວ່າ:
"ພວກເຮົາຫວັງຢ່າງຍິ່ງວ່າ ໃນປີຕໍ່ໜ້ານີ້ ພວກເຮົາຈະເຫັນການເຄຶ່ອນໄຫວ ໃນ
ທາງບວກຫລາຍຂຶ້ນ ແລະຫວັງວ່າການເຄຶ່ອນໄຫວບັ້ນຕ່າງໆ ໃນຂົງເຂດຕາເວັນ
ອອກກາງ ແລະການປະຕິວັດຕ່າງໆໃນຕົ້ນປີ 2011 ນີ້ ຈະໃຫ້ຄວາມຫວັງແກ່
ພວກເຮົາວ່າ ບາງທີທ່າອຽງຂອງການຕົກຕໍ່າລົງ ທີ່ພວກເຮົາໄດ້ເຫັນໃນໄລຍະ 8
ປີຜ່ານມານັ້ນ ອາດມາເຖິງຈຸດຈົບໄດ້.”
ລາຍງານຜົນການສໍາຫລວດຍັງໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດອີກວ່າ ພວກລັດຖະບານທີ່ກົດຂີ່ປາບປາມປະຊາ
ຊົນນັ້ນ ໄດ້ເພິ່ມທະວີຄວາມພະຍາຍາມຂຶ້ນ ເພື່ອຄວບຄຸມພວກພາຫະນະໃໝ່ໆຂອງການສື່
ສານ ເຊັ່ນລະບົບໂທະລະພາບຜ່ານດາວທຽມ ອິນເທີເນັດ ແລະໂທລະສັບມືຖື ເປັນຕົ້ນ.
ລາຍງານເວົ້າວ່າ ໂທລະພາບຜ່ານດາວທຽມ
ໄດ້ປິດກັ້ນຢູ່ໃນອີຈິບແລະອິຣ່ານ. ເວບໄຊ້
ເຄືອຂ່າຍສັງຄົມ Facebook ນັ້ນ ກໍຖືກປິດ
ລົງຊົ່ວຄາວຢູ່ ໃນປາກີສຖານໃນປີ 2010
ແລະຍັງຄົງອັດຢູ່ ບໍ່ເປີດບໍລິການຢູ່ໃນຈີນ
ຊີເຣຍ ແລະຫວຽດນາມ ເມື່ອປີກາຍນີ້.
ເກົາຫລີໃຕ້ໄດ້ຖືກຄັດອອກຈາກບັນຊີພວກ
ປະເທດທີ່ມີເສລີພາບດ້ານການຂ່າວ ລົງມາ
ຢູ່ໃນລະດັບ ມີເສລີພາບເປັນບາງສ່ວນ
ຂະນະທີ່ປະເທດໄທຕົກລົງມາຈາກເປັນປະ
ເທດທີ່ມີເສລີພາບເປັນບາງສ່ວນຫລືເຄິ່ງໆ
ກາງໆ ມາເປັນປະເທດບໍ່ມີເສລີພາບເລີຍ
ລຸນຫລັງມີການດໍາເນີນຄວາມພະຍາຍາມ
ເພີ່ມຂື້ນໃນທັງສອງປະເທດເພື່ອກວດກາຂ່າວ ທາງອິນເທີເນັດນັ້ນ
ທ່ານ Frank LaRue ຜູ້ສໍາຫລວດຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດວ່າດ້ວຍເສລີພາບໃນ
ການສະແດງຄວາມຄິດຄວາມເຫັນ ກ່າວວ່າ ພວກນັກການເມືອງຫລາຍໆຄົນແມ່ນພາກັນ
ວິຕົກຮ້ອນຮົນ ເນຶ່ອງຈາກພວກເຂົາເຈົ້າເຊຶ່ອວ່າ ອິນເທີເນັດແມ່ນເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ ໃນຖານະ
ເປັນລະບົບການສື່ສານທີ່ມີຮູບແບບຫ້າວຫັນ ແລະສ້າງປະຕິກິລິຍາຕໍ່ເນື່ອງ. ທ່ານ LaRue ກ່າວວ່າ:
“ເວລານີ້ ພວກເຮົາປາກົດເຫັນມີການກວດກາເພີ່ມຂຶ້ນ ບາງເທື່ອກໍມາໃນຮູບແບບ
ເກົ່າຂອງການເຮັດໃຫ້ເປັນອາຊະຍາກໍາ ຫລືກະທໍາຜິດກົດໝາຍ ອາຊະຍາກໍາໃນ
ການທໍາລາຍຊື່ສຽງ ທີ່ມີຢູ່ໃນກະບວນການນິຕິບັດຢັດຂອງຫລາຍໆປະເທດ ແຕ່ບໍ່
ໄດ້ມີການນໍາໃຊ້ມາເປັນເວລາດົນນານນັ້ນ ກໍໄດ້ຖືກຮື້ຟື້ນຄືນມາໃນເວລານີ້. ເກົາ
ຫລີໃຕ້ໄດ້ຖືກຈັດໃຫ້ຢູ່ໃນສະຖານະພາບໃໝ່ໃນລາຍງານຂອງ Freedom House
ກໍຍ້ອນວ່າໄດ້ມີການກວດກາລະບົບອິນເທີເນັດ ແລະພວກທີ່ສະແດງຄວາມເຫັນ
ລົງທາງອິນເທີເນັດ ກໍໄດ້ຖືກຕໍາໜິຕິຕຽນ.”
Freedom House ກ່າວຕໍ່ໄປວ່າ ການກົດດັນເພີ່ມຕື່ມຕໍ່ວົງການສື່ມວນຊົນຢູ່ໃນປະເທດ
ໄທ ທີ່ປະສົບກັບຄວາມວຸ້ນວາຍທາງການເມືອງນັ້ນ ໄດ້ນໍາໄປສູ່ລະດັບທີ່ຕົກຕໍ່າລົງ.
ທ່ານນາງ Karlekar ກ່າວອີກວ່າ ໂດຍສ່ວນໃຫຍ່ແລ້ວ ລະດັບຂອງເສລີພາບທາງອິນເທີ
ເນັດແລະເສລີພາບດ້ານການຂ່າວນັ້ນ ແມ່ນປະມານເທົ່າໆກັນ ຢູ່ໃນທັງພວກປະເທດທີ່ດີ ແລະບໍ່ດີ.
ທ່ານນາງ Karlekar ກ່າວໃນທີ່ສຸດວ່າ ເຖິງແມ່ນມີການດໍາເນີນຄວາມພະຍາຍາມເພີ່ມຂື້ນ
ນັບມື້ ເພື່ອຈໍາກັດຮັດແຄບແລະຈໍາກັດອິດທິພົນຂອງອິນເທີເນັດນັ້ນກໍຕາມ ແຕ່ສື່ທີ່ວ່ານີ້
ກໍຄືອິນເທີເນັດນັ້ນ ກໍມີສ່ວນໃນການເປີດເສລີພາບດ້ານສະຕິປັນຍາ ແລະເປັນແຫລ່ງທີ່ມີ
ຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນ ທີ່ຈະໃຫ້ຄວາມຫວັງສໍາລັບການປ່ຽນແປງ.
